ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលសង្គមទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលុបចោលមាត្រានៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌដែលបានចែងអំពីបទ ញុះញង់បង្កភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម ដោយសារមាត្រានៃច្បាប់នេះមានខ្លឹមសារផ្ទុយទៅនឹងស្មារតីរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជាទាំងស្រុង។
អ្នកវិភាគនយោបាយ និងសង្គម បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ បានសរសេរលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកនៅថ្ងៃទី២១ មិថុនា នេះថា មាត្រា៤៩៤ និងមាត្រា៤៩៥ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌបានបង្ហាញឱ្យឃើញនូវការកំណត់ព្រំដែនក្នុងការចាត់វិធានការលើការរឹតត្បិតសេរីភាព ការហាមឃាត់នូវការប្រើប្រាស់សិទ្ធិ និងការបង្ក្រាបដោយការដាក់ទោសទណ្ឌដែលប្រាសចាកពីការធានាបាននូវសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងសិទ្ធិដទៃទៀតរបស់ពលរដ្ឋដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញទាំងស្រុង។
បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ អះអាងថា មាត្រា៤៩៤ និងមាត្រា៤៩៥ នេះ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្រើប្រាស់យ៉ាងពេញនិយមដើម្បីដាក់ទោសទណ្ឌលើអ្នកអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងលើអ្នកនយោបាយប្រឆាំង ដូចជាការចោទថា ពួកគេមានផែនការធ្វើបដិវត្តពណ៌ដើម្បីរំលំរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ ជាដើម។
ការទាមទារឱ្យលុបមាត្រានៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលរដ្ឋាភិបាលឯកបក្សដែលដឹកនាំដោយបក្សកាន់អំណាចរបស់លោក ហ៊ុន សែន បានចោទសកម្មជនសង្គម និងសកម្មជននយោបាយដាក់ពន្ធនាគារដោយប្រើមាត្រាដែលមិនត្រឹមត្រូវនៃច្បាប់ក្រមព្រហ្មទណ្ឌនេះពេញផ្ទៃប្រទេសសព្វថ្ងៃនេះ។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ជំពូក៣ ស្ដីពីសិទ្ធិ និងករណីយកិច្ចរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរមាត្រា៣១ ចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានសិទ្ធិស្មើគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ និងករណីយកិច្ចដូចៗគ្នាទាំងអស់ដែលកម្ពុជាទទួលស្គាល់ ដូចមានចែងក្នុងធម្មនុញ្ញនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ សេចក្តីប្រកាសជាសកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស ប៉ុន្តែការប្រើសិទ្ធិនេះត្រូវប្រព្រឹត្តតាមលក្ខខណ្ឌដែលកំណត់ក្នុងច្បាប់។
ចំណែកមាត្រា១៩ នៃកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងនយោបាយបានចែងថា មនុស្សគ្រប់រូបត្រូវមានសិទ្ធិសេរីភាពនៃការសម្ដែងមតិ ហើយសិទ្ធិនេះត្រូវរាប់បញ្ចូលទាំងសេរីភាពក្នុងការស្វែងរកព័ត៌មាន ទទួល និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងគំនិតយោបល់សព្វបែបយ៉ាង ដោយគ្មានកំណត់ព្រំដែនអ្វីទាំងអស់ ទោះទាំងតាមផ្ទាល់មាត់ក្តី ទាំងតាមការសរសេរ ឬបោះពុម្ពក្តី ក្នុងទម្រង់នៃសិល្បៈ ឬតាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដទៃទៀតក្តី។
របាយការណ៍ស្ដីពីនីតិរដ្ឋឆ្នាំ២០២១ របស់គម្រោងយុត្តិធម៌ពិភពលោក (The World Justice Project) បានលាតត្រដាងថា កម្ពុជាគឺជាប្រទេសដែលដឹកនាំគ្មានតម្លាភាព ពោរពេញដោយការគំរាមកំហែងសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ និងការមិនធានាបាននូវប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់ខ្លួនតាមផ្លូវតុលាការ ជាដើម ដែលបានធ្លាក់ទៅក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមាននីតិរដ្ឋអាក្រក់បំផុតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់លេខទី១៣៨ ក្នុងចំណោមប្រទេស១៣៩ នៅលើពិភពលោក៕