ក្រសួងបរិស្ថាន និងក្រសួងកសិកម្មបានសន្យាជាសាធារណៈកាលពីម្សិលមិញថា នឹងចាប់ផ្តើមពង្រឹងការអនុវត្តគោលនយោបាយប្រើប្រាស់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចនៅទូទាំងប្រទេសតាមបញ្ជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១២។
កាលពីម្សិលមិញ ក្រសួងទាំងពីរបានចេញសេចក្តីប្រកាសរួមគ្នាមួយអមដោយប្រការចំនួនប្រាំបីដែលមានគោលដៅ “ពង្រឹងការអនុវត្តបទប្បញ្ញត្តិ និងបចេ្ចកទេសនានាដើម្បីឲ្យគម្រោងទាំងអស់ធានាបាននូវការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព តម្លាភាព គណនេយ្យភាព និងប្រសិទ្ធភាព”។
ក្រសួងទាំងពីរបានលើកឡើងសំដៅដល់គោលនយោបាយមួយដែលមានគោលដៅចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីដល់អ្នកភូមិរស់នៅក្នុងតំបន់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចថា “ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគអភិវឌ្ឍន៍ ដែលមានដីសម្បទានទាំងអស់ត្រូវអនុវត្តតាមគោលនយោបាយរូបមន្តស្បែកខ្លា ដោយត្រូវធានាថា មិនធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ដីធ្លីប្រើប្រាស់ អាស្រ័យផលរបស់ប្រជាជន ដីព្រៃសហគមន៍ និងដីអភិរក្សដែលត្រូវរក្សាទុកឡើយ”។
សេចក្តីប្រកាសនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមានកិច្ចប្រជុំមួយកាលពីខែមុនរវាងលោក សាយ សំអាល់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន និងក្រុមហ៊ុននានាដែលមានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ហើយក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះមានការពិភាក្សាគ្នាអំពីបញ្ហាអនុវត្តតាមសារាចរណែនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល និងការគោរពតាមកិច្ចសន្យា។
ទាំងលោក សាយ សំអាល់ ទាំងលោក អ៊ុក រ៉ាប៊ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មមិនអាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺបានទេកាលពីម្សិលមិញ ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនេះ។
សារាចរណែនាំថ្មីចេញដោយក្រសួងទាំងពីរនេះឆ្លុះបញ្ចាំងពីបទបញ្ជាមួយរបស់លោក ហ៊ុន សែន កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១២ ដែលបានផ្អាកការផ្តល់ដីសម្បទានថ្មីៗ និងដែលបានបញ្ជាឲ្យពិនិត្យតាមដានសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដែលមានស្រាប់។
បណ្តាអង្គការសិទ្ធិមនុស្សបានចោទប្រកាន់ជាយូរមកហើយថា ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចអនុញ្ញាតឲ្យឈ្មួញមានឥទិ្ធពលបណ្តេញប្រជាពលរដ្ឋចេញពីដីធ្លី និងរក្សាទុកឈើប្រណីតដែលកាប់ដោយខុសច្បាប់ ហើយថា ជាញឹកញាប់ដីសម្បទានត្រួតសីុគ្នាលើព្រៃការពារ។
ប្រការចំនួនប្រាំមួយនៃសេចក្តីប្រកាសរបស់ក្រសួងទាំងពីរនេះមានគោលដៅគ្រប់គ្រង ការកាប់ឈើប្រណីតនៅក្នុង និងនៅជុំវិញដីសម្បទាន។ សេចក្តីប្រកាសនេះមានខ្លឹមសារដូច្នេះថា “ក្រុមហ៊ុនត្រូវធានាថា មិនកាប់ឈើក្នុងតំបន់អភិរក្ស និងតំបន់ខាងក្រៅទីតាំងសម្បទានដីរបស់ក្រុមហ៊ុន និងមិនប្រមូលទិញឈើខុសច្បាប់ពីខាងក្រៅមករក្សាទុកឡើយ”។ ប្រការនេះ បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា ឈើស្របច្បាប់ដែលក្រុមហ៊ុនមិនចង់បាន ត្រូវប្រគល់ឲ្យក្រសួងកសិកម្មដាក់ដេញថ្លៃ។
លោក ចាន់ សុវ៉េត ប្រធានកម្មវិធីដីធ្លីនៅអង្គការសិទ្ធិមនុស្សក្នុងស្រុកអាដហុក បានមានប្រសាសន៍ថា លោកមានក្តីសង្ឃឹមតិចតួចណាស់ដែលថាសារាចរណែនាំថ្មីនេះ ធ្វើឲ្យក្រុមហ៊ុនដែលទទួលបានដីសម្បទានគោរពច្បាប់ ហើយគ្រួសាររងផលប៉ះពាល់ នឹងត្រូវបានការពារនោះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា “សកម្មភាពរបស់ក្រុមហ៊ុនដឹកជញ្ជូនឈើកាប់ខុសច្បាប់ចេញពីខាងក្រៅតំបន់សម្បទាន ហើយបន្លំថា វាជាឈើស្របច្បាប់កាប់នៅក្នុងតំបន់សម្បទាន គឺកើតមានជាទូទៅទៅហើយ។ ប្រសិនបើការអនុវត្តការគ្រប់គ្រងដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចនៅតែធូររលុង សេចក្តីប្រកាសអន្តរក្រសួងនេះនឹងគ្មានប្រយោជន៍ឡើយ”៕សុខុម