ការសិក្សាស្រាវជ្រាវថ្មីមួយស្តីអំពីការឆ្លងមកកាន់មនុស្សនៃមេរោគគ្រុនឈាមដែលធ្វើឡើងនៅក្នុងខេត្តកំពង់ចាម បានបង្ហាញថា មេរោគនេះអាចចម្លងមកមូសវិញតាមរយៈអ្នកផ្ទុកមេរោគនេះដែលមិនបង្ហាញរោគ សញ្ញា និងដែលតាមពិតទៅចម្លងខ្លាំងជាងអ្នកដែលបង្ហាញរោគសញ្ញាទៅទៀតនោះ។
ធ្វើឡើងដោយវិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រនិងមជ្ឈ មណ្ឌលជាតិបារាំងសម្រាប់ការស្រាវ ជ្រាវ (French National Center for Scientific Research) នៅមន្ទីរពេទ្យរដ្ឋចំនួនបីនៅក្នុងខេត្តកំពង់ចាមនេះអំឡុងរដូវវស្សាក្នុងឆ្នាំ២០១២ និង២០១៣ ការសិក្សានេះត្រូវបានចេញផ្សាយតាមអីុនធឺណិត ដោយទស្សនាវដ្តី Proceedings of the National Academy of Science កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះដែលផ្តល់មូលនិធិដោយសហភាពអឺរ៉ុប បានរកឃើញថា អ្នកដែលឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមអាចចម្លងមេរោគនេះទៅមូសវិញ ទោះបីជាពួកគេមិន បង្ហាញរោគសញ្ញាគ្រុនឈាមណាមួយ ដូចជាឈឺក្បាល ឈឺសាច់ដុំ ឈឺសន្លាក់ឆ្អឹង និងស្នាមកន្ទួលក៏ដោយ។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះធ្វើឡើងលើមនុស្សចំនួន១៨១នាក់ អាយុចន្លោះពី២ឆ្នាំដល់៤០ឆ្នាំ ដែលធ្វើតេស្តរកឃើញថា ឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមតែមិនបង្ហាញរោគសញ្ញា។ អ្នកទាំងនេះសុទ្ធតែបានចំណាយពេល៥នាទីដាក់ជើងរបស់ខ្លួនឲ្យសត្វមូសញី៥០ក្បាល ដែលគេចិញ្ចឹមនៅក្នុងមន្ទីរពិសោធន៍និងដែលតែងតែត្រូវបានធ្វើតេស្តរកមេរោគ គ្រុនឈាមនេះខាំ។
លទ្ធផលសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះមានខ្លឹមសារដូច្នេះថា “ការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់យើង ផ្តល់ភ័ស្តុតាងថា មនុស្សដែលឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមប៉ុន្តែមិនបង្ហាញរោគសញ្ញា ឬស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលមុនពេលចាប់ផ្តើមចេញរោគសញ្ហា គឺចម្លងមេរោគនេះទៅសត្វមូស”។
លទ្ធផលសិក្សានេះមានខ្លឹមសារបន្តថា ”ដោយសារវាជាមេរោគក្នុងឈាម មនុស្សដែលមិនបង្ហាញរោគសញ្ញា គឺជាក់ស្តែងចម្លងមេរោគនេះទៅមូសខ្លាំងជាងអ្នកជំងឺដែលបង្ហាញរោគសញ្ញាទៅទៀត”។
លោក ដួង វាសនា អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវមកពីផ្នែកវិសាណូសាស្ត្រនៅវិទ្យាស្ថានបា៉ស្ទ័រ កម្ពុជា និងជាអ្នកនិពន្ធដ៏សំខាន់នៅក្នុងការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះបានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញនេះថា ការសិក្សានេះគឺជាការសិក្សាលើកដំបូងដែលពិនិត្យឲ្យបានជាក់លាក់លើអ្នកជំងឺដែលមិនបង្ហាញរោគសញ្ញា។
ដោយគូសបញ្ជាក់ពីប្រភេទជំងឺគ្រុនឈាមតំបន់អាស៊ីដែលរកឃើញនៅតំបន់អាហ្វ្រិកខាងត្បូងនោះ លោកមានប្រសាសន៍ ថា “លទ្ធផលនេះមិនគ្រាន់តែមានសារៈសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជាទេ ប៉ុន្តែ ថែមទាំងមានសារៈសំខាន់សម្រាប់សហគមន៍វិទ្យាសាស្ត្រផ្សេងៗផងដែរ។ យើងបានបង្ហាញថា ជំងឺគ្រុនឈាមកើតចេញពីមនុស្សធម្មតាអាចចម្លងខ្លាំងជាងអ្នកដែលបង្ហាញថាមានរោគសញ្ញានេះទៅទៀត”។
លោកបានបន្ថែមថា”អ្នកដែលមិនបង្ហាញរោគសញ្ញាអាចធ្វើដំណើរទៅប្រទេសផ្សេងៗ ហើយចម្លងជំងឺគ្រុនឈាមនេះទៅកាន់ប្រទេសដែលសម្បូរសត្វមូស”៕ស៊ុយឈាង