នីតិវិធីនៅសាលាក្ដីខ្មែរក្រហមត្រូវបានផ្អាកកាលពីព្រឹកម្សិលមិញ បន្ទាប់ពីមេធាវីការ ពារក្តីរបស់ នួន ជា និង ខៀវ សំផន បានដើរ ចេញពីសាលសវនាការ ដោយមេធាវីមួយរូបបានចាត់ទុកសវនាការលើឯកសារដែលកំពុងដំណើរការនោះថា ”គួរឲ្យអស់សំណើច”។
សវនាការនេះបានចាប់ផ្ដើមដោយមានការធ្វើបទបង្ហាញដោយអយ្យការអំពីខ្សែអាត់វីដេអូខ្លីៗ ការដកស្រង់ប្រភពខ្លីៗបន្ទាប់បន្សំ និងការរៀបរាប់ពីសម័យកម្ពុជាប្រជា ធិបតេយ្យ ។ ប៉ុន្តែសវនាការនេះត្រូវបានរំខាន ដោយមានការជំទាស់ពីលោក វីកទ័រ កូប៉េ មេធាវីការពារ នួន ជា ដែលមិនយល់ស្របនឹងការប្រើប្រាស់កំណត់ហេតុស៊ើបអង្កេតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរដោយមានការគ្រោងទុករបស់អយ្យការរូបនេះ ដែលក្នុងនោះមានប្រតិចារឹកនៃបទសម្ភាសន៍ជាមួយសាក្សីជាដើម។
លោក កូប៉េ បានថ្លែងថា “ឯកសារទាំងនេះគួរត្រូវយកមកពិភាក្សា ទាំងឯកសារកើតឡើងនៅពេលដូចគ្នា ឯកសារផ្សេងៗមានទាំងសៀវភៅ ឬទិនានុប្បវត្តិជាដើម លើកលែងតែកំណត់ហេតុស៊ើបអង្កេតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ…នេះមិនមែនជាអ្វីដែលអង្គជំនុំជម្រះចង់សំដៅដល់នោះឡើយ”។
លោកបានបន្ថែមថា “ ប្រសិនបើអយ្យការរូបនេះត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យពិភាក្សាពីកំណត់ហេតុស៊ើបអង្កេតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនោះ ការពិតយើងឈានដល់ស្ថានភាពជាប់គាំងពាក់កណ្តាលទី។ ខ្ញុំគិតថា យើងមិនគួរទៅដល់ចំណុចនោះឡើយ”។
សវនាការលើឯកសារធ្វើឡើងក្នុងគោល បំណងផ្ដល់ឱកាសដល់ភាគីទាំងអស់បង្ហាញពីការជ្រើសរើសឯកសារប្រហែល១០.០០០ ច្បាប់នៅក្នុងសំណុំឯកសារ។
ក្នុងការធ្វើបទបង្ហាញរបស់ខ្លួន អយ្យការបានអានបទសម្ភាសន៍ជាមួយសាក្សីម្នាក់ដែលបានធ្វើការនៅការដ្ឋានជីកទំនប់១មករា ក្នុងខេត្តកំពង់ធំ ប៉ុន្តែមិនបានលើកឡើងថា តើគាត់នៅរស់ឬយ៉ាងណានោះឡើយ។
កាលពីព្រឹកថ្ងៃនោះ អង្គជំនុំជម្រះបាន ផ្តល់ការចាប់អារម្មណ៍ដល់មេធាវីការពារថា មានតែបទសម្ភាសន៍ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរពីសាក្សីដែលបានស្លាប់ប៉ុណ្ណោះ ត្រូវបានអនុញ្ញាត។
ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីលោក កូប៉េ បានតវ៉ាអំពីការរៀបរាប់របស់សាក្សីដែលត្រូវបានយកមកអាននោះ ចៅក្រម ក្លូឌីយ៉ា ហ្វែន (Claudia Fenz) បានបញ្ជាក់ថា បទសម្ភាសន៍របស់សាក្សី អាចលើកយកមកធ្វើបទបង្ហាញបាន បើទោះជាគាត់នៅរស់ក៏ដោយ។
លោក កូប៉េ បានឆ្លើយតបថា “បើអ៊ីចឹងយើងនឹងដកចេញពីការធ្វើបទបង្ហាញឯកសារ របស់យើងជាផ្លូវការ ពីព្រោះគួរឲ្យអស់សំណើច” បន្ទាប់មកលោកបានដើរចេញពី សាលសវនាការ។
ប្រហែល១នាទីក្រោយមក លោក អាស៊ើ វើេខន (Arthur Verken) មេធាវីការពារ ខៀវ សំផន បានលើកឡើងថា ”សវនាការលើឯកសារនេះមិនមានដាក់បញ្ចូលនៅក្នុងការជំនុំជម្រះនេះឡើយ មុនពេលដើរតាមលោក កូប៉េ ចេញទៅក្រៅដែរ។
មេធាវីអន្តរជាតិត្រូវបានចូលរួមដោយមេធាវីជនជាតិខ្មែរ។ លោក វីល្លៀម ស្មីត សហព្រះរាជអាជ្ញារងបានចាត់ទុកអាកប្បកិរិយា របស់មេធាវីការពារថា ”មិនសមហេតុផលទាល់តែសោះ” ហើយបានលើកឡើងថា គួរប្រើក្រុមមេធាវីជំនួសសម្រាប់ ខៀវ សំផន។
ចៅក្រមនៅសាលាក្ដីបានបង្គាប់ឲ្យចាត់តាំងមេធាវីបម្រុងកាលពីខែធ្នូឆ្នាំមុន បន្ទាប់ ពីមានការធ្វើពហិការជាច្រើនខែនៃដំណាក់កាលទី២នៃសំណុំរឿង០០២ ដោយក្រុមមេធាវីការពារលោក ខៀវ សំផន ដែលកើតចេញពីការខ្វែងគំនិតគ្នាជុំវិញបណ្ដឹងសាទុក្ខនៅក្នុងដំណាក់កាលទី១។
បន្ទាប់ពីដើរចេញបានបន្តិចមក លោក និល ណុន ប្រធានអង្គជំនុំជម្រះបានផ្អាកសវ នាការនៅថ្ងៃនោះ។ លោកបានថ្លែងថា”អង្គ ជំនុំជម្រះមិនអាចបន្តបានទេ ពីព្រោះមេធាវីការពារពីរក្រុមបានធ្វើពហិការនីតិវិធីនោះ។ ហើយឥឡូវនេះចុងចោទមិនមានមេធាវីការពារតំណាងពួកគេឡើយ”។
លោក ឡាស អូលសេន អ្នកនាំពាក្យកិច្ច ការច្បាប់នៅសាលាក្ដីបានថ្លែងតាមទូរស័ព្ទថា មេធាវីប្រចាំការគឺជាជម្រើស ប៉ុន្តែថា មិន ទាន់មានការសម្រេចប្រើប្រាស់ពួកគេនៅឡើយទេ។
លោកបានថ្លែងថា “អង្គជំនុំជម្រះបានជូនដំណឹងដល់ភាគីទាំងអស់ថា ពួកគេនឹងបន្តសវនាការនៅម៉ោង៩ព្រឹកថ្ងៃស្អែក។ ក្រុមមេធាវីការពារនឹងត្រូវផ្ដល់ឱកាសឲ្យពន្យល់ពីមូលដ្ឋានច្បាប់សមហេតុផលសម្រាប់សកម្ម ភាពរបស់ខ្លួន”៕ សារុន