លោក សាយ សំអាល់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានបានជួបប្រជុំជាមួយក្រុមហ៊ុនឯកជន ដែលទទួលបានសម្បទានដីកាលពីសប្ដាហ៍មុន ដើម្បីចង់ដឹងថា តើក្រុមហ៊ុនទាំងនេះអនុវត្តតាមច្បាប់និងបទប្បញ្ញតិរបស់រដ្ឋាភិបាល និងប្រកាន់ខ្ជាប់តាមកិច្ចសន្យារបស់ខ្លួនឬយ៉ាងណា។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្សបានចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលជាយូរមកហើយថា បានធ្វើមិនដឹងមិនឮចំពោះក្រុមហ៊ុនដែលទទួលបានដីសម្បទានក្នុងលក្ខណៈជួលពីរដ្ឋ ដោយបណ្ដោយឲ្យក្រុមហ៊ុនទាំងនេះបណ្ដេញប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារដោយខុសច្បាប់ រំលោភយកដីរបស់ពួកគាត់ និងរានព្រៃដោយគ្មានទទួលទោសអ្វីឡើយ។
អំឡុងពេលមានសម្ពាធពីអន្តរជាតិ និងក្នុងស្រុក លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០១២ បានចេញសារាចរណែនាំលេខ០០១ បញ្ជាឲ្យផ្អាកការផ្ដល់សម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចថ្មី និងឲ្យពិនិត្យមើលតាមផ្លូវច្បាប់លើដីសម្បទានដែលបានអនុម័តរួចហើយឡើងវិញ។
យោងតាមសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយដែលបានចុះផ្សាយក្នុងគេហទំព័ររបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សាយ សំអាល់ បានជួបប្រជុំជាមួយក្រុមហ៊ុនដែលទទួលបានដីសម្បទាននៅទីស្តីការក្រសួងបរិស្ថានកាលពីថ្ងៃច័ន្ទក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដដែលនេះលើកឡើងថា “យើងបានពិនិត្យមើលក្រុមហ៊ុននីមួយៗ ព្រោះយើងចង់ដឹងថា តើពួកគេអនុវត្តតាមសារាចរណែនាំ០០១របស់រដ្ឋាភិបាលឬយ៉ាងណា ដើម្បីពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពនៃសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន។ យើងអំពាវនាវឲ្យក្រុមហ៊ុនទាំងអស់អនុវត្តគម្រោងរបស់ខ្លួនដោយការគោរពតាមកិច្ចសន្យា និងច្បាប់”។
តាមសារាចរណែនាំលេខ០០១ រដ្ឋាភិបាលបានគំរាមព្យួរអាជ្ញាប័ណ្ណក្រុមហ៊ុនណាដែលរំលោភកិច្ចសន្យារបស់ខ្លួន។
ទោះយ៉ាងណា នៅពេលត្រូវបានទាក់ទងកាលពីម្សិលមិញ លោក សាយ សំអាល់ មានប្រសាសន៍ថា កិច្ចប្រជុំនេះមិនមែនដើម្បីឲ្យក្រុមហ៊ុនទាំងនេះទទួលខុសត្រូវចំពោះកំហុសណាមួយទេ គឺដើម្បីជួយឲ្យពួកគេពុះពារនឹងបញ្ហាប្រឈមណាមួយ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា “យើងបានជួបប្រជុំជាមួយក្រុមហ៊ុនទាំងនេះដើម្បីស្វែងយល់អំពីភាពលំបាកដែលពួកគេជួប ដូច្នេះហើយយើងអាចស្វែងរកមធ្យោបាយជួយពួកគេ។
លោក សាយ សំអាល់ បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយបន្ថែមអំពីកិច្ចប្រជុំនោះ ឬអំពីការវិវឌ្ឍនៃសារាចរណែនាំលេខ០០១ទេ ហើយបានបង្វែរសំណួរបន្ថែមទៅលោក សៅ សុភាព ប្រធានខុទ្ទកាល័យរបស់លោក ដែលមិនអាចទាក់ទងបាន។
យោងតាមអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលឲ្យដឹងថា ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចភាគច្រើន ដែលរដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់ឲ្យគឺគ្របដណ្ដប់លើផ្ទៃដីជាង១០ភាគរយនៃផ្ទៃដីទូទាំងប្រទេស ដែលសុទ្ធតែស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងកសិកម្មទាំងអស់។
នៅក្នុងរបាយការណ៍មួយដែលបានចេញផ្សាយកាលពីដើមខែនេះ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ បានលើកឡើងថា រយៈពេលជិត២ឆ្នាំមកហើយចាប់តាំងពីលោក ហ៊ុន សែន បានចេញសារាចរណែនាំលេខ០០១ មិនមានសញ្ញាណាមួយបង្ហាញពីការពិនិត្យមើលដីសម្បទានដែលមានស្រាប់ដោយប្រសិទ្ធភាពទេ។
របាយការណ៍ដដែលនេះលើកឡើងថា វិវាទដីធ្លីរវាងកសិករ និងរដ្ឋាភិបាល ឬក្រុមហ៊ុនដែលទទួលបានដីសម្បទានពីរដ្ឋមានការកើនឡើងជាថ្មីម្ដងទៀតនៅឆ្នាំនេះ ហើយបើទោះណាជាមានសេចក្តីរាយការណ៍ជាច្រើនពីអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស និងកសិករ អំពីម្ចាស់ដីសម្បទានដែលធ្វើប្រតិបត្តិការរំលោភកិច្ចសន្យារបស់ខ្លួន និងច្បាប់ជាច្រើនក៏ដោយ ក៏មានក្រុមហ៊ុនតិចតួចប៉ុណ្ណោះត្រូវបានដកអាជ្ញាប័ណ្ណ៕ សារុន