កាលពីម្សិលមិញ ក្រសួងការងារបានកំណត់ប្រាក់ខែគោលថ្មីសម្រាប់កម្មករកាត់ដេរនៅទូទាំងប្រទេសចំនួន១២៨ដុល្លារ ដោយសង្ឃឹមថា វាល្មមគ្រប់គ្រាន់អាចរារាំងកូដកម្មដែលបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ឧស្សាហកម្មដែលមានទំហំទឹកប្រាក់៥,៥ពាន់លានដុល្លារនេះ បន្ទាប់ពីការដំឡើងប្រាក់ខែលើកចុងក្រោយកាលពីខែធ្នូ ដែលនៅតែធ្វើឲ្យកម្ពុជាអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រទេសជិតខាងបាន។
ការប្រកាសនេះធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីមានការចរចាដ៏តានតឹងអស់រយៈពេលជាច្រើនខែរវាងរដ្ឋាភិបាល សហជីព និងថៅកែរោងចក្រកាត់ដេរ ដែលអំឡុងពេលនោះភាគីទាំងអស់មានទស្សនផ្សេងៗគ្នាជុំវិញវិធីដំឡើងប្រាក់ខែគោល១០០ដុល្លារនាពេលបច្ចុប្បន្ន។
លោក អិុត សំហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារបានប្រកាសប្រាក់ខែគោលថ្មីនេះកាលពីរសៀលម្សិលមិញ ពោលគឺតែពីរបីម៉ោងប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីគណៈកម្មាធិការប្រឹក្សាការងារដែលមានសមាជិក២៨រូបរបស់ក្រសួងការងារ ដែលមានសមាសភាពមកពីរដ្ឋាភិបាល តំណាងសហជីព និងតំណាងរោងចក្រ បានបោះឆ្នោតគាំទ្រប្រាក់ខែគោលថ្មី១២៣ដុល្លារ។
លោករដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងនៅក្នុងក្រឹត្យមួយរបស់រដ្ឋាភិបាលថា “ប្រាក់ខែគោលថ្មីសម្រាប់កម្មករដែលធ្វើការនៅក្នុងវិស័យសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៥ត្រូវបានកំណត់ជាផ្លូវការ១២៨ដុល្លារក្នុងមួយខែ”។
ក្រឹត្យនេះបញ្ជាក់ថា ប្រាក់ខែគោលថ្មីនេះនឹងចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី១ ខែមករាសម្រាប់កម្មករភាគច្រើន។ កម្មករដែលស្ថិតក្នុងរយៈពេលសាកល្បងការងារ នឹងទទួលបានតែ១២៣ដុល្លារប៉ុណ្ណោះរហូតដល់រយៈពេលសាកល្បងការងាររបស់ពួកគេចប់។
សហជីពឯករាជ្យចំនួនពីររបស់គណៈកម្មាធិការប្រឹក្សាការងារ ដោយសហជីពប្រាំទៀតដែលស្ថិតនៅក្នុងគណៈកម្មាធិការនេះត្រូវបានគេមើលឃើញជាទូទៅថា មានទំនាក់ទំនងជាមួយរដ្ឋាភិបាលនោះ បានលើកឡើងថា ពួកគេនឹងជួបប្រជុំជាមួយសមាជិករបស់ខ្លួននៅប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខ មុនពេលសម្រេចថា តើត្រូវទទួលយក ឬជំទាស់នឹងប្រាក់ខែគោលថ្មីនេះ។
លោក អាត់ ធន់ ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា (ស៊ីខៅឌូ) ដែលជាសហជីពឯករាជ្យធំបំផុតនៅក្នុងប្រទេស បានមានប្រសាសន៍ថា “យើងនឹងរង់ចាំជួបពិភាក្សាជាមួយសមាជិករបស់យើង យើងនឹងប្រជុំនៅសប្តាហ៍ក្រោយ”។
សហជីពរបស់លោក អាត់ ធន់ បានជួយចាប់ផ្តើមកូដកម្មទូទាំងប្រទេសដែលបានធ្វើឲ្យវិស័យកាត់ដេរឈានដល់ការជាប់គាំងមួយរយៈពេលខ្លីកាលពីខែធ្នូ ដែលនៅពេលនោះក្រសួងការងារបានច្រានចោលការទាមទាររបស់សហជីពដែលសុំដំឡើងប្រាក់ខែគោលថ្មី១៦០ដុល្លារ ហើយបានសម្រេចផ្តល់ឲ្យ៩៥ដុល្លារវិញ។
ក្រសួងបានដំឡើងប្រាក់ខែគោលដល់១០០ដុល្លារភ្លាមៗ ប៉ុន្តែនៅតែមិនអាចបញ្ចប់កូដកម្ម និងការតវ៉ាដ៏រាលដាលបានដដែលរហូតដល់វាបានឈានដល់ទីបញ្ចប់ដោយការបង្ហូរឈាមកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមករាឡើយ ដែលនៅពេលនោះកងរាជអាវុធហត្ថបានបាញ់ប្រហារលើក្រុមអ្នកតវ៉ា ដែលគប់គ្រាប់បែកសាំង។ កងរាជអាវុធបានបាញ់សម្លាប់កម្មកររោងចក្រកាត់ដេរយ៉ាងហោចណាស់ប្រាំនាក់ និងធ្វើឲ្យរាប់សិបនាក់ទៀតរងរបួស។
កាលពីម្សិលមិញ លោក អាត់ ធន់ មិនបានប៉ាន់ស្មានអំពីលទ្ធភាពនៃការកើតមានហេតុការណ៍ទាំងនោះឡើងវិញឡើយ ប៉ុន្តែ លោកក៏មិនបានទាត់ចោលលទ្ធភាពនៃការវិលទៅរកមហាកូដកម្មវិញដែរ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំគិតថា នឹងមានការតវ៉ានៅពេលណាកម្មករមិនយល់ព្រម”។
លោកស្រី កែន ឆេងឡាង ប្រធានស្តីទីរបស់សហព័ន្ធសហជីពជាតិនៃឧស្សាហកម្មវាយនភណ្ឌកាត់ដេរកម្ពុជា ដែលជាសហជីពឯករាជ្យមួយទៀតនៅក្នុងគណៈកម្មាធិការប្រឹក្សាការងារ បានលើកឡើងថា សមាជិករបស់ខ្លួនក៏នឹងត្រូវជួបប្រជុំដែរនៅសប្តាហ៍ក្រោយ មុនពេលទទួលយកជំហរលើប្រាក់ខែគោលថ្មីនេះ។
សហជីពទាំងពីរបានទាមទារឲ្យដំឡើងច្រើនលើប្រាក់ខែគោលដោយអះអាងថា ១០០ដុល្លារមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់បំពេញតម្រូវការជាមូលដ្ឋានរបស់កម្មករភាគច្រើនឡើយទោះបីជារាប់បញ្ចូលទាំងប្រាក់បន្ថែមម៉ោង ប្រាក់រង្វាន់ប្រចាំខែ ប្រាក់ឧបត្ថម្ភសម្រាប់អាហារ និងការធ្វើដំណើរក្តី។
សហជីពចំនួនប្រាំបីក្នុងចំណោមសហជីពដែលមានការប្ដេជ្ញាចិត្តបំផុតនៅទូទាំងប្រទេសរួមទាំងសហជីពចំនួនពីរនៅក្នុងគណៈកម្មាធិការប្រឹក្សាការងារផង បានចាប់ផ្តើមប្រកាន់យកជំហរ១៦០ដុល្លារ ដែលពួកគេបានទាមទារកាលពីខែធ្នូ ប៉ុន្តែ មិនយូរប៉ុន្មានបានចាប់ផ្តើមទាមទារ១៧៧ដុល្លារ មុនពេលបន្ទាបការទាមទារមកនៅត្រឹម១៥០ដុល្លារ នឹងទីបំផុតមកនៅត្រឹម១៤០ដុល្លារ ជាតួលេខមួយដែលទទួលបានសំឡេងឆ្នោតតែពីរប៉ុណ្ណោះកាលពីម្សិលមិញ។
អំឡុងពេលចរចាថ្មីៗនេះ រដ្ឋាភិបាលបានលើកឡើងថា ប្រាក់ខែគោលគួរតែកំណត់ឲ្យស្ថិតនៅលើបន្ទាត់នៃភាពក្រីក្រនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលខ្លួនបានកំណត់ចំនួន១២០ដុល្លារក្នុងមួយខែ។
សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា (GMAC) ដែលតំណាងឲ្យរោងចក្រសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងភាគច្រើននៅទូទាំងប្រទេស កំពុងព្យាយាមបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យទទួលយកប្រាក់ខែគោល១១០ដុល្លារ ដោយអះអាងថា ការដំឡើងច្រើនជាងនេះនឹងបង្ខំឲ្យសមាជិករបស់ខ្លួនបិទទ្វារផ្អាកដំណើរការផលិតកម្ម។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយក្រោយពីការប្រកាសប្រាក់ខែគោលថ្មីនេះ GMAC បានសម្តែង “ការសោកស្តាយយ៉ាងខ្លាំង” ជុំវិញការសម្រេចចិត្តរបស់ក្រសួង។ដោយមានប្រាក់រង្វាន់ និងប្រាក់ឧបត្ថម្ភតាមស្តង់ដារ GMAC បានលើកឡើងថា ប្រាក់ខែគោលសម្រាប់ឧស្សាហកម្មកាត់ដេរនៅពេលនេះនឹងកើនឡើងដល់១៤៥ដុល្លារ ដោយធ្វើឲ្យកម្ពុជាមានកម្រិតប្រហាក់ប្រហែលនឹងប្រទេសវៀតណាម ដែលកម្មករកាត់ដេរនៅទីនោះមានផលិតភាពការងារខ្ពស់ជាង។
សមាគមនេះបានលើកឡើងថា “ការដំឡើងយ៉ាងច្រើននេះពិតជាធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់ការរស់រានរបស់រោងចក្រជាច្រើន ដែលជាសមាជិកGMAC ជាពិសេសរោងចក្រដែលមានហិរញ្ញវត្ថុទន់ខ្សោយ និងការបញ្ជាទិញផុយស្រួយ”។
ណាង សុធី តំណាងរោងចក្រដែលមានសមាសភាពនៅក្នុងជួរគណៈកម្មាធិការប្រឹក្សាការងារ បានព្រមានថា យ៉ាងហោចណាស់រោងចក្រចំនួន៣០ទំនងជាត្រូវបិទទ្វារដោយសារប្រាក់ខែគោលថ្មីនេះ ហើយធ្វើឲ្យបាត់បង់ការងារយ៉ាងហោចណាស់៥០.០០០កន្លែង។ ឧស្សាហកម្មនេះទាំងមូលផ្តល់ការងារដល់កម្មករជាង៦០០.០០០នាក់ ហើយភាគច្រើនលើសលប់ក្នុងចំណោមពួកគេគឺជាស្ត្រីវ័យក្មេង។
លោក ហេង សួរ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារបានមានប្រសាសន៍ថា លោកដឹងថា ថៅកែរោងចក្រមិនសប្បាយចិត្តទេចំពោះប្រាក់ខែគោលថ្មីនេះ ប៉ុន្តែ ប្រាកដណាស់ថា កម្មករភាគច្រើនសប្បាយចិត្ត។ លោកមានប្រសាសន៍ទៀតថា “សម្រាប់កម្មករ សូម្បីដំឡើងមួយ ពីរ ឬប្រាំដុល្លារក៏ច្រើនជាងពីមុនដែរ។ ការដំឡើងនេះនឹងធ្វើឲ្យកម្មករសប្បាយចិត្ត ពីព្រោះវានឹងធ្វើឲ្យកម្រិតជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគេប្រសើរឡើង ហើយវានឹងជំរុញឲ្យពួកគេបង្កើនផលិតភាពការងាររបស់ខ្លួន”។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក ដេវ វែល (Dave Welsh) នាយកប្រចាំប្រទេសនៃមជ្ឈមណ្ឌលសាមគ្គីភាព (Solidarity Center) ជាអង្គការតស៊ូមតិដើម្បីការងារមួយដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិកបានមានប្រសាសន៍ថា ប្រាក់ខែគោលថ្មីនេះទំនងជាធ្វើឲ្យថៅកែរោងចក្រ និងកម្មករខកចិត្តដូចគ្នា ហើយលោកបានលើកឡើងថា ផលវិបាកនៃសេចក្តីសម្រេចនេះ “មិនអាចព្យាករបានទេ”។ លោកបានលើកឡើងទៀតថា ” ១២៨ដុល្លារពិតជាមិនអាចធ្វើឲ្យអ្នកគ្រប់គ្នាពេញចិត្តឡើយ”។
លោក ដេវ វែល បានធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយសហជីពអំឡុងពេលចរចាដោយសង្ឃឹមថា នឹងអាចបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យភាគីទាំងអស់សម្របសម្រួលគ្នាលើប្រាក់ខែគោលថ្មី។ លោកមិនធ្វើការទស្សន៍ទាយថា សហជីពទាំងនេះនឹងមានប្រតិកម្មយ៉ាងណា ចំពោះសេចក្តីសម្រេចរបស់ក្រសួងឡើយ ប៉ុន្តែ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ប្រាក់ខែគោលថ្មីនេះ គឺ “នៅទាបឆ្ងាយណាស់ បើប្រៀបធៀបនឹងអ្វីដែលគ្រប់សហជីពឯករាជ្យក្នុងប្រទេសចង់បាន។ ខ្ញុំសង្ស័យថា នឹងមានការមិនពេញចិត្តច្រើន”។
លោកបានចោទប្រកាន់ថា រដ្ឋាភិបាល និងបណ្តារោងចក្រ “បានធ្វើឲ្យមានកំហុសឆ្គង”នៅក្នុងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនឆ្ពោះទៅការធ្វើឲ្យដំណើរការកំណត់ប្រាក់ខែគោលថ្មីមានតម្លាភាព ហើយបានលើកឡើងថា ពួកគេទំនងជាឃុបឃិតគ្នានៅក្នុងការបោះឆ្នោតរបស់គណៈកម្មាធិការប្រឹក្សាការងារ។ លោកមានប្រសាសន៍ទៀតថា “វាច្បាស់ណាស់ថា នេះមិនមែនជាការបោះឆ្នោតឯករាជ្យនោះទេ”។
ប៉ុន្តែ លោកក៏បានបង្ហាញក្តីសង្ឃឹមដែរថា សេចក្តីសម្រេចកាលពីម្សិលមិញ នឹងមិនមែនជាសេចក្ដីសម្រេចចុងក្រោយរបស់ក្រសួងលើប្រាក់ខែគោលថ្មីឡើយ។ លោកបានបន្តថា “នៅតែមានពេលកែប្រែបញ្ហានេះ។ ពួកគេបានធ្វើវាម្តងរួចមកហើយកាលពីខែធ្នូ ហើយពេលនេះពួកគេអាចនឹងធ្វើវាម្តងទៀត”៕សុខុម
(រាយការណ៍បន្ថែមដោយ មិុច ដារ៉ា)