កាលពីម្សិលមិញ រដ្ឋសភាបានអនុម័តសេចក្ដីព្រាងច្បាប់មួយជាឯកច្ឆន្ទប្រែក្លាយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប.) ទៅជាស្ថាប័នធម្មនុញ្ញ ដោយតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានបំពេញតាមការសន្យាមួយក្នុងចំណោមការសន្យាសំខាន់ៗ ដែលគណបក្សកាន់អំណាចបានធ្វើជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងមួយនាខែកក្កដា ដែលបានបំបែកភាពទាល់ច្រកខាងនយោបាយនៅក្នុងប្រទេស ដែលបានអូសបន្លាយអស់រយៈពេល១០ខែ។
គ.ជ.ប. បច្ចុប្បន្នមានសមាសភាពភាគច្រើនជាបុគ្គលដែលមានភក្ដីភាពចំពោះគណបក្សកាន់អំណាច ហើយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានចោទប្រកាន់ថា ស្ថាប័ននេះតែងតែគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅក្នុងការបោះឆ្នោត។ តាមរយៈការដាក់បញ្ចូលគណៈកម្មាធិការនេះទៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងការផ្ដល់ថវិកាផ្ទាល់ខ្លួន និងសិទ្ធិចំណាយរបស់ស្ថាប័ននេះ គណបក្សប្រឆាំងសង្ឃឹមថា នឹងធ្វើឲ្យគណៈកម្មាធិការនេះកាន់តែមានឯករាជភាព។
បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតកាលពីម្សិលមិញ លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានមានប្រសាសន៍ថា វាជាជំហានដំបូងដ៏មានសារៈសំខាន់នៅក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតដែលមានគុណវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា “នេះគឺជាជំហានមួយដ៏មានសារៈសំខាន់នៅក្នុងការឆ្ពោះទៅមុខ ដើម្បីរៀបចំគ.ជ.ប.ថ្មី ដែលនឹងធានាថាការបោះឆ្នោតប្រព្រឹត្តទៅមានលក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌នៅលើកក្រោយ។ មិនថាយើងដើរឆ្ងាយប៉ុណ្ណាទេ គឺយើងត្រូវដើរជំហានដំបូងសិន។ ប្រសិនបើជំហានដំបូងល្អ យើងសង្ឃឹមថា ជំហានផ្សេងទៀតក៏នឹងល្អដែរ”។
ថ្លែងនៅក្នុងរដ្ឋសភា លោក អេង ឆៃអ៊ាង តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំងដែលបានជួយធ្វើសេចក្ដីព្រាងវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះ បានថ្លែងអំណរគុណតំណាងរាស្ត្រជាសហការីចំពោះការគាំទ្រដ៏ធំធេងរបស់ពួកគាត់។ លោកមានប្រសាសន៍ថា ” វានឹងជួយបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយនៅក្នុងការបោះឆ្នោតនាពេលអនាគត”។
លោកបានគូសបញ្ជាក់ថា គ្មានការពិភាក្សាដេញដោលទេជុំវិញការធ្វើវិសោធនកម្មនេះដោយសារតែតំណាងរាស្ត្រចំនួន៨៣រូបក្នុងចំណោមតំណាងរាស្ត្រទាំង១២៣រូបនៃរដ្ឋសភា ជាសំឡេងគាំទ្រលើសពីរភាគបីដែលត្រូវការចាំបាច់សម្រាប់ធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ បានចុះហត្ថលេខាលើវារួចទៅហើយ។
លោក ប៉ែន បញ្ញា តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលបានជួយធ្វើសេចក្ដីព្រាងវិសោធនកម្មនេះដែរ បានអានមាត្រាដែលត្រូវបានធ្វើវិសោធនកម្មនៅក្នុងរដ្ឋសភា។ មាត្រាមួយក្នុងចំណោមមាត្រាទាំងនោះធានាឯករាជភាពរបស់សមាជិក គ.ជ.ប. និងថវិការបស់គណៈកម្មាធិការនេះ ហើយមាត្រាមួយទៀតបង្ហាញពីរបៀបជ្រើសរើសសមាជិកទាំងប្រាំបួនរូបរបស់វា។
រហូតមកទល់ពេលនេះ សមាជិក គ.ជ.ប.ថ្មីត្រូវបានក្រសួងមហាផ្ទៃជ្រើសរើសជាសម្ងាត់។ ពេលនេះសមាជិកបួនរូបនឹងត្រូវជ្រើសរើសដោយគណបក្សកាន់អំណាច បួនរូបនឹងត្រូវជ្រើសរើសដោយគណបក្សផ្សេងទៀតដែលមានអាសនៈនៅក្នុងរដ្ឋសភា ហើយសមាជិកទី៩នឹងត្រូវជ្រើសរើសដោយ ” ការព្រមព្រៀងគ្នា” ក្នុងចំណោមគណបក្សទាំងអស់។
លោក ប៉ែន បញ្ញា បានមានប្រសាសន៍ថា ការសន្យាទី៣ គឺនឹងត្រូវធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោតរបស់កម្ពុជា។ លោកបានថ្លែងទៅកាន់អង្គសភាថា “ដើម្បីធានាថា គ.ជ.ប. បំពេញភារកិច្ចរបស់ខ្លួនដោយឯករាជភាព និងអព្យាក្រឹតភាព ហើយធានាឲ្យមានដំណើរការបោះឆ្នោតមួយប្រកបដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ជាអាទិភាព វាចាំបាច់ណាស់ក្នុងការដាក់បញ្ចូល គ.ជ.ប. ទៅក្នុងជំពូកថ្មីមួយនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជា”។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង បានមានប្រសាសន៍ថា លោកសង្ឃឹមថា ការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោតជាតិ និងច្បាប់ថ្មីមួយដែលបង្ហាញពីសេចក្ដីជាក់លាក់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រង គ.ជ.ប.ថ្មី នឹងត្រូវអនុម័តនៅដំណាច់ឆ្នាំនេះ។
គណបក្សប្រឆាំងចង់ធ្វើវិសោធនកម្មជាច្រើនចំពោះច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោត រួមទាំងការដកដំណើរការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតចេញឲ្យផុតពីដៃមន្ត្រីឃុំ-សង្កាត់ ដែលភាគច្រើនលើសលប់ក្នុងចំណោមមន្ត្រីទាំងនោះជាសមាជិកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាផងដែរ។ ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ឯករាជ្យបានយល់ស្របថា ដំណើរការចុះឈ្មោះសម្រាប់ការបោះឆ្នោតកាលពីឆ្នាំមុន មានគុណវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ និងជាបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរបំផុតពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាបោះឆ្នោត។
នៅពេលកំពុងប្រជុំសភាកាលពីម្សិលមិញ និងនៅមុនពេលបោះឆ្នោតអនុម័ត លោក សម រង្ស៊ី និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានដើរចេញដើម្បីជួបគ្នាជាលក្ខណៈឯកជនអស់រយៈពេលមួយម៉ោង។ បន្ទាប់ពីការប្រជុំនេះ លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានធានាអះអាងចំពោះលោកថា គម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនីស្ទឹងជាយអារ៉ែងដ៏ចម្រូងចម្រាសនៅក្នុងខេត្តកោះកុង មិនទាន់ទទួលបានការអនុម័តសម្រាប់ការសាងសង់នៅឡើយទេ។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ក្រុមហ៊ុនសាងសង់មួយរបស់ចិនបានបង្ហោះសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយតាមប្រព័ន្ធអុីនធើណិតថា ខ្លួនបានចុះកិច្ចសន្យាជាមួយក្រុមហ៊ុន Sinohydro Resources ជាក្រុមហ៊ុនចិនដែលស្ថិតនៅពីក្រោយក្រុមហ៊ុននេះ ជាហេតុបណ្ដាលឲ្យអង្គការបរិស្ថាននានាដែលជំទាស់នឹងទំនប់នេះមានការប៉ាន់ស្មានកាន់តែច្រើនថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានអនុម័តគម្រោងនេះរួចទៅហើយ។
លោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងប្រាប់បណ្ដាអ្នកយកព័ត៌មានថា ” សម្ដេច ហ៊ុន សែន បានប្រាប់ខ្ញុំថា មិនទាន់មានសេចក្ដីសម្រេចនៅឡើយទេ ដូច្នេះសូមបងប្អូនទាំងអស់គ្នាកុំបារម្ភខ្លាំងពេក។ សម្ដេចបានលើកឡើងថា វាមិនអាចមានការសាងសង់ទេនៅក្នុងអាណត្តិនេះ”។ លោក សម រង្ស៊ី បានបដិសេធមិនបញ្ជាក់ពីចំណុចផ្សេងទៀតដែលលោកទាំងពីរបានពិភាក្សាគ្នាឡើយ៕ សុខុម