លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កូនប្រុសច្បងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រាប់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអូស្ត្រាលីកាលពីយប់ថ្ងៃសុក្រថា ឪពុករបស់លោកបានបង្រួបបង្រួមប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៨ បន្ទាប់ពីជម្លោះផ្ទៃក្នុងអស់រយៈពេល៥០០ឆ្នាំ ហើយចាប់តាំងពីពេលនោះមកបានតស៊ូប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយដោយ “មានការចាប់ខ្លួន និងផ្តន្ទាទោសមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ជាច្រើនរូប”។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ទៅកាន់ ”ពិភពលោក”តាមរយៈទូរទស្សន៍អូស្ត្រាលីABC News 24 ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានលើកឡើងផងដែរថា លោកមិនដែលគិតចង់ស្នងតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់ឪពុកលោកឡើយ ហើយបានឆ្លើយតបថា “ខ្ញុំមិនប្រាកដទេ” នៅពេលត្រូវបានសួរថា តើលោកនឹងស្នងតំណែងនេះដែរឬទេ ប្រសិនបើប្រជាពលរដ្ឋគាំទ្រលោក។
ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានទៅដល់ទីក្រុងម៉ែលប៊នកាលពីថ្ងៃសុក្រ សម្រាប់ដំណើរទស្សនកិច្ចមួយដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងសមាជិកយុវជនរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងកាន់អំណាច និងក្រុមយុវជនរបស់គណបក្សសេរីនិយមកំពុងកាន់អំណាចនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី ហើយបានមានប្រសាសន៍នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍នេះថា ឪពុករបស់លោកបានធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិមានការអភិវឌ្ឍយ៉ាងច្រើនអំឡុងពេលកាន់អំណាច។
លោកបានប្រាប់លោកស្រី ប៊ីវើលី អូខុនណឺ (Beverley O’Connor) ដែលជាអ្នកធ្វើបទសម្ភាសន៍សម្រាប់ទូរទស្សន៍ ABC ថា “មានកក្តតាជាច្រើនដែលយើងត្រូវថែរក្សា និងបង្កើត។ អ្វីដែលយើងត្រូវថែរក្សា គឺនិមិត្តរូបនៃសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងសន្តិសុខសម្រាប់ប្រទេសជាតិ។វាជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់អ្វីៗទាំងអស់”។
នៅពេលលោកស្រី ប៊ីវើលី អូខុនណឺ បានគូសបញ្ជាក់ថា មានប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនបានរិះគន់រដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាថា មានការជិះជាន់ មានការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ និងបក្ខពួកនិយមនោះ ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានឆ្លើយតបថា វាមិនអាចផ្គាប់ចិត្តមនុស្សគ្រប់រូបបានឡើយ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ”គ្មានផ្លូវណាយើងអាចបំពេញ និងតម្រូវមនុស្សគ្រប់រូបបាននោះទេ។ នេះហើយគឺជាមនុស្សជាតិ។ មនុស្សខ្លះមើលឃើញថា ទឹកកន្លះកែវ អ្នកខ្លះថា គ្មានទឹក ហើយមនុស្សខ្លះមើលឃើញទឹកកន្លះកែវ ថា មានទឹកពេញ នេះជាទស្សនៈរបស់ពួកគាត់”។
លោកបានបន្តទៀតថា ” ការពិត គឺថាប្រទេសបានផ្លាស់ប្តូរពីពេលវេលាដែលប្រជាជនត្រូវបានកាប់សម្លាប់អំឡុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ មកមានសន្តិភាពនិងស្ថិរភាពពេញលេញ ដោយសារគោលនយោបាយ ឈ្នះឈ្នះដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមកនៅកម្ពុជា”។
ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានមានប្រសាសន៍ដោយសំដៅដល់ការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ១៩៩៨ និងការដួលរលំនៃចលនាឧទ្ទាមខ្មែរក្រហមថា “ការរួបរួមផ្ទៃក្នុងពុំធ្លាប់មានអស់រយៈពេលប្រហែល៥០០ឆ្នាំមកហើយ ។ហើយឆ្នាំ១៩៩៨គឺជាពេលដែលប្រទេសទាំងមូលស្ថិតក្រោមការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលរួបរួមតែមួយជាលើកដំបូងក្នុងរយៈប្រហែល៥០០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ”។
លោកក៏បានពន្យល់ផងដែរថា វាជាការមិនត្រឹមត្រូវទេដែលលើកឡើងថា កម្ពុជាមានអំពើពុករលួយនោះ។
ដោយជំទាស់ថា រដ្ឋាភិបាលបានខិតខំយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “សូមប្រាប់ឈ្មោះប្រទេសនៅលើពិភពលោកដែលគ្មានអំពើពុករលួយមកមើល”។
លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ”ក៏មានការវិវឌ្ឍដែរ ដូចជាការបង្កើតអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ការធ្វើកំណែទម្រង់ជាច្រើនក្នុងវិស័យសេវាសាធារណៈ ការធ្វើកំណែទម្រង់ក្នុងវិស័យអប់រំ និងការចាប់ខ្លួន ព្រមទាំងការផ្តន្ទាទោសមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ជាច្រើនរូបផងដែរ”។
លោក សុន ឆ័យ តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំងបានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញថាមជ្ឈដ្ឋានមួយចំនួនចាត់ទុករយៈពេលកាន់អំណាចរបស់លោក ហ៊ុន សែន ថាជាពេលវេលាដ៏មានសន្តិភាពបើធៀបទៅនឹងរយៈ ពេល ដូចជាពេលកាន់អំណាចអឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៦០របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សីហនុ នៅពេលនោះជាដើម។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ”ចូរក្រឡេក មើលការបំផ្លិចបំផ្លាញទាំងអស់នៃធនធានធម្មជាតិ ចូរក្រឡេកមើលភាពក្រីក្រដែលនៅតែជាបញ្ហាចម្បង។ យើងត្រូវតែក្រឡេក មើលរូបភាពទាំងមូល។ ឥឡូវនេះ យើងមានសន្តិភាពដែលផុយស្រួយ។ វាមិនមែនសន្តិភាពមែនទែននោះទេ”។
លោកបានមានប្រសាសន៍ដោយសំដៅលើការចាប់ខ្លួនបុគ្គលលេចធ្លោមកពីគណ បក្សប្រឆាំងជាច្រើនរូបដាក់ពន្ធនាគារក្នុងពេលថ្មីៗនេះថា “ប្រជាពលរដ្ឋមិនអាចតវ៉ាមិនអាចបញ្ចេញមតិយោបល់បានឧទាហរណ៍ ដូចជា ឥឡូវនេះ ប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងកំពុងជាប់ពន្ធនាគារនៅឡើយជាដើម”។
លោកបានបន្ថែមទៀតថា ”ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវការបោះជំហានទៅមុខ និងកសាងស្ថាប័ន របស់យើងដើម្បីផ្តល់សេវាល្អប្រសើរដល់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូប មិនមែនគ្រាន់តែជាសង្គមមួយស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់របបផ្តាច់ការ ដែលមានតែគ្រួសារអ្នកមានអំណាចមួយក្តាប់ទទួលបានប្រយោជន៍នោះឡើយ”។
រីឯលោក ព្រាប កុល ប្រធានអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជាបានបន្ថែមថា ការអះអាងរបស់ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលថា មានការផ្តន្ទាទោសមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលជាន់ខ្ពស់ជាច្រើនរូបពីបទប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយនោះ គឺគ្មានភាពច្បាស់លាស់ឡើយ។
លោកបានសំដៅលើការផ្តន្ទាទោសឲ្យ ជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិតដល់លោក មុឹកដារ៉ា អតីតប្រធានប្រឆាំងគ្រឿងញៀនកាលពីឆ្នាំ២០១២ ក្រោមការចោទប្រកាន់ពីបទជួញដូរគ្រឿងញៀន និងការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយមួយចំនួន ថាជាការផ្តន្ទាទោសដ៏លេច ធ្លោបែបនេះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា “បន្ទាប់ មកមានចៅក្រម ព្រះរាជអាជ្ញា មន្ត្រីនគរបាល និងមន្ត្រីពន្ធដារមួយចំនួនទៀត។ ខ្ញុំមិនចាត់ទុកពួកគេថា ជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ឡើយ ប៉ុន្តែ ពួកគេមកពីផ្នែកដែលពលរដ្ឋគិតថា មានការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយខ្លាំងបំផុត ដូចជា ប្រព័ន្ធតុលាការជាដើម។ ប្រជាពលរដ្ឋចង់ឃើញលើសនេះ រួមមានដូចជា គ្មានការអត់ឱន និងការអនុវត្តឲ្យបាន១០០ភាគរយជាដើម ប៉ុន្តែ ថា វាមិនទាន់ដល់កម្រិតហ្នឹងនៅ ឡើយទេ។ វានៅមានការអន់ឱនច្រើននៅ ឡើយ។ វាមិនបានផ្ញើសារឲ្យចំដល់មន្ត្រីប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយនោះទេ”។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍កាលពីថ្ងៃសុក្រ លោកស្រី ប៊ីវើលី អូខុនណឺ ក៏បានសួរសង្កត់ធ្ងន់ ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចំពោះព័ត៌ មានដែលលើកឡើងជាទូទៅថា លោកគឺជា អ្នកស្នងតំណែងរបស់លោក ហ៊ុន សែនផងដែរ។
លោកស្រីបានសួរពេលឧត្តមសេនីយ៍ឯក ហ៊ុន ម៉ាណែត សើចញឹមៗតិចៗថា ”ប្រសិនបើ ប្រជាពលរដ្ឋចង់ឲ្យលោកក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រី តើលោកនឹងធ្វើ ឬអត់?។ តើខ្ញុំអាចទទួល បានចម្លើយយល់ព្រមបានដែរ ឬទេ?”។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានឆ្លើយតបថា ”ខ្ញុំមិនប្រាកដទេ”៕ស៊ុយឈាង