កាលពីម្សិលមិញ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបន្ទោសមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមរបស់លោកចំពោះវិវាទដីធ្លីកំពុងបន្តកើតមានមួយនៅក្នុងខេត្តក្រចេះ ដែលបានក្លាយជាបញ្ហាកាន់តែក្ដៅគគុកកាលពីដើមឆ្នាំនេះ បន្ទាប់ពីមន្ត្រីមូលដ្ឋានមិនទទួលស្គាល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីចេញឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ ជាផ្នែកមួយនៃកម្មវិធីផ្ដល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី។
ថ្លែងទៅកាន់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល អ្នកការទូត និងនិស្សិតអំឡុងសិក្ខាសាលាមួយស្ដីអំពីសន្តិសុខស្បៀងនៅឯការិយាល័យរបស់លោកក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន បានរិះគន់ខ្លាំងទៅលើលោក អឹុម ឈុនលឹម រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់និងលោក ស ចំរុង អភិបាលខេត្តក្រចេះ ចំពោះការមិនដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីរវាងអ្នកភូមិស្រុកស្នួល
និងក្រុមហ៊ុនកសិពាណិជ្ជកម្មមួយរបស់កូរ៉េខាងត្បូង។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “[ខ្ញុំ] ឮថាដីហ្នឹង យុវជនបានទៅវាស់ហើយ តែមិនព្រមចេញប្លង់ តើវាពិតទេ? ហើយមានអ្នកណារាយការណ៍ឲ្យខ្ញុំទេ? អញ្ចឹងបញ្ហាទាំងអស់នេះ តើអាជ្ញាធរខេត្តក្រចេះងាប់ទៅណាអស់ហើយ?”។
លោក ហ៊ុន សែន បានចាប់ផ្ដើមកម្មវិធីផ្តល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិរបស់លោកនៅខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១២ ដោយឲ្យយុវនិស្សិតស្ម័គ្រចិត្តចុះវាស់វែងដីធ្លីចំនួន៧០០.០០០ឡូត៍ដែលគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដីសរុប១,៨លានហិកតាដើម្បីចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីសរុបចំនួន៤៧០.០០០ប័ណ្ណ នៅមុនការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រក្នុងឆ្នាំ២០១៣។
កម្មវិធីនេះបានផ្អាកទៅវិញនៅមុនការបោះឆ្នោត ហើយពេលនេះមិនទាន់បានដំណើរការឡើងវិញទាំងស្រុងនៅឡើយទេ។
អ្នកភូមិនៅក្នុងស្រុកស្នួល ដែលបានធ្វើការតវ៉ានៅខាងក្រៅរដ្ឋសភាកាលពីម្សិលមិញ ហើយបន្ទាប់មកបានប៉ះទង្គិចជាមួយកម្លាំងសន្តិសុខខណ្ឌ និងកងរាជអាវុធហត្ថ ខណៈពេលពួកគាត់ហែក្បួនទៅកាន់ភូមិគ្រឹះរបស់លោក ហ៊ុន សែន និយាយថា យុវនិស្សិតស្ម័គ្រចិត្តបានវាស់វែងដីធ្លីឲ្យពួកគាត់ក្រោមកម្មវិធីនេះកាលពីខែសីហា និងខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២។
ប៉ុន្តែ អាជ្ញាធរខេត្តបានកែប្រែការវាស់វែងរបស់និស្សិតទាំងនោះកាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំនេះ ក្រោយពីក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម Horizon Agriculture Development របស់កូរ៉េខាងត្បូង បានដាក់ពាក្យបណ្តឹងដោយអះអាងថា ដីទាំងនោះជាដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដែលខ្លួនទទួលបានកាលពីឆ្នាំ២០០៨សម្រាប់ដាំដំឡូងមី និងម្រេច។
ហើយកាលពីខែមីនា ស្ថានទូតកូរ៉េខាងត្បូង ក៏ធ្លាប់បានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅក្រសួងរៀបចំដែនដី និងនគរូបនីយកម្មដែរ ជួសមុខឲ្យក្រុមហ៊ុននេះ។
នៅពេលចាប់ផ្ដើមកម្មវិធីផ្ដល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លី លោក ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីថ្មីៗនឹងត្រូវផ្ដល់ជូនគ្រួសារដែលរស់នៅលើដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងអតីតតំបន់សម្បទានព្រៃឈើ និងដីព្រៃរបស់រដ្ឋ។
កាលពីម្សិលមិញ លោក ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ទៅកាន់អាជ្ញាធរទទួលបន្ទុកដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីថា “ឥឡូវខ្ញុំនឹងចាប់ផ្ដើមតាមដានរករឿងអស់លោក។ សូមល្មមៗបានហើយ ប្រសិនបើអស់លោកនិយាយថា ‘ខ្ញុំមិនអាចបំពេញតួនាទីនេះបានដោយសារតែវាធ្ងន់ពេក’ អស់លោកលាលែងពីតំណែងចុះ។ គ្មានបញ្ហាទេបើលោកឯងមិនធ្វើការរកដំណោះស្រាយ ពីព្រោះមិនខ្វះមនុស្សចង់ធ្វើចៅហ្វាយខេត្តទេ”។
លោក ស ចំរុង អភិបាលខេត្តនេះបានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយទេកាលពីម្សិលមិញ
ជុំវិញការព្រមានរបស់លោក ហ៊ុន សែន ។ លោក ខាន់ ចំណាន អភិបាលរងខេត្តនេះបាននិយាយការពារមន្ត្រីខេត្ត។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “យើងបានរាយការណ៍ទៅក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងរៀបចំដែនដីហើយ។ ដូច្នេះនេះមិនមែនជាកំហុសរបស់ថ្នាក់ខេត្តទេ
នេះជាកំហុសថ្នាក់ជាតិ”។
ចំណែកឯលោក អឹុម ឈុនលឹម រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី និងនគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ មិនអាចទាក់បានទេ។ សូមបញ្ជាក់ថា អ្នកភូមិដែលរងផលប៉ះពាល់រាប់រយនាក់មកពីតំបន់មានវិវាទក្នុងស្រុកស្នួល បានស្នាក់នៅក្នុងវត្តសាមគ្គីរង្ស៊ី រយៈពេលមួយខែមកហើយ បន្ទាប់ពីធ្វើដំណើរមកកាន់រាជធានីភ្នំពេញដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយក្នុងវិវាទដីធ្លីរបស់ពួកគាត់ដោយធ្វើការហែក្បួនប្រចាំសប្តាហ៍ និងដាក់ញត្តិទៅមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលម្តងហើយម្តងទៀត។
បន្ទាប់ពីធ្វើការតវ៉ារយៈពេលមួយម៉ោងនៅខាងក្រៅរដ្ឋសភាកាលពីម្សិលមិញ អ្នកភូមិប្រហែល១០០នាក់បានចាប់ផ្តើមហែក្បួនឆ្ពោះទៅភូមិគ្រឹះរបស់លោក ហ៊ុន សែន ប៉ុន្តែ ត្រូវបានរារាំងដោយសន្តិសុខខណ្ឌដូនពេញ និងខណ្ឌមានជ័យព្រមទាំងកងរាជអាវុធហត្ថ ដែលបានរុញច្រានពួកគាត់ឲ្យឡើងលើសួនច្បារមុខវត្តបទុម។
លោក ញែ៉ម សំអុន អាយុ៤៩ឆ្នាំនិយាយថា គាត់ត្រូវបានអាជ្ញាធរវាយឲ្យដួល ខណៈពេលកំពុងព្យាយាមជួយអ្នកតវ៉ាម្នាក់ទៀតដែលត្រូវអាជ្ញាធរឆក់នឹងដំបងឆក់។ គាត់និយាយទៀតថា “សន្តិសុខម្នាក់បានដាល់ខ្ញុំចំថ្ពាល់ខាងស្តាំ ហើយខ្ញុំក៏ដួល ហើយគេបានប្រើដំបងឆក់ខ្ញុំពីរដង”។
អ្នកស្រី ព្រំ ចន្ថា អាយុ៤៥ឆ្នាំ ដែលកំពុងបីកូនប្រុសអាយុ៤ឆ្នាំ ក៏ត្រូវអាជ្ញាធរច្រានឲ្យដួលទៅនឹងដីដែរ។ អ្នកស្រីនិយាយថា “នគរបាលបានរុញខ្ញុំ និងកូនរបស់ខ្ញុំឲ្យដួល ហើយបានព្យាយាមឆក់ខ្ញុំ ប៉ុន្តែ ពួកគេបានឈប់វិញ ពេលពួកគេឃើញកូនប្រុសរបស់ខ្ញុំរងរបួសថ្ងាស”។
លោក ឡុង ឌីម៉ង់ អ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានីភ្នំពេញបានមានប្រសាសន៍ថា សន្តិសុខទាំងនោះត្រូវបានបញ្ជូនឲ្យទៅ “ការពារតំបន់នោះ” ហើយបានគូសបញ្ជាក់ថា អ្នកតវ៉ាទាំងនេះបានបង្កការកកស្ទះចរាចរណ៍លើកំណាត់មហាវិថីព្រះសីហនុ។
លោកបានលើកឡើងអំពីកសិករមួយក្រុមតូចដែលគ្មានអាវុធក្នុងដៃនេះថា “យើងបារម្ភខ្លាចថា ពួកគាត់បង្កអំពើហិង្សា ពីព្រោះពួកគាត់ធ្វើការតវ៉ាដោយគ្មានច្បាប់អនុញ្ញាត”។
បន្ទាប់ពីការប៉ះទង្គិចគ្នា ដែលមិនបណ្តាលឲ្យមានអ្នករងរបួសធ្ងន់ធ្ងរនេះ លោក ស សុវណ្ណ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ និងលោក វុទ្ធី វណ្ណារ៉ា ប្រធានគណៈកម្មាធិការដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីនៃក្រសួងនេះ បានចុះទៅជួបអ្នកតវ៉ាទាំងនេះនៅសួនច្បារមុខវត្តបទុម។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ”ខ្ញុំសូមស្នើឲ្យបងប្អូនទាំងអស់គ្នាវិលត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ ហើយយើងនឹងស្វែងរកដំណោះស្រាយតាមក្រោយ។ យើងសន្យាស្វែងរកដំណោះស្រាយជូនបងប្អូនទាំងអស់គ្នា ប៉ុន្តែ សូមទុកពេលខ្លះឲ្យយើងដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ”។
លោក ស សុវណ្ណ បានលើកឡើងទៀតថា លោកនឹងបញ្ជូន “ក្រុមការងារ” ឲ្យចុះទៅតំបន់ដីមានវិវាទដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយ ប៉ុន្តែអ្នកភូមិនៅតែមិនសប្បាយចិត្ត។
លោក សួន វិច្ឆិកា តំណាងអ្នកភូមិទាំងនេះនិយាយថា “យើងមិនព្រមត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញដោយដៃទទេឡើយ”។ គាត់និយាយទៀតថា អ្នកភូមិមានគម្រោងបន្តស្នាក់នៅក្នុងវត្តសាមគ្គីរង្សី ហើយធ្វើការតវ៉ារហូតដល់មានដំណោះស្រាយ។ គាត់បានលើកឡើងបន្តថា “យើងនឹងយល់ព្រមត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ នៅពេលសម្ដេច ហ៊ុន សែន ប្រគល់ដីមកឲ្យពួកយើងវិញ”៕សុខុម