26 C
Phnom Penh

ចលនា​និស្សិត​ដើម្បី​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិ​តេយ្យ​ស្នើ​រដ្ឋាភិបាល​លើកយក​បញ្ហា​ជម្លោះ​ព្រំដែន​ជាមួយ​វៀតណាម​ទៅកាន់​សហប្រធាន​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ទីក្រុង​ប៉ារីស

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

ចលនា​និស្សិត​ដើម្បី​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិ​តេយ្យ​ហៅ​កាត់​ជា​ភាសាអង់គ្លេស​ថាSMD បាន​ស្នើ​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវលើ​កយក​បញ្ហា​ជម្លោះ​ព្រំដែន​ជាមួយ​វៀតណាម​ពេលនេះ ប្តឹង​សហប្រធាន​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១។

លើស​ពីនេះ ក៏​ត្រូវលើ​កយក​ករណី​មួយចំនួន​ទៀត ដូចជា​ចង្កោម​កោះត្រល់​ជាដើម ប្តឹង​ទៅ តុលាការ​យុត្តិធម៌​អន្តរជាតិ​តែម្តង​ដោយ​មិន​ត្រូវ​ពន្យា​ពេល​យូរ​តទៅទៀត​នោះ​ឡើយ។ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​របស់​ខ្លួន​នៅ​ថ្ងៃសុក្រ​នេះ ចលនា​និស្សិត​ដើម្បី​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិ​តេយ្យ​យល់ឃើញ​ថា កា​បោះតង់​របស់​យោធា​វៀតណាម កើនឡើង​ចំនួន ២៥៦ នៅ​តាម​ព្រំ​កម្ពុជា គឺជា​ការរំលោភ​ឈ្លានពាន​លើ​អធិបតេយ្យ និង​បូរណភាពទឹកដី​ខ្មែរ ព្រមទាំង​ធ្វើឲ្យ​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​ស្ថេរ​ភាព និង​សន្តិភាព​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន​ទៀតផង។

SMD ក្រៅពី​ទាមទារ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​ខ្មែរ​បន្ត​ធ្វើ​យ៉ាងណា​ជំរុញ​ឱ្យ ទាហាន​វៀតណាម ត្រូវ​រុះរើ​ជំរុំ និង​តង់​ទាំងអស់​ចេញពី​ព្រំដែន​កម្ពុជា។ចលនា​និស្សិត​ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិក​មួយ​នេះ ទាម​ទា​រដ្ឋាភិបាល​លោក​ហ៊ុន សែន ត្រូវ​ពិចារណា​ឡើងវិញ ក្នុង​ការជំរុញ​ការ​ដាក់​«មោឃភាព» នូវ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង និង​សន្ធិសញ្ញា​មិន​ស្មើភាព​គ្នា រវាង​កម្ពុជា​-វៀតណាម​កាលពី​ពេល​កន្លងមក​ទាំងអស់​ផង​ដែរ។

ជាពិសេស​សន្ធិសញ្ញា​ព្រំដែន​បំពេញបន្ថែម ឆ្នាំ២០០៥ និង​ឆ្នាំ២០១៩ រួម​ទាំង​សេចក្តី​ប្រកាស​រួម ឆ្នាំ១៩៩៥ និង​ឯកសារ​ខុសច្បាប់​ក្នុង​ទសវត្សរ៍​ទី៨០ ដើម្បីឲ្យ​ស្រប​នឹង​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ និង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​កម្ពុជា មាត្រា២ និង​មាត្រា៥៥។

សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​របស់ SMD នេះ ធ្វើឡើង​ក្រោយពេល ប្រធាន​នាយកដ្ឋាន​កណ្តាល​នគរបាល​ព្រំដែន​កម្ពុជា លោក ហ៊ូ សា​គុណ កាលពី​ថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា បាន​អះអាង​ថា យោធា​វៀតណាម ចូល​មក​បោះតង់ នៅ​តាម​បណ្តោយ​ព្រំដែន​កម្ពុជា ដោយ​ឯកតោភាគី​ចំនួន ២៥៦ កន្លែង នៅក្នុង​តំបន់​មិនទាន់​ឯកភាព​គ្នា ចាប់តាំងពី​ជំងឺ​កូ​វីដ១៩បាន​ផ្ទុះឡើង។

SMD លើកឡើង​ថា សកម្មភាព​បោះតង់​របស់​យោធា​វៀតណាម នៅ​តាម​បណ្តា​យព្រំដែន​កម្ពុជា គឺជា​ការ​គំរាមកំហែង​ដោយ​ផ្ទាល់ និង​ដោយប្រយោល​ដល់​កម្ពុជា ព្រមទាំង​បង្ក​ការភ័យខ្លាច​ដល់​ពលរដ្ឋខ្មែរ រស់នៅ​បណ្តោយ​ព្រំដែន។សកម្មភាព​ទាំងនេះ រំលោភ​យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ លើ​មាត្រា១ ចំណុច ២.គ នៃ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ទីក្រុង​ប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ ដែល​ចែងថា ជៀសវាង​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​របស់​រដ្ឋ​ដទៃ​ៗទៀត ដោយ​ផ្ទាល់ ឬដោយប្រយោល ទោះ​តាម​រូបភាព​ណាក៏ដោយ។

ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ភិបាល​របស់​ចលនា​និស្សិត​ដើម្បី​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ លោក អ៊ំ សំ​អាន សរសេរ​នៅ​លើ​គណនី​ហ្វេសប៊ុក​របស់​លោក​កាលពី​ប៉ុន្មាន​ម៉ោង​មុន​នេះ​ថា កងទ័ព​វៀតណាម​បាន​បោះតង់​រហូតដល់​ទៅ ២៥៦ កន្លែង រំលោភ​ចូល​ដីខ្មែរ ហើយ​លោក ហ៊ុន សែន ទើបតែនឹង​ដឹង និង​មិនបាន​លើកទ័ព​ទៅ​ការពារ​ព្រំដែន​ដើម្បី​ជំរុញ​ឲ្យ​កងទ័ព​វៀតណាម​ដក​តង់​ទៅវិញ ដូច​ការ​ហ៊ាន​ប្រឈមមុខ​ជា​ឡាវ និង​ថៃ​នោះ​ទេ ពីព្រោះ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន នៅ​ជំពាក់គុណ វៀតណាម​ជ្រៅ​ពេក។

ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ភិបាល​របស់​ចលនា​និស្សិត​ដែល​ទើបត្រូវ​បាន​ក្រុម​និស្សិត​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​រូប​នេះ​បញ្ជាក់​ថា យុទ្ធ​សាស្រ្ត​របស់​វៀតណាម​គឺ​ដណ្តើម​កាន់​កាន់​ទឹកដី​ខ្មែរ​តាម​ព្រំដែន​អោយ​បាន​ច្រើន រួច​ទើប​ធ្វើការ​ចរចា​ព្រំដែន​ជា​ក្រោយ។

លោក​បន្ត​ថា តំបន់​ខ្លះ នៅពេល​ដែល​វៀតណាម​ដណ្តើម​កាន់កាប់​ដីខ្មែរ​បាន​ប៉ុណ្ណា គឺ​កំណត់ព្រំដែន​ត្រឹមណោះ ហើយ​តំបន់​ខ្លះ​វៀតណាម អោយ​ដី​មក​ខ្មែរ​ខ្លះ​វិញ និង​តំបន់​ខ្លះ​វៀតណាម​អោយ​មក​ខ្មែរ​វិញ​ដោយ​យក​ដីខ្មែរ​នៅ​តំបន់​ផ្សេង​ដូរ​អោយ​ទៅ​ពួ​គេ​វិញ មានន័យថា យក​ដីខ្មែរ​ដូរ​នឹង​ដី​ខ្មែ។ លោក​បន្ត​ថា ប្រធាន​គណកម្មា​ធិការ​ព្រំដែន​កម្ពុជា លោក វ៉ា គឹ​មហុង មិនបាន​ចុះទៅ​ពិនិត្យមើល​តង់​ទាំងនោះ​ទេ ដោយ​ចាំ​មើលតែ​របាយ​កា​រណ៏​ថ្នាក់ក្រោម​តែប៉ុណ្ណោះ​៕

© 2023, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស