ក្រុមហ៊ុនពាណិជ្ជកម្មតៃវ៉ាន់ជាច្រើនដែលសម្លឹងមើលឱកាសបោះទុនវិនិយោគក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហាក់ដូចជាមិនបារម្ភនឹងការសន្យារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីខែមុន ថានឹងរារាំងផែនការរបស់ការិយាល័យពាណិជ្ជកម្មតៃវ៉ាន់ក្នុងក្រុងភ្នំពេញ ជាការបង្ហាញសាមគ្គីភាពជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងទេ។
អំឡុងទស្សនកិច្ច បេសកកម្មពាណិជ្ចកម្មតៃវ៉ាន់ប្រចាំឆ្នាំលើកទី៤នៅកម្ពុជា នៅសណ្ឋាគារអិនធើខុនធីណិនថលក្នុងក្រុងភ្នំពេញកាលពីម្សិលមិញ តំណាងក្រុមហ៊ុនតៃវ៉ាន់ ដែលមានឯកទេសខាងឧបករណ៍ឧស្សាហកម្មនិងគ្រឿងបន្លាស់ផ្សេងៗ បាននិយាយថា ពួកគាត់មិនរាថយដោយសារតែទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធរវាងប្រទេសកម្ពុជានិងប្រទេសចិនឡើយ។
លោក Lin Horn-Tzer ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន Forever Industries បាននិយាយនៅព្រឹត្តិការណ៍កាលពីម្សិលមិញថា “ជំនួញគឺជារឿងមួយ នយោបាយជារឿងមួយផ្សេង។ យើងមិនព្រួយបារម្ភអំពីឥទ្ធិពលនយោបាយប្រទេសចិនលើប្រទេសកម្ពុជាទេ ពីព្រោះការធ្វើជំនួញគឺជាការធ្វើជំនួញ។ ខ្ញុំគិតថា ក្រុមហ៊ុនជំនួញតៃវ៉ាន់នៅទីនេះកំពុងមានចំនួនកាន់តែច្រើនឡើង”។
លោក Allen Yang តំណាងនៅក្រៅប្រទេសឲ្យក្រុមហ៊ុន Unelectra International Corp. ដែលផលិតត្រង់ស្វម៉ាទ័រ បាននិយាយថា បើទោះបីទំនាក់ទំនងរវាងចិននិងកម្ពុជារឹងមាំក៏ដោយ ក៏ថ្លៃពលកម្មទាបនៅកម្ពុជា និងអំពើហិង្សាដែលបានកើតមានឡើងនៅប្រទេសវៀតណាមកាលពីខែឧសភា ដោយសារជម្លោះទឹកដីជាមួយប្រទេសចិន បានធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជាក្លាយជាកន្លែងមានសុវត្ថិភាពសម្រាប់ការវិនិយោគនៅពេលអនាគត។
លោក Yang បាននិយាយថា “យើងបារម្ភអំពីដំណើរការបើកក្រុមហ៊ុននៅប្រទេសវៀតណាម។ ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនម្នាក់របស់យើងបានលាក់ខ្លួនក្នុងសណ្ឋាគារពេលមានកុបកម្ម ហើយយើងមិនអាចទាក់ទងគាត់បាន”។
“យើងមិនមានការពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយរបស់ប្រទេសចិនទេ។ ដូច្នេះយើងមិនបារម្ភពីវត្តមានរបស់ចិននៅទីនេះទេ យើងខ្វល់តែអំពីការលក់ផលិតផលរបស់យើង ហើយនឹងប្រកួតប្រជែងជាមួយគេប៉ុណ្ណោះ ជាពិសេសផ្នែកគុណភាពផលិតផល”។
ការតាំងពិព័រណ៍កាលពីម្សិលមិញបានធ្វើឡើង ទោះបីជាមានការប្រកាសរបស់លោក ហ៊ុន សែន អំឡុងកិច្ចប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្ត្រីកាលពីថ្ងៃទី១៨ខែកក្កដាថា ការបង្កើតការិយាល័យពាណិជ្ជកម្មតៃវ៉ាន់នឹងមិនត្រូវអនុញ្ញាតឲ្យមាន និងក្នុងហេតុការណ៍មួយកាលពីឆ្នាំ២០១០ ដែលពេលនោះ ក្រុមមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដកទង់ជាតិតៃវ៉ាន់ចេញពីសន្និសីទពាណិជ្ជកម្មតាមបញ្ជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏ដោយ។
លោក Larry Kao អនុប្រធានសមាគមពាណិជ្ជកម្មតៃវ៉ាន់នៅកម្ពុជា បាននិយាយថា លោកបានឮថា ស្ថានទូតចិន កាលពីម្សិលមិញបានចាត់ទុកព្រឹត្តិការណ៍កាលពីម្សិលមិញ ដែលរៀបចំដោយក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍ពាណិជ្ជកម្មតៃវ៉ាន់ ថាជាការប្រមាថចំពោះការប្រកាសរបស់លោក ហ៊ុន សែន ហើយចង់បញ្ឈប់ព្រឹត្តិការណ៍នោះ តែក្រោយមកបានប្តូរចិត្តទៅវិញ។
លោក Kao បាននិយាយថា “ពួកគេ [មន្ត្រីស្ថានទូតចិន] យល់ថា នេះជាការធ្វើជំនួញសុទ្ធសាធ ហើយនេះជាការធ្វើជំនួញជាមួយប្រជាជនក្នុងស្រុក…។ ដូច្នេះគ្មានបញ្ហាអ្វីទេ”។
លោក Cheng Hong Bo អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតចិន មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនបានដឹងអំពីសំណើណាមួយពីស្ថានទូតឲ្យបញ្ឈប់ពិធីតាំងពិព័រណ៍នោះទេ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំមិនដឹងអំពីរឿងហ្នឹងទេ។ តាមទស្សនៈរបស់ខ្ញុំ យើងមិនបានទាមទារអ្វីទេ…។ ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មធម្មតារវាងតៃវ៉ាន់និងកម្ពុជាគឺគ្មានបញ្ហាអ្វីទេ”៕មានិត