វៀតណាមជាតួអង្គមួយដែលរងគ្រោះច្រើនជាងគេ បើធៀបនឹងប្រទេសក្នុងសមាគមអាស៊ានដែលប្រឈមមុខជាមួយចិនក្នុងជំលោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងនៅដំណាក់កាលចុងក្រោយនេះ។ ចិនធ្លាប់នាំទ័ពចូលទន្ទា្រននិងកាន់កាប់ដែនទឹក និងកោះរបស់វៀតណាម នៅប្រជុំកោះប៉ារ៉ាហ្សែលចំនួន ៣លើកមកហើយ។ ការប៉ះទង្គិចគ្នាដ៏ធំគឺនៅឆ្នាំ១៩៧៤ ខណៈកងទ័ពចិនបានសម្រេចចូលកាន់កាប់កោះដែលវៀតណាម ធ្លាប់គ្រង់គ្រង និងប្រកបការនេសាទ។
សង្រ្គាមពេលនោះកងទ័ពចិនត្បិតស្លាប់ច្រើនពិតមែន ប៉ុន្តែចិនបានឈ្នះក្នុងសង្រ្គាម។ ចាប់ពីនោះមក អ្នកនេសាទវៀតណាមកម្រទៅដល់កោះដែលខ្លួនធ្លាប់ឡើងទៅជ្រកកោន ព្រោះតែខ្លាចកងទ័ពចិន។ កាលពីថ្មីនេះទូកនេសាទវៀតណាម យ៉ាងតិចមួយគ្រឿងត្រូវបាននាវាល្បាតចិន បើកបុកពន្លិច ហើយឃាត់ខ្លួន អ្នកនេសាទ៨នាក់យកទៅឃុំលើកោះដែលអ្នកនេសាទវៀតណាមធ្លាប់ទៅពឹងអាស្រ័យ។
ពលរដ្ឋវៀតណាមរាប់ពាន់នាក់បានធ្វើបាតុកម្មនៅខាងមុខស្ថានទូតចិន ប្រចាំនៅក្នុងហាណូយដោយ ដុតទង់ជាតិរបស់ចិន និងចោទចិនថា ចោរសមុទ្រចូលប្លន់ទឹកដីវៀតណាម។រ
ដា្ឋភិបាលវៀតណាម កម្រនឹងគំរាមចិន ថានឹងលើកទ័ពទៅយកកោះនោះមកវិញណាស់ គឺបានត្រឹមតែព្រមានថានឹងប្ដឹងចិនទៅកាន់តុលាការយុត្តិធម៏អន្តរជាតិតែប៉ុណ្ណោះ។ តែទីបំផុតមានបាត់បង់កោះទៅប្រទេសចិនថែមទៀត។
ប៉ុន្តែស្ថានការណ៍បានវិវត្តន៍ នៅដំណាក់កាលចុងក្រោយនេះ ដោយសារតែ វត្តមានកងទ័ពជើងទឹកអាមេរិក បានដាក់ពង្រាយនៅ សមុទ្រចិនខាងត្បូង។ វត្តមានកងទ័ពអាមេរិកគឺដើម្បីប្រឈមនឹងកងទ័ពចិន ដែលត្រូវបានប្រទេសវៀតណាម និងប្រទេសហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូនេស៊ី ចោទចិនថា វាតទីកាន់កាប់តំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងដោយខុសនឹងច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ១៩៨២ ហើយប្រទេសទាំងនេះ សុទ្ធតែប្រកាសគំាំទ្រវត្តមានរបស់អាមេរិក។
តែសម្រាប់តួអង្គវៀត ណាម ដែលកំពុងលេចធ្លោខ្លាំងលើឆាកអន្ដរជាតិករណីជាជនរងគ្រោះពីការវាតទីរបស់ចិននៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ហាក់ទទួលបានការអាណិតអាសូរ និងយកចិត្តទុកពីអាមេរិកច្រើនជាងគេ គឺដោយសារប្រជានេសាទវៀតណាមត្រូវបានចិនឃុំខ្លួន ហើយទូកនេសាទរបស់ពួកគេត្រូវបានចិនបុកពន្លិច។
ក្រោយមកវៀតណាមក៏បន្ដការតវ៉ាការទូត ហើយអូសអាស៊ានឱ្យចូលរួម តែអាស៊ានត្រូវបានគេមើលឃើញថាមានជំហរមិនរឹងមាំ ទើបវៀតណាមខ្សឹបខ្សួលឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកបើកការប្រជុំអនឡាញនៅអាស៊ាននិងជម្រុញឱ្យប្រទេសទាំងអស់នេះប្រកាន់ជំហរម៉ឹងម៉ាត់ប្រឈមមុខជាមួយនឹងចិន។ សារព័ត៌មាន Asia Timesបានចុះផ្សាយនូវការវិភាគរបស់ខ្លួនថា ចិនកំពុងរុញវៀតណាមអោយហ៊ានចេញមុខទប់ទល់ជាមួយចិន។
ក្នុងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះហើយវៀតណាមត្រូវគេមើលឃើញថាជាអ្នកហ៊ានលេងជាមួយនឹងចិនច្រើនជាងគេ ដោយយកអាមេរិក ជាខ្នងបង្អែក ។
Asia Times បានវិភាគថា អាមេរិកអាចជម្រុញឱ្យវៀតណាមល្បងប្រយុទ្ធ នឹងចិនជាលើកទី៤ ដើម្បីសាកកម្លាំងម្ដងទៀត។ Asia Timesបន្ត ថាសម្រាប់វៀតណាមវិញប្រហែលល្បួងអាមេរិកអោយសម្រេចគោលបំណងរបស់វៀតណាមទៅវិញ ដែលទីបំផុតអាមេរិកក៏ហក់ជួយការពារវៀតណាមមែន។ ចំណែកសាព័ត៌មាន South China morning post បានរាយការណ៍មកថា ប្រទេសមហាអំណាចអាមេរិកបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងការពារប្រទេសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍មួយនេះមុនគេឱ្យធ្វើការនេសាទឡើងវិញប្រឆាំងនឹងការគម្រាមកំហែងពីសំណាក់កងនាវាចិន។តំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលជាជង្រុក ធនធានឧស្ម័ន និងថាមពលអាចរកចំណូលឱ្យប្រទេសទាំងអស់នោះជាសរុបមិនតិចជាង ៣០ពាន់លានដុល្លារ បានក្លាយជាចំនុចក្ដៅគគុកនៃការប្រទាញប្រទង់ផលប្រយោជន៍ និងកម្មសិទ្ធដែលក្រុងប៉េកាំងជាអ្នកវាតទីខ្លាំងជាងគេ។
ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៩ ចិនបានចាប់ផ្ដើមធ្វើការនេសាទនៅតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងនោះកាន់តែច្រើនឡើងៗ ប្រជែងនឹងអ្នកនេសាទ មកពីប្រទេសវៀតណាម និងហ្វីលីពីន។
បើការនេសាទធម្មតានឹងមិនបង្កឱ្យមានជម្លោះនោះទេ ប៉ុន្តែច្រើនតែកើតមានជម្លោះទៅវិញនៅពេលដែលចិនចាប់ផ្ដើមធ្វើការស្ទង់ភូមិសាស្រ្ដទឹក និងឧតុនិយមជាញឹកញយ ហើយមានករណីបុកលិចទូកនេសាទក៏កើនឡើង។ហ្វីលីពិននៅឆ្នាំ២០១៦ដោយចាត់ទុកថាឈ្នះក្ដីនឹងចិនក៏បានសិទ្ធិចូលទៅកាន់កាប់រកស៊ីនេសាទនៅតំបន់កោះស្ព្រាតលីដែលធ្លាប់ត្រូវចិនបុកទូកមិនតិចដងដែរនោះ។ តែសម្រាប់វៀតណាមដែលរងគ្រោះធ្ងន់ជាងគេ នៅពេលចុងក្រោយនេះគឺ ពេលនេះបានប្រគល់សិទ្ធិការពារខ្លាំងទៅអាមេរិកដោយសុំអោយជួយការពារទូកនេសាទរបស់វៀតណាម។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅប្រទេសវៀតណាមលោកDaniel Kritenbrink និយាយថា សហរដ្ឋអាមេរិក នឹងជួយការពារផលប្រយោជន៍ វៀតណាមក្នុងការពង្រឹងស្ថេរភាពនៃការនេសាទ និងការគាំទ្រប្រជានេសាទប្រឆាំងនឹងការបំភ័យខុសច្បាប់ពីប្រទេសចិន។
កិច្ចព្រមព្រៀងនេះកើតឡើងបន្តាប់ពីរដ្ឋមន្រ្ដីការបរទេសអាមេរិកកាលពីដើមខែនេះអះអាងថានឹងរករឿងចិន អោយខ្លាំងព្រោះចិនកំពុងធ្វើខុសនឹងច្បាប់សមុទ្រអន្តរជាតិ ។
មួយថ្ងៃបន្ទាប់មកអាមេរិកថាខ្លួនគេគាំទ្រប្រទេសណាដែលជឿថាចិនបំពានអធិបតេយ្យវៀតណាមនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងហើយ ក្នុងនោះប្រទេសវៀតណាមចេញមុខអះអាងប្រាប់អាមេរិកថាខ្លួនគាំទ្រឱ្យអាមេរិកធ្វើនាវាចរណ៍នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
សាស្រ្ដាចារ្យ Viet Hoangនៅសកលវិទ្យាល័យច្បាប់ក្នុងទីក្រុងហូជីមិញយល់ឃើញ ថារដ្ឋាភិបាលវៀតណាម មិនចង់ឱ្យមានការធ្លាក់ក្នុងសង្គ្រាមអាមេរិក និងចិនក្នុងតំបន់នេះទេបើទោះបីជាសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសវៀតណាមមាន សារៈសំខាន់សម្រាប់វៀតណាមក៏ដោយក្ដី ហើយជាងនេះទៅទៀតរដ្ឋាភិបាលអាស៊ានកំពុងឃ្លាំមើលយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្នលើរឿងនេះ។
លោក Jeffrey Ordaniel ប្រធានវេទិកាបាស៊ីហ្វិកយល់ឃើញថា ក្រុងវ៉ាស៊ីនតុនធ្វើនេះដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាពក្លាហានដល់ក្រុងហាណូយ ហើយប្រាប់ទៅកាន់ចិនថា អាមេរិកកំពុងតាមដានអ្នកគ្រប់សកម្មភាពទាំងអស់។
យ៉ាងណាក៏ដោយ នៅថ្ងៃទី៣០ ខែកក្កដានេះ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកប្រចាំនៅវៀតណាម Daniel Kritenbrink បានថ្លែងថាទំនាក់ទំនងសន្ដិសុខ និងកិច្ចការពាររបស់អាមេរិកចំពោះវៀតណាមបានបង្ហាញថា ការពិតគឺប្រយោជន៍សន្ដិសុខរបស់ប្រទេសទាំងពីរដូចគ្នាហើយមានចំណាប់អារម្មណ៍ពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិរវាងយោធានៃប្រទេសទាំងពីរដើម្បីជាគំរូសម្រាប់ប្រទេសក្នុងតំបន់ដែលកំពុងរងគ្រោះបាត់បង់ដែនកោះដោយសារការវាតទីរបស់ចិននៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង៕