ដោយមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំងប្រាំបីនាក់កំពុងប្រឈមនឹងការចោទប្រកាន់ដ៏ចម្រូងចម្រាសពីបទ ” ដឹកនាំចលនាកុបកម្ម”នោះ លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សប្រឆាំងគ្រោងជួបដោយផ្ទាល់ជាលើកដំបូងជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅព្រឹកនេះចាប់តាំងពីខែកញ្ញាមក ហើយលោកចាត់ទុកថា នេះជាការចរចាចុងក្រោយដើម្បីបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយ។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានធ្វើពហិការមិនទទួលយកអាសនៈរដ្ឋសភាទាំង៥៥ដែលខ្លួនបានទទួលនៅក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំមុន ដោយអះអាងថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោតប្លន់យកជ័យជម្នះរបស់ខ្លួន។
ដោយចាប់ផ្តើមពីឆ្នាំមុន គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានដឹកនាំការធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលរាប់ខែនៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ហើយការធ្វើបាតុកម្មទាំងនោះត្រូវបានកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលបង្ក្រាបយ៉ាងឃោរឃៅកាលពីខែមករា។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក គណបក្សប្រឆាំងបានបង្វែរការចាប់អារម្មណ៍របស់ខ្លួនទៅលើការចរចាផ្នែកបច្ចេកទេសជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាអំពីការកែទម្រង់ការបោះឆ្នោត។
លោក ព្រុំ សុខា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលបានដឹកនាំគណបក្សកាន់អំណាចនៅក្នុងការចរចាបានមានប្រសាសន៍ថា ការចរចានៅព្រឹកនេះគឺជាការចរចារបស់មេដឹកនាំគណបក្សដើម្បីបញ្ចប់បញ្ហានៅសេសសល់នៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងដែលមានស្រាប់។
លោក ព្រុំ សុខា បានមានប្រសាសន៍ថា ” នេះជាកិច្ចចរចារបស់មេដឹកនាំកំពូលបីរូបនៃគណបក្សរបស់យើង”។លោកបានប្រាប់ថា លោក ហ៊ុន សែន លោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងលោក សាយ ឈុំ អគ្គលេខាធិការគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺជាក្រុមចរចាកំពូលរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមចរចារបស់គណបក្សប្រឆាំងដឹកនាំដោយលោក សម រង្ស៊ី លោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងលោក ប៉ុល ហំម ប្រធានគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ប្រតិភូគណបក្សទាំងពីរនឹងមានការចូលរួមពីសមាជិកប្រាំរូបទៀតមកពីគណបក្សនីមួយៗ។
លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា លោកសង្ឃឹមថា លោក ហុ៊ន សែន នឹងដោះលែងមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំងទាំងប្រាំបីរូប ដែលបានជាប់ពន្ធនាគារកាលពីសប្ដាហ៍មុនតាមការចោទប្រកាន់ពីបទកុបកម្ម និងញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋ ដែលជាការបង្ហាញពីឆន្ទៈល្អនៅមុនការចរចា។
តំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោត លោកស្រី មូរ សុខហួរ លោក កែវ ភិរម្យ លោក ម៉ែន សុថាវរិន្ទ្រ លោក ហូរ វ៉ាន់ លោក រៀល ខេមរិន្ទ្រ លោក នុត រុំដួល និងលោក ឡុង រី ព្រមទាំងលោក អឿ ណារិទ្ធ សកម្មជនគណបក្ស ត្រូវបានបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារ បន្ទាប់ពីមានការវាយតប់គ្នាដោយហិង្សាកាលពីថ្ងៃអង្គារសប្ដាហ៍មុន ដោយអ្នកតវ៉ារបស់គណបក្សប្រឆាំងបានវាយដំយ៉ាងខ្លាំងទៅលើសន្តិសុខខណ្ឌដូនពេញជាច្រើននាក់។
លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍សំដៅដល់ការដោះលែងមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំងថា ” រហូតមកទល់ពេលនេះ មិនមានការធានាបែបនេះទេ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលនឹងធ្វើកាយវិការនេះមុនពេលចាប់ផ្ដើមការចរចានៅថ្ងៃស្អែក ពីព្រោះដូចមានចែងនៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមរួចហើយថា គណបក្សទាំងពីរចង់បញ្ចប់ភាពតានតឹងផ្នែកនយោបាយនេះ”។
លោក សម សុគង់ មេធាវីការពារក្រុមជាប់ចោទទាំងប្រាំបីរូបបានមានប្រសាសន៍កាលពីយប់មិញថា លោកត្រូវបានគេប្រាប់ថា លោកចៅក្រមស៊ើបសួរ កែវ មុនី នឹងទៅជួបក្រុមនេះនៅព្រឹកនេះដើម្បីសាកសួរបន្ថែមទៀត ប៉ុន្តែលោកបានមានប្រសាសន៍ថា មិនមានសញ្ញាណាមួយបង្ហាញថា ពួកគាត់នឹងត្រូវដោះលែងនោះទេ។
លោក សម រង្ស៊ី បានបដិសេធមិននិយាយអំពីប្រធានបទនៃកិច្ចចរចានៅថ្ងៃនេះទេ ដោយលើកឡើងថា លោកមិនបង្ហាញគោលជំហរនៅមុនការចរចាទេ។
ទោះជាយ៉ាងណា កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ លោក សម រង្ស៊ី បានសរសេរតាមហ្វេសប៊ុកថា ការចរចាថ្ងៃនេះគឺផ្តោតលើគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតថ្មី និងឯករាជ្យ ការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់នៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៧ និងការបោះឆ្នោតជាតិនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៨ ជំនួសឲ្យខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨។
ការធ្វើសម្បទាននេះបានបង្ហាញពីការបន្ធូរបន្ថយការទាមទារពីមុនរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានចាប់ផ្ដើមកាលពីខែធ្នូ ទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញភ្លាមៗ ហើយបន្ទាប់មកបានបន្ថយមកត្រឹមទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតថ្មីនៅខែមករា ឆ្នាំ២០១៦ និងក្រោយមកទៀតទាមទារឲ្យបោះឆ្នោតនៅពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០១៧។
កាលពីខែមេសា ការសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទរវាងលោក ហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី ជិតបានបញ្ចប់ភាពទាល់ច្រកនេះទៅហើយ ប៉ុន្តែបានខ្វែងគំនិតគ្នានៅពេលដែលប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនទទួលយកការបោះឆ្នោតនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៨។
ដោយឥឡូវនេះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទំនងជាទទួលយកការបរិច្ឆេទបោះឆ្នោតថ្មីដែលលោក ហុ៊ន សែន បានកំណត់ហើយនោះ បញ្ហាជាប់គាំងដែលនៅសេសសល់គឺការទាមទាររបស់គណបក្សប្រឆាំងឲ្យបង្កើតគណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោតឯករាជ្យមួយដូចមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបច្ចុប្បន្ន មានសមាជិកភាគច្រើនជាមន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងបានទទួលរងការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងពីអ្នកឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតឯករាជ្យចំពោះកង្វះអព្យាក្រឹតភាពរបស់ខ្លួន។
លោក យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានមានប្រសាសន៍ថា នៅឯកិច្ចចរចានៅថ្ងៃនេះ គណបក្សរបស់លោកនឹងបង្ហាញរូបមន្តថ្មីសម្រាប់ជ្រើសរើសសមាជិកគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតថ្មី។
លោកបានពន្យល់ប្រាប់ថា ” មានបី បី បី។ សមាជិកបីរូបមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បីរូបមកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងបីរូបមកពីសង្គមស៊ីវិល។បីរូបដែលមកពីសង្គមសីុវិលនេះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងស្នើមួយរូប គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានឹងស្នើមួយរូប និងសមាជិកប្រទែងប្រទង់មួយរូបទៀត”។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានមានប្រសាសន៍ថា រូបមន្តនេះត្រូវបានប្រគល់ទៅឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាសម្រាប់ត្រួតពិនិត្យរួចហើយ ហើយលោកបានមានប្រសាសន៍ថា សមាជិកប្រទែងប្រទង់នោះនឹងត្រូវជ្រើសរើសដោយមានការព្រមព្រៀងពីគណបក្សទាំងពីរ ប៉ុន្តែលោកមិនបញ្ជាក់លម្អិតទេ។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានទាមទារឲ្យបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកនីមួយៗនៅក្នុងគណៈកម្មាធិការដែលមានសមាជិកប្រាំបួនរូបនេះ ដោយសំឡេង២ភាគ៣នៃសមាជិកសភា ប៉ុន្តែគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានច្រានចោលរូបមន្តនេះ។
លោក ព្រុំ សុខា បានបញ្ជាក់ថា ប្រតិភូគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងពិចារណាអំពីសំណើថ្មីនេះ នឹងមិនទាន់បានសម្រេចយ៉ាងណានោះទេ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ នេះគ្រាន់តែជាការលើកឡើងពីរូបមន្តថ្មីប៉ុណ្ណោះ។ នៅពេលនេះរបៀបវារៈសម្រាប់ការចរចា គឺផ្អែកលើសេចក្ដីព្រាងកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងគណបក្សទាំងពីរបន្ទាប់ពីមានការចរចារវាងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែមេសា ឆ្នាំនេះ”។
លោក ជាម យៀប អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលបានដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាក្នុងការចរចាលើកមុនៗ បានមានប្រសាសន៍ថា សំណើថ្មីនេះអាចយកមកប្រើប្រាស់បានប្រសិនបើមានការយល់ព្រមពីនាយករដ្ឋមន្ត្រី។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ” រូបមន្ត បី បី បី នឹងយកទៅពិភាក្សាលើតុចរចា ប៉ុន្តែមានតែមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ទេអាចសម្រេចបាន”។
លោក ជាម យៀប បានបន្ថែមថា ” យើងត្រូវគិតអំពីសមាមាត្រនៃអាសនៈនៅក្នុងរដ្ឋសភា។ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបាន៦៨អាសនៈ ដែលស្មើនឹង៥៥ភាគរយ រីឯគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបាន៥៥អាសនៈ ដែលស្មើនឹង៤៥ភាគរយ”។
ដូច្នេះ លោក ជាម យៀប បានមានប្រសាសន៍ថា មិនគិតថា គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតថ្មីមានសមាជិកប៉ុន្មាននោះទេ គឺគួរតែមានសំឡេងភាគច្រើនពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា លោកមានសង្ឃឹមច្រើនថា នឹងមានការសម្របសម្រួលគ្នា។ ” ខ្ញុំជឿជាក់ថា ខ្ញុំគិតថា ដល់ពេលដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយគ្រប់ចំណុចទាំងអស់ហើយ”៕ គឹមហឿន