កាលពីថ្ងៃទី១៨ ឧសភា រដ្ឋាភិបាលហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែត បានបញ្ជូនពាក្យស្នើសុំជាផ្លូវការជាសមាជិករបស់អង្គការយោធាណាតូ (NATO) ប៉ុន្តែបើយោងតាមលក្ខន្តិកៈរបស់អង្គការយោធាតំបន់អឺរ៉ុបមួយនេះ ការក្លាយជាសមាជិកណាតូ ត្រូវឆ្លងកាត់ការឯកភាពទាំងស្រុងពីសមាជិកទាំង ៣០ប្រទេសដែលគេហៅមតិកុងសង់ស៊ីស។
អង្គការណាតូ ដែលហៅថាអង្គការសន្ធិសញ្ញាអាត្លង់ទិចខាងជើង គឺជាសម្ពន្ធមិត្តការពារដ៏ធំបំផុតនៅអឺរ៉ុប ដោយមានប្រទេសចំនួន ៣០ជាសមាជិក ហើយភាគច្រើនប្រទេសនៅអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
អង្គការដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសបែលហ្ស៊ិកមួយនេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅពេលសង្គ្រាមត្រជាក់បានចាប់ផ្តើម។ អង្គការសន្ធិសញ្ញាអាត្លង់ទិចខាងជើង ត្រូវបានបង្កើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី៤ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៤៩ ដោយមានប្រទេសចំនួន ១២ជាស្ថាបនិក។ ប្រទេសជាស្ថាបនិកទាំងនោះរួមមាន ប្រទេសបែលហ្ស៊ិក អង់គ្លេស កាណាដា ដាណឺម៉ាក បារាំង អ៊ីស្លង់ អ៊ីតាលី លុចហ្សំបួរ ហុឡង់ដ៍ ន័រវែស ព័រទុយហ្គាល់ និងអាមេរិក។
ប៉ុន្តែសម្រាប់តួកគី ជាសមាជិករបស់ណាតូ នៅឆ្នាំ១៩៥២។ អ្នកចូលរួមបន្ទាប់ទៀតនោះ គឺប្រទេសក្រិក និងតួកគី នៅឆ្នាំ១៩៥២ អាល្លឺម៉ង់នៅឆ្នាំ១៩៥៥ ហើយប្រទេសអេស្ប៉ាញ នៅឆ្នាំ១៩៨២។
ការបង្កើតក្រុមយោធាតំបន់នេះ គឺព្រោះតែមានការភ័យខ្លាចកម្លាំងអនុត្តរភាពរបស់សហភាពសូវៀត ដែលពង្រីកលទ្ធិកុម្មុយនីស្តនៅទូទាំងពិភពលោក តាមរយៈការឈ្លានពានប្រទេសជិតខាង។ សម្រាប់តួកគី ចូលសមាជិកណាតូនៅពេលនោះ គឺពិតណាស់តួកគីភ័យខ្លាចការឈ្លានពានពីសំណាក់សហភាពសូវៀតផងដែរ។
ចុះហេតុអ្វីបានជាតួកគី ដែលរត់សុំចូលរួមជាមួយណាតូ ព្រោះខ្លាចសហភាពសូវៀត បែរជាព្យាយាមរាំងខ្ទប់ប្រទេសហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែត មិនឱ្យក្លាយជាសមាជិកណាតូទៅវិញ?
នៅក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សចុងក្រោយនេះ តួកគីដែលស្ថិតក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក Recep Tayyip Erdogan គឺជាប្រធានាធិបតីដំបូងគេបង្ហាញភាពស្និទ្ធស្នាលជាខ្លាំងទៅរកជនផ្ដាច់ការប្រទេសរុស្ស៊ី គឺលោក វ៉្លាឌីមៀរ ពូទីន (Vladimir Putin) ដោយក្រុង Ankara សម្រេចទិញប្រព័ន្ធការពារដែនអាកាស S-400 របស់រុស្ស៊ី ទោះជាអាមេរិក និងក្រុមណាតូមួយចំនួនជំទាស់ក៏ដោយ ព្រោះណាតូ មានជំហររួមគ្នា គឺមិនប្រើអាវុធរបស់គូប្រជែងនោះទេ។ ទោះជាបែបនេះក្ដី លោក Erdogan មិនដែលស្ដាប់ការព្រមានរបស់អាមេរិកម្តងណាឡើយ។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ ក្រុង Ankara ក៏មិនខ្លាចការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិកដែរ។ ទីបំផុត លោក ដូណាល់ ត្រាំ កាលនោះជាប្រធានាធិបតីអាមេរិក សឹងតែដកប្រទេសតួកគី ចេញពីសមាជិកណាតូទៅហើយ។
ឥឡូវនេះចូលដល់ចំណុចជំទាស់របស់លោកប្រធានាធិបតីតួកគី ដែលមានផែនការរាំងខ្ទប់ប្រទេសហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែត មិនឲ្យចូលជាសមាជិកណាតូ។ ជំហររបស់ក្រុង Ankara ដូចនេះ មើលទៅដូចជាមានការខ្សឹបដាក់ត្រចៀកពីមេដឹកនាំក្រុងមូស្គូ ឬដូចម្ដេច ព្រោះរបបក្រុងមូស្គូ ប្រឆាំងជាខ្លាំងប្រទេសទាំងពីរនេះសុំចូលសមាជិកណាតូ ដែលរុស្ស៊ីថាប្រទេសពីរនេះសុទ្ធតែមានព្រំដែនជាប់នឹងរុស្ស៊ីដោយផ្ទាល់។
បើមេដឹកនាំវិមានក្រឹមឡាំង ខ្សឹបដាក់ត្រចៀកលោកប្រធានាធិបតីតួកគី Erdogan ហើយរឿងនេះពិតមែន គឺលោក Erdogan និងតួកគី គឺជាសមាជិកក្លែងក្លាយរបស់អង្គការណាតូ។ តែបើគិតមួយជ្រុងទៀតដូចជាមិនសូវសមសោះ ព្រោះអាវុធដែលកងទ័ពអ៊ុយក្រែន កំពុងប្រើក្នុងដៃប្រយុទ្ធនឹងរុស្ស៊ី ក៏ជារបស់តួកគី ដែរ ដូចជាដ្រូន ជាដើម។
តើតួកគីចង់លេងល្បែងហ្គេមជាមួយរុស្ស៊ី ឬដូចម្ដេច? អ្វីដែលនាំឱ្យតួកគី ជំទាស់ប្រទេសហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែត មិនឱ្យក្លាយជាសមាជិកណាតូ គឺក្រោមហេតុផលតូចតាចប៉ុណ្ណោះ។
តួកគីបានដាក់លក្ខខណ្ឌឱ្យប្រទេសពីរនេះបោះសម្អាតខ្លួនជាមុនសិន គឺករណីជួយផ្ដល់ជម្រកឱ្យក្រុមប្រឆាំងនឹងលោក Erdogan ដែលពួកគេរត់ទៅនៅប្រទេសទាំងពីរនេះ ក្រោយពីត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលលោក Erdogan ចោទថាជាក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធពាក់ព័ន្ធការធ្វើរដ្ឋប្រហារមិនបានសម្រេចកាលពីឆ្នាំ២០១៦ ដែលកាលនោះគឺក្រុមនេះជាចលនាបដិវត្តន៍ទម្លាក់លោក Erdogan។ ក្រុមនេះមកពីគណបក្សប្រឆាំង គឺបក្សពលករ Kurdistan។
លោក Erdogan បានទាមទារឱ្យប្រទេសពីរនេះទទួលកំហុស តែប្រទេសពីរនេះមិនបានសុំទោស ហើយក៏មិនទទួលស្គាល់ថាខ្លួនគេមានកំហុសអ្វីនោះដែរ។
មេដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរនេះព្យាយាមពន្យល់លោក Erdogan ឱ្យយល់អំពីសារសំខាន់ដែលពួកគេសុំចូលសមាជិកណាតូ។ មកដល់ពេលនេះ តួកគីនៅមិនទាន់ទន់ជំហរនៅឡើយទេ។

តើតួកគីអាចឈ្នះក្នុងការរាំងខ្ទប់ប្រទេសហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែត មិនឱ្យក្លាយជាសមាជិកណាតូទី៣១ និង៣២ ដែរឬទេ?
ទំនងដូចជាទៅពុំរួចទេ ព្រោះមើលទៅដូចជាពុំមានប្រទេសណាផ្សេងទៀតចូលរួមជាមួយតួកគីនោះទេ។ ប្រទេសដែលមានឥទ្ធិពលខ្លាំងចង់ឱ្យហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែត ក្លាយជាសមាជិកណាតូ គឺសហរដ្ឋអាមេរិក អង់គ្លេស អាល្លឺម៉ង់ បារាំង កាណាដា ប៉ូឡូញ អ៊ីតាលី ហុឡង់ដ៍ បែលហ្ស៊ិក ហើយអគ្គលេខាធិការណាតូ លោក ជេន ស្តូលធែនបើក (Jens Stoltenberg) ក៏បានសម្រេចស្វាគមន៍ប្រទេសទាំងពីរនេះទៅហើយ។
លោក ជេន ស្តូលធែនបើក (Jens Stoltenberg) យល់ថា ការជំទាស់របស់ប្រទេសតួកគី ជាសិទ្ធិមួយដែររបស់ប្រទេសនេះ ប៉ុន្តែប្រទេសនេះត្រូវស្ដាប់ហេតុផលរបស់ប្រទេសហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែត និងត្រូវឈ្វេងយល់ថែមទៀតអំពីប្រទេសភាគច្រើនគាំទ្រប្រទេសពីរនេះជាសមាជិកណាតូ។ លោកថា ដំណោះស្រាយត្រូវឆ្លងកាត់តុចរចាជាមុនសិន ហើយត្រូវរករូបមន្តមួយឲ្យឃើញ។
យ៉ាងណា នៅពេលនេះ ប្រទេសហ្វាំងឡង់ និងស៊ុយអែត ក្លាយជាសម្ពន្ធភាពយោធាជាមួយនឹងអង់គ្លេស និងសហរដ្ឋអាមេរិកទៅហើយ។ បើប្រទេសពីរនេះរងការឈ្លានពានពីរុស្ស៊ី ដូចករណីប្រទេសអ៊ុយក្រែន គឺអង់គ្លេស និងអាមេរិក ចាំបាច់ត្រូវលើកទ័ពជួយប្រទេសពីរនេះ ហើយបើអង់គ្លេស និងអាមេរិកធ្លាក់ក្នុងសង្គ្រាមជាមួយរុស្ស៊ី គឺវាមិនខុសអ្វីដែលរុញឱ្យណាតូទាំងមូលចូលជួយប្រទេសមហាអំណាចពីរនេះ ព្រោះជាសមាជិកណាតូ គឺដូចមាត្រា៥ នៃលក្ខន្តិកៈរបស់ណាតូបានកំណត់ហើយនោះ។
មាត្រា៥ ចែងថា៖ «ការវាយប្រហារប្រដាប់អាវុធប្រឆាំងនឹងប្រទេសណាមួយដែលជាសមាជិកណាតូ នឹងត្រូវចាត់ទុកថាជាការវាយប្រហារមួយប្រឆាំងប្រទេសទាំងអស់របស់ណាតូ»។
មាត្រានេះតម្រូវឲ្យក្រុមសមាជិកឯកភាពចាត់វិធានការជាចាំបាច់ក្នុងការប្រើប្រាស់កម្លាំងទ័ពរួមគ្នាប្រឆាំងនឹងប្រទេសឈ្លានពាន៕