សាលារាជធានីភ្នំពេញបានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយបង្ហោះតាមទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួនកាលពីម្សិលមិញថា ព្យុះដែលបានបក់បោកកាត់រាជធានីកាលពីល្ងាចថ្ងៃសៅរ៍ បានបណ្ដាលឲ្យមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងបំផុតមិនធ្លាប់មាន។
ភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងបំផុតមិនធ្លាប់មាននេះបានធ្វើឲ្យអាជីវករលក់ដូរតាមដងផ្លូវ រត់រកកន្លែងជ្រក ចំណែកឯអ្នកដើរទិញអីវ៉ាន់ខំព្យាយាមដើរចេញពីទឹកជន់លិច ហើយផ្លូវជាច្រើននៅក្នុងរាជធានីស្ទើរតែមិនអាចធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់បាន។
សាលារាជធានីបានលើកឡើងថា យោងតាមការវាស់ស្ទង់របស់ស្ថានីយឧតុនិយមចំនួនពីរបង្ហាញថា ការធ្លាក់ភ្លៀងសរុបកាលពីថ្ងៃសៅរ៍មានកម្ពស់១០៣មិល្លីម៉ែត្រ ពោលគឺខ្ពស់ជាងការព្យាករលើកមុនដែលមានត្រឹមតែ៨០មិល្លីម៉ែត្រ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់សាលារាជធានីមានខ្លឹមសារដូច្នេះថា ”ជាទូទៅ កម្ពស់ទឹកភ្លៀងធ្លាក់គឺ៣០មិល្លីម៉ែត្រ ដូច្នេះកម្ពស់នេះ[១០៣មិល្លីម៉ែត្រ] វាជាការគំរាមកំហែងដល់រាជធានីភ្នំពេញ ដែលបានបង្កការជន់លិចផ្លូវមួយចំនួន ហើយផ្ទះរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្លះបានរងគ្រោះដោយសារការជន់លិច។ យើងដឹងច្បាស់ថា ប្រជាពលរដ្ឋពិតជាមានការលំបាក ដូច្នេះហើយសូមត្រៀម និងទុកដាក់របស់របរសំខាន់ៗដោយប្រុងប្រយ័ត្ន។ យើងនឹងទទួលបានប្រព័ន្ធលូដើម្បីបង្ហូរទឹកឲ្យបានឆាប់រហ័សគ្រប់កន្លែង”។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០២មក រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន បានចំណាយប្រហែល១០៥លានដុល្លារលើគម្រោងមួយ ដើម្បីកាត់បន្ថយការជន់លិចនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ ដំណាក់កាលទី៣ ត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណថានឹងចំណាយអស់៤៦លានដុល្លារ ហើយនឹងបញ្ចប់រួចរាល់នៅខែតុលា ឆ្នាំនេះ។
តំណាងទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិជប៉ុន (JICA) និងស្ថានទូតជប៉ុន ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ បានបដិសេធមិនឆ្លើយបំភ្លឺទេកាលពីម្សិលមិញ ពីព្រោះវាជាថ្ងៃអាទិត្យ។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក ឡុង ឌីម៉ង់ អ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានី បានមានប្រសាសន៍ថា សាលារាជធានីបានបន្តអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធលូនៅក្នុងរាជធានី ដោយដំឡើងលូរំដោះទឹកភ្លៀងបានចំនួន៥០ក្នុងឆ្នាំកន្លងទៅ ហើយថា ការជន់លិចកាលពីថ្ងៃសៅរ៍អាចនឹងធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះឆ្ងាយ។
លោកបានលើកឡើងថា “ប្រសិនបើយើងមិនបានដំឡើងលូថ្មីៗក្នុងពេលថ្មីៗនេះទេ ម្លេ៉ះស្ថានភាពជន់លិចកាលពីម្សិលមិញកាន់តែលំបាកជាងនេះទៅទៀត ពីព្រោះភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងពេក”។
ក្នុងសង្កាត់បឹងសាឡាង ខណ្ឌទួលគោកអ្នកស្រី មាស សារឿន អាយុ៧៣ឆ្នាំ ម្ចាស់ហាងលក់គ្រឿងទេសយីហោ ហេង ហេង បានលើកឡើងថា អ្នកស្រីបានខាតបង់អស់ប្រហែល៧០០ដុល្លារដោយសារទឹកភ្លៀងកាលពីថ្ងៃសៅរ៍ ដែលធ្វើឲ្យហាងរបស់គាត់លិចប្រហែលកន្លះម៉ែត្រ។
អ្នកស្រីនិយាយថា ”ការជន់លិចកាលពីម្សិលមិញដូចជាសមុទ្រអ៊ីចឹង ហើយនេះគឺការខាតបង់ដ៏ធំបំផុតរបស់ខ្ញុំ ទោះបីជាគ្រួសារខ្ញុំ [កូនប្រុសស្រីរបស់ខ្ញុំ] មកជួយខ្ញុំក៏ដោយ។ ខ្ញុំហូបបាយមិនចូលទេកាលពីម្សិលមិញ ហើយខ្ញុំយំពេលឃើញទំនិញយ៉ាងច្រើនរបស់ខ្ញុំអណ្តែតទឹក”។
លី ហួ អាយុ២៥ឆ្នាំ ដែលបើកតូបលក់សាច់អាំងជាមួយម្តាយរបស់ខ្លួនក្បែរផ្សារកណ្តាល ក្នុងខណ្ឌដូនពេញលើកឡើងថា ម្ហូមអាហារ និងសម្ភារភាគច្រើនរបស់នាងបានអណ្តែតទៅតាមទឹកបាត់អស់។
ស្ត្រីរូបនេះបាននិយាយថា ”ភ្លៀងធ្លាក់យ៉ាងខ្លាំង ហើយវាលឿនពេក រកតែយើងរៀបចំទុកដាក់សម្ភារយកទៅផ្ទះក៏មិនទាន់ដែរ។ អ្វីដែលយើងត្រូវលក់ដូរបានបាត់បង់អស់ ហើយឥឡូវនេះយើងត្រូវទិញសម្ភារថ្មីឡើងវិញ”។
លោក អីុ សារុំ នាយកប្រតិបត្តិសមាគមធាងត្នោត ជាអង្គការសិទ្ធិលំនៅដ្ឋានតំបន់ក្រុង បានលើកឡើងថា ទោះបីជាជប៉ុន ចំណាយប្រាក់រាប់លានដុល្លារដើម្បីកែលម្អប្រព័ន្ធលូនៅរាជធានីភ្នំពេញក៏ដោយ ក៏វាជួយបានតែបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ ការចាក់លុបបឹងនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ គឺជាកត្តារាំងស្ទះដល់ការខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីកាត់បន្ថយការជន់លិចតាមរយៈការកែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនេះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ”ដើម្បីបញ្ឈប់ និងធ្វើឲ្យការខិតខំប្រឹងប្រែងនេះមានប្រសិទ្ធភាព ពួកគេគួរតែឈប់ចាក់លុបបឹង និងលក់បឹងទៅឲ្យវិស័យឯកជន។ ប្រសិនបើពួកគេនៅតែបន្តចាក់លុបបឹង អ៊ីចឹងតើទឹកហូរទៅណា?”៕សុខុម និង ស៊ុយឈាង (រាយការណ៍បន្ថែមដោយ ហួត ចាន់ប៉ាវ គឹម ចាន់ និង Colin Meyn)