យោងតាមរបាយការណ៍ថ្មីមួយចេញនៅសប្ដាហ៍នេះដោយអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែនដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្រុងប៉ារីសឲ្យដឹងថា កម្ពុជាគឺជាកន្លែងគ្រោះថ្នាក់បំផុតក្នុងការធ្វើការជាអ្នកកាសែតបរិស្ថាន។
“របាយការណ៍ដែលមានចំណងជើងថា “បរិយាកាសអរិភូតសម្រាប់អ្នកកាសែតបរិស្ថាន និយាយរៀបរាប់អំពីការយាយី ការចាប់ដាក់គុក និងការសម្លាប់អ្នកកាសែតទូទាំងពិភពលោកចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១០ ហើយចាត់ទុកប្រទេសកម្ពុជាដែលមានឃាតកម្មបួនលើកក្នុងបណ្ដាឃាតកម្ម១០លើកបានកើតឡើងថា ជាកន្លែងដ៏គ្រោះថ្នាក់បំផុត។
របាយការណ៍និយាយថា “កម្រិតនៃនិទណ្ឌភាពគឺគួរឲ្យអាម៉ាស់នៅប្រទេសឥណ្ឌាដែលមានចំណាត់ថ្នាក់១៤០ក្នុងបណ្ដា១៨០ប្រទេសនៅក្នុងសន្ទស្សន៍សេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោករបស់អង្គការអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែន ហើយប្រទេសកម្ពុជាមានចំណាត់ថ្នាក់១៤៤”។ “អ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែនសូមជំរុញអាជ្ញាធរនៅក្នុងប្រទេសទាំងពីរឲ្យធ្វើការស៊ើបអង្កេតដ៏ហ្មត់ចត់ និងប្រកបដោយតម្លាភាពទៅលើឃាតកម្មឃោរឃៅចំពោះអ្នកកាសែត គឺនាំយកអ្នកដែលទទួលខុសត្រូវដើម្បីយកមកកាត់ទោស។ គ្រួសារនៃជនរងគ្រោះតែងតែប្រឈមមុខនឹងប្រព័ន្ធតុលាការដែលមិនសមនឹងឈ្មោះ”។
អត្ថបទទាក់ទិននឹងបរិស្ថានធ្លាប់ត្រូវគេយកមកពិភាក្សានៅក្នុងសន្និសីទផ្នែកនិពន្ធ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះគេប្រជែងគ្នារកអត្ថបទព័ត៌មានធំៗសម្រាប់ទំព័រមុខ ឬសម្រាប់ការចាប់ផ្ដើមនៃកម្មវិធីនៃព័ត៌មានទូរទស្សន៍។ គឺល្មមដល់ពេលចាត់ចែងអាទិភាពដូចគ្នានេះដើម្បីការពារអ្នកយកព័ត៌មានបរិស្ថានហើយ។
របាយការណ៍លើកឈ្មោះអ្នកកាសែតផ្នែកបរិស្ថានបួនរូបដែលត្រូវឃាតករសម្លាប់នៅប្រទេសកម្ពុជាចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១០ គឺមានលោក តាំង ទ្រី ដែលត្រូវទាហានម្នាក់បាញ់ចំក្បាលពេលចុះស៊ើបអង្កេតការកាប់ឈើខុសច្បាប់នៅខេត្តក្រចេះក្នុងឆ្នាំ២០១៤ លោក សួន ចាន់ ត្រូវវាយឲ្យស្លាប់ដោយមនុស្សមួយក្រុមក្នុងពេលដែលលោកចុះយកព័ត៌មានទាក់ទិននឹងការនេសាទខុសច្បាប់នៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំងកាលពីឆ្នាំ២០១៤ដែរ លោក ហង្ស សេរីឧត្ដម ត្រូវគេប្រទះឃើញស្លាប់នៅក្នុងឃ្លុបឡានរបស់លោកដោយមានស្នាមកាប់នឹងពូថៅចំក្បាល បន្ទាប់ពីយកព័ត៌មានទាក់ទងនឹងការកាប់ឈើខុសច្បាប់នៅក្នុងខេត្តរតនគិរីក្នុងឆ្នាំ២០១២ ហើយលោក ឈុត វុទ្ធី ជាសកម្មជនបរិស្ថានត្រូវបានកងរាជអាវុធហត្ថបាញ់ស្លាប់ក្នុងពេលដែលលោកនាំអ្នកកាសែត ខេមបូឌា ដេលី ទៅទីតាំងកាប់ឈើនៅខេត្តកោះកុង។
យោងតាមរបាយការណ៍ឲ្យដឹងថា នៅខាងក្រៅប្រទេសកម្ពុជា អ្នកកាសែតបរិស្ថានត្រូវបានគេសម្លាប់នៅប្រទេសឥណ្ឌា “បីនាក់” ប្រទេសរុស្ស៊ី ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី និងប្រទេសហ្វីលីពីន (ម្នាក់ក្នុងប្រទេសមួយ) ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១០។
របាយការណ៍និយាយបន្តថា “បញ្ហាទាក់ទងនឹងអ្នកកាសែតបរិស្ថានបានផ្ទុះឡើង។ អត់ទេ គេមិនត្រឹមតែសរសេរអំពីការការពារធម្មជាតិ សត្វព្រៃ និងរុក្ខជាតិប៉ុណ្ណោះទេ គេក៏សរសេរអំពីការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ អាជីវកម្មធនធានធម្មជាតិ និងការបំពុលបរិស្ថាន ជាបញ្ហាដែលតែងតែជាប់ទាក់ទិនលើសពីការការពារបរិស្ថានទៅទៀត ជាពិសេសនៅពេលដែលពួកគេបកអាក្រាតសកម្មភាពខុសច្បាប់នៃក្រុមឧស្សាហកម្ម បទឧក្រិដ្ឋរៀបចំតាមមូលដ្ឋាន និងថែមទំាំងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលផងដែរ”។
លោក មឿន ឈានណារិទ្ធ នាយកវិទ្យាស្ថានកម្ពុជាសម្រាប់ការសិក្សាផ្នែកព័ត៌មានបាននិយាយថា អ្នកកាសែតដែលតាមដានការជួញដូរឈើខុសច្បាប់គឺប្រថុយខ្លាំងណាស់។
លោក ឈានណារិទ្ធ បាននិយាយថា “យើងត្រូវធ្វើការយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្នពេលយើងជំរុញដែនកំណត់នៃសេរីភាពរបស់យើង។ លោកបាននិយាយបន្ថែមថា អ្នកកាសែតខ្មែរដែលលើកឈ្មោះមកនិយាយដោយអង្គការអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែន លើកលែងតែលោក ឈុត វុទ្ធី ចេញគឺខ្វះវិជ្ជាជីវៈ។
លោក ឈានណារិទ្ធ បាននិយាយថា “អ្នកដែលមានមុខសញ្ញានៅប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗកន្លងមកនេះ អ្នកយកព័ត៌មានមកពីបណ្ដាខេត្តគឺមិនមានវិជ្ជាជីវៈទេ។ ពួកគេមិនចេះប្រើមធ្យោបាយសុវត្ថិភាពដើម្បីប្រមូលព័ត៌មានទេ”។
នៅក្នុងខេត្តរតនគិរីដែលមានទំនាក់ទំនងល្អក់កករវាងអ្នកយកព័ត៌មាននិងអាជ្ញាធរ ហើយព្រៃឈើក្រាស់នៅតាមព្រំដែនវៀតណាមដែលជាកន្លែងមានការកាប់ឈើប្រណីតខុសច្បាប់កើតឡើងភាគច្រើន គឺត្រូវបានឈ្មួញរត់ពន្ធ ដែលជាបរិយាកាសឆាប់មានគ្រោះថ្នាក់សម្រាប់អ្នកដែលស្វែងរកចម្លើយ។
លោក ឆាយ ធី អ្នកសម្របសម្រួលសិទ្ធិមនុស្សសមាគមអាដហុកប្រចាំខេត្តរតនគិរី ដែលចំណាយពេលជាច្រើនរបស់លោកតាមដានការកាប់ឈើខុសច្បាប់ និងផ្ដល់ព័ត៌មានឲ្យអ្នកកាសែត បាននិយាយថា ការសងសឹក និងការបកអាក្រាតបុគ្គលណាម្នាក់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការជួញដូរឈើខុសច្បាប់គឺនឹងកើតមានឡើង។
លោក ធី បាននិយាយថា “នៅខេត្តរតនគិរី អាជ្ញាធរតែងតែគំរាមអ្នកកាសែតដែលប្រមូលព័ត៌មានរសើប។ គ្រោះថ្នាក់ចំពោះអ្នកកាសែតនៅស្រុកខ្មែរមិនធ្ងន់ធ្ងរពេកទេ ប៉ុន្តែការគំរាមកំហែង និងភាពភ័យខ្លាចគឺតែងតែកើនឡើង”៕ រើន (រាយការណ៍បន្ថែមដោយ ឃី សុវុឌ្ឍី)