សកម្មជនបរិស្ថានយ៉ាងហោចណាស់១០នាក់ រួមទាំងជនជាតិអេស្ប៉ាញម្នាក់ផង ត្រូវបានឃាត់ខ្លួននៅក្នុងខេត្តកោះកុងកាលពីម្សិលមិញ បន្ទាប់ពីពួកគេបានព្យាយាមរារាំងមន្ត្រីមិនឲ្យចូលទៅកាន់សហគមន៍ជនជាតិភាគតិចមួយដែលបាននិងកំពុងតវ៉ាប្រឆាំងផែនការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដែលនឹងធ្វើឲ្យជន់លិចផ្ទះដូនតារបស់ពួកគេ និងដែលបង្កផលប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់ដែនជម្រកសត្វព្រៃ។
លោក ញ៉ែម ដារា ស្នងការរងខេត្តកោះកុង បានបញ្ជាក់ថា លោក អាឡិច ហ្គនហ្សាឡេស ដេវីដសុន (Alex Gonzalez-Davidson) ដែលជាពលរដ្ឋអេស្ប៉ាញ និងជាសហស្ថាបនិកអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុកមួយដែលមានឈ្មោះថា អង្គការមាតុធម្មជាតិ (Mother Nature) ត្រូវបានឃាត់ខ្លួនជាបណ្ដោះអាសន្នដោយសារការរារាំងក្បួនរថយន្តរដ្ឋាភិបាល ដែលព្យាយាមចូលទៅកាន់សហគមន៍ជនជាតិភាគតិចជង ដែលរស់នៅក្នុងតំបន់អារ៉ែង និងដោយសារការខ្វះឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណត្រឹមត្រូវ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ” យើងចាប់ខ្លួនគាត់ដោយសារតែគាត់គ្មានឯកសារត្រឹមត្រូវ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ គាត់គឺជាជនបរទេស ដូច្នេះហេតុអ្វីបានជាគាត់រារាំងអាជ្ញាធរដែលចង់ចុះទៅសួរសុខទុក្ខអ្នកភូមិបែបនេះ?”។
លោកមានប្រសាសន៍ទៀតថា រហូតមកទល់ល្ងាចម្សិលមិញនេះ សកម្មជនប្រាំបួននាក់កំពុងជាប់ឃុំនៅឡើយនៅអធិការដ្ឋាននគរបាលក្រុងកោះកុង ប៉ុន្តែចំណែកឯលោក អាឡិច ហ្គនហ្សាឡេស ដេវីដសុន ត្រូវបានដោះលែងវិញនៅក្នុងថ្ងៃនោះ។
លោកបានលើកឡើងបន្តថា ” អាឡិច ត្រូវបានដោះលែងបន្ទាប់ពីសាកសួររួច ពីព្រោះវាជាបទល្មើសតូចតាច ហើយគាត់ក៏បានសារភាពទទួលស្គាល់កំហុស និងយល់ព្រមសូមទោសលោកអភិបាលខេត្តហើយដែរ”។
លោក ផុន លីវីរៈ អភិបាលរងខេត្តកោះកុងបានមានប្រសាសន៍ថា ខណៈពេលលោកកំពុងដឹកនាំគណៈប្រតិភូមួយក្រុមដែលមានមន្ត្រី២៥រូប ចូលទៅកាន់តំបន់អារ៉ែង ដើម្បីចរចាជាមួយគ្រួសារជនជាតិភាគតិចជង ដែលកំពុងអំពាវនាវឲ្យលុបចោលគម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនីនេះ ក៏ស្រាប់តែមានការរារាំងផ្លូវបែបនេះតែម្តង។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា ” យើងគ្រាន់ហៅពួកគាត់មកសាកសួរប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះពួកគាត់បានបិទផ្លូវនៅពេលអាជ្ញាធរចង់ចុះទៅសួរសុខទុក្ខអ្នកភូមិ។ លោក អាឡិច បានប្រើប្រាស់រថយន្តរបស់គាត់ដើម្បីបិទផ្លូវ។ ពួកគេបានចោទប្រកាន់យើងថាជាជនក្បត់ជាតិ និងជាអ្នកកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ហើយពួកគេបានសួរយើងរកលិខិតអនុញ្ញាត។ ខ្ញុំបានប្រាប់ពួកគេថា ខ្ញុំជាអភិបាលរងខេត្ត ហើយថា យើងមកសួរសុខទុក្ខអ្នកភូមិដែលនឹងរងផលប៉ះពាល់ដោយសារទំនប់ ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយជូនពួកគាត់”។
ចំណែកឯលោក អាឡិច ហ្គនហ្សាឡេស ដេវីដសុន មិនអាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺបានទេ។ លោក ហេង សំណាង ដែលជាសមាជិកអង្គការមាតុធម្មជាតិ បានលើកឡើងថា លោកក៏មានវត្តមាននៅកន្លែងបិទផ្លូវនោះដែរ នៅពេលនគរបាលមកជួយអន្តរាគមន៍ឲ្យក្បួនរថយន្តរបស់រដ្ឋាភិបាលបន្តដំណើរទៅមុខ ប៉ុន្តែលោកបានចាកចេញពីតំបន់នោះ មុនពេលមានការចាប់ខ្លួន ដោយសារតែលោកព្រួយបារម្ភចំពោះសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន។ លោក ហេង សំណាង អះអាងថា សកម្មជនជាង១០នាក់ត្រូវបានឃាត់ខ្លួន ប៉ុន្តែលោកមិនដឹងពីចំនួនជាក់លាក់ទេ។
លោក អុិន គង់ចិត្រ មន្ត្រីសម្របសម្រួលនៅអង្គការសិទ្ធិមនុស្សក្នុងស្រុកលីកាដូ ប្រចាំខេត្តកោះកុង មិនបានស្ថិតនៅកន្លែងកើតហេតុទេ ប៉ុន្តែបានមានប្រសាសន៍ថា សកម្មជនដែលត្រូវឃាត់ខ្លួនកាលពីម្សិលមិញ រួមមានទាំងសមាជិកអង្គការមាតុធម្មជាតិ និងសមាជិកអង្គការយុវជនខ្មែរមហានគរ ជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលមួយទៀតដែលបានចូលរួមក្នុងបុព្វហេតុរបស់អ្នកភូមិនៅតំបន់អារ៉ែងផងដែរ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា លោកសង្ស័យថា អាជ្ញាធរចុះទៅតំបន់នោះក្នុងគោលបំណងចាប់ខ្លួនសកម្មជនទាំងនោះ។ លោកបានបន្តថា “ខ្ញុំគិតថា អាជ្ញាធរមានបំណងប្រឌិតបទល្មើសដើម្បីបំបែកក្រុមនេះ ពីព្រោះពួកគេធ្លាប់រារាំងអាជ្ញាធរមិនឲ្យចូលទៅកាន់តំបន់ទំនប់ [កាលពីមុន]”។ អ្នកភូមិតំបន់អារ៉ែង និងអ្នកគាំទ្រពួកគេបានប្រើប្រាស់ការបិទផ្លូវនៅកន្លែងដែលមានការប្រឈមមុខដាក់គ្នាកាលពីម្សិលមិញ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែកន្លងមកនេះ ដោយប្ដេជ្ញារារាំងការព្យាយាមចាប់ផ្ដើមការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីស្ទឹងអារ៉ែង ដែលមានទំហំ១០៨មេហ្គាវ៉ាត់ ដែលគ្រោងដោយក្រុមហ៊ុន Sinohydro របស់ចិន និងដែលមានលោក ឡាវ ម៉េងឃិន សមាជិកព្រឹទ្ធសភាមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅពីក្រោយ។
តាមការប៉ាន់ប្រមាណថា ប្រសិនបើត្រូវបានសាងសង់តាមការគ្រោងទុកមែននោះ ទំនប់នេះនឹងជន់លិចដីប្រមាណ២០.០០០ហិកតា និងបង្ខំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជម្លៀសចេញប្រហែល១.៥០០នាក់។
កាលពីខែមុន សមាជិកប្រហែល៤០នាក់មកពីអង្គការមាតុធម្មជាតិ និងអង្គការយុវជនមហានគរ បានប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញសម្រាប់ដំណើរជិះកង់តាមការគ្រោងទុកជុំវិញរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីចែកខិត្តប័ណ្ណផ្សព្វផ្សាយអំពីបុព្វហេតុរបស់ពួកគេ។ ប៉ុន្តែនគរបាលបានរារាំងសកម្មជនទាំងនេះមិនឲ្យចេញដំណើរឡើយ ដោយលើកហេតុផលថា ក្រុមនេះមិនបានដាក់សំណើទៅសាលារាជធានីដើម្បីសុំការអនុញ្ញាត។
ការឃាត់ខ្លួនលោក អាឡិច ហ្គនហ្សាឡេស ដេវីដសុន កាលពីម្សិលមិញ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមានការចាប់ខ្លួន និងការឃុំខ្លួនជនជាតិជប៉ុនសញ្ជាតិអាមេរិក ម្នាក់ឈ្មោះ ម៉េក ហ៊្វូគូហ្សាវ៉ា (Meg Fukuzawa) ជាបុគ្គលិកអង្គការសមធម៌កម្ពុជា រយៈពេលមួយយប់កាលពីសប្ដាហ៍មុន ដែលបានសម្ភាសអ្នកភូមិរងការបណ្ដេញចេញ ដើម្បីបើកផ្លូវសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍចម្ការអំពៅមួយរបស់ថៃ ដែលធ្លាប់មានទំនាក់ទំនងជាមួយលោក លី យ៉ុងផាត់ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
ការឃាត់ខ្លួនទាំងនេះធ្វើឡើងខណៈពេលប្រទេសកម្ពុជា កំពុងបន្តធ្វើជំរឿនដែលបានឈានទៅដល់ការបណ្ដេញចេញជនបរទេសរាប់សិបនាក់រួចមកហើយ ដោយក្នុងនោះរួមមានទាំងពលរដ្ឋអាមេរិក រុស្ស៊ី ឥណ្ឌា ចិន និងនីហ្សេរីយ៉ាងផង៕ សុខុម
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ ZsomborPeter)