លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា សមាជិកសភាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំង៥៥រូប នឹងធ្វើពហិការកិច្ចប្រជុំរដ្ឋសភានៅព្រឹកនេះ និងកិច្ចប្រជុំទាំងអស់នាពេលអនាគត រហូតដល់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាធានាសុវត្ថិភាពរបស់ពួកគេ ហើយងាកទៅរកស្មារតីនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសភាវិញ។
នៅក្នុងរយៈពេលតែមួយខែ តំណាងរាស្ត្រ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិពីររូបត្រូវបានវាយដំដោយក្រុមបាតុករគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ខណៈរូបលោកទាំងពីរចេញពីប្រជុំសភា លោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សប្រឆាំងត្រូវបានដកចេញពីអនុប្រធានរដ្ឋសភា ហើយលោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានដកចេញសមាជិកសភា បន្ទាប់ពីមានដីកាចាប់ខ្លួនជុំវិញការកាត់ឲ្យជាប់ទោសចាស់ពាក់ព័ន្ធបទបរិហារកេរ្តិ៍។
រដ្ឋសភានឹងបើកកិច្ចប្រជុំនៅថ្ងៃនេះជាលើកដំបូងចាប់តាំងពីថ្ងៃទី៣០ ខែតុលាមក នៅពេលលោក កឹម សុខា ត្រូវបានដកចេញពីអនុប្រធានរដ្ឋសភានៅក្នុងការបោះឆ្នោតគួរឲ្យសង្ស័យមួយដែលរយៈពេលតែបួនថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិពីររូបត្រូវបានវាយដំដោយក្រុមបាតុករគំាទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលរួមមានទាហានស្លៀកពាក់សីុវិលផង។
លោក សម រង្ស៊ី ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតក្នុងភាពនិរទេសខ្លួនដោយខ្លួនឯងនៅក្នុងប្រទេស បារាំងដើម្បីគេចចេញពីការចាប់ខ្លួននោះបានមានប្រសាសន៍ថា លោក និងលោក កឹម សុខា បានសម្រេចកាលពីយប់មិញថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងមិនចូលរួមកិច្ចប្រជុំសភានៅក្រោមកាលៈទេសៈដូចេនះឡើយ។ ការបោះឆ្នោតលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១៦ គ្រោងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃនេះ។
លោក សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា ”ស្ថានភាពមិនដូចធម្មតាទេ ដូច្នេះយើងនឹងមិនធ្វើការងាររបស់យើងដូចធម្មតាឡើយ។ យើងចង់ឲ្យមានការធានាដល់សន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពរបស់យើង… ពីព្រោះមិនមានសញ្ញានៃការសើុបអង្កេតឲ្យបានហ្មត់ចត់អំពីការវាយដំនោះឡើយ”។
លោកបានបន្ថែមថា “យើងមិនបានទទួលការធានាណាមួយអំពីសន្តិសុខឡើយ ពួកគេបន្តបំភិតបំភ័យ ហើយបរិយាកាសនៅមានភាពតានតឹងនៅឡើយ។ ដូច្នេះយើងចង់ឲ្យបរិយាកាសមានភាពស្ងប់ស្ងាត់។ នៅពេលមានភាពស្ងប់ស្ងាត់ហើយ យើងអាចត្រឡប់ទៅធ្វើការងាររបស់យើងវិញ”។
មានទាហានតែបីនាក់ប៉ុណ្ណោះត្រូវបានចាប់ខ្លួន ចំពោះការវាយដំយ៉ាងព្រៃផ្សៃទៅលើតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺលោក ញ៉យ ចំរើន និងលោក គង់ សភា ដែល រួមមានការឡើងជាន់លើទ្រូង និងការទាត់ធាក់ផ្ទៃមុខជាដើម។ អាជ្ញាធរបានបដិសេធមិនបង្ហាញថា តើទាហានទាំងបី នាក់នេះមកពីអង្គភាពណានោះឡើយ។
លោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងថា ការដកលោក កឹម សុខា ពីអនុប្រធានរដ្ឋសភាដែលគណបក្សប្រឆាំងលើកឡើងថា មិនស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយថា ការដករូបលោកចេញពីសមាជិកសភាកាលពីពីរសប្តាហ៍មុន ក៏មិនស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែរ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ដោយសារ ភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃការរំលោភបំពានច្បាប់ យើងនឹងមិនទៅលេងល្បែងនោះឡើយ។ ភាគីផ្សេងមិនពិចារណាអំពីមតិយោបល់របស់យើងទេ ហើយពួកគេរំលោភបំពានច្បាប់។ វាមិនត្រឹមត្រូវឡើយ”។
លោកបានបន្ថែមថា “នៅពេលការសន្ទនា ត្រូវបានបង្កើតឡើងវិញដែធ្វើឲ្យយើងទទួលបានការធានាដល់សុវត្ថិភាពរបស់យើង និងការពិចារណាមួយចំនួន នោះវានឹងជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដ៏សំខាន់។ រហូតមកទល់ពេលនេះវាមានតែឯកតោភាគីប៉ុណ្ណោះដូច្នេះវាគ្មានន័យសម្រាប់យើងក្នុងការចូលរួមកិច្ចប្រជុំសភាឡើយ”។
លោក ឡេង ប៉េងឡុង អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភាបានមានប្រសាសន៍ថា កិច្ចប្រជុំនៅថ្ងៃនេះនឹងប្រព្រឹត្តទៅដូចធម្មតា ទោះមាន ឬគ្មានវត្តមានសមាជិកសភាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិក៏ដោយ ពីព្រោះសមាជិកសភា៦៨រូបរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចាត់ទុកជាកូរ៉ុមគ្រប់គ្រាន់ទៅហើយ។
លោក ឡេង ប៉េងឡុង បានថ្លែងថា ”យើង នឹងមានកិច្ចប្រជុំដូចធម្មតា។ វាជាសិទ្ធិរបស់ពួកគេ ហើយយើងនឹងចាំមើលនៅថ្ងៃស្អែកថា តើពួកគេចូលរួមប្រជុំ ឬមិនចូល”។
លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក៏បានមានប្រសាសន៍ដែរថា លោកមិនបារម្ភអំពីការធ្វើពហិការកិច្ចប្រជុំសភារបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិឡើយ ដោយលោកកត់សម្គាល់ថា គណបក្សកាន់អំណាចងាយស្រួលដោយមានសំឡេងភាគច្រើនចាំបាច់ក្នុងការអនុម័តច្បាប់នានានៅក្នុងរដ្ឋសភាដែលមានសមាជិក១២៣រូប។
លោក សុខ ឥសាន បានមានប្រសាសន៍ថា “មិនមានបញ្ហាទេ ពីព្រោះថ្ងៃស្អែក កម្មវត្ថុនៃកិច្ចប្រជុំគឺត្រូវអនុម័តច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១៦។ ប្រសិនបើយើងមានពេលវេលា យើងនឹងអ នុម័តច្បាប់មួយទៀត គឺច្បាប់ស្តីពីទូរគមនាគមន៍”។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានបន្ថែមថា “ច្បាប់តម្រូវឲ្យមានសំឡេង៥០បូក១…។ ហេតុដូច្នោះហើយសមាជិកសភា៦៣រូបគឺគ្រប់គ្រាន់ទៅហើយ ហើយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមានសមាជិកសភា៦៨រូប ដូច្នេះយើងមិនបារម្ភអំពីរឿងហ្នឹងឡើយ”។
លោកបានថ្លែងថា “ពួកគេចង់ដាក់លក្ខខណ្ឌថា លុះណាតែមានដំណោះស្រាយនយោបាយ បើមិនដូច្នោះទេ ពួកគេនឹងមិនចូលរួមកិច្ចប្រជុំឡើយ ប៉ុន្តែនេះមិនគួរនិយាយ អំពីការដាក់លក្ខខណ្ឌទេ វាជាភារកិច្ចរបស់ពួកគេក្នុងនាមជាតំណាងរាស្ត្រដើម្បីចូលរួមប្រជុំ”។
លោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានមានប្រសាសន៍ថា សមាជិកសភាទាំងអស់របស់គណបក្សប្រឆាំងនឹងជួបជុំគ្នានៅទីស្នាក់ការកណ្តាលរបស់គណបក្សនៅព្រឹកនេះដើម្បីពិភាក្សាអំពីសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិនេះ ហើយបន្ទាប់មកនឹងធ្វើសន្និសីទកាសែត។
លោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិ បានថ្លែងថា ”តំណាង រាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងអស់នឹងជួបជុំគ្នាដើម្បីបង្ហាញពីជំហររបស់យើងទាក់ទងសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះនៅម៉ោងប្រហែល ១០ព្រឹកនៅទីស្នាក់ការកណ្តាល គណបក្ស។ វាជាការសោកស្តាយ ដែលមិនមានជំនួបរវាង សំឡេងភាគច្រើន និងសំឡេងភាគតិច”។
លោក កែម ឡី អ្នកវិភាគនយោបាយ និងជាស្ថាបនិកក្រុមតស៊ូមតិមូលដ្ឋាន” ខ្មែរដើម្បីខ្មែរ” បានមានប្រសាសន៍ថា លោកជឿថា គណ បក្សសង្គ្រោះជាតិធ្វើការសម្រេចចិត្តត្រូវ ប៉ុន្តែថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ទំនងជាមិនមានការព្រួយបារម្ភដូចការធ្វើពហិការមុនៗរបស់គណបក្សប្រឆាំងឡើយ។
លោក កែម ឡី បានមានប្រសាសន៍ថា “អ្វីៗ មានការបែកបាក់ក្នុងពេលឥឡូវនេះ ប្រព័ន្ធនេះកំពុងដំណើរការក្នុងផ្លូវខុស ដូច្នេះតើពួកគេអាចកសាងបញ្ហានេះដោយរបៀបណា?។ កិច្ចប្រជុំរដ្ឋសភាត្រូវតែត្រឹមត្រូវ និងប្រកបដោយប្រជាធិបតេយ្យ ប៉ុន្តែ វាមិនដូច្នេះឡើយ ពីព្រោះគណបក្សកាន់អំណាចធ្វើអ្វីៗតាមតែចិត្តរបស់ពួកគេក្នុងពេលឥឡូវនេះ”។
លោកមានប្រសាសន៍ថា “សមាជិកសភា៦៨រូប គឺគ្រប់កូរ៉ុម។ មិនថា គណបក្សសង្គ្រោះ ជាតិចូលរួម ឬមិនចូលរួមឡើយគណបក្សកាន់អំណាចមិនបារម្ភឡើយ។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវស្វែងរកវិធីផ្សេង។ ប្រសិន បើពួកគេធ្វើតែពហិការនោះវាគ្រាន់តែជាចម្រៀងដដែលដូចពីមុនអ៊ីចឹង”។
ចាប់តាំងពីលោក សម រង្ស៊ី ចុងក្រោយស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី៦ ខែវិច្ឆិកា លោកបានបន្តយុទ្ធនាការធ្វើយ៉ាងណាឲ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន ឃើញថា ខុសច្បាប់ ហើយបានដាក់សម្ពាធឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី អនុញ្ញាតឲ្យលោកត្រឡប់មកវិញដោយសេរី។
អ្នកធ្វើរបាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅប្រទេសកម្ពុជាបានលើកឡើងថា ប្រទេសេនះប្រហែលជាជិតឈានដល់”ដំណាក់កាលចុងក្រោយប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់” ខណៈដែលក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកបានលើកឡើងថា ការវាយប្រហារនយោបាយកាលពីពេលថ្មីៗ “ធ្វើឲ្យនឹកឃើញ ដល់សម័យកាលផ្តាច់ការជាងនេះនៅក្នុងពេលកន្លងមកថ្មីៗរបស់ប្រទេសកម្ពុជា”។
កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ សភាអឺរ៉ុប បានអនុម័តសេចក្តីសម្រេចដោយអំពាវនាវឲ្យប្រទេសកម្ពុជាលើកលែងដីកាចាប់ខ្លួនលោក សម រង្ស៊ី ដោយសមាជិកសភារបស់ខ្លួនគំរាមកាត់ផ្តាច់ទឹកប្រាក់ប្រហែល៤៣៥លានដុល្លារជាជំនួយរបស់សហភាពអឺរ៉ុបពីឆ្នាំ២០១៤ ដល់ឆ្នាំ២០២០ ប្រសិនបើការអំពាវនាវរបស់ពួកគេមិនត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់ទេនោះ។
ប៉ុន្តែ លោក សម រង្ស៊ី បានទទួលស្គាល់កាលពីម្សិលមិញថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា អាចបន្តតែម្នាក់ឯងដោយគ្មានបញ្ហាច្រើនឡើយ។ មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងរូបនេះបានលើកឡើងថា “ពួកគេអាចបន្តបាន ដោយ ដឹងថា វាបានងាកទៅរកប្រព័ន្ធឯកបក្ស”៕ សារុន