សមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលមានក្រឡាផ្ទៃ៣លានគីឡូម៉េត្រក្រឡា និងមាន២៥០កោះ បានកំពុងក្លាយជា តំបន់វាតទីដ៏ខ្លាំងពីសំណាក់ប្រទេសចិន ។នៅក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ មិនថាឡើយ ប្រទេស៥នៃសមាគមអាស៊ានដែល កំពុងវិវាទជាមួយចិន គឺសូម្បីកោះតៃវ៉ាន់ នៅក្រៅសមាគមនេះ ក៏កំពុងភ័យខ្លាចនូវការបាត់បង់កោះ របស់ខ្លួននៅប្រជុំកោះ ស្ព្រាតលី និងប៉ារ៉ាហ្សែលផងដែរ។ប៉ុន្តែសហរដ្ឋអាមេរិក និងជប៉ុន ពុំមាន កោះរបស់ពួកគេនៅ តំបន់សមុទ្រខាងត្បូងនោះទេ តែបែរ ជាមានការព្រួយបារម្ភខ្លាចតំបន់នោះ លែងក្លាយជាផ្លូវនាវាចរណ៍អន្តរជាតិ ហើយធ្លាក់ក្រោមការគ្រប់គ្រង ទៅលើប្រទេសចិន ព្រោះតែមានព័ត៌មានមកថា ចិនត្រៀមប្រកាសតំបន់នោះជាតំបន់ហាមហោះហើរ។
កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា សារព័ត៌មាន អាមេរិក UPI បានចុះផ្សាយថា នាវាចម្បាំងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក មួយគ្រឿង ឈ្មោះថា USS Gabrielle Giffords បានចូលរួមជាមួយនឹងនាវាចម្បាំងពីរគ្រឿងរបស់ជប៉ុនគឺនៅតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងនោះតែម្ដង។សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ កងនាវាចរណ៍អាមេរិក បានចេញផ្សាយថា នាវាជប៉ុន ២គ្រឿងនេះគឺនាវា JS Kashima និង JS Shimayuki បានទៅចូលរួម សមយុទ្ធនេះ ហើយសមយុទ្ធនេះ មានគោលដៅ ពង្រឹងនិងបង្កើនសមត្ថភាព នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ទ្វេភាគី ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកផ្នែកសន្តិសុខសមុទ្រ។
បើតាមសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ គឺនាវាជប៉ុនចំនួន២គ្រឿងនេះ ត្រូវដាក់អោយចូលរួមសមយុទ្ធសម្រាប់ឆ្នាំ២០២០នេះ ក៏សំដៅហ្វឹកហ្វឺនកងនាវា អោយកាន់តែមានបទពិសោធន៍ក្នុងវិស័យសន្តិសុខសមុទ្រអន្តរជាតិ។នៅតំបន់សមុទ្រចិន គឺជាផ្លូវនាវាចរណ៍អន្តរជាតិដ៏ធំ ។ ប៉ុន្តែរយៈពេលចុងក្រោយនេះ ចិន បានអួតអាងថា តំបន់នោះ ភាគច្រើនបំផុតជាដែនទឹករបស់ខ្លួន គឺថាចិនមានកម្មសិទ្ធតាំងពី យូរលង់មកហើយ។
តែនៅឆ្នាំ២០១៣ ចិន បានធ្វើសកម្មភាពទាំងយោធា និងស៊ីវិល ដើម្បីច្បាមយកកោះមួយចំនួនពីប្រទេសជិតខាង ដែលប្រទេសមហាយក្សមួយនេះ ធ្លាប់លុកលុយចូកកាន់កាប់កោះជាច្រើន នៅប្រជុំកោះប៉ារ៉ាហ្សែល នៅក្នុងសង្រ្គាមទ័ពជើងទឹក នៅឆ្នាំ១៩៧៤ ដោយដំណ្ដើម បានកោះ មួយចំនួន ពីប្រទេសវៀតណាម។ក្នុងតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺប្រទេសចិន បានស្ថាបនាកោះសិប្បនិម្មិតបានចំនួន១០កោះ ដែលកោះទាំងនោះ គឺជាមូលដ្ឋានទ័ពជើងអាកាសនិងជើងទឹករបស់ចិន។
តាមសេចក្ដីរាយការណ៍ ពីបណ្ដាញផ្សាយព័ត៌មាន Channel News Asia ចិន នឹងចាប់ផ្ដើមពង្រាយកងទ័ពរបស់ខ្លួនថែមទៀត នៅទីនោះ តាមរយៈការធ្វើសមយុទ្ធរបស់កងទ័ពប្រជាជនចិន នៅដើមខែសីហាឆ្នាំ២០២០នេះ ដែលនាំអោយប្រទេសចំនួន៥នៃសមាគមអាស៊ាន ដែលមានជម្លោះជាមួយចិន រួមទាំងកោះតៃវ៉ាន់ផងដែរនោះ បង្ហាញការព្រួយបារម្ភ ពីការបាត់កោះរបស់ខ្លួនថែមទៀតទៅលើប្រទេសចិន។
ទាំងវៀតណាម ហ្វីលីពីន និងឥណ្ឌូនេស៊ី គឺជាភាគីចុងក្រោយគេ ដែលចិន ចាប់យកជាដៃគូចរចាអំពីដែនទឹកត្រួតស៊ីគ្នានោះ បានទទូចថា អាស៊ានគួររួមគ្នា រុញឲ្យមានក្រមប្រតិបត្តិសមុទ្រ ឆាប់ចេញរូបរាង ដើម្បីអោយភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់យកទៅអនុវត្ត។សម្រាប់វៀតណាម ព្រមានថានឹងប្ដឹងចិនទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ បើចិន មិនទទួលយកក្រមប្រតិបត្តិនេះ ហើយនៅតែវាតទីយកដែនកោះ របស់វៀតណាមថែមទៀតនោះ។
សម្រាប់វៀតណាម និងហ្វីលីពីនបានប្រកាសថាខ្លួនត្រៀមរួចហើយ ដើម្បីធ្វើសកម្មយោធា ដើម្បីការពារដែនទឹករបស់ខ្លួន។ Channel News Asia បានចុះផ្សាយទៀតថា អាជ្ញាធរកោះតៃវ៉ាន់ឯណោះ ដែលមិនមាននៅក្នុងសមាគមអាស៊ាន បែរជាប្រទេសនេះ អះអាងមុនគេ ថា បានបញ្ជូនកងនាវា ចម្បាំងរបស់ខ្លួន ទៅកាន់ដែនកោះរបស់ តៃវ៉ាន់ ដែលមាននៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងរួចរាល់ហើយ។ កោះតៃវ៉ាន់បញ្ជាក់ថា កងនាវានោះ គឺមានបំណង ទៅការពារដែនទឹករបស់តៃវ៉ាន់ ផងនិងទៅធ្វើសមយុទ្ធនៅទីនោះផងដែរ។
ក្រសួងការពារជាតិដែនដីតៃវ៉ាន់ បានប្រកាសថា កងទ័ពម៉ារីនរបស់ខ្លួន នៅពេលនេះ គឺស្ថិតនៅលើកោះរបស់តៃវ៉ាន់អស់ហើយ គឺប្រជុំកោះ Pratas នៃដែន កោះ ស្ព្រាតលី និងប៉ារ៉ាហ្សែល។ បើតាមការិយាល័យប្រធានាធិបតី របស់អ្នស្រី សាយអ៊ឹងវិន កងទ័ពមារីនតៃវ៉ាន់ បានទៅដល់កោះនោះកាលពីថ្ងៃទី២១មិថុនា ។
ការដែលតៃវ៉ាន់បញ្ជូនទ័ពម៉ារីនរបស់ខ្លួន ទៅកាន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺបន្ទាប់ពីកាសែត ជប៉ុន Kyodo ចុះផ្សាយកាលពីខែឧសភាថា ប្រទេសចិន មានផែនការចាប់យកកោះ Pratas នៅពេលដែលកងទ័ព ប្រជាជនចិន ធ្វើសមយុទ្ធទ្រង់ទ្រាយធំនៅខែសីហា។
អ្នកសង្កេតការណ៍ព្រមានថា សកម្មភាពកងទ័ព នៃប្រទេសពាក់ព័ន្ធជម្លោះជាមួយចិន រួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន អូស្ត្រាលី គឺជាកម្លាំងរួមមួយប្រាប់ចិនថា កោះទាំងនោះសុទ្ធតែជាកម្មសិទ្ធរបស់ពួកគេ ប៉ុន្តែ អាស្រ័យលើចិន បើប្រទេសធំនេះ នៅតែឈ្លានពានយកកោះពីប្រទេសពាក់ព័ន្ធ គឺជម្លោះប្រដាប់អាវុធទំនងនឹងជៀសមិនរួចឡើយ៕