លោក ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភាបានផ្ដល់អំណាចឲ្យខ្លួនឯងមានសិទ្ធិបដិសេធនរណាក៏ដោយដែលមិនមែនជាមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល មិនឲ្យចូលក្នុងបរិវេណរដ្ឋសភា រួមទាំងការិយាល័យរបស់តំណាងរាស្ត្រគ្រប់រូបផងដែរ ហើយបានរារាំងពលរដ្ឋឯកជនទាំងអស់មិនឲ្យផ្ដល់សក្ខីកម្មនៅចំពោះមុខ ឬអង្គុយស្ដាប់កិច្ចប្រជុំរបស់គណៈកម្មការនៃរដ្ឋសភាឡើយ។
ចំណាត់ការរបស់មន្ត្រីដ៏ស្មោះត្រង់របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារូបនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានឥទ្ធិពលខ្លាំងមិនធ្លាប់មានពីមុននៅក្នុងរដ្ឋសភា និងដែលបានប្ដេជ្ញាប្រើប្រាស់អំណាចទើបទទួលបានថ្មីរបស់ខ្លួន រួមទាំងការគ្រប់គ្រងគណៈកម្មការចំនួនប្រាំរបស់រដ្ឋសភាផង ដើម្បីបន្តអនុវត្តរបៀបវារៈកំណែទម្រង់របស់ខ្លួន។
នៅក្នុងសារាចរមួយរបស់រដ្ឋាភិបាលចុះថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា លោក ហេង សំរិន បានលើកឡើងថា ពេលនេះ រាល់ការចូលទៅក្នុងបរិវេណរដ្ឋសភាត្រូវឆ្លងកាត់លោកជាមុនសិន។
លោកបានលើកឡើងនៅក្នុងសារាចរនោះថា ” រាល់ការអញ្ជើញសាធារណជន សង្គមស៊ីវិល ឬអ្នកជំនាញផ្សេងៗទៀតដែលមិនមែនជាអ្នកជំនាញរបស់រដ្ឋសភា រួមទាំងភ្ញៀវអញ្ជើញដោយតំណាងរាស្ត្រ និងគណៈកម្មការផងដើម្បីឲ្យចូលមកក្នុងរដ្ឋសភា ត្រូវសុំការអនុញ្ញាត និងទទួលការអនុម័តពីប្រធានរដ្ឋសភាជាមុនសិន”។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា គណៈកម្មការទាំង១០នៃរដ្ឋសភាមិនអាចអញ្ជើញពលរដ្ឋឯកជនឲ្យមកឆ្លើយសំណួរនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំផ្ទៃក្នុងបានទៀតឡើយ ទោះបីជាស្ថិតក្រោមកាលៈទេសៈណាក៏ដោយ ឬសូម្បីអនុញ្ញាតឲ្យពួកគេអង្គុយស្ដាប់ដំណើរការកិច្ចប្រជុំក៏មិនបានដែរ។
លោកមានប្រសាសន៍បន្តថា នៅពេលកិច្ចប្រជុំពិភាក្សាអំពីសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ គណៈកម្មការអាចស្នើសុំយោបល់ពីសាធារណជន ឬសង្គមស៊ីវិលពីចម្ងាយបាន ប៉ុន្តែមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលរួមកិច្ចប្រជុំរបស់គណៈកម្មការទេ”។
លោកបានបន្ថែមថា ហើយនៅពេលសាកសួររដ្ឋមន្ត្រី ឬមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលផ្សេងទៀត
” គណៈកម្មការមិនត្រូវអញ្ជើញសង្គមស៊ីវិល ឬអ្នកកាសែតមកឃ្លាំមើល [កិច្ចប្រជុំរបស់ពួកគេ] ឡើយ ពីព្រោះមានតែរដ្ឋមន្ត្រី និងតំណាងរដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះដែលមានសិទ្ធិធ្វើការបញ្ជាក់នៅចំពោះមុខគណៈកម្មការ”។
សារាចររបស់លោក ហេង សំរិន ក៏បានលើកឡើងដែរថា គណៈកម្មការមិនអាចជួបជាមួយបាតុករច្រើននាក់ ដែលមកដាក់ញត្តិនៅរដ្ឋសភាដើម្បីសុំជំនួយបានឡើយ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា ” តំណាងរាស្ត្រអាចទៅទទួលញត្តិបាន ហើយអាចអនុញ្ញាតឲ្យមនុស្សចូលបានច្រើនបំផុតប្រាំនាក់មកពីក្រុមមួយដើម្បីដាក់ញត្តិជូនគណៈកម្មការ បន្ទាប់មកពួកគេត្រូវតែចាកចេញ។ អំឡុងពេលនោះ មិនត្រូវមានការជួបប្រជុំជាមួយគណៈកម្មការសម្រាប់ដោះស្រាយករណីនោះឡើយ”។
បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងថ្មីទាំងនេះកើតមានមិនដល់ពីរខែផងទេ បន្ទាប់ពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងមួយជាមួយគ្នាដើម្បីឲ្យគណបក្សប្រឆាំងព្រមបញ្ចប់ការធ្វើពហិការមិនចូលសភារបស់ខ្លួនជុំវិញការបោះឆ្នោតជាតិដ៏ចម្រូងចម្រាសកាលពីឆ្នាំមុន ជាថ្នូរនឹងការសន្យាធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត ការផ្ដល់តំណែងប្រធានគណៈកម្មការចំនួនប្រាំក្នុងចំណោមគណៈកម្មការទាំង១០របស់រដ្ឋសភា និងតំណែងអនុប្រធានទី១នៃរដ្ឋសភា។
ចាប់តាំងពីទទួលយកអាសនៈរបស់ខ្លួនកាលពីខែមុនមក គណបក្សប្រឆាំងបានបង្ហាញពីឆន្ទៈរបស់ខ្លួនចង់ធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលដែលចូលចិត្តលាក់កំបាំងមួយនេះមានតម្លាភាពជាងមុន ហើយកោះហៅមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមកសាកសួរជាសាធារណៈជុំវិញភាពមិនប្រក្រតីនានា។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិក៏បានពីបង្ហាញបំណងចង់ធ្វើឲ្យសង្គមស៊ីវិល និងសាធារណជនមានសំឡេងកាន់តែខ្លាំងនៅក្នុងកិច្ចការរបស់រដ្ឋាភិបាលផងដែរ។
គណៈកម្មការប្រឆាំងអំពើពុករលួយនៃរដ្ឋសភា ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងថ្មីតាមការស្នើសុំរបស់គណបក្សប្រឆាំង និងដែលដឹកនាំដោយលោក ហូរ វ៉ាន់ តំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មានគម្រោងជួបជាមួយលោក ព្រាប កុល នាយកប្រតិបត្តិ អង្គការតម្លាភាពកម្ពុជានៅថ្ងៃនេះ។
លោកស្រី កែ សុវណ្ណរតន៍ តំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលជាប្រធានគណៈកម្មការសង្គមកិច្ច និងការងារនៃរដ្ឋសភា បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងតែព្យាយាមរារាំងរបៀបវារៈកំណែទម្រង់របស់គណបក្សប្រឆាំង។
លោកស្រីមានប្រសាសន៍ទៀតថា ” ជាក់ស្ដែងណាស់ សារាចរនេះដាក់ការរឹតបន្តឹងបន្ថែមទៀតមកលើការងាររបស់យើង។ ក្នុងនាមជាតំណាងរាស្ត្រ យើងចាំបាច់ត្រូវបង្កើតច្បាប់ល្អៗដើម្បីប្រយោជន៍ជាតិ ដូច្នេះវាជារឿងសំខាន់ក្នុងការឲ្យសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកជំនាញពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗទៀតចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំ ហើយបញ្ចេញមតិយោបល់របស់ខ្លួន។ យើងពិបាកធ្វើការងាររបស់យើងខ្លាំងណាស់ នៅពេលពួកគេដាក់កំហិតលើការងាររបស់យើងបែបបេះ ពីព្រោះយើងមិនអាចទទួលបានគំនិតច្រើនឡើយ”។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា រដ្ឋសភាមានបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងគ្រប់គ្រាន់រួចទៅហើយដើម្បីធានាថា សាធារណជនមិនប្រើប្រាស់ឥទ្ធិពលលើសលប់លើដំណើរការនីតិវិធី។ លោកស្រីបានបន្តថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងលើកយកបញ្ហាសារាចររបស់លោក ហេង សំរិន ធ្វើជាចំណុចពិភាក្សា នៅពេលគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍នៃរដ្ឋសភា ជួបប្រជុំលើកក្រោយ។
លោក ព្រាប កុល បានមានប្រសាសន៍ថា លោកមានគម្រោងបញ្ចេញទស្សនទូទៅដ៏ទូលំទូលាយស្ដីពីស្ថានភាពអំពើពុករលួយរបស់រដ្ឋាភិបាល ហើយពិភាក្សារិះរកវិធីដោះស្រាយបញ្ហាអំពើពុករលួយអំឡុងពេលលោកជួបជាមួយតំណាងរាស្ត្រតាមការគ្រោងទុក។
ទើបតែកាលពីសប្ដាហ៍មុនប៉ុណ្ណោះ ដែលអង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិបានបញ្ចេញរបាយការណ៍មួយកម្រាស់២៣៣ទំព័រស្ដីពីកម្ពុជា ដែលបានពណ៌នាពីប្រទេសនេះថាពោរពេញដោយអំពើពុករលួយ និងនិទណ្ឌភាព។
បន្ទាប់ពីបានឃើញបទបញ្ជាថ្មីទាំងនេះកាលពីម្សិលមិញ លោក ព្រាប កុល បានមានប្រសាសន៍ថា ពេលនេះលោកមិនច្បាស់ទៀតទេថា តើលោកនឹងទទួលបានការអនុញ្ញាតឲ្យចូលទៅក្នុងបរិវេណរដ្ឋសភា ឬក៏អត់នោះ។ លោកមានប្រសាសន៍ទៀតថា ” រង់ចាំមើលសិនថា តើនឹងមានអ្វីកើតឡើង។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា គេនឹងអនុញ្ញាតឲ្យយើងចូល”។
នៅក្នុងសារាចរនេះ មានការពន្យល់បកស្រាយតែមួយគត់ចំពោះបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងថ្មីទាំងនេះ គឺ” ដើម្បីរក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈនៅក្នុងបរិវេណរដ្ឋសភា”។ ទោះជាយ៉ាងណា ទាំងលោក ហេង សំរិន និងលោក ឈាង វុន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភា មិនអាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺបានទេ។
លោក អ៊ូ វីរៈ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដែលបានបង្ហោះសារាចរនេះតាមប្រព័ន្ធអុីនធើណិត បានមានប្រសាសន៍ថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានយល់ព្រមពិភាក្សាអំពីបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរបស់រដ្ឋសភាជាមួយគណបក្សប្រឆាំង ជាផ្នែកនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយដែលពួកគេបានចរចាគ្នា។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ” សារាចរនេះហាក់ដូចជាកំពុងព្យាយាមធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់តួនាទីរបស់គណបក្សប្រឆាំងនៅក្នុងរដ្ឋសភា”។ ប៉ុន្តែលោកបានបន្ថែមថា បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងដែលមានស្រាប់ មានភាពមិនច្បាស់លាស់ ជាហេតុធ្វើឲ្យមានឱកាសសម្រាប់ការបកស្រាយ។ លោកបានមានប្រសាសន៍បន្តថា “បញ្ហាគឺនៅត្រង់បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងហ្នឹងឯង។ នៅពេលបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងមិនច្បាស់លាស់ អ្នកកាន់អំណាចនឹងធ្វើអ្វីតាមអំពើចិត្ត”៕ សុខុម