មន្ត្រីមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងកាន់អំណាច និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញថា ការពិភាក្សាបច្ចេកទេសជុំវិញការបង្កើតគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប.) ថ្មី បានបញ្ចប់ហើយ ហើយថា ពេលនេះវាអាស្រ័យលើមេដឹកនាំកំពូលរបស់គណបក្សក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាដែលនៅសេសសល់។
កាលពីម្សិលមិញ លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ក៏បានមានប្រសាសន៍ដែរថា លោកនឹងព្យាយាមទាក់ទងទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខទៀតនេះដើម្បីពន្លឿនការបង្កើត គ.ជ.ប. ថ្មី។
ក្រុមការងារមួយដែលសមាជិករបស់ខ្លួនមានសមាសភាពមកពីគណបក្សទាំងពីរ បានជួបប្រជុំគ្នាជាទៀងទាត់នៅឯរដ្ឋសភាដើម្បីពិភាក្សាអំពីច្បាប់ថ្មីនេះ ដូចដែលបានព្រមព្រៀងគ្នាក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយមួយកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ដែលនឹងត្រូវលើកយកទៅអនុម័តនៅរដ្ឋសភាដើម្បីបង្កើត គ.ជ.ប. ថ្មី។
លោក គួយ ប៊ុនរឿន មន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលបានដឹកនាំគណបក្សរបស់លោកនៅក្នុងការចរចានេះ បានទទួលស្គាល់កាលពីម្សិលមិញថា បញ្ហាដែលខ្វែងគំនិតខ្លាំងបំផុត រួមទាំងថា តើអ្នកដែលមានសញ្ជាតិពីរគួរត្រូវបានហាមឃាត់មិនឲ្យកាន់មុខតំណែងនៅក្នុងស្ថាប័នបោះឆ្នោតថ្មីនេះឬយ៉ាងណាផងដែរនោះ នៅមិនទាន់ដោះស្រាយនៅឡើយទេ។
ប៉ុន្តែលោកបានមានប្រសាសន៍ថា កាលពីម្សិលមិញ គណបក្សទាំងពីរបានព្រមព្រៀងថា ច្បាប់ថ្មីនេះនឹងចែងថា ប្រធាន អនុប្រធាន និងសមាជិកប្រាំពីររូបផ្សេងទៀតរបស់ គ.ជ.ប. ត្រូវតែទទួលបានការតែងតាំង៦ខែមុនពេលបង្កើតសភាថ្មី។
លោកបានមានប្រសាសន៍បន្តថា “យើងបានបញ្ចប់ការងារបច្ចេកទេសទាំងស្រុងហើយនៅថ្ងៃនេះ ប៉ុន្តែយើងនឹងជួបគ្នាម្ដងទៀតនៅសប្ដាហ៍ក្រោយ ដើម្បីពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាត់អ្វីដែលយើងបាន និងមិនទាន់បានឈានដល់ការព្រមព្រៀងគ្នា ហើយបន្ទាប់មករាយការណ៍ទៅថ្នាក់ដឹកនាំ”។
គួររំឭកថា តំណាងរាស្ត្រទាំង៥៥រូបរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានយល់ព្រមបញ្ចប់ការធ្វើពហិការមិនចូលសភារយៈពេល១០ខែរបស់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ជាថ្នូរនឹងការធ្វើកំណែទម្រង់ គ.ជ.ប. ដែលបច្ចុប្បន្នគ្រប់គ្រងដោយមន្ត្រីដែលមានភក្ដីភាពចំពោះគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
ស្ថិតក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ គណបក្សនីមួយៗនឹងត្រូវជ្រើសតាំងសមាជិក៤រូបរបស់ខ្លួន ហើយបន្ទាប់មកធ្វើការសម្រេចរួមគ្នាដើម្បីជ្រើសរើសបេក្ខភាពអព្យាក្រឹតមួយរូបទៀតសម្រាប់តំណែងទី៩។ ប្រសិនបើគណបក្សទាំងពីរមិនឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងលើបង្កើត គ.ជ.ប.ថ្មីទេនោះ ស្ថាប័នបោះឆ្នោតបច្ចុប្បន្នដែលគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានេះ នឹងត្រូវរក្សាទុកដដែល។
នៅក្នុងសប្ដាហ៍ដដែលក្រោយពីថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា គណបក្សទាំងពីរបានលើកឡើងថា ខ្លួនបានជ្រើសរើសលោកស្រី ពុង ឈីវកេក ប្រធានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សក្នុងស្រុកលីកាដូ សម្រាប់តំណែងទី៩នេះ។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងការចរចាថ្មីៗនេះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ពេលនេះខ្លួនចង់ហាមឃាត់អ្នកដែលមានសញ្ជាតិពីរមិនឲ្យកាន់មុខតំណែងនៅក្នុង គ.ជ.ប.ថ្មីឡើយ។
សូមបញ្ជាក់ថា លោកស្រី ពុង ឈីវកេក មានសញ្ជាតិចំនួនបី គឺសញ្ជាតិខ្មែរ សញ្ជាតិកាណាដា និងសញ្ជាតិបារាំង។
លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប៊ិន ឈិន បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅក្នុងការចរចានេះ បានគូសបញ្ជាក់ជាថ្មីម្ដងទៀតកាលពីម្សិលមិញថា ការទាមទារបែបនេះគ្មានបំណងរារាំងលោកស្រី ពុង ឈីវកេក មិនឲ្យកាន់មុខតំណែងរបស់លោកស្រីនៅក្នុង គ.ជ.ប. ថ្មីឡើយ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា “ដូចខ្ញុំបានលើកឡើងពីមុនអញ្ចឹង បញ្ហាសញ្ជាតិមិនមែនតាក់តែងក្នុងបំណងបាញ់ឆ្ពោះទៅរកនរណាម្នាក់ឲ្យប្រាកដនោះទេ។ ជាការពិត វាកើតចេញពីគណបក្សនយោបាយជាដៃគូដែលចង់ឲ្យ គ.ជ.ប. ‘ល្អឥតខ្ចោះ’ ឯករាជ្យ មានអព្យាក្រឹត និងជាពិសេសដើម្បីដាក់ស្ថាប័ននេះឲ្យក្លាយជាស្ថាប័នធម្មនុញ្ញ ខណៈបច្ចុប្បន្នវាមិនទាន់”។
លោក ប៊ិន ឈិន បានស្នើឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គាំទ្រការទាមទាររបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ហើយបានលើកឡើងថា សមាជិក គ.ជ.ប.ថ្មី ដែលស្ថិតក្រោមប្រព័ន្ធបែបនេះ “នឹងត្រូវបោះបង់សញ្ជាតិពីរ ឬបីរបស់ខ្លួនចោល ហើយទុកតែសញ្ជាតិខ្មែរ”។ លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា “យើងចង់ឲ្យវាល្អខ្លាំង ដូច្នេះហើយយើងបានព្រមព្រៀងគ្នាថា ត្រូវតែមានសញ្ជាតិមួយ និងគ្មានសាច់សាលោហិត [ក្នុងចំណោមសមាជិក]”។
លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សប្រឆាំងបានមានប្រសាសន៍ថា ដំណោះស្រាយនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកាលពីម្សិលមិញ បានបង្ហាញពីការវិវឌ្ឍពីសេចក្ដីព្រាងច្បាប់មុននេះ ដែលបានរាប់បញ្ចូលលក្ខខណ្ឌតម្រូវឲ្យអគ្គលេខាធិការ គ.ជ.ប. មានបទពិសោធន៍ប្រាំឆ្នាំនៅក្នុងស្ថាប័នមួយនេះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា “យើងទើបតែទទួលបានព័ត៌មានផ្ដល់មកវិញនេះ ហើយខ្ញុំមានបំណងដោះស្រាយចំណុចដែលនៅសេសសល់ដ៏សំខាន់នេះនៅពីរបីថ្ងៃខាងមុខ។ យើងនឹងជជែកគ្នាម្ដងទៀតរវាងថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលនៃគណបក្សទាំងពីរ។ នេះ [បញ្ហាសញ្ជាតិ] គឺជាចំណុចសំខាន់ដែលនៅសេសសល់ ហើយប្រពន្ធកូនរបស់ប្រធានគណបក្ស មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យដាក់ពាក្យទេ។ ប៉ុន្តែរឿងនោះមិនសូវសំខាន់ទេ”។
ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរូបនេះ ក៏បានលើកឡើងដែរថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងជំរុញឲ្យផ្ដល់អំណាចប្រតិបត្តិពិសេសដល់ប្រធាន គ.ជ.ប. ដែលមិនអាចវ៉េតូបានតាមរយៈការបោះឆ្នោតរបស់ស្ថាប័នដែលមានសមាជិកប្រាំបួនរូបនេះ។
លោកបានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញថា “ក្នុងចំណោមសមាជិកទាំងប្រាំបួនរូប យើងចង់បានសេចក្ដីសម្រេចណាមួយដែលទទួលបានការគាំទ្រពីសមាជិកយ៉ាងតិចណាស់ប្រាំរូប។ ពួកគាត់ចង់ផ្ដល់អំណាចធ្វើសេចក្ដីសម្រេចដល់ប្រធានលើបញ្ហានានា ដូចជាការតែងតាំងអគ្គលេខាធិការជាដើម”។
កាលពីខែតុលា លោក ព្រុំ សុខា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ បានលើកឡើងនៅក្នុងបទសម្ភាសតាមវិទ្យុមួយថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានព្រមព្រៀងចំពោះការធ្វើកំណែទម្រង់ គ.ជ.ប. ក៏ព្រោះតែគណបក្សនេះយល់ថា ខ្លួននឹងបន្តគ្រប់គ្រងតំណែងជាប្រធាននៃស្ថាប័នបោះឆ្នោតមួយនេះ។
លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា លោកជឿថា គណបក្សកាន់អំណាចចង់បានតំណែងនេះ ហើយថា ពួកគេនឹងព្យាយាមយកតំណែងនេះតាមរយៈការទាមទារឲ្យមាន “ការបោះឆ្នោតកញ្ចប់” នៅក្នុងរដ្ឋសភាដែលគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដើម្បីអនុម័តរួមគ្នាលើសមាជិកទាំងប្រាំបួនរូបរបស់ គ.ជ.ប.ថ្មី។
លោកបានលើកឡើងបន្តថា “វានឹងត្រូវបានបញ្ជាក់ក្នុងចំណោមសមាជិកទាំងប្រាំបួនរូបនោះ ដែលនឹងក្លាយជាប្រធាន និងអនុប្រធាន ហើយរដ្ឋសភានឹងអនុម័តកញ្ចប់នេះរួមគ្នា”។
ប៉ុន្តែទោះបីជាមានបញ្ហាជាប់គាំងនៅសេសសល់ដែលនៅតែគ្មានការកែប្រែក្នុងរយៈពេល២ខែមកនេះក្ដី ក៏លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា លោកមានសង្ឃឹមថា នឹងមានដំណោះស្រាយក្នុងពេលឆាប់ៗ។ លោកបានលើកឡើងទៀតថា “ពេលខ្លះ រឿងរ៉ាវហាក់ដូចជាមិនអាចជម្នះបាន ប៉ុន្តែនៅទីបំផុត ឧបសគ្គអ្វីក៏អាចដោះស្រាយបានដែរ”៕ សុខុម