លោកសម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សប្រឆាំងដែលបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃអង្គារដើម្បីបញ្ចប់ការធ្វើពហិការរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនចូលសភាបានមានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃសុក្រថាតំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតទាំង៥៥រូបរបស់គណបក្សលោកនឹងស្បថចូលកាន់មុខតំណែងនៅរដ្ឋសភានៅថ្ងៃអង្គារលុះត្រាតែមានការសម្រេចលើសេចក្ដីលម្អិតស្ដីពីផែនការកែប្រែគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប.) ជាមុនសិន។
លោកហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ីបានចូលបង្គំគាល់ព្រះមហាក្សត្រនរោត្តម សីហមុនី កាលពីថ្ងៃអង្គារដើម្បីកំណត់កាលបរិច្ឆេទសម្រាប់ពិធីស្បថចូលកាន់មុខតំណែង។លោក សម រង្ស៊ីបានមានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃសុក្រថាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានគម្រោងទទួលយកអាសនៈរបស់ខ្លួននៅថ្ងៃអង្គារប៉ុន្តែបានលើកឡើងថាគណបក្សទាំងពីរត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាសេចក្ដីលម្អិតក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនាសប្ដាហ៍នេះសិន។
លោកសម រង្ស៊ី មានប្រសាសន៍ទៀតថា ” ប្រសិនបើអ្វីៗដំណើរការរលូនទៅមុខសភានឹងចាប់ផ្ដើមធ្វើការឡើងវិញនៅថ្ងៃអង្គារ។ប៉ុន្តែចាប់ពីពេលនេះរហូតដល់ថ្ងៃទី២៩យើងត្រូវតែដោះស្រាយបញ្ហាសមាជិកទី៩ នៃគ.ជ.ប.នាពេលអនាគតសិន។ដោយសារយើងត្រូវព្រមព្រៀងគ្នាប៉ុន្តែវា [កិច្ចព្រមព្រៀងកាលពីថ្ងៃអង្គារ] មិនបានបញ្ជាក់ថាពេលណាមុន ឬក្រោយការកោះប្រជុំឡើងវិញ ដូច្នេះខ្ញុំក៏បានស្នើឲ្យធ្វើមុន”។
លោកសម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍បន្តថាលោកបានពិភាក្សាជាមួយលោកស ខេងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃអំពីសំណើនេះរួចហើយកាលពីរសៀលថ្ងៃសុក្រហើយគេប្រាប់លោកថាមេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានឹងយកវាទៅពិចារណា។
ចំណុចមួយក្នុងចំណោមចំណុចសំខាន់ៗនៃកិច្ចព្រមព្រៀងកាលពីថ្ងៃអង្គារនេះគឺត្រូវធ្វើឲ្យ គ.ជ.ប. ក្លាយជាស្ថាប័នឯករាជ្យដែលមានសមាជិកប្រាំបួនរូបក្នុងនោះបួនរូបជ្រើសតាំងដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងបួនរូបជ្រើសតាំងដោយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ការជ្រើសតាំងសមាជិកទី៩ដែលជាសមាជិកចុងក្រោយ នឹងត្រូវធ្វើឡើងដោយមានការព្រមព្រៀងគ្នារវាងគណបក្សទាំងពីរ។ប្រសិនបើគណបក្សទាំងពីរមិនអាចឈានដល់ការព្រមព្រៀងគ្នាទេនោះគ.ជ.ប. នឹងរក្សាទុកឲ្យនៅដដែល។
លោកសម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថាការជ្រើសតាំងសមាជិកទី៩គឺជាបញ្ហាបន្ទាន់។លោកមានប្រសាសន៍ទៀតថា ” [យើង] ទទូចសុំឲ្យដោះស្រាយបញ្ហានេះនៅពេលនេះ យើងដឹងពីផលវិបាក។ ប្រសិនបើក្រោយពីការប្រជុំសភាឡើងវិញ ហើយគ្មានការព្រមព្រៀងគ្នា ពេលនោះនឹងត្រូវអនុវត្តរូបមន្តចាស់ដដែល។សម្រាប់ពួកយើង ការដោះស្រាយបញ្ហានេះជារឿងបន្ទាន់”។
មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងរូបនេះបានបន្តថា លោកមានជំនឿថាលោក ហ៊ុន សែននឹងធ្វើតាមការទាមទាររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។លោកថ្លែងថា ” លោកហ៊ុន សែន ជាមនុស្សឆ្លាតហើយគាត់មិនមើលស្រាលសត្រូវរបស់គាត់ទេ។គាត់យល់ថាគាត់ត្រូវធ្វើឲ្យពួកយើងសប្បាយចិត្តគាត់មិនត្រូវធ្វើឲ្យយើងទាស់ចិត្តទេពីព្រោះបើធ្វើឲ្យយើងទាស់ចិត្តវាអាចមានផលប៉ះពាល់”។
ពេលសាកសួរថាហេតុអ្វីបានជាការជ្រើសរើសសមាជិកទី៩របស់គ.ជ.ប.មិនត្រូវបានលើកឡើងអំឡុងការចរចារយៈពេល៥ម៉ោងកាលពីថ្ងៃអង្គាររវាងមេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថាគណៈប្រតិភូរបស់លោកទទួលបាន “អនុសាសន៍ជាច្រើន”។
លោកថ្លែងថា ” លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍ថាវាមិនទំនងទេដែលក្នុងចំណោមពលរដ្ឋខ្មែរ១៤លាននាក់យើងរកម្នាក់មិនបានតាមរយៈការព្រមព្រៀងគ្នានោះ”។
លោកញ៉ែម ថាវី តំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលស្ថិតក្នុងជួរគណៈកម្មការអចិន្ត្រៃយ៍នៃរដ្ឋសភាបានមានប្រសាសន៍ថា ការដាក់ចេញសេចក្ដីលម្អិតចុងក្រោយលើកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ត្រូវធ្វើឡើងនៅក្នុងរដ្ឋសភាបន្ទាប់ពីតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំងស្បថចូលកាន់មុខតំណែងរួច។
លោកមានប្រសាសន៍ថា ” គណបក្សទាំងពីរបានព្រមព្រៀងគ្នានិងបានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមហើយថាគណបក្សទាំងពីរនឹងធ្វើការជាមួយគ្នានៅរដ្ឋសភាដើម្បីសម្រេចជ្រើសរើសសមាសភាពសមាជិកទាំង៩របស់គ.ជ.ប.។និយាយពីករណីនេះ មានការព្រមព្រៀងគ្នារវាងគណបក្សទាំងពីរដូច្នេះគ្មានអ្វីដែលត្រូវកែប្រែទេ។វាមានន័យថាគណបក្សទាំងពីរចាំបាច់ត្រូវអង្គុយចុះធ្វើការជាមួយគ្នានៅរដ្ឋសភា ដើម្បីធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ជាពិសេសពាក់ព័ន្ធនឹងសមាជិកទាំង៩នៃ គ.ជ.ប.។ដូច្នេះវាត្រូវការឲ្យតំណាងរាស្ត្រទាំង៥៥រូបរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ស្បថចូលកាន់មុខតំណែងនៅរដ្ឋសភា”។
កិច្ចព្រមព្រៀងដែលសម្រេចបានអំឡុងពេលចរចាកាលពីថ្ងៃអង្គារនេះ ទទួលបានការកោតសរសើរថាជាការបញ្ចប់ស្ថានភាពជាប់គាំងផ្នែកនយោបាយ ដែលបានអូសបន្លាយអស់រយៈពេលជិត១ឆ្នាំក្រោយពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រកាលពីថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣។គណបក្សសង្គ្រោះជាតិអះអាងថាគ.ជ.ប. បានរៀបចំលទ្ធផលផ្លូវការទុកជាមុនដែលធ្វើឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបានជ័យជម្នះនិង៦៨អាសនៈនៅក្នុងរដ្ឋសភា។
លោកកឹម សុខាអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានមានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃសុក្រថាក្រុមការងារចំនួនបី ដែលធ្វើការផ្នែកធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញវិធានផ្ទៃក្នុងរបស់រដ្ឋសភានិងច្បាប់បោះឆ្នោតត្រូវបង្កើតឡើងដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសេចក្ដីលម្អិតនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។ការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញនឹងត្រូវការការបោះឆ្នោតដោយសំឡេង២ភាគ៣នៃរដ្ឋសភាមានន័យថាតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវស្បថចូលកាន់តំណែងជាមុនសិន។
លោកកឹម សុខា បានមានប្រសាសន៍ថា ” នៅពេលយើងបញ្ចប់កិច្ចការទាំងបីនេះរួចហើយទើបយើងអាចចូលរដ្ឋសភាបាន។អ្វីដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិផ្ដោតជាសំខាន់បំផុតគឺលើការបោះឆ្នោត។ប្រសិនបើយើងគ្មានកំណែទម្រង់ល្អលើដំណើរការបោះឆ្នោតទេ ប្រទេសរបស់យើងនឹងគ្មានស្ថិរភាពហើយក្រោយពីការបោះឆ្នោត នឹងកើតមានជម្លោះទៀត”។
លោកស្រីឡូរ៉ា ថនតុន (Laura Thornton) នាយកប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា នៃវិទ្យាស្ថានជាតិប្រជាធិបតេយ្យ(NDI) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក បានលើកឡើងតាមអុីម៉េលមួយថាលោកស្រីរីករាយដែលមើលឃើញគណបក្សសង្គ្រោះជាតិព្យាយាមសម្រេចលើសេចក្ដីលម្អិតក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ មុនទទួលយកអាសនៈរបស់ខ្លួន។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា ” ខ្ញុំរីករាយដែលឮថាចំណុចបន្ថែមនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះនឹងត្រូវបានដោះស្រាយ មុនពេលចូលអង្គុយក្នុងរដ្ឋសភាពីព្រោះនៅក្នុងបញ្ហាសំខាន់ៗមួយចំនួន ការព្រមព្រៀងគ្នា ‘ចូលអង្គុយជាមុន រួចចាំនិយាយគ្នាជាក្រោយ’ គឺជាការប្រថុយប្រថានដោយសារធ្លាប់មានបទពិសោធន៍រួចមកហើយ”៕សុខុម
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយឃី សុវុឌ្ឍី)