យោងតាមរបាយការណ៍ថ្មីមួយរបស់អង្គការ Forest Trends ជាអង្គការការពារបរិស្ថានដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិកបានឲ្យដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជាជួបប្រទះ”ភាពបរាជ័យទាំងស្រុងជាប្រព័ន្ធ” នៃរបបគ្រប់គ្រងព្រៃឈើរបស់ខ្លួនក្នុងពេលប្រឈមនឹងការប្រើប្រាស់សម្បទានដ៏រាលដាលនិងមិនស្របច្បាប់របស់រដ្ឋាភិបាលដែលទុកសម្រាប់ដាំដំណាំ ដើម្បីអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុននានាប្រមូលឈើ។
ដោយដកស្រង់ទិន្នន័យស្តីពីការឆេះព្រៃដែលបានមកពីរូបភាពថតតាមផ្កាយរណបរបស់អាមេរិក អង្គការ Forest Trends បានលើកឡើងថា ការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចបានធ្វើឲ្យមានការរានព្រៃឈើមួយចំនួនក្នុងចំណោមព្រៃឈើដ៏មានតម្លៃបំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយវាផ្ទុយទៅនឹងការអះអាងរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលថា ខ្លួនបានផ្តល់ដីព្រៃដែលសឹករេចរឹលតែប៉ុណ្ណោះ។
ទិន្នន័យផ្កាយរណបរបស់អាមេរិកក៏បានបង្ហាញឲ្យដឹងដែរថា ប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសមួយដែលមានអត្រាបំផ្លាញព្រៃឈើលឿនបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក។
លោក កឺស្ទីន ខេនឌី (Kerstin Candy) ប្រធានកម្មវិធីពាណិជ្ជកម្មព្រៃឈើ និងហិរញ្ញវត្ថុរបស់អង្គការ Forest Trends បានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថា “ការដែលអនុញ្ញាតឲ្យមានការប្រើប្រាស់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចជាយន្តការខុសច្បាប់ដើម្បីធ្វើឲ្យហិនហោចធនធានព្រៃឈើដែលនៅសេសសល់ក្នុងអត្រាដ៏ឆាប់រហ័សបែបនេះតំណាងឲ្យការបរាជ័យទាំងស្រុងជាប្រព័ន្ធនៃច្បាប់ការពារព្រៃឈើក្នុងប្រទេសកម្ពុជា”។
ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចបានក្លាយជាកម្លាំងចលករនៃការបំផ្លាញព្រៃឈើកាលពីពេលថ្មីៗនៅកម្ពុជាដែលគេដឹងឮទូទៅ។ អង្គការ Forest Trends បានលើកឡើងថារបាយការណ៍របស់ខ្លួនដែលបានចេញផ្សាយកាលពីល្ងាចម្សិលមិញ ផ្តល់ការវិភាគយ៉ាងទូលំទូលាយលើកដំបូងដោយភ្ជាប់ចំណុចទាំងពីរ។
ដោយការដកស្រង់ពីកំណត់ត្រាផ្លូវការដែលប្រមូលបានដោយអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាលមិនបានរក្សាទុកបញ្ជីដែលបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពនោះ អង្គការនេះលើកឡើងថា ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច២៧២កន្លែងដែលគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដី ប្រហែល១៤ភាគរយនៃផ្ទៃដីក្នុងប្រទេស ត្រូវបានផ្តល់បើគិតមកទល់ឆ្នាំ២០១៣ គឺមុនឆ្នាំដែលមានការផ្អាកជាបណ្តោះអាសន្ននូវការផ្តល់សម្បទានថ្មី ។
ដោយកត់សម្គាល់ពីកម្រិតទាបនៃការដាំដើមឈើ និងលើកឡើងពីច្បាប់កម្ពុជានោះអង្គការ Forest Trends បានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងប្រើប្រាស់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចមិនត្រឹមត្រូវដោយចេតនាដើម្បីប្រមូល ឈើពីព្រៃធម្មជាតិ សម្រាប់យកទៅ “កែច្នៃ ” បន្ទាប់ពីលុបបំបាត់សម្បទានកាប់ឈើផ្លូវការកាលពីដើមឆ្នាំ២០០០។
របាយការណ៍នេះឲ្យដឹងទៀតថា ”ការប្រមូលឈើកែច្នៃ គឺការបង្វែងទិសដៅ ហើយផ្ទុយនឹងច្បាប់ការពារធនធានធម្មជាតិដែលមានស្រាប់។ ការលៃលកក្នុងការផ្តល់សម្បទានលើដីព្រៃខ្វះបទដ្ឋានតម្លាភាពដោយបណ្តាលឲ្យមានបទប្បញ្ញត្តិផ្សេងៗគ្នាដែលត្រូវបានអនុវត្តតាមតែទំនើងចិត្តពីសំណាក់អាជ្ញាធរ”។
អង្គការ Forest Trends បានឲ្យដឹងទៀតថា ខ្លួនក៏បានពិនិត្យមើលរូបភាពស្តីពីភ្លើងឆេះព្រៃថតតាមផ្កាយរណបរបស់អង្គការណាសា នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាអំឡុងរដូវប្រាំងឆ្នាំ២០១២ និងឆ្នាំ២០១៣ ដែលចាត់ទុកការបំភាយកាបូនថាជាតំណាងសម្រាប់ជីវម៉ាសនៃព្រៃដែលបានដុតផងដែរ។ ជាទូទៅប្រសិន បើមានកាបូនច្រើនមានន័យថា មានជីវម៉ាសច្រើនដែលបង្ហាញថាព្រៃឈើកាន់តែមានសន្ទុះ។
យោងតាមរបាយការណ៍នេះបានឲ្យដឹងថា ការបំភាយកាបូនពីព្រៃស្រោង ដែលត្រូវបានកាប់នៅក្នុងតំបន់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រទេសកម្ពុជានោះគឺស្ទើរតែ១០ដងខ្ពស់ជាងការបំភាយកាបូនពីក្រៅតំបន់សម្បទាន ”ដោយបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា ក្រុម ហ៊ុន ផ្តោតគោលដៅទៅលើឈើដែល មាន អាយុកាលយូរអង្វែង និងមានតម្លៃបំផុតដែលភាគច្រើនឈើទាំងនោះដុះនៅលើដីព្រៃរបស់រដ្ឋ”។
លោក ធន សារ៉ាត់ អនុប្រធាននាយកដ្ឋានផែនការក្រសួងកសិកម្មបានបដិសេធថា អាជ្ញាធរមិនបានអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុនដែលប្រើប្រាស់ដី សម្បទានរបស់ខ្លួនដើម្បីប្រមូលឈើឡើយ។
លោកបានថ្លែងថា “ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចត្រូវគេបែងចែកទៅឲ្យវិនិយោគិនដែលអាចមកបណ្តាក់ទុន និងដែលអាចដាំដំឡូងមី និងកៅស៊ូ។ ប្រសិនបើគ្រាន់តែកាប់ដើមឈើ គឺរំលោភកិច្ចសន្យាហើយ។អ៊ីចឹង អាជ្ញាធរ អាចលុបចោលកិច្ចសន្យាបាន។
និយាយពីទិន្នន័យស្តីពីភ្លើងឆេះព្រៃ លោក សារ៉ាត់ បានបង្វែរសំណួរទៅលោក ឡោ រស្មី អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម ដែលគេមិនអាចទាក់ទងបាន៕សារុន