កាលពីម្សិលមិញ តុលាការខេត្តតាកែវបានចោទប្រកាន់តំណាងសហជីពប្រាំបីនាក់ពីបទញុះញង់ឲ្យកម្មករចូលរួមធ្វើកូដកម្ម ដោយធ្វើឲ្យការចោទប្រកាន់តំណាងសហជីពកើនដល់១៧នាក់ហើយនៅខែនេះតែមួយ។
ការចាប់ខ្លួនតំណាងសហជីពថ្មីបន្ទាប់ពីមានការចាប់ខ្លួនតំណាងសហជីពជាច្រើននាក់នៅពេលថ្មីៗនេះ កើតមានឡើងនៅមុនពេលមានកិច្ចប្រជំុជាន់ខ្ពស់នៅថ្ងៃនេះរវាងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលនិងក្រុមហ៊ុនធំៗដូចជា ក្រុមហ៊ុន H&M និងក្រុមហ៊ុន Puma ដែលនិយាយថា ពួកគេមានកង្វល់យ៉ាងខ្លាំងអំពីស្ថានភាពកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅៗនៃសិទ្ធិកម្មករនៅក្នុងប្រទេសនេះ។
លោក ទិន សុចិត្រា ព្រះរាជអាជ្ញារងអមសាលាដំបូងខេត្តតាកែវបានមានប្រសាសន៍ថា តំណាងសហជីពប្រាំបីនាក់មិនគោរពបទបញ្ជារបស់តុលាការណែនាំឲ្យកម្មកររោងចក្រ JSD Textile ត្រឡប់ទៅធ្វើការវិញទេ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “មនុស្សទាំងប្រាំបីនាក់នេះត្រូវបានចោទប្រកាន់នៅថ្ងៃទី២៥ពីបទញុះញង់ឲ្យមានការប្រព្រឹត្តបទល្មើស និងការគំរាមកំហែង ហើយពួកគេមិនអនុវត្តតាមការសម្រេចរបស់តុលាការទេ”។
ឃុត ពិសិដ្ឋ ជាកម្មករនៅរោងចក្រ JSD បាននិយាយថា កម្មករប្រហែល១.០០០នាក់បានធ្វើកូដកម្មតាំងពីថ្ងៃទី២៩ ខែមេសា គឺមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីរោងចក្រនេះបានបណ្តេញសហការីរបស់ពួកគេម្នាក់ចេញពីការងារ ចំពោះការប្រមូលស្នាមមេដៃដើម្បីបង្កើតសាខាសហជីព។
គាត់បាននិយាយថា “យើងបានធ្វើកូដកម្មភ្លាមៗ ពីព្រោះពួកគេបានបណ្តេញតំណាងរបស់យើងចេញ។ ក្រោយពីយើងបានធ្វើកូដកម្មជាច្រើនថ្ងៃ និងមិនមានដំណោះស្រាយនោះ តំណាងរបស់យើងបានទូរស័ព្ទទៅសម្ព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា (សីុខៅឌូ)”។
លោក ពិសិដ្ឋ បាននិយាយថា សហជីពសីុខៅឌូ បានបញ្ជូនតំណាងរបស់ខ្លួនឲ្យមកចូលរួមកូដកម្មនេះកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ដែលពួកគេភាគច្រើនបានជួយដំឡើងធុងបាស និងជួយលើកទឹកចិត្ត ហើយតំណាងប្រាំបីនាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន បន្ទាប់ពីចាកចេញពីកន្លែងធ្វើកូដកម្មកាលពីថ្ងៃសុក្រ។ គាត់បាននិយាយថា “ពួកគេមិនបានញុះញង់កម្មករឲ្យធ្វើអ្វីទេ។ ពួកគេគ្រាន់តែមកជួយយើង និងជួយរកដំណោះស្រាយឲ្យយើងប៉ុណ្ណោះ ដោយសារតែមិនមានដំណោះស្រាយ”។
មេធាវីម្នាក់តំណាងឲ្យសហជីពនេះនិយាយថា មនុស្សទាំងប្រាំបីនាក់ក៏ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទបង្កការខូចខាតដោយចេតនាផងដែរ ហើយត្រូវបានដោះលែងវិញកាលពីល្ងាចម្សិលមិញដើម្បីរង់ចាំបើកសវនាការជំនុំជម្រះ។
លោក អាត់ ធន់ ប្រធានសហជីព ស៊ីខៅឌូ ដែលកំពុងប្រឈមការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ឲ្យមានអំពើហិង្សានៅក្នុងការតវ៉ាកាលពីខែកញ្ញានៅរោងចក្រ អេសអិល នៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ បានមានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលមិនមានសិទ្ធិចាប់ខ្លួន ឬចោទប្រកាន់តំណាងរបស់លោកទេ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ទោះបីជាតុលាការប្រើវិធីសាស្ត្រនេះ និងទោះបីជាកម្មករមួយចំនួនត្រូវបានសម្លាប់ ឬចាប់ដាក់ពន្ធនាគារក៏ដោយ ក៏កម្មករនិងសហជីពនៅតែធ្វើកូដកម្មដែរ ប្រសិនបើរោងចក្រមិនគោរពសិទ្ធិរបស់ពួកគេ”។
ការចាប់ខ្លួននេះ គឺជាលើកទី៣ហើយ បន្ទាប់ពីមានការចាប់ខ្លួនតំណាងសហជីពផ្សេងទៀតនៅក្នុងស្ថានភាពស្រដៀងគ្នានៅខែនេះ។
នគរបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺបានចាប់ខ្លួនតំណាងសហជីពប្រាំមួយនាក់កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែឧសភាចំពោះការជួយកម្មករឲ្យធ្វើកូដកម្មនៅរោងចក្រស្បែកជើងមួយកន្លែង។ មួយសប្តាហ៍ក្រោយមកនគរបាលបានចាប់ខ្លួនតំណាងសហជីពបីនាក់ទៀតដែលបានចូលរួមធ្វើកូដកម្មនៅកន្លែងផ្សេង។ពួកគេក៏ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ ដូចតំណាងសហជីពដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃសុក្រដែរ ។
សហជីពនៅពីក្រោយការធ្វើកូដកម្ម ដើម្បីដំឡើងប្រាក់ខែ និងប្រាក់ឧបត្ថម្ភអះអាងថា ការចាប់ខ្លួនជាច្រើនមិនមានដីកាចាប់ខ្លួនទេ និងធ្វើឡើងដើម្បីគំរាមពួកគេឲ្យឈប់ធ្វើកូដកម្មនៅក្នុងវិស័យកាត់ដេរដ៏សំខាន់នេះ។
លោក ដេវីដ វេល នាយកប្រចាំប្រទេសកម្ពុជានៃមជ្ឈមណ្ឌលសាមគ្គីភាពដែលជាអង្គការសិទ្ធិកម្មករនៅអាមេរិកបានមានប្រសាសន៍ថា ការចាប់ខ្លួនមនុស្សជាច្រើននៅក្នុងរយៈពេលពីរបីសប្តាហ៍មកនេះ ទោះបីជាមានចំនួនច្រើនខុសពីធម្មតាក៏ដោយ ក៏មិនទំនងជាធ្វើឲ្យសហជីពភ័យខ្លាចមិនហ៊ានធ្វើកូដកម្មដែរ។
លោក វេល បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនបើមានអ្វីកើតឡើងដោយសារតែអស្ថិរភាពនៅក្នុងវិស័យកាត់ដេរក៏ដោយ ក៏ការចាប់ខ្លួននេះពិតជាអាចធ្វើឲ្យមានការតវ៉ាកាន់តែច្រើនពីកម្មករ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “រដ្ឋាភិបាល និងរោងចក្រអះអាងថា ចង់បានសន្តិភាព និងស្ថិរភាព ប៉ុន្តែ ពួកគេកំពុងធ្វើទាំងទទឹងទិស។ ឧស្សាហកម្មនេះពិតជាមិនអាចមានភាពស្ងប់ស្ងាត់បានទេ”។
លោក វេល បានមានប្រសាសន៍ថា ក្រៅពីឥទ្ធិពលដែលការចាប់ខ្លួនមនុស្សទាំងនេះអាចធ្វើឲ្យមានកូដកម្មកាន់តែច្រើននោះ គឺវាកើតឡើងចំពេលមិនល្អទាល់តែសោះដោយសារថា នៅសប្តាហ៍នេះក្រុមហ៊ុនធំៗនឹងជួបពិភាក្សាជាមួយរដ្ឋាភិបាលដើម្បីពិនិត្យមើលថាតើពួកគេបានធ្វើអ្វីខ្លះនៅក្នុងការការពារសិទ្ធិកម្មករ។
តំណាងសហជីពអន្តរជាតិ និងតំណាងក្រុមហ៊ុនធំៗមួយចំនួនដែលទិញសម្លៀកបំពាក់ពីកម្ពុជាដូចជា ក្រុមហ៊ុន H&M ក្រុមហ៊ុន Gap និងក្រុមហ៊ុន Levi’s នឹងជួបតំណាងរដ្ឋាភិបាលក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញនៅថ្ងៃនេះ ដើម្បីចង់ដឹងពីកង្វល់អំពីសិទ្ធិមនុស្សដែលពួកគេបានលើកឡើងនៅឯកិច្ចប្រជុំស្រដៀងគ្នានេះកាលពីខែកុម្ភៈ។
អង្គការសិទ្ធិកម្មករ Industri ALL បានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា “ថ្វីបើមានការធានាអះអាងពីរដ្ឋាភិបាលកាលពីខែកុម្ភៈក៏ដោយ ក៏ចាប់តាំងពីពេលនោះមកមានការបំភិតបំភ័យ អំពើហិង្សាជាច្រើន និងការធ្លាក់ចុះនៅក្នុងការគោរពច្បាប់ដែរ”។
កាលពីដើមខែនេះ សហព័ន្ធសហជីពអន្តរជាតិបានចាត់ចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងចំណោមប្រទេសអាក្រក់បំផុតនៅក្នុងពិភពលោកចំពោះការគោរពសិទ្ធិកម្មករ។ នៅក្នុងការវាយតម្លៃប្រចាំឆ្នាំនេះ មានតែចំណាត់ថ្នាក់មួយប៉ុណ្ណោះដែលទាបជាង គឺសម្រាប់ប្រទេសបួនដែលមិនមានការគោរពច្បាប់ទាល់តែសោះដូចជា សាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្តាលជាដើម៕គឹមហឿន
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ Zsombor Peter)