ចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ SMDបានផ្ញើលិខិតមួយទៅកាន់រដ្ឋមន្ត្រីនៃក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកលោក ម៉ៃឃើល ផុមភេអូ (Michael R. Pompeo) អំពីការរំលោភច្បាប់សមុទ្រ ពីសំណាក់ប្រទេសវៀតណាម មកលើកម្ពុជា ក្នុងការកាន់កាប់កោះត្រល់ និងប្រជុំកោះក្រចកសេះ ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់កម្ពុជា ផ្អែកតាមប្រវត្តិសាស្ត្រ ភូមិសាស្ត្រ និងច្បាប់អន្តរជាតិ។
លើសពីនេះ វៀតណាម បានរំលោភលើខ្លឹមសារនៃអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិ ស្ដីពីច្បាប់សមុទ្រ ឆ្នាំ១៩៨២ កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសស្តីពីកម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៩១ និងធម្មនុញ្ញរបស់អាស៊ាន។
ក្នុងលិខិតរបស់SMDនៅថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដានេះ បានស្នើទៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកលោក ម៉ៃឃើល ផុមភេអូ មេត្តាបញ្ជាក់ឡើងវិញ នូវជំហរ របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដូចក្នុងឆ្នាំ១៩៨៧ ក្នុងការជំទាស់នឹងកិច្ចព្រមព្រៀងតំបន់ទឹកប្រវត្តិសាស្ត្រ ឆ្នាំ១៩៨២ និងសូម ប្រកាសជំហរទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការថា កោះត្រល់ និងចង្កោមកោះក្រចកសេះ ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
ការស្នើនេះ ធ្វើឡើង បន្ទាប់ពី SMD តាមដាននូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់លោករដ្ឋមន្ត្រីអាមេរិករូបនេះកាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ ពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ពេលនោះលោកម៉ៃឃើល ផុមភេអូ បានបញ្ជាក់ជំហរយ៉ាងម៉ឹងម៉ាត់ថា ការអះអាងនានារបស់ក្រុងប៉េកាំង ក្នុងការក្តោបយកធនធាននានានៅក្នុងឈូងសមុទ្រស្ទើរតែទាំងអស់ ជាពិសេសនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងនោះ គឺខុសច្បាប់ទាំងស្រុង។
លោករដ្ឋមន្រ្តីក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ថា «សហរដ្ឋអាមេរិក មានផលប្រយោជន៍រួមយ៉ាងជ្រៅ និងជាចីរកាល ជាមួយដៃគូ និងសម្ព័ន្ធមិត្ត ដែលបានគាំទ្រឲ្យមានបទបញ្ជាអន្តរជាតិជាធរមាន។ ការលើកឡើងរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សហរដ្ឋអាមេរិករូបនេះ ក៏ស្របទៅនឹងអនុសញ្ញានៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ស្ដីអំពីច្បាប់សមុទ្រ ឆ្នាំ១៩៨២ ដែរ។
ប្រភពដដែលបន្តថា យោងតាមអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិ ស្ដីអំពីច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ១៩៨២ នេះ និងតាមលក្ខខណ្ឌភូមិសាស្ត្រ កោះត្រល់ ដែលវៀតណាម ហៅថា Phú Quốc គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ពីព្រោះដីដុះបន្តពីជួរភ្នំក្រវាញ នៃខេត្តកំពត តភ្ជាប់ទៅដល់កោះត្រល់ ហើយនិងមានរយៈចម្ងាយត្រឹមតែ ១៥ គីឡូម៉ែត្រ ពីឆ្នេរសមុទ្រនៃខេត្ត កំពត ប្រទេសកម្ពុជា គឺស្ថិតក្នុងរង្វង់ដែន ២២,២២៤ គីឡូម៉ែត្រ ដែលកំណត់ដោយច្បាប់សមុទ្រនេះ។
ប៉ុន្តែ កោះត្រល់ មានរយៈចម្ងាយរហូតដល់ ៤៥ គីឡូម៉ែត្រ ពីតំបន់ហាទៀង នៃខេត្តកៀនយ៉ាង ប្រទេសវៀតណាម ដែលស្ថិតនៅផ្ទៃខាងក្រៅរង្វង់ដែន ២២,២២៤ គីឡូម៉ែត្រ ដែលកំណត់ដោយច្បាប់សមុទ្រ។កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស មាត្រា១ ចំណុច២-ឃ ចែងថា «បញ្ចប់សន្ធិសញ្ញា និងកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងឡាយ ដែលមិនស្របអធិបតេយ្យភាព ឯករាជ្យ បូរណភាព និងភាពមិនអាចរំលោភបាន នៃដែនដី អព្យាក្រឹតភាព និងឯកភាពជាតិរបស់ខ្លួន»។
សន្ធិសញ្ញា និងកិច្ចព្រមព្រៀងដែលធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ១៩៧៩ ១៩៨២ ១៩៨៣ និងឆ្នាំ១៩៨៥ រវាងវៀតណាម- កម្ពុជា ក្រោមស្ថានភាពដែលកម្ពុជាត្រួតត្រាដោយកងទ័ពវៀតណាម បានក្លាយជាមោឃភាពអស់ទៅហើយ ដោយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ ប៉ុន្តែ រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅតែយកមកធ្វើជាមូលដ្ឋានដោះស្រាយជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាមដដែល។
រីឯសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០០៥ និងឆ្នាំ២០១៩ ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសព្វថ្ងៃប្រើជាបង្អែកដែរនោះ ក៏មានខ្លឹមសារបំពានទាំងស្រុង លើកិច្ច ព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសនេះដែរ។
កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ គឺជាលិខិតូបរណ៍អន្តរជាតិ ឬមានតម្លៃជាច្បាប់អន្តរជាតិ ដែលប្រទេសហត្ថលេខីទាំងអស់ ត្រូវអនុវត្តឲ្យត្រូវខ្លឹមសារដោយការគោរពគ្នាជាចាំបាច់។ វៀតណាម និងសមាជិក នៃសមាគមអាស៊ានភាគច្រើន គឺជាប្រទេសហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសស្តីពីកម្ពុជានេះ។
ដោយឡែកយន្តការអាស៊ាន វិញ ក៏បានចែងពីការគោរពឯករាជ្យភាព អធិបតេយ្យភាព សមភាព បូរណភាពទឹកដី និងអត្តសញ្ញាណជាតិ នៃរដ្ឋជាសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់ ប៉ុន្តែវៀតណាមនៅតែមិនបានគោរពពេញលេញ ព្រោះចេះតែរំលោភបំពានកម្ពុជាកន្លងមក។
ចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ អះអាងប្រាប់លោករដ្ឋមន្រ្តី ម៉ៃឃើល ផុមភេអូ ថា វៀតណាមមានប្រវត្តិជាប់មិនដាច់គ្រប់ដំណាក់កាល ក្នុងការឈ្លានពានប្រទេសកម្ពុជា ចូលកាន់កាប់ដែនដីគោកតាមបណ្តោយព្រំដែន ដែនសមុទ្រ និងកោះនានារបស់កម្ពុជា ព្រមទាំងបង្ហូរជនជាតិវៀតណាម ខុសច្បាប់រាប់លាននាក់ ទៅរស់នៅលើទឹកដីកម្ពុជា ដោយការឃុបឃិតគ្នារវាងអាជ្ញាធរកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ទាំងរំលោភបំពានលើច្បាប់ជាតិ-អន្តរជាតិ ដែលមានជាធរមាន។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិទទួលបន្ទុកកិច្ចការព្រំដែនកម្ពុជា អ្នកស្រី កុយ ពិសី បានប្រកាសនៅក្នុងសប្តាហ៍នេះថា ខាងអ្នកស្រី និងថ្នាក់ដឹកនាំព្រំដែន ជាពិសេសលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានដាក់ទាំងជិវិតដើម្បីការពារទឹកដីមួយនេះរហូតមក។ ដូច្នេះគ្រប់ដង្ហើមចេញចូលរបស់អ្នកស្រីមិនដែលភ្លេចនូវកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនឡើយ គឺការពារឲ្យបាននូវបូរណភាពទឹកដី និងមិនឲ្យបរទេសណាមកបំពានកម្ពុជា ហើយកម្ពុជាក៏មិនបំពានទឹកដីគេវិញដែរ។
កាលពីឆ្នាំ២០១៩ កម្ពុជា-វៀតណាម បានចុះហត្ថលេខាទទួលស្គាល់លើការបោះបង្គោលព្រំដែនខណ្ឌសីមាដែលបោះសម្រេចបាន៨៤ភាគរយ ហើយនៅសល់១៦ភាគរយទៀតភាគីទាំងពីរប្តេជ្ញាដោះស្រាយនិងឈានទៅបោះឱ្យចប់នៅក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ ខណៈដែលការបោះបង្គោលកន្លងមកពលរដ្ខខ្មែររស់នៅជាប់ព្រំដែនតែងលើកឡើងពីការបាត់បង់ដីស្រែចម្ការរបស់ពួកគាត់ និងលើកឡើងពីការចាញ់ប្រៀបភាគីវៀតណាមរហូតផងដែរ៕