លោក ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា គឺជាមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលចុងក្រោយគេដែលបានចោទប្រកាន់លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សប្រឆាំងពីបទបរិហារកេរ្តិ៍ ដោយមេធាវីតំណាងអតីតប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋរូបនេះបានដាក់ពាក្យប្ដឹងលោក សម រង្ស៊ី ពាក់ព័ន្ធការអះអាងថា របបកុម្មុយនីស្តនាទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០ បានកាត់ទោសប្រហារជីវិតព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ។
លោក សម រង្ស៊ី បានអះអាងបែបនេះនៅក្នុងសារមួយដែលលោកបានបង្ហោះកាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ពោលគឺមួយបន្ទាប់ពីលោកមិនបានវិលត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា វិញតាមការគ្រោងទុក និងបួនថ្ងៃបន្ទាប់ពីមេធាវីតំណាងលោក ហោ ណំាហុង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស បានស្នើសុំឲ្យចាប់ខ្លួនប្រធានគណបក្សប្រឆាំងរូបនេះស្របតាមការផ្ដន្ទាទោសមួយដែលមិនទាន់បានអនុវត្តតាំងពីឆ្នាំ២០១១ ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍លោក ហោ ណាំហុង។
ចាប់តាំងពីពេលនោះមក លោក សម រង្ស៊ី ដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងនិរទេសខ្លួននៅអឺរ៉ុប ដើម្បីគេចវេះការចាប់ខ្លួន ត្រូវបានកោះហៅឲ្យចូលខ្លួនទៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃសុក្រ ដើម្បីធ្វើការសាកសួរទាក់ទិនការពាក់ព័ន្ធរបស់លោកក្នុងសកម្មភាពក្លែងសន្ធិសញ្ញាការទូតមួយជាមួយវៀតណាម។
ក្រោយពីមានពាក្យបណ្ដឹងចុងក្រោយពីលោក ហេង សំរិន លោក វង្ស ប៊ុនវិសុទ្ធ ព្រះរាជអាជ្ញារងអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានចេញដីកាកាលពីម្សិលមិញ កោះហៅលោក សម រង្ស៊ី ឲ្យចូលខ្លួនទៅតុលាការជាថ្មីម្ដងទៀតនៅថ្ងៃទី៤ ខែមករា ដើម្បីធ្វើការសាកសួរពាក់ព័ន្ធសារដែលលោកបានបង្ហោះតាមហ្វេសប៊ុកកាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ហើយនៅក្នុងសារដែលបង្ហោះនោះមានវីដេអូឃ្លីបមួយដែលនិយាយអំពីលោក ហេង សំរិន។
លោក គី តិច មេធាវីតំណាងលោក ហេង សំរិន បានបកស្រាយកាលពីម្សិលមិញថា “ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថា មូលហេតុដែលយើងសម្រេចដាក់ពាក្យបណ្ដឹងគឺថា ពាក្យពេចន៍ក្នុងសារដែលបង្ហោះនោះផ្ទុយស្រឡះពីការពិត ដែលមានបំណងបរិហារកេរ្តិ៍ និងបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះសម្ដេច ហេង សំរិន”។
ក្នុងសារនោះ លោក សម រង្ស៊ី បានបញ្ចូលវីដេអូមួយស្ដីពីព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សីហនុ បិតាឯករាជ្យកម្ពុជា និងជាមេដឹកនាំចលនាប្រឆាំងរបបរបស់លោក ហេង សំរិន ប្រឆាំងតវ៉ានៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០ ចំពោះរំហូរយ៉ាងគំហុកនៃជនជាតិវៀតណាម ចូលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោក សម រង្ស៊ី បានសរសេរក្នុងចំណងជើងរូបថា “យើងចាំបានថា របបដែលចាប់កំណើតនៅថ្ងៃ៧មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ បានប្រើប្រាស់តុលាការរបស់ខ្លួនដើម្បីកាត់ទោសប្រហារជីវិតព្រះករុណាព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ដោយការចោទប្រកាន់ព្រះអង្គថាជាជនក្បត់ជាតិ”។
វីដេអូនោះបង្ហាញពីព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សីហនុ ប្រឆាំងតវ៉ានឹងរបបកុម្មុយនីស្តថ្មីរបស់លោក ហេង សំរិន ដែលត្រូវបានពួកកុម្មុយនីស្តវៀតណាម ឈ្លានពានលើកបន្តុប បន្ទាប់ពីពួកគេបានផ្ដួលរំលំ ប៉ុល ពត។
ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សីហនុ បានមានបន្ទូលក្នុងវីដេអូនោះថា “យួនបានបញ្ជូនយួនឲ្យចូលក្នុងកងទ័ពរបស់ ហេង សំរិន ហើយខាងយួនប្រាប់ទៅពិភពលោកថា ខ្លួនអាចចាកចេញពីកម្ពុជា នៅ៦ឆ្នាំក្រោយ ឬ១០ឆ្នាំក្រោយយ៉ាងយូរបំផុត។ ហេតុអីយួននិយាយបែបនេះ? ពួកគេនិយាយបែបនេះពីព្រោះពួកគេនឹងប្រើប្រាស់រយៈពេល៧ ៨ ៩ ឬ១០ឆ្នាំក្រោយដើម្បីបន្ថែមយួនកាន់តែច្រើនទៅក្នុងមុខតំណែង [ក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល] ក្នុងនាមជាខ្មែរ”។
មេធាវី គី តិច មានប្រសាសន៍ថា ទោះបីជាលោក សម រង្ស៊ី មិនបានបញ្ចេញឈ្មោះលោក ហេង សំរិន ចំៗក៏ដោយ ក៏លោកបានបរិហារកេរ្តិ៍លោក ហេង សំរិន ដែរតាមរយៈការអះអាងរបស់លោកថា របបក្រោយខ្មែរក្រហមបានកាត់ទោសប្រហារជីវិតព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សីហនុ ព្រោះលោក ហេង សំរិន គឺជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋក្នុងរបបនោះ។
លោកថ្លែងថា “សម្ដេច ហេង សំរិន គឺជាមេដឹកនាំខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងរបបក្រោយថ្ងៃ៧មករា។ ពាក្យសម្ដីបែបនេះគឺជាការបំផ្លើស ធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិ និងពិភពលោកវាយតម្លៃលោកដោយមិនត្រឹមត្រូវ ហើយធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់កិត្តិយសរបស់លោកក្នុងឋានៈជាមេដឹកនាំនៃរបបនោះ”។
របបរបស់លោក ហេង សំរិន មិនដែលបានកាត់ទោសប្រហារជីវិតព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សីហនុ ទេ។ ការកាត់ទោសបង្ហាញដែលបង្កើតឡើងដោយរបបនេះ កាត់ទោសប្រហារជីវិតតែ ប៉ុល ពត និង អៀង សារី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសប៉ុណ្ណោះ។ បន្ទាប់ពីរាជាធិបតេយ្យត្រូវបានស្ដារឡើងវិញ ព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ បានលើកលែងទោស អៀង សារី ឲ្យរួចផុតពីការផ្ដន្ទាទោសកាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩៦។
នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៧០ របប លន់ នល់ ពិតជាបានកាត់ទោសប្រហារជីវិតព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម សីហនុ ដោយកំបាំងមុខពីបទឧក្រិដ្ឋរួមទាំងទោសក្បត់ជាតិផង។
ពាក្យបណ្ដឹងរបស់លោក ហេង សំរិន ដែលកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា អនុប្រធានកិច្ចការសាធារណៈរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បង្ហោះតាមអុីនធើណិត ត្រូវបានដាក់ប្ដឹងកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែវិច្ឆិកា ហើយទាមទារសំណងជំងឺចិត្ត៣០០លានរៀល (ប្រហែល៧៥.០០០ដុល្លារ) និងការផ្ដន្ទាទោសលោក សម រង្ស៊ី។
លោក សម រង្ស៊ី ប្រឈមការជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល២ឆ្នាំរួចទៅហើយសម្រាប់ការផ្ដន្ទាទោសក្នុងឆ្នាំ២០១១ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍លោក ហោ ណាំហុង ហើយអាចនឹងមានទោសជាប់ពន្ធនាគារ១៧ឆ្នាំទៀតពីបទពាក់ព័ន្ធរបស់លោកក្នុងវីដេអូមួយបង្ហោះតាមហ្វេសប៊ុក ដែលក្នុងនោះសមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សប្រឆាំងមួយរូបបានធ្វើបទបង្ហាញសន្ធិសញ្ញាក្លែងមួយដែលបញ្ជាក់ថា របបរបស់លោក ហេង សំរិន បានព្រមព្រៀងរម្លាយព្រំដែនខាងកើតជាមួយវៀតណាម។
លោក ហុង សុខហួរ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សប្រឆាំង កំពុងជាប់ពន្ធនាគាររួចទៅហើយពាក់ព័ន្ធវីដេអូឃ្លីបខាងលើ ចំណែកឯជំនួយការពីររូបរបស់លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានតុលាការចេញដីកាចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃអង្គារ ពីបទផលិតវីដេអូនោះ។ តាមសេចក្ដីរាយការណ៍ថា ជំនួយការទាំងពីររូបនោះបានភៀសខ្លួនទៅប្រទេសហ្វីលីពីន ហើយដើម្បីគេចពីការចាប់ខ្លួន។
សូមបញ្ជាក់ថា លោក ហេង សំរិន លោក ហោ ណាំហុង និងព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីទី១ និងជាអតីតប្រធានរដ្ឋសភា សុទ្ធតែបានប្ដឹងលោក សម រង្ស៊ី ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍។ ពាក្យបណ្ដឹងមួយកាលពីឆ្នាំ២០០៥របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ បាននាំឲ្យលោក សម រង្ស៊ី និរទេសខ្លួនជាលើកដំបូងពីឆ្នាំ២០០៥ដល់ឆ្នាំ២០០៦។
ការលើកលែងទោសមួយសម្រាប់លោក សម រង្ស៊ី បានអនុញ្ញាតឲ្យប្រធានគណបក្សប្រឆាំងរូបនេះវិលត្រឡប់ចូលប្រទេសកម្ពុជា វិញដោយមានសេរីភាព ហើយបានប្រកាសពីការព្យាយាមលើកដំបូងដើម្បីបង្កើត ”វប្បធម៌សន្ទនា” ជាមួយលោក ហ៊ុន សែន កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៦។ ទោះជាយ៉ាងណា លោក
បានភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេសម្ដងទៀតនៅឆ្នាំ២០០៩ ដើម្បីគេចវេះពីការផ្ដន្ទាទោសបទព្រហ្មទណ្ឌមួយទៀត ហើយបន្តនៅបរទេសរហូតដល់ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣។
លោក សម រង្ស៊ី បានលើកឡើងតាមរយៈសារអេឡិចត្រូនិកមួយកាលពីម្សិលមិញថា ពាក្យបណ្ដឹងរបស់លោក ហេង សំរិន គ្មានមូលដ្ឋាន។
លោកសរសេរថា ”នៅក្នុងសារហ្វេសប៊ុករបស់ខ្ញុំចុះថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥ ខ្ញុំគ្រាន់តែនិយាយសំដៅដល់ ‘របបដែលចាប់កំណើតនៅថ្ងៃ៧មករា ឆ្នាំ១៩៧៩’ ប៉ុណ្ណោះដោយមិននិយាយពីឈ្មោះណាមួយនៅក្នុងខំមិន (ការបញ្ចេញយោបល់) របស់ខ្ញុំទេ។សម្ដេចឪ នរោត្តម សីហនុ របស់យើងបាន មានបន្ទូលអំពីឈ្មោះរបស់លោក ហេង សំរិន នៅក្នុងសុន្ទរកថារបស់ព្រះអង្គក្នុងវីដេអូដែលខ្ញុំបានបង្ហោះ។ ដូច្នេះ លោក ហេង សំរិន គ្មានមូលដ្ឋានដើម្បីដាក់ពាក្យប្ដឹងខ្ញុំទេ ពីព្រោះខ្ញុំគ្រាន់តែបង្ហោះវីដេអូឃ្លីបមួយដែលគេចុះផ្សាយសុះសាយតាមអុីនធឺណិត/យូធូបអស់រយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំមកហើយប៉ុណ្ណោះ”។
លោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានមានប្រសាសន៍កាលពីម្សិលមិញថា លោកជឿថា ការដាក់ពាក្យបណ្ដឹងបរិហារកេរ្តិ៍ចុងក្រោយនេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធនាការនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាល។
លោកថ្លែងថា ”គណបក្សសង្គ្រោះជាតិគិតថា សំណុំរឿងថ្មីៗដែលបានកើតឡើង ហាក់ដូចជារឿងនយោបាយ ហើយមិនមែនជាបញ្ហាប្រព័ន្ធតុលាការទេ”។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក គី តិច មេធាវីតំណាងលោក ហេង សំរិន មានប្រសាសន៍ថា សំណុំរឿងនេះគឺជាបញ្ហាបរិហារកេរ្តិ៍ប៉ុណ្ណោះ។
លោកបានលើកឡើងទៀតថា ”ខ្ញុំជាអ្នកជំនាញខាងច្បាប់ ដូច្នេះយើងបានពិនិត្យមើលគ្រប់មធ្យោបាយផ្លូវច្បាប់ មុនពេលសម្រេចចិត្តប្ដឹងឯកឧត្ដម សម រង្ស៊ី។ ពាក្យបណ្តឹងនេះត្រូវបានធ្វើឡើងដោយផ្អែកលើច្បាប់”៕ សុខុម (រាយការណ៍បន្ថែមដោយ Alex Willemyns)