សឹង ហៃ ដែលជាអតីតព្រះសង្ឃប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលនិងដែលរដ្ឋាភិបាលតាមចាប់ខ្លួននោះ បាននិយាយកាលពីម្សិលមិញថា គាត់បានរស់នៅក្នុងប្រទេសស៊ុយអែតចាប់តាំងពីខែវិច្ឆិកាមកម្លេ៉ះ បន្ទាប់ពីទីភ្នាក់ងារជនភៀសខ្លួនរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិជួយគាត់ឲ្យទទួលបានសិទ្ធិជ្រកកោននយោបាយនៅទីនោះ។
ប៉ុន្តែស្ថានទូតស៊ុយអែតប្រចាំរាជធានីភ្នំពេញបានលើកឡើងថា ខ្លួនមិនដឹងថា លោក សឹង ហៃ នៅក្នុងប្រទេសស៊ុយអែតឡើយ ហើយអ្នកនាំពាក្យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន (UNHCR) បានលើកឡើងថា លោកស្រីមិនអាចធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើករណីនេះបានទេ។
លោក សឹង ហៃ ដែលធ្លាប់ជាបន្លានៅក្នុងកែវភ្នែករបស់រដ្ឋាភិបាលរៀងរហូតមកត្រូវរដ្ឋាភិបាលចេញបទបញ្ជាឲ្យចាប់ខ្លួននៅក្នុងខែវិច្ឆិកា ដោយសារនៅតែបន្តគ្រងស្បង់ចីវរ បន្ទាប់ពីត្រូវបានផ្សឹក ហើយបញ្ជូនទៅពន្ធនាគារ នៅចុងឆ្នាំ២០១៤ ពាក់ព័ន្ធការតវ៉ា។
ដោយត្រូវបានដោះលែងជាមួយសកម្មជនចំនួន៧នាក់ផ្សេងទៀតនៅខែមេសា ឆ្នាំមុននោះ លោក សឹង ហៃ បាននិយាយតាមទូរស័ព្ទពីខេត្ត Ostersund នៅក្នុងប្រទេសស៊ុយអែតកាលពីម្សិលមិញមកថា គាត់បានភៀសខ្លួនទៅប្រទេសថៃកាលពីខែកក្កដាដើម្បីស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិនៅទីនោះក្នុងខែវិច្ឆិកា ហើយបានទៅដល់ប្រទេសស៊ុយអែតនៅខែកុម្ភៈ។
លោក សឹង ហៃ បានលើកឡើងថា “រហូត មកទល់ពេលនេះ ខ្ញុំបាននៅទីនេះអស់រយៈពេលពីរខែ និង១០ថ្ងៃមកហើយ។ ខ្ញុំទទួលបានសិទ្ធិជ្រកកោននយោបាយពីអង្គការសហប្រជាជាតិដោយសាររងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា”។ លោកបានបន្ថែមថា ឥឡូវនេះលោកបានចុះឈ្មោះ ចូលសិក្សានៅក្នុងសាកលវិទ្យាល័យបច្ចេកវិទ្យា។
លោកបានបន្ថែមទៀតថា “រដ្ឋាភិបាលស៊ុយអែតកំពុងតែមើលថែទាំខ្ញុំ។ ខ្ញុំកំពុងរៀនផ្នែកធ្វើជាជាងផ្សារនៅសាលា។ អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងដូចជាការស្នាក់នៅ និងការហូបចុកជាដើមគឺរដ្ឋាភិបាលស៊ុយអែតជាអ្នករ៉ាប់រង។ ពួកគេឲ្យខ្ញុំប្រហែល៣០ដុល្លារក្នុងមួយថ្ងៃ”។
លោកបានលើកឡើងបន្តទៀតថា ” បន្ទាប់ ពីរស់នៅទីនោះអស់រយៈពេល៥ឆ្នាំ ខ្ញុំនឹងទទួលបានសញ្ជាតិ។ នៅក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំនេះ ខ្ញុំនឹងខិតខំរៀនសូត្រនិងសន្សំប្រាក់ បន្ទាប់មកទៀតខ្ញុំនឹងវិលត្រឡប់មកវិញដើម្បីបម្រើពលរដ្ឋ និងសង្គម”។
កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ លោកស្រី វីវៀន តាន អ្នកនាំពាក្យប្រចាំតំបន់របស់ UNHCR បានលើកឡើងថា លោកស្រី មិនអាចធ្វើអត្ថាធិប្បាយថា តើទីភ្នាក់ងាររបស់លោកស្រីតាមពិតទៅបានជួយលោក សឹង ហៃ ឲ្យទទួលបានសិទ្ធិជ្រកកោននយោបាយនៅស៊ុយអែត ឬយ៉ាងណានោះឡើយ។ លោកស្រីបានលើកឡើងតាមរយៈអីុម៉េលមួយថា “[យើង] មិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើករណីបុគ្គលទេ ព្រោះវាជារឿងសម្ងាត់”។
តំណាងស្ថានទូតស៊ុយអែត បានលើកឡើងកាលពីថ្ងៃច័ន្ទថា គេមិនបានជូនដំណឹងឲ្យស្ថានទូតដឹងអំពីករណីនេះឡើយ។
លោកស្រី គ្រីស្ទីណា កូណេល (Kristina Kuhnel) ប្រធានផ្នែកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍ប្រចាំស្ថានទូតស៊ុយអែតបានលើកឡើងតាមរយៈអីុម៉េលមួយថា “ស្ថានទូតមិនបានដឹងថា លោក សឹង ហៃ នៅក្នុងប្រទេសស៊ុយអែតឡើយ ហើយក៏មិនបានទទួលព័ត៌មានដំបូងពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះដែរ មុនពេលទទួលបានអីុម៉េលរបស់អ្នក”។
លោកស្រីបានបន្ថែមថា “យើងគ្មានព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាថា តើលោក សឹង ហៃ បានដាក់ពាក្យសុំសិទ្ធិជ្រកកោននៅក្នុងប្រទេសស៊ុយអែត ឬក៏អត់នោះទេ”។
ពេលសួរអំពីរឿងរា៉ាវរបស់លោក សឹង ហៃ កាលពីម្សិលមិញ លោកស្រីបានលើកឡើងថា ស្ថានទូតគ្មានព័ត៌មានបន្ថែមទៀតឡើយ។
លោកស្រីគ្រីស្ទីណា កូណេល បានមានប្រសាសន៍ថា “សូមគូសបញ្ជាក់ថា បញ្ហាពាក់ព័ន្ធសិទ្ធិជ្រកកោនត្រូវបានចាត់ទុកថា ជារឿង សម្ងាត់នៅក្នុងប្រទេសស៊ុយអែត”។
លោក សឹង ហៃ បានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញថា លោកបានភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេសកម្ពុជាបន្ទាប់ពីទទួលបានដំណឹងអំពីផែនការចាប់ខ្លួនលោកដាក់ពន្ធនាគារក្រោយ ពេលដំណើរចុះទៅពិនិត្យការឈ្លានពានព្រំដែនដោយវៀតណាមនៅក្នុងខេត្តស្វាយរៀងជាមួយសមាជិកសភាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងមនុស្ស២.៥០០នាក់ផ្សេងទៀតកាលពីថ្ងៃទី១៩ខែកក្កដា ។
លោកបានថ្លែងថា “នៅថ្ងៃទី២៩ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥ បន្ទាប់ពីខ្ញុំបានចូលរួមការតវ៉ានៅព្រំដែន…ខ្ញុំទទួលបានការហៅទូរស័ព្ទពីមន្ត្រីនគរបាលជាន់ខ្ពស់ចិត្តល្អម្នាក់នៅក្រសួងមហាផ្ទៃដែលអាណិតខ្ញុំ និងដែលប្រាប់ខ្ញុំថា ឲ្យគេចខ្លួនជាបន្ទាន់ ព្រោះរដ្ឋាភិបាលមានផែនការចាប់ខ្ញុំដាក់ពន្ធនាគារម្តងទៀត”។
លោកបានលើកឡើងទៀតថា បន្ទាប់មកលោកបានភៀសខ្លួនទៅកាន់វត្តមួយនៅតាមទីជនបទប្រទេសថៃ ជាកន្លែងដែលលោកទទួលបានព័ត៌មានមកថា អតីតសង្ឃ២នាក់ដែលធ្លាប់ប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាជាមួយលោកកាលនៅជាសង្ឃត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី១ ខែសីហាដោយសារមានថ្នាំញៀនជាប់ខ្លួន ជាការឆ្មក់ចូលមួយដែលលោកជឿថា ផ្តោតគោលដៅមកលើរូបលោក។ក្រោយមកលោកត្រូវបានកាត់ទោសនៅខែវិច្ឆិកាដោយសារក្លែងធ្វើជាព្រះសង្ឃ។
លោក សឹង ហៃ បាននិយាយថា “ដំបូងឡើយពេលដែលខ្ញុំទៅស្នាក់នៅក្នុងប្រទេសថៃខ្ញុំមិនបានស្នើសុំសិទ្ធិជ្រកកោននយោបាយភ្លាមៗនោះទេ ព្រោះខ្ញុំចាំមើលស្ថានការណ៍សិន។ បន្ទាប់មកនៅថ្ងៃទី៣ ខែវិច្ឆិកា តុលាការ បានកាត់ទោសខ្ញុំកំបាំងមុខពីបទគ្រងស្បង់ចីវរ ហើយបានចេញដីកាចាប់ខ្លួនខ្ញុំ”។
លោកបានបន្តថា “ខ្ញុំបានសម្រេចយកករណីកាត់ទោសនេះ និងដីកាចាប់ខ្លួនទៅស្នើសុំឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំប្រទេសថៃជួយធ្វើអន្តរាគមន៍ ប៉ុន្តែ បន្ទាប់មករដ្ឋាភិបាលយោធាថៃទទួលបានសំណើពីរដ្ឋាភិបាល កម្ពុជាឲ្យតាមរក និងចាប់ខ្លួនខ្ញុំ”។
លោកបានបន្ថែមទៀតថា “ថ្ងៃមួយនៅក្នុងខែធ្នូ ទាហានថៃរាប់សិបនាក់ជិះរថយន្តធំៗ បីគ្រឿងមកដល់ ហើយឡោមព័ទ្ធវត្តដែលខ្ញុំស្នាក់នៅ ប៉ុន្តែ សំណាងល្អ មន្ត្រីអង្គការសហប្រជាជាតិបានមកដល់ ហើយសង្គ្រោះខ្ញុំ” ហើយមិនយូរប៉ុន្មានបានជួយគាត់ឲ្យទទួលបានសិទ្ធិជ្រកកោន។
លោក សឹង ហៃ កើតនៅក្នុងគ្រួសារខ្មែរក្រោមក្នុងខេត្តត្រាវិញ នៅវៀតណាមខាងត្បូងដែលពលរដ្ឋខ្មែរជាច្រើនចាត់ទុកថា ជាផ្នែកនៃទឹកដីកម្ពុជាដែលបារាំងបានកាត់ទៅឲ្យវៀតណាមដោយខុសច្បាប់នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៩។
លោកបានក្លាយជាបុគ្គលដ៏លេចធ្លោជាសាធារណៈអំឡុងការតវ៉ានៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ ប្រឆាំងមន្ត្រីស្ថានទូតវៀតណាមមួយរូបដែលលើកឡើងតាមរយៈវិទ្យុថា វៀតណាមខាងត្បូងជា របស់ពលរដ្ឋវៀតណាមជាយូរមកហើយ។
បន្ទាប់ពីដុតទង់ជាតិវៀតណាមអំឡុងការតវ៉ាមួយលោក សឹង ហៃ ក្រោយមកបានចូលរួមនៅក្នុងបាតុកម្មផ្សេងៗទៀតរបស់គណបក្សប្រឆាំង ក្នុងនោះរួមទាំងការតវ៉ាមួយនៅខាងក្រៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៤ ជាពេលដែលសកម្មជនសិទ្ធិដីធ្លីចំនួន៧នាក់ត្រូវបានផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល១ឆ្នាំ ពីបទយកគ្រែបិទផ្លូវ។
លោកត្រូវបានចាប់ខ្លួនជាមួយមនុស្សបីនាក់ផ្សេងទៀតអំឡុងការតវ៉ាពីបទ “រារាំងមន្ត្រីសាធារណៈ” ហើយអំឡុងការបើកសវនាការដ៏ឆាប់រហ័សមួយនៅថ្ងៃបន្ទាប់លោកត្រូវបានផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល១ឆ្នាំ។ បន្ទាប់មកលោកត្រូវបានដោះលែងវិញនៅខែមេសាឆ្នាំមុន។
ទោះបីជាត្រូវបានផ្សឹកជាផ្លូវការដោយមន្ត្រីសង្ឃ មុនពេលត្រូវបានបញ្ជូនទៅពន្ធនាគារក៏ដោយ ក៏លោក សឹង ហៃ បានវិលត្រឡប់ មកកាន់វត្តស្ទឹងមានជ័យក្នុងរាជធានីភ្នំពេញវិញដែរ ប៉ុន្តែ គាត់ត្រូវបានគេបណ្តេញចេញនៅខែបន្ទាប់។លោកបានបន្តសកម្មភាពនយោបាយបន្តទៀតដោយធ្វើដំណើរជាមួយតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចុះទៅពិនិត្យការឈ្លានពានព្រំដែនដោយវៀតណាមនៅខែកក្កដា មុនពេលបាត់ខ្លួន។
កាលពីម្សិលមិញ លោក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃបានអបអរសាទរលោក សឹង ហៃ ដែលទទួលបានសិទ្ធិជ្រកកោនក្នុងប្រទេសស៊ុយអែត ហើយបានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលស៊ុយអែតផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់ជនជាប់ចោទទាំងអស់នៅកម្ពុជា។
ឧត្តមសេនីយ៍ ខៀវ សុភ័គ បានលើកឡើង ថា “សូមយកអ្នកទោសទាំងអស់ដែលមានចំនួន១៩.០០០នាក់ផ្សេងទៀតទៅប្រទេសរបស់អ្នកផង។ យើងពិតជារីករាយណាស់។ សូមយកពន្ធនាគារទៅផង។យើងនឹងអបអរសាទរអ្នក។ សូមជួយធ្វើឲ្យពន្ធនាគាររបស់ខ្មែរយើងលែងមានអ្នកទោសផង។ អូ!។យើងរីករាយខ្លាំងណាស់”។
លោកបានបន្ថែមថា “ប្រសិនបើប្រទេសណាមួយចង់បានពួកគេ យើងរីករាយនឹងឲ្យពួកគេទៅទាំងអស់តែម្តង។ យើងនឹងនាំពួកគេទៅឲ្យអ្នក”។
ប៉ុន្តែ ឧត្តមសេនីយ៍ ខៀវ សុភ័គ បានលើកឡើងថា លោក សឹង ហៃ នឹងត្រូវបញ្ជូនទៅពន្ធនាគារភ្លាមប្រសិនបើគាត់ព្យាយាមឈានចូលប្រទេសកម្ពុជាម្តងទៀត។
លោកបានថ្លែងថា “យើងមានដីកាចាប់ខ្លួននៅក្នុងដៃ ហេតុដូច្នេះវាច្បាស់ណាស់ថា គាត់នឹងត្រូវបញ្ជូនទៅពន្ធនាគារ។ពេលអ្នកឯងបានទៅដល់ទីនោះហើយសូមនៅឲ្យស្ងាត់ស្ងៀម កុំមករំខានទៀត”។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលមិនរងភាពអាម៉ាស់ទេ ដែលសិទ្ធិជ្រកកោននយោបាយត្រូវបានផ្តល់ទៅឲ្យលោក សឹង ហៃ មានន័យថា រដ្ឋាភិបាលស៊ុយអែតទទួលស្គាល់ថា អតីតព្រះសង្ឃរូបនេះរងការធ្វើទុក្ខ បុកម្នេញនោះ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “មនុស្សដែលទទួលបានសិទ្ធិជ្រកកោនធ្វើការងារប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលដើម្បីឲ្យខ្លួនទទួលបានសិទ្ធិជ្រកកោន”។
លោកបានបន្ថែមថា “គាត់កំសាក។ ការចាប់ខ្លួនគឺជារឿងធម្មតា។ អ្នកនយោបាយមួយចំនួនត្រូវបានចាប់ដាក់ពន្ធនាគារអស់រយៈពេលយ៉ាងយូរ ប៉ុន្តែ ពួកគេនៅតែប្រកាន់ ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍របស់ខ្លួន ហើយមិនរត់ទៅណាទេ។ មនុស្សដែលស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោននយោបាយគ្មានគោលការណ៍ទេ”៕ ស៊ុយឈាង