35 C
Phnom Penh

រដ្ឋាភិបាល​​​ការ​​​ពារ​​​ការ​​​ចាប់ខ្លួន​​​សកម្ម​​​ជន​​​ថា​​​ ស្របច្បាប់​​​

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

ដើម្បី​​​ប្រឈម​​​នឹង​​​ការ​​​រិះ​​​គន់​​​ដែល​​​ចេះ​​​តែ​​​កើន​​​ឡើង​​​ចំពោះ​​​ការ​​​ចាប់​​​ខ្លួន​​​សកម្ម​​​ជន​​​ និង​​​បុគ្គល​​​លេច​​​ធ្លោ​​​របស់​​​​​​គណបក្ស​​​ប្រឆាំង​​​ចំនួន​​​១៥​​​រូប​​​​​​កាល​​​ពី​​​សប្តាហ៍​​​មុន​​​ រដ្ឋាភិបាល​​​បាន​​​ចេញ​​​សេចក្តី​​​ថ្លែង​​​ការណ៍មួយ ដោយ​​​ការពារ​​​ការ​​​ចាប់​​​ខ្លួន​​​នេះ​​​​​​ថា​​​ “ស្រប​​​ច្បាប់​​​” ហើយ​​​បាន​​​សង្កត់​​​ធ្ងន់​​​ចំពោះ​​​ការ​​​ប្តេជ្ញា​​​របស់​​​ខ្លួន​​​ដើម្បី​​​ប្រយុទ្ធ​​​ប្រឆាំង​​​ នឹង​​​និទ្ទណ្ឌភាព។

ក្រុម​អ្នក​តវ៉ា​និង​អ្នក​កាសែត​ឈរ​ខាង​ក្រៅ​របង​ពន្ធនាគារ​ព្រៃសរ​ អំឡុង​ការត​វ៉ាឲ្យ​ដោះ​លែង​ព្រះ​​​សង្ឃ និង​សកម្មជន​ណបក្ស​​​សង្គ្រោះ​​​ជាតិ​ដែល​ដែល​បាន​ចាប់ខ្លួន​កាល​ពី​សប្តាហ៍​មុន​។​ស៊ីវ ចាន់ណា​​​​​​​​​​​​
ក្រុម​អ្នក​តវ៉ា​និង​អ្នក​កាសែត​ឈរ​ខាង​ក្រៅ​របង​ពន្ធនាគារ​ព្រៃសរ​ អំឡុង​ការត​វ៉ាឲ្យ​ដោះ​លែង​ព្រះ​​​សង្ឃ និង​សកម្មជន​ណបក្ស​​​សង្គ្រោះ​​​ជាតិ​ដែល​ដែល​បាន​ចាប់ខ្លួន​កាល​ពី​សប្តាហ៍​មុន​។​​​ ស៊ីវ ចាន់ណា​​​​​​​​​​​​

សកម្ម​​​ជន​​​ការ​​​ពារ​​​សិទ្ធិ​​​ដី​​​ធ្លី​​​​​​ជា​​​ស្ត្រី​​​​​​ចំនួន​​​១០​​​នាក់​​​ ព្រះ​​​សង្ឃ​​​ចំនួន​​​បី​​​អង្គ និង​​​បុគ្គល​​​លេច​​​ធ្លោ​​​មក​​​ពី​​​គណបក្ស​​​សង្គ្រោះ​​​ជាតិ​​​ចំនួន​​​ពីរ​​​នាក់​​​ត្រូវ​​​បាន​​​ចាប់​​​ខ្លួន​​​ចន្លោះ​​​ថ្ងៃ​​​ច័ន្ទ និង​​​ថ្ងៃ​​​ព្រះ​​​ហស្បតិ៍​​​កាល​​​ពី​​​សប្តាហ៍​​​មុន​​​ពី​​​បទ​​​ចូល​​​រួម​​​ ឬ​​​មាន​​​ផែនការ​​​ចូល​​​រួម​​​ការ​​​តវ៉ា​​​។ នៅ​​​ក្នុង​​​​​​សេចក្តី​​​សម្រេច​​​ដ៏​​​ឆាប់​​​រហ័ស​​​ចំនួន​​​ពីរ​​​ សកម្មជន​​​ចំនួន​​​ប្រាំពីរ​​​នាក់​​​ក្នុង​​​ចំណោម​​​អ្នក​​​ទាំង​​​១៥​​​រូប​​​នេះ​​​ត្រូវ​​​បាន​​​ផ្តន្ទា​​​ទោស​​​ដោយ​​​សាលា​​​ដំបូង​​​រាជ​​​ធានី​​​​​​​​​ ហើយ​​​ឥឡូវ​​​នេះ​​​កំពុង​​​អនុវត្ត​​​ទោស​​​​​ជាប់​​​ពន្ធនាគារ​​​រយៈ​​​ពេល​​​មួយ​​​ឆ្នាំ​​​។

សេចក្ដី​​​ថ្លែង​​​ការណ៍​​​ដែល​​​ចុះ​​​ថ្ងៃ​​​ទី​​​១៤​​​ ខែ​​​វិច្ឆិកា​​​ និង​​​ចុះ​​​ហត្ថលេខា​​​ដោយ​​​ លោក ផៃ​​​ ស៊ីផាន អ្ន​​​ក​​​នាំ​​​ពាក្យ​​​ទី​​​ស្តី​​​ការ​​​គណៈរដ្ឋ​​​មន្ត្រី​​​មាន​​​ខ្លឹម​​​សារ​​​ថា “រដ្ឋាភិបាល​​​​​​បាន​​​ប្តេជ្ញា​​​ពង្រឹង​​​ច្បាប់​​​” ហើយ​​​នឹង​​​មិន​​​ព្រម​​​ធ្វើ​​​តាម​​​ការ​​​តវ៉ា​​​ឲ្យ​​​មាន​​​ការ​​​ដោះលែង​​​សកម្ម​​​ជន​​​ឡើយ​​​។ សេចក្តី​​​ថ្លែង​​​ការណ៍​​​នេះ​​​មាន​​​ខ្លឹម​​​សារ​​​ដូច្នេះ​​​ថា “រាជ​​​រដ្ឋាភិបាល​​​កម្ពុជា​​​បដិសេធ​​​ និង​​​ថ្កោល​​​ទោស​​​ចំពោះ​​​ពាក្យទាំង​​​អស់​​​ និង​​​បុគ្គល​​ ក្រុម​​​ ឬ​​​ស្ថាប័ន​​​ណា​​​មួយ​​​​​​​​​​​​​​​ ដែល​​​ចោទ​​​ប្រកាន់​​​ និង​​​បំផ្លើស​​​ ហើយ​​​បន្ទោស​​​លើ​​​[រដ្ឋាភិបាល​​​]​​​ ដោយ​​​គ្មាន​​​មូល​​​ដ្ឋាន​​​ពិត​​​ប្រាកដ​​​ដែល​​​ជា​​​ដើម​​​ហេតុ​​​ធ្វើ​​​ឲ្យ​​​សាធារណជន​​​យល់​​​ច្រឡំ [និង​​​គិត​​​] ថា រដ្ឋាភិបាល​​​កំពុង​​​ដាក់​​​សម្ពាធ​​​លើ​​​គណបក្ស​​​សង្គ្រោះ​​​ជាតិ​​​”។

សេចក្តី​​​សម្រេច​​​យ៉ាង​​​ឆាប់​​​រហ័ស​​​កាល​​​ពី​​​សប្តាហ៍​​​មុន​​​ គឺ​​​វា​​​ផ្ទុយ​​​ទៅ​​​នឹង​​​ទង្វើ​​​របស់​​​តុលាការ​​​ដែល​​​ធ្លាប់​​​ធ្វើ​​​ចំពោះមន្ត្រី​​​រដ្ឋាភិបាល​​​ និង​​​បុគ្គល​​​មាន​​​ខ្នង​​​ក្រាស់​​​ដែល​​​ត្រូវ​​​បាន​​​ចោទ​​​ប្រកាន់ពីបទ​​​ឧក្រិដ្ឋ​​​​​​។

ក្នុង​​​ចំណោម​​​សំណុំ​​​រឿង​​​លេច​​​ធ្លោ​​​ក្នុ​​​ងពេល​​​ថ្មី​​​ៗ​​​នេះ​​​ គឺ​​​ការ​​​ពាក់​​​ព័ន្ធ​​​របស់​​​លោក ជាម​​​ យៀប សមាជិក​​​រដ្ឋសភា​​​មក​​​ពី​​​គណបក្ស​​​ប្រជាជន​​​កម្ពុជា​​​​​​នៅ​​​ក្នុង​​​ហេតុការណ៍​​​គ្រោះ​​​ថ្នាក់​​​ចរាចរណ៍​​​ការ​​​បុក​​​ ហើយ​​​រត់​​​​​​បណ្តាល​​ឲ្យ​​​​​​មាន​​​មនុស្ស​​​ស្លាប់​​​នៅ​​​ក្នុង​​​ខេត្ត​​​កណ្តាល​​​កាល​​​ពី​​​ឆ្នាំ​​​មុន​​​ ដែល​​​​​​មិន​​​ដែល​​​ត្រូវ​​​បាន​​​ចាត់​​​ការ​​​ដោយ​​​សា​​​លា​​​ដំបូង​​​ខេត្ត​​​ឡើយ​​​ និង​​​ការបាញ់​​​ប្រហារ​​​កាល​​​ពី​​​ឆ្នាំ​​​២០១២​​​លើ​​​កម្មការិនី​​​ចំនួន​​​បី​​​នាក់​​​ដោយ​​​លោក ឈូក​​​ បណ្ឌិត​​​ អតីត​​​អភិបាល​​​​​​ក្រុង​​​បាវិត ដែល​​​មិន​​​ដែល​​​ជាប់​​​ពន្ធនាគារ​​​ដោយ​​​សារ​​​បទ​​​ឧក្រិដ្ឋ​​​របស់​​​ខ​​​្លួន​​​នោះ​​​។

នៅ​​​ពេល​​​ទាក់​​​ទង​​​កាល​​​ពី​​​ម្សិលមិញ លោក ផៃ​​​ ស៊ីផាន បាន​​​លើក​​​ឡើង​​​​​​ថា រដ្ឋាភិបាល​​​មិន​​​អាច​​​ធ្វើ​​​អន្តរាគមន៍​​​នៅ​​​ក្នុង​​​ដំណើរ​​​ការ​​​របស់​​​តុលាការ​​​បាន​​​ឡើយ​​​។លោក​​​បាន​​​បន្ថែម​​​ថា “មនុស្ស​​​គ្រប់​​​ៗរូប​​​ត្រូវ​​​តែ​​​​​​មាន​​​ការ​​​អប់​​​រំ ហើយ​​​រៀន​​គោរព​​​ច្បាប់​​​”។ លោក​​​បាន​​​មាន​​​ប្រសាសន៍​​​ថា “វា​​​លឿន​​​ពេក​​​ហើយ​​​ ដែល​​​ស្នើ​​​ឲ្យ​​​រដ្ឋាភិបាល​​​​​​ដាក់​​​សម្ពាធ​​​លើ​​​តុលាការ​​​ដើម្បី​​​ដោះលែង​​​មនុស្ស​​​ទាំង​​​នោះ​​​។ យើង​​​មិន​​​អាច​​​ធ្វើ​​​បាន​​​ទេ​​​”។

លោក​​​ផៃ​​​ ស៊ីផាន បាន​​​លើក​​​ឡើង​​​ទៀត​​​ថា អ្នកដែល​​​ជាប់​​ពន្ធនាគារ​​​ទាំង​​​នោះ​​​ “មាន​​​មេធាវី​​​របស់​​​ពួក​​​គេ​​​ ហើយ​​​​​​អាច​​​ប្តឹង​​​ទៅ​​​សាលា​​​ឧទ្ធរណ៍​​​បាន​​​” ប្រសិន​​​បើ​​​ពួក​​​គេ​​​មិន​​​ពេញ​​​ចិត្ត​​​នឹង​​​ការ​​​ផ្តន្ទា​​​ទោស​​​កាល​​​ពី​​​សប្តាហ៍មុន​​​។

កាល​​​ពី​​​ម្សិលមិញ អ្នក​​​តវ៉ា​​​បា​​​ន​​​បន្ត​​​អំពាវ​​​នាវ​​​ឲ្យ​​​មាន​​​ការ​​​ដោះ​​​លែង​​​អ្នក​​​ទាំង​​​នោះ។ មនុស្ស​​​ប្រហែល​​​២០០នាក់​​​ដែល​​​រួម​​​មាន​​​ទាំង​​​សាច់​​​ញត្តិ​​​អ្នក​​​ដែល​​​ត្រូវ​​​បាន​​​ឃុំ​​​ខ្លួន​​​ទាំង​​​នោះ​​​ផង​​​បាន​​​ហែក្បួន​​​ពី​​​ផ្នែក​​​មួយ​​​​​​​​​នៃ​​​ពន្ធនាគារ​​​ព្រៃ​​​ស​​​ទៅ​​​ផ្នែក​​​មួយ​​​ទៀត​​​ជា​​​ទី​​​ដែល​​​ពួក​​​គាត់​​​បាន​​​បួង​​​សួង​​​និង​​​បង្ហោះ​​​​​​ប៉េង​​​ប៉ោង​​​។

ដោយ​​​អម​​​​​​ដំណើរ​​​ដោយ​​​បង​​​ប្អូន​​​បង្កើត​​​ចំនួន​​​ប្រាំ​​​មួយ​​​​​​នាក់​​​ សៀង សុខ​​​ហេង អាយុ​​​១៨​​​ឆ្នាំ ​​​​​​បាន​​​ចូល​​​រួម​​​នៅ​​​ក្នុង​​​ការ​​​គាំទ្រ​​​ដល់​​​ម្តាយ​​​របស់​​​នាង​​​គឺ​​​អ្នកស្រី​​​ ភួង សុភាព ដែល​​​ត្រូវ​​​បាន​​​បញ្ជូន​​​ទៅ​​​ពន្ធនាគារ​​​កាល​​​ពី​​​ថ្ងៃ​​​ព្រហស្បតិ៍​​​ពី​​​បទ​​​តវ៉ា​​​នៅ​​​ខាង​​​ក្រៅ​​​សាលា​​​ដំបូង​​​រាជ​​​ធានី​​​ភ្នំពេញ​​​។

សុខហេង​​​ បាន​​​និយាយ​​​ថា “​​​យើង​​​ទាម​​​ទារ​​​ឲ្យ​​​រដ្ឋាភិបាល​​​​​​ដោះ​​​លែង​​​គាត់​​​ ហេតុ​​​ដូច្នេះ​​​គាត់​​​អាច​​​ត្រឡប់​​​មក​​​ផ្ទះ ហើយ​​​មើល​​​ថែ​​​យើង​​​វិញ​​​។ បើ​​​គ្មាន​​​គាត់​​​ទេ​​​យើង​​​នឹង​​​រស់​​​នៅ​​​ក្នុង​​​ស្ថាន​​​ភាព​​​លំបាក​​​បំផុត”។

លោក អំ សំអាត​​​ អ្នក​​​គ្រប់​​​គ្រង​​​បច្ចេកទេស​​​នៅ​​​អង្គការ​​​សិទ្ធិមនុស្ស​​​លីកាដូ បាន​​​លើក​​​ឡើង​​​ថា វា​​​ជា​​​រឿង​​​ខុស​​​ឆ្គង​​​ដែល​​​រដ្ឋាភិបាល​​​មិន​​​ចាត់​​​វិធាន​​​ការ​​​តាម​​​​​​ចាប់ខ្លួន​​​អ្នក​​​ដែល​​​ពាក់​​​ព័ន្ធ​​​ក្នុង​​​ករណី​​​ធ្ងន់​​​ធ្ងរ​​​ដូច​​​ជា​​​ការបាញ់​​​ប្រហារ​​​បណ្តាល​​​ឲ្យកម្មករ​​​រោង​​​ចក្រ​​​បាត់​​​បង់​​​ជីវិត​​​ចំនួន​​​ប្រាំ​​​នាក់​​​នៅ​​​លើ​​​ផ្លូវ​​​វេងស្រេង​​​កាល​​​ពីខែ​​​មករា​​​ ជា​​​ដើម ប៉ុន្តែ បែរ​​​ជា​​​ចាត់​​​វិធានការ​​​​​ហាក់​​​បី​​​ដូច​​​ជា​​​មិន​​​ត្រឹម​​​ត្រូវ​​​​​​ទៅ​​​វិញ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​។

លោក​​​បាន​​​មាន​​​ប្រសាសន៍​​​ថា “តើ​​​ទង្វើ​​​ទាំង​​​នេះ​​​អាច​​​ត្រូវ​​​បាន​​​យក​​​មក​​​ប្រើ​​​ប្រាស់​​​ដើម្បី​​​លុប​​​បំបាត់​​​និទ្ទណ្ឌភាព​​​នៅ​​​ក្នុង​​​សង្គម​​​​​​ ខណៈ​​​ពួក​​​គាត់​​​ [សកម្ម​​​ជន​​​]​​​ មិន​​​បាន​​​ប្រព្រឹត្តិ​​​បទ​​​ល្មើស​​​ណា​​​មួយ​​​ ឬ​​​សម្លាប់​​​អ្នក​​​ណា​​​នោះ​​​ឡើយ​​​យ៉ាង​​​ដូច​​​ម្តេចទៅ”។

កាល​​​ពី​​​ថ្ងៃ​​​សុក្រ​​​ អង្គការ​​​លើក​​​លែង​​​ទោស​​​អន្ត​​​រជាតិ​​​ ក្លាយ​​​ជា​​​អង្គការ​​​សិទ្ធិ​​​មនុស្ស​​​ថ្មី​​​បំផុត​​​ដែល​​​ថ្កោល​​​ទោស​​​​​​ការ​​​ចាប់ខ្លួន​​​នេះ​​​ដោយ​​​ចេញ​​​វិធានការណ៍​​​ដ៏​​​បន្ទាន់​​​មួយ​​​ដល់​​​សមាជិក​​​របស់​​​ខ្លួន​​​ដោយ​​​ស្នើ​​​ឲ្យ​​​​​​ពួក​​​គេ​​​សរសេរ​​​លិខិត​​​ជូន​​​រដ្ឋាភិបាល​​​ដើម្បី​​​សំដែង​​​អំពី​​​ការ​​​តវ៉ា​​​របស់​​​ខ្លួន​​​។

សេចក្តី​​​ថ្លែង​​​ការណ៍​​​របស់​​​អង្គការ​​​លើក​​​លែង​​​ទោស​​​អន្តរ​​​ជាតិ​​​នេះ​​​បាន​​​មាន​ខ្លឹម​​​សារ​​​ដូច្នេះ​​​ថា “អង្គការ​​​លើក​​​លែង​​​ទោស​​​អន្តរ​​​ជាតិ​​​ចាត់​​​ទុក​​​ថា បុគ្គល​​​ចំនួន​​​១១​​​នាក់​​​ ដែល​​​ត្រូវ​​​បាន​​​បញ្ជូន​​​ទៅ​​​ពន្ធនាគារ​​​មិន​​​គួរ​​​ត្រូវ​​​បាន​​​ផ្តន្ទា​​​ទោស​​​នោះ​​​ទេ​​​។ ពួក​​​គេ​​​គ្រាន់​​​តែ​​​អនុវត្ត​​​សិទ្ធិ​​​​​​​​របស់​​​ខ្លួន​​​​​​ពាក់​​​ព័ន្ធ​​​នឹង​​​សេរីភាព​​​ក្នុង​​​ការ​​​ជួប​​​ជុំ​​​ ដែល​​​មាន​​​ចែង​​​ក្នុង​​​អនុសញ្ញា​​​អន្តរ​​​ជាតិ​​​ស្តី​​​ពី​​​សិទ្ធិ​​​នយោបាយ និង​​​សិទ្ធិ​​​សីុវិល​​​​​​ ដែល​​​មាន​​​ប្រទេស​​​កម្ពុជា​​​ជា​​​ហត្ថលេខី​​​ និង​​​ដែល​​​ត្រូវ​​​​​​បាន​​​ធានា​​​ដោយ​​​​​​រដ្ឋ​​​ធម្មនុញ្ញ​​​ប៉ុណ្ណោះ​​​”៕ស៊ុយឈាង (រាយការណ៍បន្ថែម​​​​​​ដោយ Holly Robertson)

​​​​​​

 

© 2024, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស