មជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ (CCIM) ព្យាករថា ស្ថានភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២២ កាន់តែអាក្រក់ថែមទៀត ដោយសារការបន្តរឹតត្បិតផ្នែកនយោបាយ និងបទដ្ឋានច្បាប់ផ្សេងៗដែលផ្ដល់អំណាចកាន់តែខ្លាំងដល់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៅកម្ពុជា។
មជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ (CCIM) បានចេញរបាយការណ៍របស់ខ្លួនស្ដីពីសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ នេះថា សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២១ បានធ្លាក់ចុះកាន់តែអាក្រក់ បើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំ២០២០ កន្លងទៅ។
បើតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ អ្នកជំនាញផ្នែកព័ត៌មាន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធ គ្មានសង្ឃឹមថាស្ថានភាពសារព័ត៌មាននៅឆ្នាំ២០២២ អាចនឹងល្អឡើងវិញនោះទេ ដោយសារការបន្តរឹតត្បិតផ្នែកនយោបាយ និងបទដ្ឋានច្បាប់ផ្សេងៗដែលផ្ដល់អំណាចកាន់តែច្រើនដល់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៅកម្ពុជា។
របាយការណ៍ដដែលអះអាងថា សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២១ បានធ្លាក់ចុះកាន់តែអាក្រក់ ក្នុងនោះការបៀតបៀនលើអ្នកសារព័ត៌មានជាង ៥០ករណី។ អ្នកកាសែតជាង ៣០នាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ខណៈអ្នកសារព័ត៌មានជាង ២០នាក់ប្រឈមនឹងចំណាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់។ ចំណែក ១៨ករណីផ្សេងទៀត ត្រូវរងនូវអំពើហិង្សាដោយការយាយីលើរូបរាងកាយយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
ប្រភពដដែលអះអាងថា ក្នុងចំណោមបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនដែលអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជាប្រឈមមុខ គឺការភ័យខ្លាចនូវការប្រើចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់ដែលមិនត្រឹមត្រូវ និងការរំលោភបំពានលើរាងកាយរបស់ពួកគេ ដែលជាបញ្ហាប្រឈមដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុតដែលកើតចេញពីការរឹតត្បិតរបស់រដ្ឋាភិបាល កំពុងដឹកនាំដោយគណបក្សកាន់អំណាចបច្ចុប្បន្ន។
កាលពីអំឡុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ មេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាច ហ៊ុន សែន ចោទថា ស្ថាប័ន និងអ្នកសារព័ត៌មានមួយចំនួននៅកម្ពុជាបានប្រើឧបាយកលបំផុសបំផុលពលរដ្ឋដោយការផ្សព្វផ្សាយនូវព័ត៌មានមិនពិតជាច្រើន ប៉ុន្តែត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកគ្រប់គ្រងបានទាន់ពេល។ ជាលេសដើម្បីគ្រប់គ្រងស្ថាប័នសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកទាំងអស់ ក្នុងការបិទសំឡេងសារព័ត៌មានឯករាជ្យ បុរសខ្លាំងលោក ហ៊ុន សែន ដែលក្រាញអំណាចយូរជាងគេនៅអាស៊ីរូបនេះ បានធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដោយការបង្ខំឲ្យកាសែត ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) និងវិទ្យុមួយចំនួនបិទការិយាល័យរបស់ខ្លួននៅភ្នំពេញ ដោយសាររងសម្ពាធនយោបាយ និងការគាបសង្កត់ពីរដ្ឋាភិបាលក្រោមហេតុផលមិនបង់ពន្ធឲ្យរដ្ឋាភិបាល។
របាយការណ៍របស់ក្រសួងព័ត៌មានបានឲ្យដឹងថា ស្ថាប័នសារព័ត៌មានជាង ៥០០ស្ថាប័នដែលបានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងព័ត៌មាន យ៉ាងហោចណាស់មានកាសែតបរទេសចំនួន ៤៣ស្ថាប័ន វិទ្យុក្នុងស្រុកជាង ២០០ស្ថាប័ន ទូរទស្សន៍ ២០ស្ថាប័ន និងគេហទំព័រ ឬ Website ចំនួន ១៤៨ស្ថាប័ន បានចុះបញ្ជី។
ប៉ុន្តែអ្នកឃ្លាំមើលនិយាយថា ស្ថាប័នទាំងនោះគ្រាន់តែជាឧបករណ៍ដើម្បីបំពងសំឡេងរបស់បក្សកាន់អំណាចតែប៉ុណ្ណោះ ហើយរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯងក៏មិនដែលយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះការចុះផ្សាយរបស់ស្ថាប័នទាំងនោះដែរ ព្រោះបានដឹងច្បាស់ថាគ្មានអ្វីក្រៅតែនិយាយអំពីសកម្មភាពល្អៗរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីរបស់បក្សនោះទេ។
ផ្ទុយទៅវិញ សារព័ត៌មានមួយចំនួនដែលក្រុមរបស់លោក ហ៊ុន សែន បង្ខំឲ្យបិទទ្វារនោះសុទ្ធសឹងតែជាសារព័ត៌មានដែលហ៊ានសរសេរឆ្លុះបញ្ចាំងនូវការពិតជាក់ស្តែង។
ជុំវិញបញ្ហានេះ ទិន្នន័យសង្គមស៊ីវិលបានលាតត្រដាងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៤ មក យ៉ាងហោចណាស់អ្នកសារព័ត៌មានជិត ២០នាក់ត្រូវបានសម្លាប់នៅកម្ពុជា ក្នុងនោះស្ទើរតែគ្រប់ករណីទាំងអស់ ជនរងគ្រោះត្រូវបានផ្តាច់ជីវិតក្នុងពេលកំពុងបំពេញការងារ ជាពិសេសនៅពេលដែលអ្នកទាំងនោះស៊ើបអង្កេតទៅលើបញ្ហារសើបនានា ដូចជាបញ្ហាអំពើពុករលួយ ភាពអយុត្តិធម៌សង្គម និងរឿងនយោបាយទាក់ទិនទៅនឹងការដឹកនាំគ្មានតម្លាភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលឯកបក្សបច្ចុប្បន្ន។
ស្ថានទូតអាល្លឺម៉ង់ ប្រចាំនៅកម្ពុជា ធ្លាប់បានអះអាងកាលពីចុងឆ្នាំ២០២១ ថា នៅពេលដែលអ្នកសារព័ត៌មានរងការវាយប្រហារដោយសារការងាររបស់ពួកគេ មិនមែនត្រឹមតែជាការរំលោភសិទ្ធិបុគ្គលអំពីសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិរបស់អ្នកសារព័ត៌មានប៉ុណ្ណោះទេ តែជាការរំលោភសិទ្ធិសមូហភាពរបស់សង្គមក្នុងការទទួលបានព័ត៌មានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ អង្គការ Freedom House បានចាត់ទុកសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា ថាមិនមានសេរីភាពពេញលេញ ខណៈអង្គការអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែន (RSF) បានដាក់ចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសកម្ពុជាលេខ១៤៤ ក្នុងចំណោម ១៨០ សម្រាប់ឆ្នាំ២០២០ កន្លងទៅ។ អង្គការដដែលបញ្ជាក់ថា សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា បានបន្តធ្លាក់ចុះ ៣ឆ្នាំជាប់ៗគ្នា គឺក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ឆ្នាំ២០១៩ និងឆ្នាំ២០២០ ខណៈឆ្នាំ២០២២ នេះ មិនអាចងើបឡើងទៅរកភាពល្អប្រសើរនោះទេ មានតែដុនដាបជាងមុន៕