លោក អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា លោកសង្ឃឹមថានឹងមានសេចក្ដីព្រាងចុងក្រោយនៃថវិកាជាតិសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៦ ដើម្បីដាក់ជូនទៅទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៅត្រឹមថ្ងៃទី០១ ខែមិថុនា ទោះបីជាសេចក្ដីព្រាងនោះខ្វះសេចក្ដីលម្អិតនៅឡើយ និងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយស្ថិរភាពចំនួន៧ភាគរយនៅឆ្នាំនេះ និងនៅឆ្នាំក្រោយក្ដី។
ក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុបានលាតត្រដាងអំពីទំហំថវិកាជាតិសម្រាប់ឆ្នាំក្រោយជាលើកដំបូងកាលពីខែមុនថាមានចំនួន៤,៣៤ពាន់លានដុល្លារជាមួយនឹងការវិភាគតិចតួចលើរបៀបចំណាយ។
លោក អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន មិនបានផ្ដល់សេចក្ដីលម្អិតថ្មីៗទេនៅឯវេទិកាសាធារណៈមួយកាលពីម្សិលមិញស្ដីពីដំណើរការថវិកាដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ក្នុងចំណោមដំណើរការដែលមានតម្លាភាពតិចបំផុតក្នុងពិភពលោក។
លោកគ្រាន់តែបានលើកឡើងអំពីអត្រាភាគរយតិចតួចប៉ុណ្ណោះដែលក្នុងនោះមានដូចជាការចំណាយសរុបកើនឡើង១១ភាគរយ ចំណូលរដ្ឋស្មើនឹង២១,៧ភាគរយនៃ GDP និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច៧ភាគរយជាដើម ប៉ុន្តែមិនបានលើកឡើងពីចំនួនជាប្រាក់ដុល្លារទេ។
ក្រុមតំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សប្រឆាំង និងបណ្ដាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលដែលមានវត្តមាននៅឯវេទិកាដែលរៀបចំឡើងដោយគណៈកម្មការហិរញ្ញវត្ថុនៃរដ្ឋសភានេះ បានស្នើសុំសេចក្ដីលម្អិតបន្ថែមទៀត។
លោក សុន ឆ័យ តំណាងរាស្ត្រជាន់ខ្ពស់មកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានមានប្រសាសន៍ថា “និយាយដោយស្មោះត្រង់ទៅ វាជាការប្រសើរបើមានឯកសារដែលមានផែនការចំណាយលម្អិត ដើម្បីងាយស្រួលតាមដាន”។
ដោយប្រើពាក្យសម្រាលជំនួសឲ្យពាក្យអំពើពុករលួយ លោកបានមានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា “ពីព្រោះការងាររបស់សភាតម្រូវឲ្យមានឯកសារដើម្បីឲ្យសភាមានលទ្ធភាពអាចពិនិត្យតាមដាន និងទប់ស្កាត់ការចំណាយក្រៅផ្លូវការ”។
លោកស្រី គឹម ណាតាចា ដែលមានវត្តមាននៅទីនោះក្នុងនាមតំណាងឲ្យក្រុមការងារថវិកា (Budget Working Group) ជាសម្ព័ន្ធអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុក និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលអន្តរជាតិ ដែលតស៊ូមតិដើម្បីដំណើរការថវិកាបើកចំហ ក៏បានយល់ស្របដូចនេះដែរ។ លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែបង្កើនការចូលរួមរបស់សាធារណជនតាមរយៈការផ្ដល់ឱកាសឲ្យសាធារណជនចូលរួមក្នុងសវនាការសភា និងការពិភាក្សាអំពីថវិកា”។
លោក ឈាង វុន តំណាងរាស្ត្រមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភាបានអះអាងថា អ្នករិះគន់ទាំងនេះនិយាយមិនត្រឹមត្រូវឡើយ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “នៅពេលត្រៀមរៀបចំថវិកា តំណាងរាស្ត្រចុះទៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីជួបជាមួយអ្នកភូមិ ហើយសាកសួរថា តើពួកគាត់ត្រូវការអ្វី”។ លោកបានសួរទៅលោកស្រី គឹម ណាតាចា ថា “ដូច្នេះ តើលោកស្រីចង់ចូលរួមពាក់ព័ន្ធកន្លែងណា?”។
ប្រទេសកម្ពុជា តែងតែរងការរិះគន់ចំពោះដំណើរការថវិកាជាតិដែលគ្មានតម្លាភាព។ កាលពីឆ្នាំ២០១៣ អង្គការដៃគូថវិការអន្តរជាតិ (International Budget Partnership) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក បានដាក់ចំណាត់ថ្នាក់កម្ពុជា ជិតបាតតារាងនៃបញ្ជីឈ្មោះប្រទេសចំនួន១០០សម្រាប់ការដាក់ចំណាត់ថ្នាក់តម្លាភាពថវិការបស់ប្រទេសទាំងនោះ ដោយផ្ដោតជាសំខាន់លើការមាន និងភាពទូលំទូលាយនៃឯកសារសំខាន់ៗចំនួនប្រាំបី។ ប្រទេសកម្ពុជា ទទួលបាន១៥ពិន្ទុក្នុងចំណោម១០០ពិន្ទុ ដែលធ្វើឲ្យខ្លួនស្ថិតនៅក្នុងចំណាត់ថ្នាក់លេខ៥នៅបាតតារាង។
កាលពីឆ្នាំ២០១៣ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងកាន់អំណាច បានអនុម័តថវិកាជាតិដោយខ្លួនឯងតាមរយៈសភា ខណៈគណបក្សសង្គ្រោះជាតិធ្វើពហិការមិនចូលសភាដើម្បីជំទាស់លទ្ធផលដ៏ចម្រូងចម្រាសនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រក្នុងឆ្នាំនោះ។
កាលពីឆ្នាំ២០១៤ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រឡប់ចូលសភាវិញ បានបោះឆ្នោតអនុប្បវាទលើថវិកាជាតិដើម្បីជំទាស់នឹងការខ្វះសេចក្ដីលម្អិតរបស់វា។
រដ្ឋាភិបាលក៏បានរងការរិះគន់ជាហូរហែដែរចំពោះការនិយាយច្រើនពេកអំពីការការពារ និងសន្តិសុខផ្ទៃក្នុង ដោយបានមិនលើកឡើងអំពីបញ្ហាសុខាភិបាល និងការអប់រំឡើយ។ យោងតាមការដាក់ចំណាត់ថ្នាក់ដោយវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសន្តិភាពអន្តរជាតិស្តុកខុល (Stockholm International Peace Research Institute) លើបណ្ដាប្រទេសជាសមាជិកទាំង១០របស់អាស៊ាននៅក្នុងឆ្នាំ២០១៣បង្ហាញថា កម្ពុជា មានកម្រិតថវិកាការពារខ្ពស់បំផុតទី៤ ដែលស្មើនឹង១ភាគរយនៃ GDP នៅក្នុងតំបន់ ពោលគឺតិចជាងវៀតណាមតែ០.១ភាគរយប៉ុណ្ណោះ៕ សុខុម