កាលពីថ្ងៃសុក្រ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាល្លឺម៉ង់ ប្រចាំកម្ពុជា បានរិះគន់លោក សៅ សុខា មេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថលេើផ្ទៃប្រទេស យ៉ាងខ្លាំងចំពោះការកោតសរសើរយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ អាដូហ្វ អីុត្លែរ មេដឹកនាំផ្តាច់ការនៃពួកណាហ្ស៊ី មកធ្វើជាគំរូសម្រាប់រក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម ដោយលោកបានមានប្រសាសន៍ថា “មិនដែលមានអ្នកមានសតិត្រឹមត្រូវណាចង់យកអីុត្លែរ ធ្វើជាគំរូឡើយ”។
លោក ចូអាជីម បារ៉ុន វ៉ុន ម៉ាស្កាល់ (Joachim Baron von Marschall) ដែលត្រូវបានតែងតាំងជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតប្រចាំកម្ពុជា នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៣ ក៏បានស្នើសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោះស្រាយបញ្ហាសន្តិសុខជាតិ និងសន្តិសុខសាធារណៈ “ស្របតាមគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងផ្ទុយពីវិធីដែលពួកណាហ្ស៊ី ដោះស្រាយបញ្ហាសន្តិសុខ” ផងដែរ។
អំឡុងអង្គសន្និបាតបូកសរុបការងារប្រចាំឆ្នាំនៃកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេសដែលធ្វើឡើងនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ នាយឧត្តមសេនីយ៍ សៅ សុខា បានមានប្រសាសន៍ថា លោកមានការស្ញប់ស្ញែងចំពោះការក្រោកឡើងបះបោររបស់អាល្លឺម៉ង់ក្រោមការដឹកនាំរបស់ អីុត្លែរ នៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៣០។
លោក សៅ សុខា បានមានប្រសាសន៍យ៉ាងដូច្នេះថា “និយាយតាមត្រង់ ខ្ញុំបានរៀនសូត្រពី អីុត្លែរ។ ក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី១ សហគមន៍អន្តរជាតិមិនអនុញ្ញាតឲ្យអាល្លឺម៉ង់មានទាហានលើសពី១០០.០០០នាក់ឡើយ ប៉ុន្តែ ពួកណាហ្ស៊ី និង អីុត្លែរ បានធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងដើម្បីបង្កសង្គ្រាមលោកលើកទី២”។
ពេលទាក់ទងកាលពីថ្ងៃសុក្រ លោក ចូអាជីម បារ៉ុន វ៉ុន ម៉ាស្កាល់ បានមានប្រសាសន៍ថា លោក “ភ្ញាក់ផ្អើល” ដែលមានអ្នកយកមេដឹកនាំនៃរបបណាហ្ស៊ី ដ៏ព្រៃផ្សៃ ជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះការស្លាប់របស់ជនជាតិជ្វីហ្វ ប្រមាណ៦លាននាក់នៅហូឡូកូស (Holocaust) និងការសម្លាប់អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ជនផ្តាច់ការ ជនជាតិស្បែកសមួយក្រុមមកពីប្រទេសឥណ្ឌា ដែលគេស្គាល់ថា ហ្គីបស៊ី (Gypsy) អ្នកទោសសង្គ្រាម និងជនពិការាប់លាននាក់នៅទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៤០ យកមកធ្វើជាគំរូ។
លោកបានលើកឡើងតាមអីុម៉េលថា “ខ្ញុំសូមសារភាពដោយស្មោះថា ខ្ញុំភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំងចំពោះពាក្យសម្តីទាំងអស់នេះ ពីព្រោះខ្ញុំធ្លាប់តែគិតថា មិនដែលអ្នកមានសតិត្រឹមត្រូវណាចង់និយាយសរសើរ អីុត្លែរ ធ្វើជាគំរូឡើយ។អ្វីដែលខ្ញុំអាចបកស្រាយបានគឺថា ខ្វះការយល់ដឹងខ្លាំងចំពោះទំហំនៃភាពព្រៃផ្សៃដែលរបបណាហ្ស៊ី បានប្រព្រឹត្តទៅលើអ្នកណាដែលគេយល់ថា រាំងផ្លូវរបស់ពួកគេ”។
លោកស្រី មូរ សុខហួរ តំណាងរាស្ត្រជាន់ខ្ពស់របស់គណបក្សប្រឆាំង បានមានប្រសាសន៍ថា លោកស្រី “ភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង” ចំពោះការអត្ថាធិប្បាយរបស់នាយឧត្តមសេនីយ៍ សៅ សុខា ហើយបានអំពាវនាវឲ្យដកលោកចេញពីតំណែង។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំហួសពីភ្ញាក់ផ្អើលទៅទៀត។ ខ្ញុំភ័យខ្លាចចំពោះផលវិបាកដែលអ្នកតវ៉ាត្រូវប្រឈម ប្រសិនបើបុរសម្នាក់នេះនៅបន្តកាន់តំណែងជាមេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថរបស់កម្ពុជា”។
លោកស្រីបានលើកឡើងថា ពាក្យសម្តីរបស់លោក សៅ សុខា គួរឲ្យព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ពីព្រោះកម្ពុជា និងអាល្លឺម៉ង់ សុទ្ធតែមានប្រវត្តិធ្លាប់ឆ្លងកាត់អំពើប្រល័យពូជសាសន៍ដូចគ្នា។
លោកស្រីបានបន្តថា “គាត់ត្រូវតែដឹងពីផលវិបាកនៃពាក្យសម្តីរបស់គាត់ក្នុងឋានៈជាមេបញ្ជាការនៅក្នុងប្រទេសនេះ និងជាពិសេសសម្រាប់កម្ពុជា ជាប្រទេសមួយដែលបានឆ្លងកាត់អំពើប្រល័យពូជសាសន៍។ ហើយពេលនេះ ការឮថាមេបញ្ជាការម្នាក់ស្ញប់ស្ញែងចំពោះអីុត្លែរ គឺជាថ្ងៃក្រៀមក្រមសម្រាប់កម្ពុជា”។
នាយឧត្តមសេនីយ៍ សៅ សុខា មិនអាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺបានទេកាលពីថ្ងៃសុក្រទាក់ទិននឹងរឿងនេះ។ បុរសម្នាក់ដែលអះអាងថាខ្លួនជាអង្គរក្សរបស់នាយឧត្តមសេនីយ៍រូបនេះ បានលើកទូរស័ព្ទរបស់លោក សៅ សុខា ហើយនិយាយថា មេរបស់ខ្លួនកំពុងជាប់ប្រជុំ។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក ខេង ទីតូ អ្នកនាំពាក្យកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស បានមានប្រសាសន៍ថា នាយឧត្តមសេនីយ៍ សៅ សុខា ពិតជាបានលើកឡើងអំពីមេដឹកនាំពិភពលោកល្បីៗមួយចំនួនមែននៅក្នុងសុន្ទរកថារបស់លោកកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ប៉ុន្តែលោកគ្មានបំណងឲ្យអ្នកចូលរួមស្តាប់យកពួកគេធ្វើជាគំរូនោះទេ។
ឧត្តមសេនីយ៍ត្រី ខេង ទីតូ បានមានប្រសាសន៍ថា “បន្ទាប់ពីលោកបានមានប្រសាសន៍រួច លោកបានបញ្ជូនសារ [ទៅកាន់ដែលមានវត្តមាន] កុំឲ្យយកពាក្យសម្តីរបស់លោកទៅបកស្រាយ”៕សុខុម (រាយការណ៍បន្ថែមដោយ ឃី សុវុឌ្ឍី)