បុរសខ្លាំងកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន លើកឡើងថា បើទោះបីជាកងទ័ពរុស្ស៊ី ចូលកាន់កាប់ប្រទេសអ៊ុយក្រែនទាំងមូល ហើយប្រធានាធិបតីត្រូវបានសម្លាប់ ឬត្រូវចាប់ខ្លួនក៏ដោយ ក៏ប្រជាជនអ៊ុយក្រែននឹងមិនសុខចិត្តនៅស្ងៀមជាដាច់ខាត ពួកគេអាចនឹងក្រោកឡើងតស៊ូយ៉ាងខ្លាំងក្លាប្រឆាំងរុស្ស៊ី ដើម្បីការពារប្រទេសជាតិរបស់ពួកគេ។
លោក ហ៊ុន សែន បានសរសេរលើទំព័រ Facebook របស់លោកកាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ នេះថា កងទ័ពរុស្ស៊ី មិនអាចផ្ដួលរំលំអ៊ុយក្រែនដោយប្រើកម្លាំងយោធាបានទេ ចំណែកអ៊ុយក្រែនក៏មិនអាចកម្ទេចកម្លាំងយោធារបស់រុស្ស៊ីបានដែរ ព្រោះថាប្រទេសទាំងពីរមិនអាចបញ្ចប់សង្គ្រាមដោយការធ្វើសង្គ្រាមបានឡើយ លុះណាមានការចរចាគ្នាដោយសន្តិវិធី។
លោកអះអាងថា កងទ័ពរុស្ស៊ី អាចនឹងផុងខ្លួននៅក្នុងទឹកដីរបស់អ៊ុយក្រែន ប្រសិនបើរុស្ស៊ី ត្រូវទុកកងទ័ពរយៈពេលយូរក្នុងទឹកដីនោះ ដែលជាបទពិសោធន៍ដូចគ្នាទៅនឹងកងទ័ពសូវៀត នៅអាហ្វហ្គានីស្ថាន នាទសវត្សរ៍១៩៨០ និងកងទ័ពអាមេរិក និងណាតូ (NATO) នៅអាហ្វហ្គានីស្ថាន ក្នុងសតវត្សទី២១ ជាដើម។
លោកអះអាងថា បើទោះបីជាកងទ័ពរុស្ស៊ីបានចូលកាន់កាប់ទីក្រុងមួយចំនួនរបស់អ៊ុយក្រែនក៏ដោយ ប៉ុន្តែបញ្ហានៅត្រង់ថា តើរុស្ស៊ីនឹងត្រូវការរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃ និងកងទ័ពច្រើនប៉ុនណា ទើបអាចឈ្នះសង្គ្រាម ឬបញ្ចប់សង្គ្រាមនេះបាន ព្រោះថាការវាយប្រហារគ្នាយ៉ាងខ្លាំងក្លារយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ កម្លាំងយោធារបស់រុស្ស៊ី សម្លាប់យោធារបស់អ៊ុយក្រែនមិនដល់ ១០០០នាក់ផងនោះ។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលស្ថានការណ៍សង្គ្រាមរវាងអ៊ុយក្រែន និងរុស្ស៊ីកាន់តែក្តៅឡើងៗអស់រយៈពេល ៤ថ្ងៃមកនេះ ខណៈកងទ័ពរុស្ស៊ី បានវាយចូលកាន់កាប់ទីក្រុងធំៗ និងតំបន់ជាច្រើននៅក្នុងទឹកដីរបស់អ៊ុយក្រែន។
កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន (Vladimir Putin) បានប្រកាសបើកប្រតិបត្តិការយោធាលើប្រទេសអ៊ុយក្រែន ក្រោមហេតុផលថា ដើម្បីរំដោះអ៊ុយក្រែនពីរបបដឹកនាំបែបណាហ្ស៊ីសម័យថ្មី ដែលបានធ្វើបាបប្រជាជនអ៊ុយក្រែន ហើយរុស្ស៊ីគ្មានបំណងឈ្លានពានអ៊ុយក្រែននោះទេ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោក វ៉ូឡូឌីមៀ ហ្សេលែនស្គី (Volodymyr Zelenskiy) បានប្រតិកម្មថា ការវាយលុករបស់រុស្ស៊ីចូលទឹកដីអ៊ុយក្រែន គឺជាការឈ្លានពានសុទ្ធសាធ ហើយការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីនេះអាចជាការចាប់ផ្តើមនៃសង្គ្រាមដ៏ធំមួយនៅទ្វីបអឺរ៉ុបផងដែរ។ លោកបញ្ជាក់ថា ប្រជាជនអ៊ុយក្រែន និងរដ្ឋាភិបាលអ៊ុយក្រែនចង់បានសន្តិភាព ប៉ុន្តែបើអ៊ុយក្រែនរងការវាយប្រហារដោយប្រឈមនូវការប៉ុនប៉ងចង់ក្តោបយកសេរីភាព អាយុជីវិតពលរដ្ឋ និងទឹកដីអ៊ុយក្រែនពីសំណាក់រុស្ស៊ីបែបនេះ នោះប្រជាជាតិអ៊ុយក្រែនទាំងមូលនឹងការពារឱ្យបានដាច់ខាតសម្រាប់ទឹកដីកំណើតរបស់ខ្លួន។
លោក វ៉ូឡូឌីមៀ ហ្សេលែនស្គី (Volodymyr Zelenskiy) បានអំពាវនាវកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៧ កុម្ភៈ ឱ្យជនបរទេសនានាទាក់ទងទៅកាន់ស្ថានទូតអ៊ុយក្រែននៅជុំវិញពិភពលោក ដែលមានបំណងចុះឈ្មោះចូលរួមក្នុងកងកម្លាំងស្ម័គ្រចិត្តអន្តរជាតិ ដើម្បីចូលរួមជួយប្រទេសអ៊ុយក្រែនប្រយុទ្ធជាមួយកងទ័ពរុស្ស៊ី។
ជុំវិញបញ្ហានេះ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានកាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួនស្ដីពីស្ថានភាពនៅប្រទេសអ៊ុយក្រែន ថា ខ្លួនមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការវិវឌ្ឍនៃស្ថានការណ៍ និងការប៉ះទង្គិចអាវុធនៅប្រទេសអ៊ុយក្រែន ដូច្នេះដើម្បីរកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធី មានតែអនុវត្តស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិ គោលការណ៍នៃធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ សន្ធិសញ្ញាមិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ផងដែរ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ នៅពេលនេះបណ្តាប្រទេសជាច្រើននៅលើពិភពលោកបាននាំគ្នារិះគន់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះការឈ្លានពានរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ី មកលើអ៊ុយក្រែន ក្នុងនោះទណ្ឌកម្មជាច្រើនកំពុងធ្លាក់មកជាបន្តបន្ទាប់ដូចទឹកភ្លៀងលើប្រទេសរុស្ស៊ី និងប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក ពូទីន ចំពោះការបញ្ជាឲ្យធ្វើប្រតិបត្តិការសឹកឈ្លានពានលើប្រទេសអ៊ុយក្រែននៅពេលនេះ។
ជុំវិញការប្រកាសការវាយប្រហាររបស់រុស្ស៊ីលើទឹកដីអ៊ុយក្រែននេះ ត្រូវក្រុមអ្នកវិភាគ និងក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍នៅកម្ពុជាឯណោះវិញបង្ហាញការយល់ឃើញព្រោងព្រាតលើបណ្ដាញសង្គម Facebook រិះគន់ប្រទេសរុស្ស៊ីយ៉ាងចាស់ដៃចំពោះការឈ្លានពានក្នុងទឹកដីអ៊ុយក្រែននេះ។
ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បណ្ឌិត សុខ ទូច បានសរសេរលើគណនី Facebook របស់លោកនៅថ្ងៃទី២៨ កុម្ភៈ នេះថា ការប្រើប្រាស់កម្លាំងយោធារបស់រុស្ស៊ី គឺជាការឈ្លានពានប្រទេសអ៊ុយក្រែនដែលមិនអាចប្រកែកបាន ព្រោះថារុស្ស៊ីមិនបានប្រកាសជាផ្លូវការមុននោះឡើយមុននឹងធ្វើការវាយប្រហារនេះ ដោយឡែកអង្គការណាតូ (NATO) និងអ៊ុយក្រែន ក៏មិនទាន់ប្រកាសសង្គ្រាមជាមួយរុស្ស៊ីនោះដែរ ខណៈអ៊ុយក្រែនបានត្រឹមតែប្រើប្រាស់កម្លាំងទ័ពដើម្បីការពារខ្លួនប៉ុណ្ណោះរហូតមកទល់នឹងពេលនេះ។
បណ្ឌិត សុខ ទូច បញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើសហរដ្ឋអាម៉េរិក ឬអង្គការណាតូប្រកាសសង្គ្រាមជាមួយរុស្ស៊ី នោះសង្គ្រាមលោកលើកទី៣ ច្បាស់ជានឹងផ្ទុះឡើងជាមិនខាន។
ចំណែកអ្នកវិភាគនយោបាយ សង្គម និងជាអនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃចលនាពលរដ្ឋដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ លោក គឹម សុខ បានបញ្ចេញទស្សនៈលើបញ្ហារុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៧ កុម្ភៈ ថា ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ី ចូលទឹកដីអ៊ុយក្រែន អាចនឹងប៉ះពាល់ដល់កិច្ចប្រជុំកំពូលសហរដ្ឋអាមេរិក-អាស៊ានយ៉ាងខ្លាំង ព្រោះថាអាមេរិកទំនងជាត្រូវគិតគូរពីសន្តិសុខតំបន់អឺរ៉ុបជាអាទិភាព ជាជាងកិច្ចប្រជុំជាមួយអាស៊ាននៅពេលខាងមុខនេះ។
លោកបញ្ជាក់ថា អ្នកដែលសប្បាយចិត្តបំផុតពីការផ្ទុះសង្គ្រាមរវាងរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែននេះ គឺមេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាច លោក ហ៊ុន សែន តែម្តង ព្រោះកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាននេះ គឺជាសម្ពាធយ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់លោក ហ៊ុន សែន ដែលត្រូវសម្ដែងនូវភាពស្មោះត្រង់ក្នុងការរក្សាអព្យាក្រឹត្យរបស់ខ្លួនដោយមិនងាករេទៅរកមហាអំណាចណាមួយ ចំពោះមុខប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ចូ បៃដិន ខណៈកម្ពុជានៅពេលនេះត្រូវគេមើលឃើញថាកំពុងងាកទៅរកចិនទៅហើយនោះ។
ចំណែកប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បណ្ឌិត គិន ភា បានសរសេរលើគណនី Facebook របស់លោកកាលពីថ្ងៃទី២៧ កុម្ភៈ ថា មេរៀនពីសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន ក៏ដូចជាមេរៀននៅកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៧៥ និងមេរៀនជាច្រើនទៀតផងដែរ ដែលបានបង្ហាញឱ្យឃើញថា ប្រទេសនីមួយៗមិនត្រូវពឹងផ្អែកទៅលើបរទេសជ្រុលពេកនោះទេ មិនថាវិស័យនយោបាយ សន្តិសុខ ឬសេដ្ឋកិច្ច។
លោកអះអាងថា គ្មានប្រទេសណាជួយយើងទេ បើយើងមិនអាចជួយខ្លួនឯងបាន ដូច្នេះមានតែយើងប្រឹងធ្វើឱ្យជាតិយើងខ្លាំងប៉ុណ្ណោះ ទើបយើងអាចរក្សាទឹកដី និងប្រជាជនឱ្យរស់នៅក្នុងសុខសន្តិភាពបានយូរអង្វែង។
រីឯអ្នកវិភាគនយោបាយ និងសង្គម បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ លើកឡើងថា ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន (Vladimir Putin) បានបំពានច្បាប់អន្តជាតិយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដោយការបង្កើតច្បាប់ព្រៃក្នុងបំណងវាតទីដណ្តើមយកទឹកដីប្រទេសទន់ខ្សោយជាងខ្លួន មិនមែនដើម្បីការពារអ៊ុយក្រែននោះទេ។ បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ រំឭកថា ការចូលលុកលុយឈ្លានពានរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ីទៅលើប្រទេសអ៊ុយក្រែន ជាការរំឭកមេដឹកនាំខ្មែរឲ្យចេះរក្សា ការពារ ទ្រទ្រង់ និងលើកស្ទួយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ១៩៩១ ជាពិសេសកិច្ចព្រមព្រៀងទាក់ទិនទៅនឹងអធិបតេយ្យភាព ឯករាជភាពរបស់កម្ពុជា។
មាត្រា២ នៃធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ បានចែងថា ក្នុងកិច្ចប្រាស្រ័យទាក់ទងអន្តរជាតិ សមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិត្រូវចៀសវាងការពឹងផ្អែកលើការគំរាមកំហែងតាមរបៀបណាមួយលើសមាជិកដទៃដែលមិនសមនឹងវត្ថុបំណងនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ៕