នៅទីបំផុតមហាយក្សចិនមិនបានប្រកាន់ជំហរដោយឯកត្តោភាគីដើម្បីច្បាមយកតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងដូចខ្លួនអះអាងកាលពីប៉ុន្មានខែមុននេះទេ។កាលពីថ្ងៃទី៦សីហារដ្ឋមន្រ្ដីការបរទេសចិនវ៉ាងយីបានទទូចអោយសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ានជួបចរចានឹងភាគីចិនដើម្បីបង្កើតក្រមប្រតិបត្តិសមុទ្រនេះអោយចេញរូបរាងហើយយកទៅអនុវត្តរួមគ្នា។
តែនៅក្នុងថ្ងៃនេះសារព័ត៌មានរដ្ឋចិន Global Timesបានចុះផ្សាយដោយធ្វើអត្ថាធិប្បាយនយោបាយរបស់ខ្លួនគឺជម្រុញអោយអាស៊ានទាំងមូលងើបឡើងប្រឆាំងសហរដ្ឋអាមេរិក។ប៉ុន្ដែសំណួរសួរថាតើអាស៊ានយល់ព្រមតាមចិនដែរឬទេ។នៅក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ានទាំង១០ប្រទេសដែលពាក់ព័ន្ធនឹងសមុទ្រចិនខាងត្បូងហើយកំពុងចោទថាចិនបានចូលកាន់កាប់ដែនកោះរបស់ពួកគេនោះ គឺមាន វៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី ព្រុយណេ និង ហ្វីលីពីន។ចំណែកឯប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីវិញ បានត្រូវចិនទាញដែនជម្លោះទៅហើយនៅពេលនេះ។
ប្រទេសទាំង៥នេះបានទោរទន់ទៅរកសហរដ្ឋអាមេរិកទៅហើយនៅពេលចុងក្រោយនេះ ទោះបីជាហ្វីលីពីននិយាយថា ខ្លួនមិនចង់ធ្វើសមយុទ្ធជាមួយអាមេរិកនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងនោះទេ។ប៉ុន្ដែGlobal times បានធ្វើអត្ថាធិប្បាយដំណើរទៅរកសង្គ្រាមត្រជាក់នេះដោយសរសើរជំហររបស់ហ្វីលីពីនមុនគេ គឺរំលឹកថា ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនលោករ៉ូឌ្រីហ្គូឌូទ័រតេ បានហាមមិនអោយកងនាវាហ្វីលីពីនចូលរួមសមយុទ្ធរួមណាមួយនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងនោះទៀតទេ។ចិនហៅបញ្ជារបស់ ឌូទ័រតេថា ជាការផ្ញើសារចំៗទៅកាន់ក្រុងវ៉ាស៊ីនតុនថា ក្រុងម៉ានីលមិនចង់ធ្លាក់ចូលក្នុងសង្គ្រាមជាមួយនឹងចិនដោយរឿងឆ្កួតឡប់របស់អាមេរិកទេ។
ចំណែកសិង្ហបុរី ក៏មានការព្រួយបារម្ភពីស្ថានភាពរវាងទំនាក់ ទំនងអាមេរិកនិងចិនដែរ។លោកនាយករដ្ឋមន្រ្ដីលីសៀនឡុង បានថ្លែងនៅក្នុងបុព្វកថាក្រុមប្រឹក្សាអាត្លង់ទិច ជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រជុំអនឡាញកាលពីថ្ងៃទី២៨កក្កដា អំពីការរក្សាជំហរមិនទោរទន់ទៅរកប្រទេសមហាអំណាច។Global times ក៏បានលើកឡើងថាលោកដូណាល់ត្រាំបានបើកវាំងននទៅរកសង្គ្រាមត្រជាក់ថ្មីជាមួយនឹងចិនហើយ ហើយរឿងនេះកំពុងធ្វើអោយប្រទេសតូចក្ដីធំក្ដីកំពុងមានការព្រួយបារម្ភពីស្ថានភាពនយោបាយអន្ដរជាតិនិងសូម្បីតែជោគវាសនាអនាគតប្រទេសរបស់ពួកគេដែលខំកសាងឡើងយ៉ាងលំបាកលំបិន។
អាស៊ីអាគ្នេយ៍គឺជាតំបន់មួយដែលរងគ្រោះជាងគេបានតាមការសង្កេតមើលពីភាពតានតឹងរវាងចិននិងអាមេរិក ដូចនេះហើយបានជាចិនថា ប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ខឹងនឹងអាមេរិកខ្លាំងណាស់។មួយចំណែកទៀត ប្រទេសទាំងនោះត្រូវបានចិនចាត់ទុកថាត្រូវការសេដ្ឋកិច្ចពីចិនដើម្បីអភិវឌ្ឍហើយចិនអាចជួយពួកគេចូលទៅក្នុងសមាហរណកម្មចូលទៅកាន់សណ្ដាប់ធ្នាប់ក្នុងតំបន់ អាស៊ាននិងអាស៊ី។ប៉ុន្ដែមានឧបសគ្គមួយចំនួនដែលទាក់ទងនឹងបញ្ហាហព្រំដែនមិនទាន់ ច្បាស់លាស់ សិទ្ធិសមុទ្រ និង ការងើបឡើងយ៉ាងរហ័សរបស់ចិនទើបធ្វើអោយប្រទេសទាំងនោះចាប់ដៃអាមេរិកដើម្បីសហប្រតិបត្តិការ។
យ៉ាងណាចិនព្រមានអាស៊ានថា រដ្ឋការរបស់លោកដូណាល់ត្រាំយកប្រជាធិបតេយ្យបង្កើតសម្ព័ន្ធភាពប្រឆាំងចិន គឺចង់កសាងជញ្ជាំងប៊ែរឡាំងបែងចែកពិភពលោកសារជាថ្មី។ចិនមើលឃើញថាក្រុងវ៉ាស៊ីនតុនមិនងាយចាកចេញពីអាស៊ីអាគ្នេយ៍ទេ ដែលធ្វើអោយប្រទេសខ្លះនៃអាស៊ានដូចជាហ្វីលីពីន ព្រុយណេយល់ឃើញថា វ៉ាស៊ីនតុនអាចយកយោធាមកជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងតំបន់នេះហើយ។
អត្ថាធិប្បាយរបស់សារព័ត៌មាននោះថែមទាំងថាប្រទេសទាំងនោះ ទំនង ទទួលស្គាល់ថាចិនរីកចម្រើនដោយសន្ដិវិធី និងផ្ដល់ប្រយោជន៍ដែលពួកគេច្រើន។ ដូចនេះហើយចិនទទូចអោយប្រទេសនៅអា៊សីអាំគ្នេយ៍រួមគ្នាងើបឡើងប្រឆាំងនឹងការដែលអាមេរិកចង់បើកកសង្គ្រាមត្រជាក់វាយប្រហារចិនអោយខ្លាំងក្លាច្បាស់លាស់ជាងនេះ ជាការប្ដេជ្ញាចិត្តរួមគ្នាទើបតំបន់នេះមានស្ថិរភាព គឺចិនថាវាមិនមែនបានត្រឹមប្រយោជន៍ទៅពួកគេទេ គឺសន្ដិភាពនិងការអភិវឌ្ឍតំបន់។តែទោះជាសារព័ត៌មានចិនបានធ្វើអត្ថាធិប្បាយពោរពេញដោយក្ដីសង្ឃឹមថា សមាគមអាស៊ានងើបឡើងប្រឆាំងចិនក៏ដោយ ប៉ុន្ដែទំនងទៅមិនរួចទេ ។
ប្រទេសវៀតណាម ដែលមានកម្លាំងខ្លាំងទាំងសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ និង យោធា បានប្រាប់ចិនថា អោយគោរពច្បាប់សមុទ្រអន្ដរជាតិអោយបានខ្លាំងក្លាឡើងវិញបើពុំនោះទេ ក្រុងហាណូយនឹងទាញក្រុងប៉េកាំងទៅឈ្លោះគ្នានៅឯអង្គការសហប្រជាជាតិ ឬ ក៏នៅឯតុលាការយុត្តិធម៌អន្ដរជាតិ ។ វៀតណាម ដែលរុស្ស៊ីនៅពីក្រោយផងដែរ ទំនងមិនតាមប្រទេសមួយចំនួននៃសមាគមអាស៊ានងើបឡើងដើម្បីបង្កបញ្ហាជាមួយអាមេរិកនោះទេព្រោះពេលនេះវៀតណាមនិងអាមេរិកមានកិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីជាមួយគ្នាទៅហើយដោយពឹងអោយអាមេរិកការពារព្រំដែនទឹកនេសាទរបស់វៀតណាម។
មិនថាឡើយវៀតណាមទេប្រទេសផ្សេងទៀតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ានដែលគេអាចគិតថាមិនអាចបោះបង់អាមេរិកចោលនោះគឺសិង្ហបុរី ឥណ្ឌូនេស៊ី និង រាជាណាចក្រថៃ។ អ្នកសង្កេតការនៅតែមើលឃើញថា ចិនមិនអាចទិញទឹកចិត្តសមាគមអាស៊ានបានទេ ទោះបីចិនប្រើប្រាស់ប្រាក់កម្ចីពាន់លានដុល្លារក៏ដោយព្រោះប្រទេសខ្លះទោះបីធ្លាក់ក្នុងបំណុលចិនប៉ុន្ដែប្រទេសនោះក៏ខ្លាចសម្ព័ន្ធភាពរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់រុញអោយចេញពីសមាគមអាស៊ានផងដែរ៕