ចិន បានប្រាប់រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌូនេស៊ី ជាផ្លូវការឱ្យបញ្ឈប់សកម្មភាពការខួងរកឧស្ម័នរបស់ក្រុមហ៊ុនថាមពល Harbor Energy នៅឯនាយសមុទ្រចិនខាងត្បូង ក្នុងដែនទឹកដែលចិនចាត់ទុកថាជាដែនអធិបតេយ្យរបស់ខ្លួន។ នេះបើយោងតាមគេហទំព័រសារព័ត៌មាន Energy Voice។
យោងតាមលិខិតមួយរបស់អ្នកការទូតចិន ដែលបញ្ជូនទៅក្រសួងការបរទេសឥណ្ឌូនេស៊ី គឺក្រុងប៉េកាំង បានប្រាប់ឥណ្ឌូនេស៊ី ឱ្យបញ្ឈប់ការខួងរកឧស្ម័នរបស់ក្រុមហ៊ុន Harbor Energy និងដៃគូមកពីប្រទេសរុស្ស៊ី ឈ្មោះ Zaru-bezhneft ព្រោះស្ថិតនៅក្នុងដែនទឹករបស់ចិន។ នេះបើយោងតាមលោក Muhammad Farhan ប្រធានគណៈកម្មាធិការសន្តិសុខនៃរដ្ឋសភាឥណ្ឌូនេស៊ី។
លោក Farhan បានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters ថា ការឆ្លើយតបរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី គឺរឹងមាំណាស់ដែលនឹងមិនបញ្ឈប់ការខួងរុករកឧស្ម័ន និងប្រេងកាតនៅទីនោះទេ ព្រោះវាជាសិទ្ធិអធិបតេយ្យរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី។
ប្រទេសចិន គឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី ហើយឥណ្ឌូនេស៊ី គឺជាប្រភពនៃការវិនិយោគធំជាងគេទីពីរនៅក្នុងតំបន់។
មហិច្ឆតារបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី ក្នុងការក្លាយជាសេដ្ឋកិច្ចលំដាប់កំពូលក្នុងតំបន់ បាននាំឲ្យប្រទេសធំជាងគេនៃសមាគមអាស៊ាននេះហ៊ានប្រឈមមុខនឹងចិន ដែលកំពុងរងការចោទថាធ្វើអនុត្តរភាពនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ នៅពេលដែលប្រទេសបួនទៀតនៃសមាគមអាស៊ាន គឺហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី វៀតណាម និងប្រ៊ុយណេ មានជម្លោះនឹងចិន គេសង្កេតឃើញប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ហាក់ស្ថិតក្នុងការរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់ ហើយជាប្រទេសដែលមានសេចក្ដីសុខច្រើនជាងគេ បើនិយាយអំពីអនុត្តរភាពរបស់មហាយក្សចិន ទាក់ទងនឹងជម្លោះផលប្រយោជន៍នៃសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
សមាជិកសភាឥណ្ឌូនេស៊ី លោក Farhan បានឱ្យដឹងថា នៅពេលនាវាស្ទង់រកប្រេង និងឧបករណ៍ខួងប្រេងរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី កំពុងស្ថិតក្នុងប្រជុំកោះ Natuna ដែលស្ថិតក្នុងដែនទឹកឥណ្ឌូនេស៊ី គេឃើញចិនដូចជាច្របូកច្របល់ជាខ្លាំង ហើយក៏ប្រតិកម្មតវ៉ាឱ្យឥណ្ឌូនេស៊ី បញ្ឈប់ការខួងរកប្រេងកាត និងឧស្ម័ន តែលោកថាតំបន់នោះ គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី គឺមិនអាចធ្វើតាមការទាមទារ ឬការដាក់សម្ពាធរបស់ចិនបានឡើយ។
តាមគេហទំព័រ Energy Voice នាវារបស់ចិន និងនាវាកងទ័ពជើងទឹក និងនាវាឆ្មាំសមុទ្រឥណ្ឌូនេស៊ី បានប្រឈមមុខគ្នាទៅវិញទៅមកនៅក្នុងតំបន់ប្រទាញប្រទង់គ្នានេះ។ តែសម្រាប់ឥណ្ឌូនេស៊ី មិនបានដកនាវារបស់ខ្លួនចេញពីទីនោះទេ។ តាមប្រភពដដែលនេះ គឺប្រហែល ៤ខែចាប់ពីដើមខែកក្កដា មក នាវាចម្បាំងរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី បានដាក់ពង្រាយនៅទីនោះ ដោយរង់ចាំការពារនាវាស្ទង់ប្រេង និងឧបករណ៍ខួងប្រេងរបស់ក្រុមហ៊ុន Harbor Energy។
ក្រុមហ៊ុន Harbor Energy និងដៃគូ Zarubezhneft បានបញ្ចប់ដោយជោគជ័យនូវការវាយតម្លៃរបស់ពួកគេក្នុងការស្ទង់រកឧស្ម័ននៅឯប្លុក Tuna ក្នុងប្រជុំកោះ Natuna នៃសមុទ្រឥណ្ឌូនេស៊ី ដោយលទ្ធផលបង្ហាញថា ទីនោះគឺជាជង្រុកប្រេង និងឧស្ម័ន។
ប៉ុន្តែការដែលនាវាចិន បានចូលជ្រៀតជ្រែកក្នុងប្លុក Tuna គឺជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ទីក្រុងប៉េកាំង ក្នុងការទាមទារកម្មសិទ្ធិដែនទឹកនៅក្នុងដែនទឹកនៅទីនោះ។ ចិន អះអាងថា សមុទ្រចិនខាងត្បូងទាំងមូល គឺចិនមានកម្មសិទ្ធិដល់ទៅ ៩០% នៃក្រឡាផ្ទៃ ៣លានគីឡូម៉ែត្រក្រឡា។
ការតវ៉ាការទូតរបស់ចិន ទៅលើប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលក្រុងប៉េកាំង ចោទថាបានចូលធ្វើសកម្មភាពខួងរុករកឧស្ម័នក្នុងដែនទឹករបស់ចិន និងករណីនាវាចិន ចំនួន ៣គ្រឿងកំពុងស្ថិតក្នុងដែនទឹកហ្វីលីពីន មើលទៅដូចជាការដើរផ្ទុយនឹងការអះអាងរបស់មេដឹកនាំកំពូលចិន គឺប្រធានាធិបតី ស៊ី ជីនពីង ដែលបានថ្លែងប្រាប់មេដឹកនាំអាស៊ាននៅក្នុងជំនួបកំពូលចិន-អាស៊ាន កាលពីថ្មីៗនេះថា ទោះចិនជាប្រទេសធំជាងគេមែន តែចិនពុំដែលមានមហិច្ឆតារំលោភបំពានធ្វើបាប និងធ្វើអនុត្តរភាពទៅលើប្រទេសតូចជាងខ្លួនឡើយ។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ មេដឹកនាំចិនរូបនេះបានទទូចសុំឱ្យប្រទេសអាស៊ាន រួមគ្នានឹងប្រទេសចិន ក្នុងការការពារស្ថិរភាពក្នុងតំបន់ទៀតផង។ តែសម្រាប់ប្រធានាធិបតី ហ្វីលីពីន លោក រ៉ូឌ្រីងហ្គូ ឌូទើតេ បានថ្លែងថា លោកមិនដែលជឿសម្ដីរបស់អ្នកណាម្នាក់ទេ គឺរង់ចាំមើលទង្វើរបស់អ្នកនោះសិន។ លោក ឌូទើតេ បានទទូចថា សូមប្រទេសធំគោរពច្បាប់អន្តរជាតិផង ហើយទុកឱកាសឱ្យប្រទេសតូចរស់នៅក្បែរផង៕