ជាថ្មីម្ដងទៀតកាលពីម្សិលមិញ ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយបាននិយាយការពារសេចក្ដីសម្រេចដ៏ចម្រូងចម្រាសរបស់រដ្ឋាភិបាលមិនចោទប្រកាន់អតីតប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់ ទាក់ទិនការលាតត្រដាងថា មន្ត្រីរូបនោះបានទទួលការសូកប៉ាន់រាប់សែនដុល្លារដើម្បីធានាឲ្យក្រុមហ៊ុនពីរទទួលបានកិច្ចសន្យាផ្គត់ផ្គង់មុង ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់រាប់លានដុល្លារ។
លោក ឱម យ៉ិនទៀង ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយថែមទាំងបានចាត់ទុកការស៊ើបអង្កេតពីប្រភពខាងក្រៅដែលលាតត្រដាងការសូកប៉ាន់នេះថា ជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សទៀតផង។
ការសូកប៉ាន់នេះត្រូវបានលាតត្រដាងកាលពីចុងឆ្នាំ២០១៣ ដោយមូលនិធិពិភពលោកសម្រាប់ប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ ជំងឺរបេង និងជំងឺគ្រុនចាញ់ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ដែលហរិញ្ញប្បទានឥតសំណងចំនួន១២លានដុល្លាររបស់ខ្លួនត្រូវបានចំណាយមិនត្រឹមត្រូវដោយលោក ដួង សុជាតិ អតីតប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់ដែលបានលាលែងពីតំណែងកាលពីពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០១១។
ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាស្ដីពីប្រធានបទអំពើពុករលួយជាមួយលោក ឱម យ៉ិនទៀង កាលពីម្សិលមិញ ដែលរៀបចំដោយសភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុបប្រចាំកម្ពុជា ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាល្លឺម៉ង់ ចូអាជីម បារ៉ុន វ៉ុន ម៉ាស្កាល់ (Joachim Baron von Marschall) បានមានប្រសាសន៍ថា បណ្តាក្រុមហ៊ុនអាល្លឺម៉ង់ បានប្រាប់លោក “ម្ដងហើយម្ដងទៀត” ថា ការសូកប៉ាន់ និងអំពើពុករលួយបានធ្វើឲ្យខ្លួនប្រឈមហានិភ័យយ៉ាងខ្លាំងដល់ថ្នាក់មិនហ៊ានវិនិយោគនៅកម្ពុជា។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតរូបនេះបានបន្តថា អាល្លឺម៉ង់ គឺជាម្ចាស់ជំនួយដ៏ធំរបស់មូលនិធិពិភពលោក ហើយការចោទប្រកាន់លោក ដួង សុជាតិ ហាក់ដូច “ជាក់ស្ដែង” ណាស់។ លោកគូសបញ្ជាក់ថា ការនាំខ្លួនមនុស្សដូចលោក ដួង សុជាតិ ទៅតុលាការ មានសារៈសំខាន់ក្នុងការទប់ស្កាត់អំពើពុករលួយកុំឲ្យបំភ័យវិនិយោគិន។
លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា “នៅទីបំផុត ប្រាក់ដែលមនុស្សទាំងនេះបានសុំឲ្យសូកប៉ាន់ ឬទទួលបានតាមរយៈការគៃបន្លំ ត្រូវបានលាតត្រដាងហើយ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលខ្ញុំដឹង មិនទាន់បានកើតឡើងទេ ទោះបីជាខ្ញុំយល់ថា វាហាក់ដូចជាក់ស្ដែងក្ដី ក៏មិនទាន់មានការចោទប្រកាន់បទព្រហ្មទណ្ឌណាមួយទៅលើពួកគេដែរ។ ខ្ញុំហាក់ដូចជាយល់ថា វាមានសារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងដែលជនប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយទាំងនោះមិនត្រឹមតែទទួលទណ្ឌកម្មតាមរយៈការសងប្រាក់វិញ។ ការដាក់ទណ្ឌកម្មនោះមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ។ វាជារឿងសំខាន់ដែលត្រូវអនុវត្តច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌឲ្យបានពេញលេញប្រឆាំងពួកគេ មិនថាពួកគេកាន់មុខតំណែងអ្វី ឬពួកគេមានសារៈសំខាន់ប៉ុណ្ណានៅក្នុងប្រព័ន្ធនោះឡើយ”។
អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយនិយាយការពារម្ដងហើយម្ដងទៀតចំពោះសេចក្ដីសម្រេចរបស់ខ្លួនមិនបន្តចោទប្រកាន់លោក ដួង សុជាតិ។ កាលពីម្សិលមិញ លោក ឱម យ៉ិនទៀង បានបកស្រាយលម្អិតបំផុតអំពីជំហរនេះ។
ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយរូបនេះបានទទួលស្គាល់ថា លោក ដួង សុជាតិ ពិតជាបានទទួលប្រាក់ពីក្រុមហ៊ុនដែលលោកមិនគួរទទួលប្រាកដមែន។ ប៉ុន្តែលោកថ្លែងថា ក្រុមហ៊ុនជាអ្នកផ្ដល់ប្រាក់នោះជារង្វាន់លើកទឹកចិត្តសម្រាប់ឲ្យមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់គ្រប់គ្រងចាត់ចែងដំណើរការដេញថ្លៃឲ្យបានរលូន និងឆាប់រហ័ស។
លោកបានលើកឡើងទៀតថា “ក្រុមហ៊ុនបានសួរថា ‘តើលោកត្រូវការអី ឬ តើលោកមានបេសកកម្មចុះទៅតាមខេត្ត?’។ ពេលនោះ គាត់ [លោក ដួង សុជាតិ] បានឆ្លើយថា ‘បាទ ខ្ញុំត្រូវទៅចែកមុងដើម្បីការពារជំងឺគ្រុនចាញ់ ហើយខ្ញុំកំពុងជួយសាងសង់សាលារៀនមួយ’។ ដូច្នេះហើយក្រុមហ៊ុនក៏បានឆ្លើយតបថា ‘ខ្ញុំនឹងផ្ដល់ប្រាក់២០.០០០ដុល្លារដល់លោក’”។
ប៉ុន្តែលោក ឱម យ៉ិនទៀង ថ្លែងថា ប្រាក់នោះមិនអាចចាត់ទុកជាប្រាក់សូកប៉ាន់បានទេ ពីព្រោះតាមពិតលោក ដួង សុជាតិ គ្មានសិទ្ធិសម្រេចថាអ្នកណាជាអ្នកដេញថ្លៃឈ្នះឡើយ ទោះបីជាពេលនោះលោកជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់ក្តី។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ”គាត់គ្មានសិទ្ធិសម្រេចទេក្នុងករណីនេះ ដូច្នេះគាត់គ្មានទោសទេ។ ការសូកប៉ាន់ និងការទទួលសំណូកមានន័យថា អ្នកឯងឲ្យលុយទៅមនុស្សនេះជាថ្នូរនឹងការទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍អ្វីមួយ។ ដូច្នេះនៅពេលប្រធានរូបនេះគ្មានសិទ្ធិសម្រេចលើការដេញថ្លៃ វាជាកំហុសមួយដែលត្រូវដោះស្រាយតាមផ្លូវច្បាប់”។
លោកក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយមិនអាចប្រើប្រាស់ច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយដើម្បីតាមចាប់ខ្លួនប្រធានរូបនេះបានទេ ពីព្រោះច្បាប់នេះទើបតែចូលជាធរមាននៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១១ប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីការសូកប៉ាន់។ ហើយច្បាប់មួយដែលត្រូវបានអនុម័តក្រោមអ៊ុនតាក់ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែលមកបំពេញបេសកកម្មនៅប្រទេសកម្ពុជា កាលពីដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ មិនគ្របដណ្ដប់បទគៃបន្លំដែលជាបទល្មើសជាក់ស្ដែងរបស់លោក ដួង សុជាតិ នោះទេ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា “យោងតាមច្បាប់ បទល្មើសរបស់គាត់គឺជាបទគៃបន្លំ មានន័យថា គាត់បានទទួលអ្វីដែលគាត់មិនគួរទទួល។ ដូច្នេះយើងសម្រេចប្រើប្រាស់ច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌរបស់អ៊ុនតាក់ ដែលមានបីមាត្រាស្ដីពីអំពើពុករលួយ ប៉ុន្តែគ្មានអ្វីពាក់ព័ន្ធនឹងបទគៃបន្លំទេ។វាចែងតែអំពីការទទួលសំណូកប៉ុណ្ណោះ”។
លោកបានបន្តថា ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលរូបនេះសារភាពថាខ្លួនបានទទួលប្រាក់ពីក្រុមហ៊ុនទាំងនេះតែ២០.០០០ដុល្លារប៉ុណ្ណោះនៃប្រាក់ចំនួន៣៥១.០០០ដុល្លារដែលមូលនិធិពិភពលោកទម្លាក់កំហុសលើរូបលោក។ ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយរូបនេះបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយបានពិនិត្យការប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិផ្លូវការរបស់លោក ដួង សុជាតិ យ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន បានស៊ើបអង្កេតគណនីធនាគារជិត៤០ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងគាត់ ឬសាច់ញាតិរបស់គាត់ ហើយថែមទាំងបន្តអះអាងថា លោកបានធ្វើដំណើរទៅទីក្រុងបាងកក ដើម្បីទទួលប្រាក់ ប៉ុន្តែមិនឃើញមានអ្វីខុសប្រក្រតីទេ។
លោកមានប្រសាសន៍ទៀតថា “ដូច្នេះ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ម្ដងហើយម្ដងទៀតថា យើងធ្វើអ្វីអនុលោមទៅតាមច្បាប់”។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកមិនបានបញ្ជាក់ថា តើនៅទីបំផុតលោក ដួង សុជាតិ បានសងវិញប៉ុន្មាននៃប្រាក់៣៥១.០០០ដុល្លារនោះទេ។
ប៉ុន្តែលោកថ្លែងថា ប្រភពប្រាក់នោះមិនច្បាស់លាស់ទាល់តែសោះ ហើយប្រសិនបើគ្មានមេធាវីចាត់ការក្នុងសំណុំរឿងនេះទេ ម្លេ៉ះមូលនិធិពិភពលោកនឹងមិនទទួលបានសំណងមកវិញ “សូម្បី១សេន”។
ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយរូបនេះថែមទាំងរិះគន់មូលនិធិពិភពលោកទៀតផងចំពោះការធ្វើបាបលោក ដួង សុជាតិ នៅពេលក្រុមស៊ើបអង្កេតរបស់ខ្លួនបង្ហាញមុខនៅការិយាល័យរបស់លោកដើម្បីស្រាវជ្រាវរកឯកសារ។
លោកបានលើកឡើងទៀតថា ”វាបានគំរាមកាត់ផ្ដាច់ជំនួយ ប្រសិនបើគាត់មិនព្រមប្រគល់ឯកសារឲ្យពួកគេ។ ដូច្នេះហើយលោក សុជាតិ ក៏បានព្រីនអ្វីៗទាំងអស់ លើកលែងតែឯកសារចេញពីកុំព្យូទ័រមួយគ្រឿងរបស់ស្ត្រីជនជាតិអូស្ត្រាលី ម្នាក់ដែលធ្វើការឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិ។ បន្ទាប់មកមូលនិធិពិភពលោកបានបង្ខំឲ្យគាត់សរសេរលិខិតមួយច្បាប់បកស្រាយពីមូលហេតុដែលគាត់មិនព្រមបើកកុំព្យូទ័រនោះឲ្យពួកគេថតចម្លងឯកសារ។ ទី១អ្នកឯង [មូលនិធិពិភពលោក] រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។ ទី២អ្នកឯងគ្មានសិទ្ធិធ្វើដូច្នេះទេ”។
នៅចុងបញ្ចប់ លោក ឱម យ៉ិនទៀង មានប្រសាសន៍ថា លោកមួម៉ៅយ៉ាងខ្លាំងចំពោះទស្សនៈយល់ឃើញជាយូរមកហើយថា អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយការពារលោក ដួង សុជាតិ ទាំងដែលលោកបានលាតត្រដាងព័ត៌មានលម្អិតបន្ថែមទៀតស្ដីពីសំណុំរឿងនេះដែលធ្វើឲ្យមូលនិធិពិភពលោកអាម៉ាស់យ៉ាងខ្លាំង។
លោកបានថ្លែងទៅកាន់ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាល្លឺម៉ង់ថា ”ថ្ងៃណាមួយ នៅពេលខ្ញុំទ្រាំលែងបាន ខ្ញុំនឹងចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយជាសាធារណៈ ហើយវា [មូលនិធិពិភពលោក] នឹងនិយាយថា ខ្ញុំស្រាតខោពួកគេ។ ប្រសិនបើយើងធ្វើតាមតែសំណូមពររបស់អ្នកឯងដើម្បីចាប់ឃុំខ្លួនគាត់ យើងមិនមែនជាមនុស្ស ទេ ពីព្រោះយើងមិនគោរពច្បាប់”។
ប៉ុន្តែលោក បារ៉ុន វ៉ុន ម៉ាស្កាល់ មិនបានធ្វើឲ្យការពិភាក្សានេះជឿជាក់ទាំងស្រុងថា អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយបានធ្វើរឿងត្រឹមត្រូវទេ។ លោកមានប្រសាសន៍បន្ទាប់ពីពិធីនោះថា “សម្រាប់ខ្ញុំ វាច្បាស់ណាស់ថា វាប្រហែលជាស្មុគស្មាញខ្លាំងជាងអ្វីដែលខ្ញុំធ្លាប់គិតពីមុន”។
មូលនិធិពិភពលោកបានបដិសេធមិនបញ្ចេញទស្សនៈរបស់ខ្លួនជាសាធារណៈទេជុំវិញសេចក្ដីសម្រេចរបស់អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយមិនចោទប្រកាន់លោក ដួង សុជាតិ ប៉ុន្តែឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាល្លឺម៉ង់ បានមានប្រសាសន៍ថា លោកជឿថា ទីភ្នាក់ងារផ្ដល់ជំនួយមិនពេញចិត្តទេ។
លោកគូសបញ្ជាក់ថា ”នោះជាអារម្មណ៍ដែលខ្ញុំមាន។ ពួកគេចង់បានចម្លើយដូចដែលខ្ញុំចង់បានដែរ ដូច្នេះយើងត្រូវចាំមើលថា តើពួកគេនឹងឆ្លើយតបទៅនឹងជំហរដែលអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយកំពុងប្រកាន់យកនេះដោយវិធីណា”។
ចាប់តាំងពីមានការលាតត្រដាងអំពីការសូកប៉ាន់នេះមក មូលនិធិពិភពលោកបានសម្រេចផ្ដល់ជំនួយបន្ថែមដល់មជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់ ប៉ុន្តែបានអះអាងថា ពេលនេះជំនួយទាំងនោះផ្តល់តាមរយៈអង្គការសហប្រជាជាតិ៕ សុខុម