29 C
Phnom Penh

អង្គការ​ជាតិ​និង​អន្ដរ​ជាតិ​សម្រុក​សុំ​ចុះឈ្មោះ​ដាក់​អ្នកសង្កេតការណ៍​បោះឆ្នោត​នៅ​ភូមា​ថ្ងៃ៨វិច្ឆិកា២០២០

ដោយ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

បទវិភាគ

​ ប្រទេស​ភូមា​នឹង​ឆ្លងកាត់​ការបោះឆ្នោត​បែប​ប្រជាធិបតេយ្យ​ពិតប្រាកដ​ម្តង​ទៀត​នៅ​ថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា២០២០ ដែល​ការបោះឆ្នោត​នេះ​ធ្វើឡើង​ទាំង​ការបោះឆ្នោត​ប្រធានាធិបតី បោះឆ្នោត​សភា និង​បោះឆ្នោត​សភា​ប្រចាំ​តំបន់។អតីត​របប​សឹក​មួយ​នេះ​បាន​ឆ្លងកាត់​ការបោះឆ្នោត​បែប​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដំបូង​របស់​ខ្លួន​កាលពី​ខែវិច្ឆិកា​ឆ្នាំ២០១៥។ ការបោះឆ្នោត​នៅ​ឆ្នាំ​នោះ​ក្រោយពី​ពួក​យោធា​បានសម្រេច​បញ្ចប់​របប​របស់​ខ្លួន​ដែល​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស​ជាង​កន្លះ​សតវត្ស។

អ្នកស្រី អ៊ុង​សាន​ស៊ូ​ជី គឺជា​ជើងឯក​តែមួយគត់​នៃ​ប្រទេស​នេះ​ដែល​បាន​ស្កាល់​រស់​ជាតិ​នៃ​ការ​ឃុំខ្លួន​ក្នុង​ផ្ទះ និង​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ជាច្រើន​ទសវត្ស ក្រោយពី​បក្ស​របស់​អ្នកស្រី​ត្រូវ​បាន​ពួក​យោធា​ប្លន់​យក​អំណាច​ម្ដងទៀត​នៅក្នុង​ការបោះឆ្នោត​ឆ្នាំ១៩៩០ ដែល​នៅពេល​នោះ​គណបក្ស​សម្ព័ន្ធជាតិ ដើម្បី​ប្រជាធិបតេយ្យ​របស់​អ្នកស្រី​បាន​ឈ្នះ​ឆ្នោត​ភ្លូកទឹកភ្លូកដី។ក្រោយពី​ពួក​យោធា​ប្លន់​អំណាច​ភ្លាម ភូមា​បាន​ធ្លាក់​ក្នុង​របប​សឹក​ជាថ្មី​ម្ដងទៀត ហើយ​មេដឹកនាំ​របប​សឹក​ដ៏​ផ្ដាច់ការ​បំផុត​គឺ​ឧត្តមសេនីយ៍ ថាន់​ស្វេ។

យ៉ាងណាក៏ដោយ​ឧត្តមសេនីយ៍​រូប​នេះ​បានសម្រេច​អោយ​មានការ​បោះឆ្នោត​ជាថ្មី​ម្ដងទៀត​នៅ​ចុងឆ្នាំ២០១៥ ហើយ​ជ័យជម្នះ​នៅពេល​នោះ​ក៏​ឈ្នះ​ភ្លូកទឹកភ្លូកដី​ដោយ​បាន​ទៅលើ​គណបក្ស​របស់​អ្នកស្រី អ៊ុង សាន​សូ​ជី ដដែល។ទោះជា​បែប​ណាក៏ដោយ​មេដឹកនាំ​របប​សឹក​លោក​ឧត្តម​សេ​នីយ៍​ថាន់​ស្វេ​ដែល​យល់ព្រម​អោយ​មានការ​បោះឆ្នោត​នោះ ដោយសារតែ​មិន​អាច​ទ្រាំ​រស់​បាន​ក្រោម​ការ​ដាក់ទណ្ឌកម្ម​ធ្ងន់ធ្ងរ​ពីសំណាក់​លោកខាងលិច។ ការបោះឆ្នោត​នៅ​ថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ខាងមុខនេះ​គឺ​ក្រោម​ការរៀបចំ​ដោយ​គណបក្ស​របស់​អ្នកស្រី​តែម្ដង​ព្រោះ​ពេលនេះ​រដ្ឋអំណាច​ស៊ីវិល​របស់​ប្រទេស​ភូមា គឺ​ស្ថិត​ក្រោម​ការគ្រប់គ្រង​របស់​គណបក្ស​សម្ព័ន្ធ​ប្រជាធិបតេយ្យ។

ស្រប​ពេល​ដែល​ភូមា​កំពុង​រៀបចំខ្លួន​ទៅ​រក​ការបោះឆ្នោត​ជាថ្មី​ម្ដងទៀត​នេះ យ៉ាងហោចណាស់​មាន​ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​ជំនាញ​ខាង​កិច្ចការ​បោះ​ឆ្នោត​និង​សិទ្ថិ​មនុស្ស​ក្នុង​ស្រុក និង​អន្ដរ​ជាតិប្រមាណ​ជា៤៥០ បាន​សម្រុក​ដាក់ពាក្យ​បញ្ចូន​អ្នកសង្កេតការណ៍​របស់​ខ្លួន​ដើម្បី​ឃ្លាំមើល​ការបោះឆ្នោត​ជា​ប្រវត្តិ​សា​ស្រ្ដម្ដង​ទៀត​នេះ។ក្នុងចំណោម​អង្គ​ការណ៍​ទាំងនោះ​មាន​ក្រុម​សម្ព័ន្ធ​ប្រជាជន​ដើម្បី​ការបោះឆ្នោត​ទុកចិត្ត​បាន បាន​ស្នើសុំ​អ្នកសង្កេតការណ៍​របស់​ខ្លួន​ដល់ទៅ​ជិត៣ពាន់​នាក់ ដូចគ្នា​ទៅ​នឹង​ការបោះឆ្នោត​កាលពី​ប្រាំ​ឆ្នាំមុន​ដើម្បី​ឃ្លាំមើល​ការបោះឆ្នោត​ដែល​ប្រព្រឹត្តទៅ​ថ្ងៃ៨វិច្ឆិកា២០២០នេះ។

មុន​ការបោះឆ្នោត​មកដល់​នេះ ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​ដាក់ពាក្យសុំ​ជា​អ្នកសង្កេតការណ៍​បាន​ទទូច​អោយ​រដ្ឋាភិបាល​ភូមា​បើក សេរីភាព​អោយ​កាន់តែ​ទូលំទូលាយ​ជាង​ការបោះឆ្នោត​ដែល​ពួក​យោធា​បាន​រៀបចំឡើង​កាលពី​ក្នុង​ការបោះឆ្នោត​ខែវិច្ឆិកា​ឆ្នាំ២០១៥។ ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ទាំងនោះ​ដែល​ក្នុង​នោះ​មាន​ទាំង​សម្ព័ន្ធ​ប្រជាជន​ដើម្បី​ការបោះឆ្នោត​ដាក់​ការ​រំពឹង​ថា ការបោះឆ្នោត​ដែល​ប្រព្រឹត្តទៅ​សម័យ​កូ​វី​ដនេះ​សង្ឃឹមថា​រដ្ឋាភិបាល​របស់​អ្នក​ស្រី​អ៊ុង​សាង​ស៊ូ​ជី​នឹង​មិន​រឹត​បន្ដឹង​ខ្លាំងក្លា​ពេក​នោះ​ទេ ហើយ​សង្ឃឹមថា ការបោះឆ្នោត​នេះ​នឹង​ធ្វើឡើង​ដោយសេរី​ត្រឹមត្រូវ​និង​តម្លាភាព​ជាង​ការបោះឆ្នោត​អាណត្តិ​មុន។នៅក្នុង​ការបោះឆ្នោត​ប្រាំ​ឆ្នាំ​កន្លងទៅ​នេះ​គឺ​មាន​បក្សនយោបាយ​ចូលរួម​បោះឆ្នោត​រហូតដល់​ទៅ​ជាង១០០បក្ស​ឯណោះ​ប៉ុន្ដែ​បក្សនយោបាយ​ដែល​ជាប់ឆ្នោត​មិនដល់២០គណបក្ស​នោះ​ទេ។

ក្នុង​នោះ​ក៏​មាន​បក្សនយោបាយ​បម​កពី​ជនជាតិ​ដើម​ផង​ដែរ។ ក្នុង​ការបោះឆ្នោត​នៅពេល​នោះ បក្សសម្ព័ន្ធ​ប្រជាធិបតេយ្យ​របស់​អ្នក​ស្រី​អ៊ុង​សាង​ស៊ូ​ជី​ដណ្ដើម​បាន​អាសនៈ​រហូតដល់​ទៅ៨០​% ដោយ​ទុក​អោយ​គណបក្ស​សហភាព​សាមគ្គីភាព​របស់​ពួក​យោធា​ដឹកនាំ​ដោយ​ឧត្តមសេនីយ៍ ថេ​នសេន បាន​មិនដល់១០​%នោះ​ទេ។

អ្នក​ស្រី​អ៊ុង​សាន​ស៊ូ​ជី​ពេលនោះ​មិនបាន​ក្លាយជា​ប្រធានាធិបតី​ទេ​គឺ​ដោយសារតែ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​តាក់តែង​ឡើង​ដោយ​ពួក​យោធា​បាន​បិទបាំង​សិទ្ធិ​របស់​អ្នកស្រី​ឈរ​ជា​បេក្ខជន​ប្រធានាធិបតី​នៅក្នុង​រដ្ឋសភា​ព្រោះតែ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ហាម​បេក្ខជន មាន​សហព័ន្ធ​ជា​ជនបរទេស​មិន​អោយ​ធ្វើជា​ប្រធានាធិបតី។តែ​ពេលនេះ​អ្នកស្រី​ដែល​មាន​ឋានៈ​ស្មើនឹង​ប្រធានាធិបតី គឺ​តួនាទី​ជាទី​ប្រឹក្សា​រដ្ឋ​ត្រូវ​បាន​គេ​មើលឃើញ​ថា អ្នកស្រី​បាន​សម្របសម្រួល​ច្រើនណាស់​ជាមួយនឹង​ពួក​យោធា​ហើយ​មិន​តែប៉ុណ្ណោះ​អ្នកស្រី​បាន​ជួយការ​ពារ​ពួក​យោធា​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចោទ​ករណី​រំលោភសិទ្ធិ​មនុស្ស​ធ្ងន់ធ្ងរ​ទៅលើ​សហ​គម​ន៍​ម៉ូ​ស្លី​មរ៉ូ​ហីន​យ៉ា ទៀតផង។

ករណីនេះ​ហើយដែល​ធ្វើឲ្យ​អ្នកស្រី ធ្លាក់​ប្រជាប្រិយ​ភាព​បន្ដិច​ព្រោះតែ​ជួយការ​ពារ​ពួក​យោធា។តែ​យ៉ាងណា ការបោះឆ្នោត​ដំណាក់កាល​ទីពីរ​នៃ​ប្រទេស​ដែល​បាន​ឆ្លងផុត​របប​សឹក​ប្រាំ​ឆ្នាំ​មកនេះ គឺជា​ការ​វាស់​ស្ទង់​កម្រិត​ប្រជាធិបតេយ្យ​តំបន់​ជាថ្មី​ម្ដងទៀត​សម្រាប់​ភូមិ​សា​ស្រ្ដនយោបាយ​នៅ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​៕

© 2023, ខេមបូឌា ដេលី. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.

អត្ថបទទាក់ទង

អត្ថបទអានច្រើន

សេចក្ដីរាយការណ៍ពិសេស