មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ បានបោះឆ្នោតលើសេចក្តីសម្រេចមួយដោយថ្កោលទោសរដ្ឋប្រហារយោធានៅប្រទេសភូមា ហើយទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោតនៅក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ បានស្ដែងឱ្យឃើញអំពីកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យនៅលើពិភពលោកមានសំឡេងរឹងមាំ និងច្រើនលើសលប់ប្រឆាំងរបបមួយដែលប្លន់អំណាចពីម្ចាស់ឆ្នោត។
កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី១៨ ខែមិថុនា មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ បានបើកកិច្ចប្រជុំរបស់ខ្លួនដោយហៅថាមហាសន្និបាត។ ក្នុងកិច្ចប្រជុំនៅចំពោះមុខវត្តមាន ១៩៣ប្រទេសជាសមាជិករបស់ខ្លួន ដោយបានសម្រេចរួមមួយដោយការបោះឆ្នោតទៅលើប្រទេសភូមា ដែលកំពុងគ្រប់គ្រងដោយពួកយោធា។
សេចក្តីសម្រេចដែលថ្កោលទោសរដ្ឋប្រហារយោធាភូមា ហើយគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោតនៃគណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិប្រជាធិបតេយ្យដឹកនាំដោយអ្នកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី បានប្រព្រឹត្តទៅដោយប្រទេសចំនួន ១១៩ ប្រឆាំងរបបសឹក ហើយគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោត។
មានប្រទេសតែមួយដែលបានបោះឆ្នោតរបស់ខ្លួនជំទាស់ការថ្កោលទោសពួកយោធាភូមា គឺប្រទេសបេឡារូស។ ចំណែកប្រទេសចំនួន៣៧ មិនបោះឆ្នោត។ ដោយឡែកប្រទេស ៣៦ទៀតបានបោះឆ្នោតអនុប្បវាទក្នុងនោះមានប្រទេសធំ៣ គឺចិន រុស្ស៊ី និងឥណ្ឌា។
ការបោះឆ្នោតនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ ត្រូវបានកត់ត្រាជាប្រវត្តិសាស្ត្រ គឺដោយសារមានវត្តមានរបស់ឯកអគ្គរដ្ឋទូតភូមាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលត្រូវរបបសឹកភូមាតាមចាប់ខ្លួនពីបទក្បត់ជាតិ។
នៅមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក Kyaw Moe Tun បានលើកដៃតំណាងឱ្យប្រទេសភូមានៃរដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោតដឹកនាំដោយអ្នកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ដែលពួកយោធាចាប់ឃុំខ្លួន។
លោក Kyaw Moe Tun បានបោះឆ្នោតគាំទ្រសេចក្តីសម្រេចរបស់មហាសន្និបាតដែលថ្កោលទោសរបបរដ្ឋប្រហាររបស់ពួកយោធាភូមា។
យោងតាមលទ្ធផលនេះ គឺតំណាងភូមាបានចូលរួមជាមួយប្រទេសអាស៊ាន ៥ទៀត ដែលបានបោះឆ្នោតប្រឆាំងរបបរដ្ឋប្រហារ គឺសិង្ហបុរី ម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូនេស៊ី វៀតណាម និងហ្វីលីពីន ខណៈប្រទេសអាស៊ាន ៤ទៀត ដូចជា កម្ពុជា ឡាវ ថៃ និងព្រុយណេ បានបោះឆ្នោតអនុប្បវាទ។
ចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារយោធានៅភូមា ថ្ងៃទី១ កុម្ភៈ មក គឺមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ បានកោះប្រជុំជាច្រើន ប៉ុន្តែខកខានរហូតមក មិនអាចចេញសេចក្តីសម្រេចរួមណាមួយដើម្បីថ្កោលទោសរដ្ឋប្រហារយោធានៅភូមា។ មូលហេតុខ្លះ គឺដោយសារតែជំហរផ្ទុយគ្នារបស់ប្រទេសសមាជិក ព្រោះប្រទេសខ្លះអាចរួមមានប្រទេសមហាអំណាចចិន និងរុស្ស៊ី មិនចង់សម្ដែងឱ្យឃើញជាក់ស្ដែងថាពិភពលោកនាំគ្នាប្រឆាំងរបបសឹកភូមានោះទេ។ ជាក់ស្ដែងប្រទេសពីរនេះដែលប្រើសិទ្ធិវេតូនៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ដែលនាំឱ្យរាំងស្ទះការចាត់វិធានការទៅលើពួកយោធាភូមា។
ប្រទេសចិន និងប្រទេសមួយចំនួនដែលចាត់ទុករដ្ឋប្រហារយោធាភូមា ជាវិបត្តិផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសភូមា គឺអង្គការសហប្រជាជាតិបានត្រឹមតែចេញសេចក្តីសម្រេចបរិហារអំពើហិង្សានៅភូមា ចំណែកក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បានចេញសេចក្តីសម្រេចត្រឹមតែប្រើពាក្យថ្កោលទោសអំពើហិង្សានៅភូមា ដោយមិនបានថ្កោលទោសរដ្ឋប្រហាររបស់មេដឹកនាំយោធាភូមានោះទេ។ ដោយមើលឃើញដូចនេះហើយ ដែលលោកអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ បានស្នើឱ្យមានការបើកមហាសន្និបាត ដោយសម្រេចរកសំឡេងឱ្យឃើញប្រឆាំងរបបសឹកភូមា។
សេចក្តីសម្រេចរបស់មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ មិនត្រឹមតែថ្កោលទោសការបង្ក្រាបដោយហិង្សានៅភូមា គឺទាមទារឲ្យរបបសឹកដោះលែងអ្នកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ប្រធានាធិបតីភូមា Win Myint និងអ្នកទោសនយោបាយផ្សេងទៀត។
លទ្ធផលបោះឆ្នោតនៃមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលអ្នកស្រី ស៊ូជី បង្ហាញថាពិភពលោកទាត់ចោលរបបរដ្ឋប្រហាររបស់ពួកយោធា ទោះជាមហាអំណាចចិន និងរុស្ស៊ី បន្តបង្ហាញជំហរបោះឆ្នោតអនុប្បវាទក៏ដោយ។
នៅក្នុងការបោះឆ្នោតមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ ទោះចិន និងរុស្ស៊ី បោះឆ្នោតប្រឆាំង ក៏មហាសន្និបាតនៅតែអាចចេញសេចក្តីសម្រេចបាន។ ប្រទេសមហាអំណាចពុំអាចប្រើសិទ្ធិដូចនៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខនោះទេ ដែលមានសិទ្ធិវេតូប្រឆាំងមិនឲ្យគេអាចចេញសេចក្តីសម្រេចណាមួយនោះ។
ចិន និងរុស្ស៊ី ដែលជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់អាវុធដ៏ធំទៅឲ្យកងទ័ពភូមារហូតមក ធ្លាប់បានចេញមុខជំទាស់មិនឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិ អាចចេញសេចក្តីសម្រេចស្ដីពីការហាមប្រាមលក់ និងនាំចូលអាវុធទៅភូមានោះទេ។
ចិន និងរុស្ស៊ី បានផ្លាស់ប្ដូរជំហរដោយបោះឆ្នោតអនុប្បវាទលែងប្រឆាំង ព្រោះដឹងថាវាអាក្រក់ណាស់ដែលនាំឱ្យពិភពលោកថ្កោលទោស ហើយណាមួយព្រោះតែពួកគេពុំមានឥទ្ធិពលឡើយ។
សេចក្តីសម្រេចរបស់មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ ទោះជាមិនមែនជាវិធានការរឹងមាំទៅលើពួកយោធា និងមិនដូចសេចក្ដីសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខក៏ដោយ តែយ៉ាងហោចណាស់ក៏ជាការបង្ហាញកម្លាំងធំមួយដ៏រឹងមាំប្រឆាំងរបបរដ្ឋប្រហាររបស់ពួកយោធាដែលប្លន់អំណាចពីប្រជាជន។
សេចក្តីសម្រេចរបស់មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ មានទម្ងន់នយោបាយច្រើនឥតគណនា គឺជាព្រឹត្តិការណ៍អន្តរជាតិមួយដ៏កម្រដែលមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិថ្កោលទោសរដ្ឋប្រហារយោធា ហើយគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលកើតចេញពីឆន្ទៈរបស់ប្រជាជន។
ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍នៅឯមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ បានហៅការថ្កោលទោសរបបសឹកភូមា គឺជាសារបញ្ជូនប្រាប់ទៅពួកយោធាភូមាថា របបសឹករបស់ពួកគេមិនមានភាពស្របច្បាប់ឡើយ ទោះនៅវេទិកាណាក៏ដោយ រួមទាំងតំបន់អាស៊ាន។
ចាប់ពីពេលនេះតទៅ ពួកយោធាភូមា នឹងមិនអាចដើរនិយាយនៅវេទិកាណាមួយថាខ្លួននៅតែមានទំនាក់ទំនងធម្មតា និងបានការទទួលស្គាល់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ឬពីប្រទេសដទៃឡើយ។ របបសឹកនេះក៏អស់ឱកាសដើរនិយាយថា យើងផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោតដឹកនាំដោយអ្នកស្រី ស៊ូជី ព្រោះតែមានការបន្លំសន្លឹកឆ្នោតនោះ គឺគ្មានន័យអ្វីទៀតឡើយ។ ពួកយោធាភូមា អាចនិយាយបានតែជាមួយមេដឹកនាំប្រទេសណាដែលផ្ដួលគូប្រជែងរបស់ខ្លួនមិនឱ្យឡើងវេទិកាប្រជាធិបតេយ្យ ហើយប្លន់អំណាចពីម្ចាស់ឆ្នោតតែប៉ុណ្ណោះ៕