អ្នកភូមិមកពីខេត្តព្រះវិហារ ដែលកាលពីពីរខែកន្លងមកបានស្នាក់នៅវត្តសាមគ្គីរង្សី ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនោះ កាលពីម្សិលមិញបានហែក្បួនទៅកាន់រដ្ឋសភាដើម្បីដាក់ញត្តិទាមទារឲ្យប្រគល់ដីដល់ពួកគាត់មកវិញ។
ព្រះតេជគុណ ថាច់ ហាសំអាង ព្រះគ្រូសូត្រស្ដាំគង់នៅវត្តនេះបានមានសង្ឃដីកាថា អ្នកភូមិប្រហែល៧០នាក់គ្រោងចាកចេញពីវត្តដែលស្ថិតនៅក្នុងខណ្ឌមានជ័យនៅម៉ោងប្រហែល៦និង៣០នាទីព្រឹក ដើម្បីគេចពីនគរបាលដែលបានរារាំងការព្យាយាមមុនៗរបស់ពួកគាត់ដើម្បីហែក្បួនទៅកណ្ដាលក្រុងកាលពីសប្ដាហ៍មុន។
ព្រះអង្គបានមានសង្ឃដីកាថា “នៅព្រឹកនេះអ្នកភូមិបានចាប់ផ្ដើមហែក្បួននៅម៉ោង៦និង៣០នាទីព្រឹក ប៉ុន្តែមិនមានព្រះសង្ឃចូលរួមជាមួយពួកគាត់ទេ។ តំណាងបួននាក់ត្រូវបានចាត់តាំងឲ្យទៅប្រាប់អ្នកភូមិនៅពេលព្រឹក ហើយពួកគាត់បានចាប់ផ្ដើមហែក្បួនភ្លាមៗ។ អាជ្ញាធរមិនអាចរារាំងអ្នកភូមិបានឡើយ”។
ព្រះតេជគុណ ថាច់ ហាសំអាង បានមានសង្ឃដីកាថា ការចាប់ខ្លួនព្រះសង្ឃពីរអង្គនៅខាងក្រៅវត្តសាមគ្គីរង្សី និងការដាក់ពន្ធនាគារព្រះតេជគុណ សឹង ហៃ សកម្មជនជាព្រះសង្ឃអំឡុងការតវ៉ានៅខាងក្រៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានធ្វើឲ្យព្រះសង្ឃភ័យខ្លាច ដោយគង់នៅក្នុងវត្តកាលពីម្សិលមិញ។
ព្រះអង្គបានមានសង្ឃដីកាថា ” ថ្ងៃនេះ យើងមិនអនុញ្ញាតឲ្យព្រះសង្ឃចូលរួមការហែក្បួនទេ ពីព្រោះយើងចង់ឲ្យអ្នកភូមិដឹងថាតើត្រូវធ្វើការតវ៉ាខ្លួនឯងដោយរបៀបណា ហើយយើងបារម្ភពីការត្រូវចាប់ខ្លួន ពីព្រោះយើងបានចូលរួមការតវ៉ាក្នុងពេលកន្លងមក”។
បន្ទាប់ពីស្រែកពាក្យស្លោកតាមមហាវិថីម៉ៅសេទុង និងមហាវិថីសុធារស ក្រុមអ្នកភូមិបានមកដល់រដ្ឋសភា ដែលនៅទីនោះតំណាងបួននាក់ត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលទៅក្នុងរដ្ឋសភា។
លោក ផាន់ ធឿន តំណាងសហគមន៍បានមានប្រសាសន៍ថា លោកនិងតំណាងបីនាក់ទៀតបានជួបជាមួយលោក អេង ឆៃអ៊ាង សមាជិកសភាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងជាប្រធានគណៈកម្មកាសិទ្ធិមនុស្សនៃរដ្ឋសភា ដែលបានសន្យាស៊ើបអង្កេតវិវាទដីធ្លីរបស់ពួកគាត់។
ញត្តិនេះទាមទារឲ្យប្រគល់ដីទំហំ៦១០ហិកតាជូនអ្នកភូមិបីភូមិវិញ ហើយថា អាជ្ញាធរមិនត្រូវប្រើអំពើហិង្សាលើអ្នកតវ៉ាទៀតឡើយ បន្ទាប់ពីមានការប៉ះទង្គិចជាមួយសន្តិសុខខណ្ឌក្នុងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីខែមុន ដែលបានបណ្ដាលឲ្យមនុស្ស១៨នាក់រងរបួស។
លោក កាន ងឹម អាយុ៥១ឆ្នាំ ជាអតីតមេភូមិដែលស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកហែក្បួនកាលពីម្សិលមិញ បានមានប្រសាសន៍ថា ដំបូងឡើយសហគមន៍នេះស្ថិតនៅក្នុងស្រុកជំាក្សាន្តកាលពីឆ្នាំ១៩៩៩ ហើយបានរស់នៅដោយគ្មានវិវាទអ្វីឡើយរហូតដល់ឆ្នាំ២០១០ ហើយនៅពេលលោកបានបដិសេធសំណើរបស់លោក សួស យ៉ារ៉ា សមាជិករដ្ឋសភាប្រចាំខេត្តនេះស្នើសុំសាងសង់ការិយាល័យរដ្ឋាភិបាលមួយនៅលើដីនេះមួយផ្នែក។
លោក កាន ងឹម បានមានប្រសាសន៍ពីលោក សួស យ៉ារ៉ា ថា “គាត់បាននិយាយថា ប្រសិនបើអ្នកមិនអនុញ្ញាតឲ្យខ្ញុំប្រើប្រាស់ដីមួយចំនួនទេនោះ គ្មាននរណាម្នាក់ទទួលបានដីនេះឡើយ”។
លោក កាន ងឹម បានអះអាងថា កាលពីចុងឆ្នាំ២០១០លោក យ៉ារា៉ បានប្រកាសថា មួយផ្នែកនៃតំបន់ដែលអ្នកភូមិកំពុងរស់នៅស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ការពារបេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់អង្គការយូណេស្កូនៅជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “គាត់ចាប់ផ្ដើមអះអាងថា វាជាតំបន់ការពារ ហើយបន្ទាប់មកក្នុងឆ្នាំ២០១១ពួកគេបានបញ្ជូនទាហានឲ្យមករុះរើផ្ទះរបស់យើង”។ លោកបានបន្ថែមថា បន្ទាប់ពីបាត់បង់ដីស្រែ គ្រួសារជាច្រើនដែលធ្លាប់រស់នៅក្នុងតំបន់នោះបានទៅស្វែងរកការងារធ្វើក្នុងប្រទេសថៃ។
នៅពេលត្រូវបានទាក់ទងតាមទូរស័ព្ទ លោក យ៉ារ៉ា បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយអំពីវិវាទនេះទេ ប៉ុន្តែបានសម្ដែងការខកចិត្តជាមួយក្រុមអ្នកភូមិ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំមិនដឹងថា ហេតុអ្វីបានជាអ្នកភូមិទាំងនេះទៅភ្នំពេញទៅវិញ មិនព្រមដោះស្រាយបញ្ហានេះជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន។ តើពួកគាត់គិតថា មានតែរាជធានីភ្នំពេញទេឬ មានច្បាប់នោះ?” ៕ សារុន