លោក វន់ ពៅ មេដឹកនាំសហជីពដែលបានឡើងផ្តល់សក្ខីកម្មជាលើកដំបូងចាប់តាំងពីលោកត្រូវបានចាប់ខ្លួនអំឡុងបាតុកម្មមួយរបស់កម្មករកាត់ដេរ ដែលបានផ្ទុះអំពើហិង្សាកាលពីដើមខែមករា បានប្រាប់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីម្សិលមិញថា លោកទៅធ្វើបាតុកម្មក្នុងបំណងតែមួយគត់ គឺដើម្បីធ្វើឲ្យមានសន្តិភាព តែលោកបែរជាត្រូវទាហានវាយដំហូរឈាមជោកខ្លួនទៅវិញ។
លោក វន់ ពៅ ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ស្ថិតក្នុងចំណោមបុរស២៣នាក់ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី២ និងទី៣ ខែមករា អំឡុងបាតុកម្មពីរផ្សេងគ្នា ដើម្បីទាមទារដំឡើងប្រាក់ខែគោលក្នុងវិស័យកាត់ដេរ ហើយត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទបង្ក ឬញុះញង់ឲ្យមានអំពើហិង្សា និងបទបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ។ កងរាជអាវុធហត្ថបានបាញ់ស្លាប់មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ប្រាំនាក់អំឡុងបាតុកម្មកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមករា ដែលកាលនោះបាតុករប្រដាប់ដោយដំុថ្ម ចំពាមកៅស៊ូ និងគប់ដបសាំង។
អំឡុងសវនាការកាលពីម្សិលមិញ ដែលជាសវនាការលើកទី៣ លោក វន់ ពៅ បានមានប្រសាសន៍ថា លោកនៅមានការឈឺចាប់នៅឡើយដោយសារការវាយដំពីសំណាក់ទាហានរួមមានទាំងទាហានមកពីអង្គភាពទ័ពឆត្រយោងលេខ៩១១ផង ដែលត្រូវបានបញ្ជាឲ្យមកបង្ក្រាបបាតុកម្មមួយនៅខាងក្រៅរោងចក្រកាត់ដេរ យ៉ាកជិន កាលពីថ្ងៃទី២ ខែមករា។លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំត្រូវគេវ៉ៃក្បាលបីបួនដំបង ហើយមានឈាមហូរ។ ខ្ញុំស្គាល់អ្នកដែលវ៉ៃខ្ញុំ គាត់មកពីអង្គភាព៩១១”។
លោក វន់ ពៅ បានបដិសេធថា លោកមិនបានញុះញង់ឲ្យមានអំពើហិង្សា ដែលបានផ្ទុះឡើងរវាងទាហាននិងបាតុករនោះទេ។ លោកបានបន្តទៀតថា “ខ្ញុំគ្រាន់តែសុំឲ្យពួកគាត់កុំប្រើអំពើហិង្សា និងកុំវ៉ៃខ្មែរប៉ុណ្ណោះ។ ខ្ញុំបានបួងសួងសុំឲ្យកងយោធពលខេមរភូមិន្ទកុំប្រើអំពើហិង្សា នៅពេលពួកគេយកកាំភ្លើងភ្ជង់កម្មករ និងភ្ជង់ខ្ញុំ”។ លោក វន់ ពៅ គឺជាបុរសចុងក្រោយដែលត្រូវបានតុលាការសាកសួរកាលពីម្សិលមិញ។
កាលពីម្សិលមិញនោះដែរ លោក សុគន្ធ សម្បត្តិពិសិដ្ឋ ស្ថិតក្នុងចំណោមបុរស១០នាក់ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅខាងក្រៅរោងចក្រយ៉ាកជិន កាលពីថ្ងៃទី២ ខែមករា ក៏បានបដិសេធដែរថា លោកមិនបានវាយប្រហារទៅលើទាហានទេ ហើយបានចោទប្រកាន់ថា គឺទាហានទៅវិញទេ ដែលបានវាយដំគាត់ដែលគ្មានកំហុស។ លោក សុគន្ធ សម្បត្តិពិសិដ្ឋ បាននិយាយថា ”មុនពេលពួកគេចាប់ខ្លួនខ្ញុំ ពួកគេវ៉ៃខ្ញុំហាក់ដូចខ្ញុំជាចោរអ៊ីចឹង។ លោក វន់ ពៅ និងខ្ញុំត្រូវបានចាប់ខ្លួនជាមួយគ្នា ហើយខ្ញុំគិតថា ខ្ញុំនឹងស្លាប់ ហើយក្លាយជាចំណីក្រពើមិនខាន”។
លោក ចាន់ ពុទ្ធិសាក់ ជាមនុស្សម្នាក់ទៀតក្នុងចំណោមបុរសដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនទាំង១០នាក់នេះ និយាយថា លោកក៏បានរងការវាយដំដោយគ្មានមូលហេតុដែរ។ លោកបានអះអាងថា ទាហានបានចាប់ផ្តើមគប់ដបទៅលើបាតុករមុន ហើយលោកបានបញ្ជាក់ថាលោក វន់ ពៅ ពិតជាបានអង្វរករកុំឲ្យប្រើអំពើហិង្សាប្រាកដមែន។ លោកបាននិយាយទៀតថា “ខ្ញុំបានឮលោក ពៅ ប្រាប់ទាហាន និងកម្មករកុំឲ្យប្រើអំពើហិង្សា ប៉ុន្តែ ពួកគេមិនបានស្តាប់គាត់ឡើយ។ ទាហានអង្គភាព៩១១បានគប់ដបមកលើកម្មករមុន ពេលនោះកម្មករក៏គប់ទៅលើទាហានវិញ”។
ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះដែរ នៅក្នុងបន្ទប់ជំនុំជម្រះមួយទៀតនៃសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ សវនាការបានបន្តនៅក្នុងសំណុំរឿងបុរស១៣នាក់ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនអំឡុងបាតុកម្មកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមករា នៅលើកំណាត់ផ្លូវវេងស្រេង ដែលបានបញ្ចប់ទៅដោយការបាញ់ប្រហារបណ្តាលឲ្យកម្មករកាត់ដេរយ៉ាងហោចណាស់ប្រាំនាក់ស្លាប់។ កម្មករម្នាក់ទៀតដែលបានរងរបួសនៅក្នុងហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិចគ្នានោះ បានទទួលមរណភាពកាលពីថ្ងៃសៅរ៍។
កាលពីម្សិលមិញ សាលាដំបូងបានស្តាប់សក្ខីកម្មរបស់នគរបាល និងកងរាជអាវុធហត្ថ១៨នាក់ ដែលសុទ្ធតែអះអាងថា ពួកគេបានរងការវាយប្រហារមុន ហើយរងរបួសដោយសារ “ក្រុមអនាធិបតេយ្យ” ដែលគប់ដំុថ្ម និងគ្រាប់បែកសាំង។
លោក អ៊ុក សម្បត្តិ អធិការរងនគរបាលខណ្ឌ៧មករា បានមានប្រសាសន៍ថា “ថ្នាក់លើរបស់យើងបានប្រាប់ឲ្យយើងចរចាជាមួយពួកគេ ប៉ុន្តែ ពួកគេមិនស្តាប់យើងទេ។ ជាក់ស្តែងណាស់ ពួកគេបានប្រមាថយើងដោយនិយាយថា ‘ អាប៉ូលិសយួន អាឆ្កែ” ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា បន្ទាប់ពីនោះ “ក្រុមអនាធិបតេយ្យនោះបានវាយប្រហារពួកយើងដោយដំុថ្ម ដុតដបសាំង អុស និងតុ…។ ខ្ញុំត្រូវដុំថ្មចំច្រមុះ និងមុខ ពេលនោះខ្ញុំក៏សន្លប់។ នៅពេលខ្ញុំដឹងខ្លួនវិញ គឺខ្ញុំស្ថិតនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈទៅហើយ”។
លោក គង់ គិរី មេបញ្ជាការរងកងរាជអាវុធហត្ថរាជធានីភ្នំពេញបានផ្តល់សក្ខីកម្មប្រាប់តុលាការស្រដៀងគ្នានឹងអ្វីដែលមន្ត្រីកងកម្លាំងផ្សេងទៀតបានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញដែរ។ នៅពេលលោក ហម ស៊ុនរិទ្ធិ មេធាវីការពារចុងចោទសួរថា តើបាតុករបានរងការបាញ់ប្រហារដោយរបៀបណានោះ លោក គង់ គិរី បានលើកឡើងថា លោកមិនដឹងទេ។ លោក គង់ គិរី មានប្រសាសន៍ថា “យើងគ្មានកាំភ្លើងទេ មានតែឯកសណ្ឋានបង្ក្រាបបាតុកម្មប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះខ្ញុំមិនដឹងថា នរណាជាអ្នកបាញ់ពួកគេទេ”។
តែទោះជាយ៉ាងណា នៅពេលលោក ហម ស៊ុនរិទ្ធិ បង្ហាញរូបថតមន្ត្រីកងរាជអាវុធហត្ថម្នាក់បាញ់កាំភ្លើងវែង លោក គង់ គិរី ក៏ផ្ទុះកំហឹង ហើយបានស្រែកគំហកដាក់មេធាវីរូបនេះដោយចោទប្រកាន់រូបលោកថាគ្មានការគោរព។ លោក គង់ គិរី បានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំមិនដឹងថា គាត់ជានរណាទេ ពីព្រោះមានកងកម្លាំងជាច្រើនមកពីអង្គភាពផ្សេងៗគ្នា”។
នៅពេលមេធាវីរូបនេះសួរតទៅទៀតថាហេតុអ្វីបានជាកងកម្លាំងវាយដំកូនក្តីរបស់លោកនោះ ចៅក្រម លាង សំណាត បានបញ្ឈប់ការសួរភ្លាមៗដោយបញ្ជាក់ថា វាជាសំណួរមិនពាក់ព័ន្ធ។
នៅខាងក្រៅសាលាដំបូងរាជធានីអំឡុងពេលសវនាការ កងសន្តិសុខខណ្ឌ និងសកម្មជនជាព្រះសង្ឃបានប្រវាយប្រតប់គ្នាមួយប្រាវនៅចំណុចរបាំងបិទផ្លូវ ដែលនគរបាលបានដាក់ដើម្បីរារាំងអ្នកតវ៉ារាប់រយនាក់មិនឲ្យចូលទៅខាងក្នុង។
សន្តិសុខខណ្ឌ៧មករាម្នាក់ឈ្មោះ ប៉ា សុភាព និយាយថា សហសេវិកបួននាក់របស់គាត់បានរងរបួស ខណៈពេលពួកគាត់ព្យាយាមបំបែកក្រុមអ្នកតវ៉ា។ គាត់និយាយទៀតថា “លោកសង្ឃមួយអង្គបានយកដុំថ្មវាយសន្តិសុខម្នាក់ចំចំណុចក្បែរចិញ្ចើម ហើយរយះដេរបួនថ្នេរ ចំណែកឯសន្តិសុខម្នាក់ទៀតបានរងរបួសដៃខាងស្តាំ”។
សន្តិសុខម្នាក់ទៀតដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះនិយាយថា លើកក្រោយពួកគេនឹងមិនបន្ធូរដៃឲ្យអ្នកតវ៉ាទាំងនេះឡើយ។ គាត់និយាយទៀតថា “វាជាមេរៀនសម្រាប់ពួកយើង ហើយលើកក្រោយប្រសិនបើពួកគេប្រើកម្លាំង យើងនឹងសងសឹក។ យើងមានរូបថតលោកសង្ឃដែលគប់ដុំថ្មដាក់ពួកយើងហើយ ហើយយើងបានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅនគរបាលសង្កាត់រួចហើយ”។
នគរបាលសង្កាត់បញ្ជាក់ថា ខ្លួនទទួលបានពាក្យបណ្តឹងរួចហើយ ហើយក្នុងពាក្យបណ្តឹងនោះបានចោទប្រកាន់ព្រះសង្ឃមិនបញ្ចេញព្រះនាមប្រាំអង្គ ចំពោះការប្រើអំពើហិង្សានេះ។
ព្រះតេជគុណ ប៊ុត ប៊ុនទិញ ប្រធានបណ្តាញព្រះសង្ឃឯករាជ្យដើម្បីយុត្តិធម៌សង្គម ដែលបានដឹកនាំព្រះសង្ឃមួយចំនួនទៅចូលរួមការតវ៉ានេះបានមានសង្ឃដីកាថា ព្រះអង្គស្វាគមន៍ពាក្យបណ្តឹងនេះ ហើយបានអះអាងថា សមាជិកព្រះអង្គធ្វើដើម្បីការពារព្រះកាយប៉ុណ្ណោះ។ ព្រះអង្គមានសង្ឃដីកាបន្តថា “[សន្តិសុខ]ជាអ្នកដេញវាយព្រះសង្ឃរបស់យើង។ យើងឃើញពួកគេវាយព្រះសង្ឃ ហើយព្រះសង្ឃទ្រាំមិនបាន ក៏វាយតបវិញ”។ សវនាការនេះនឹងធ្វើឡើងបន្តទៀតនៅថ្ងៃនេះ៕ សុខុម
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ មិុច ដារ៉ា)