ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាល្លឺម៉ង់ អំពាវនាវឱ្យតុលាការកម្ពុជាពិចារណាឱ្យបានច្បាស់លាស់អំពីផលប្រយោជន៍របស់កម្ពុជានៃការសម្រេចឃុំខ្លួនប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា តាមសំណើរបស់តំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលបានធ្វើឡើងក្នុងសវនាការលើកទី៤៦ នៅថ្ងៃពុធ សប្តាហ៍នេះ។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាល្លឺម៉ង់ ប្រចាំកម្ពុជា លោក Christian Berger បានប្រតិកម្មភ្លាមៗនៅថ្ងៃទី២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ នេះ បន្ទាប់ពីព្រះរាជអាជ្ញាស្នើឱ្យតុលាការចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា ឡើងវិញ ថាតុលាការគួរតែគិតគូរឱ្យបានហ្មត់ចត់ពីលទ្ធផលទៅថ្ងៃខាងមុខចំពោះការសម្រេចចិត្តឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា ឡើងវិញ។
ការស្នើសុំឱ្យតុលាការឃុំខ្លួនមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា ឡើងវិញនេះ ត្រូវរងនូវការរិះគន់យ៉ាងចាស់ដៃពីមជ្ឈដ្ឋាននានាជុំវិញសវនាការនៅថ្ងៃនេះ។
នៅថ្ងៃទី២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ នេះ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានបើកសវនាការលើសំណុំរឿងប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា លើកទី៤៦ លើអង្គហេតុប្រទូសរ៉ាយ ប៉ុន្តែនៅក្នុងសវនាការនេះ តំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បែរជាស្នើទៅក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះឱ្យឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា ទៅវិញ ក្រោមហេតុផលថា លោក កឹម សុខា បានបំពានបម្រាមរបស់តុលាការនាពេលចុងក្រោយនេះ។ ក្នុងនោះ ព្រះរាជអាជ្ញាបានបង្ហាញរូបថតដែលនគរបាលយុត្តិធម៌តាមដានថតពីសកម្មភាពរបស់លោក កឹម សុខា កន្លងមក ដូចជាការចូលរួមពិធីអាពាហ៍ពិពាហ៍ ការចូលរួមពិធីបុណ្យដោយការថ្វាយបង្គំព្រះសង្ឃ និងសកម្មភាពទៅចាំការរបស់លោកនៅខេត្តកំពង់ចាម ជាដើម ដែលព្រះរាជអាជ្ញាចោទថាជាសកម្មភាពនយោបាយល្មើសទៅនឹងបម្រាមរបស់តុលាការ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះ លោក កូយ សៅ មិនបានអនុវត្តតាមសំណើរបស់ព្រះរាជអាជ្ញាទេ ប៉ុន្តែក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះបានព្រមានប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា មិនឱ្យធ្វើសកម្មភាពពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយបន្តទៀតនោះឡើយ ខណៈតុលាការក៏មិនបានបញ្ជាក់ឱ្យច្បាស់ដែរថា តើសកម្មភាពបែបណាជាសកម្មភាពនយោបាយ និងសកម្មភាពបែបណាជាសកម្មភាពមិនពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយនោះ។
ជុំវិញសវនាការលោក កឹម សុខា លើកទី៤៦ នៅថ្ងៃពុធ នេះ ក៏មានការរិះគន់ពីសំណាក់អ្នកវិភាគ អ្នកច្បាប់ និងអ្នកឃ្លាំមើលសង្គមជាច្រើនទៅកាន់តុលាការកម្ពុជា ទាក់ទិននឹងការស្នើសុំឱ្យឃុំខ្លួនមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា របស់ព្រះរាជអាជ្ញានេះព្រោងព្រាតផងដែរ។
សហមេធាវីការពារក្តីឱ្យប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក ចាន់ ចេន បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី២៩ មិថុនា នេះថា លោកសុំឱ្យតុលាការកំណត់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ថា តើសកម្មភាពដូចម្តេចដែលហៅថាសកម្មភាពនយោបាយ ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការអនុវត្ត។ លោកសួរថា តើការចូលរួមពិធីអាពាហ៍ពិពាហ៍ ការចូលរួមពិធីបុណ្យដោយការថ្វាយបង្គំព្រះសង្ឃ និងសកម្មភាពទៅចាំការ ជាដើម អាចចាត់ទុកថាជាសកម្មភាពនយោបាយដែរទេ?
លោក ចាន់ ចេន លើកឡើងថា ប្រសិនបើលោក កឹម សុខា ធ្វើសកម្មភាពឃោសនាដោយការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធកៀងគរពលរដ្ឋឱ្យបោះឆ្នោតឱ្យគាត់ ជាដើម នោះទើបចាត់ចូលក្នុងសកម្មភាពនយោបាយ ប៉ុន្តែបើផ្អែកតាមសកម្មភាពដែលលោក កឹម សុខា បានធ្វើសព្វថ្ងៃនេះ ហើយចោទថាជាការធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ នោះគឺជារឿងអយុត្តិធម៌កាន់តែខ្លាំងសម្រាប់រូបលោក។
ចំណែកប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក គឹម សុខ បានប្រាប់ The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី២៩ មិថុនា នេះដែរថា ការស្នើសុំឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា ឡើងវិញបែបនេះ បានរំលេចឱ្យឃើញថា លោក កឹម សុខា នៅតែមានឥទ្ធិពលលើឆាកនយោបាយនៅកម្ពុជា ជាងអ្នកនយោបាយណាៗទាំងអស់ដែលអាចគំរាមកំហែងដល់ការដឹកនាំរបស់មេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាច លោក ហ៊ុន សែន នៅពេលនេះ និងទៅថ្ងៃមុខ។
លោក គឹម សុខ អះអាងថា នៅពេលដែលពលរដ្ឋ និងតំណាងអង្គទូតនៅតែនាំគ្នាមកជួបលោក កឹម សុខា ដូចសព្វថ្ងៃនេះ ទោះតុលាការកម្ពុជាបានចោទគាត់ពីបទក្បត់ទៅហើយនោះ បានបង្ហាញឱ្យឃើញពីភាពអាម៉ាស់របស់លោក ហ៊ុន សែន យ៉ាងខ្លាំងថា ពលរដ្ឋ និងអ្នកការទូតមិនជឿលើការចោទប្រកាន់របស់តុលាការកម្ពុជានោះទេ ដែលធ្វើឱ្យលោក ហ៊ុន សែន លួចបញ្ជាតុលាការពីក្រោយខ្នងឱ្យគំរាមចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ឡើងវិញ ដើម្បីកុំឱ្យគាត់បន្តសកម្មភាពជួបប្រជាពលរដ្ឋ និងតំណាងអង្គទូតបន្តទៀត ក៏ដូចជាបំបាក់ស្មារតីអ្នកប្រជាធិបតេយ្យដែលមានលោក កឹម សុខា ជាគោលជំហរនៅពេលនេះផងដែរ។
ចំណែកអនុប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក ម៉ែន ណាត បានអះអាងថា ការព្រមានរបស់តុលាការនេះ គឺបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា លោក ហ៊ុន សែន កំពុងគំរាមលោក កឹម សុខា កាន់តែខ្លាំងដើម្បីបិទសិទ្ធិសេរីភាពរបស់លោកមិនឱ្យមានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញនៅមុនការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២៣ ដែលកាន់តែខិតជិតមកដល់នាពេលខាងមុខនេះ។
លោក ម៉ែន ណាត បញ្ជាក់ថា បំណងពិតប្រាកដរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺចង់ឱ្យលោក កឹម សុខា នៅស្ងៀមមិនមានសកម្មភាពជួបជុំពលរដ្ឋអ្វីទាំងអស់ ប៉ុន្តែក្នុងនាមលោក កឹម សុខា ដែលបុគ្គលគំរូសម្រាប់អ្នកចង់បានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ មិនគួរនៅស្ងៀមតាមការចង់បានរបស់លោក ហ៊ុន សែន នោះទេ ប្រសិនបើលោក កឹម សុខា នៅស្ងៀមតាមការចង់បានរបស់លោក ហ៊ុន សែន នោះ មិនមែនជាដំណោះស្រាយសម្រាប់ការលើកស្ទួយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាឡើយ។
ទាក់ទិននឹងការរឹតត្បិតសេរីភាពមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា នេះ ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បណ្ឌិត គិន ភា ធ្លាប់បានលើកឡើងកាលពីពេលកន្លងទៅថា ក្នុងនាមលោក កឹម សុខា ជាអ្នកនយោបាយ តើអាចកំណត់និយមន័យបែបណាដើម្បីឲ្យត្រឹមត្រូវពិតប្រាកដថា សកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់គាត់ គឺជាសកម្មភាពពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយ ឬមិនពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយនោះ។
ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា ត្រូវបានអាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ ពីបទឃុបឃិតជាមួយរដ្ឋបរទេស ដើម្បីផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ប៉ុន្តែរហូតមកទល់នឹងពេលនេះ លោកនៅតែមានភាពស្អាតស្អំ ព្រោះតុលាការកម្ពុជាមិនទាន់កាត់ទោសលោកពីបទល្មើសណាមួយនៅឡើយទេ៕