បេសកជនពិសេសរបស់ប្រធានអាស៊ានទទួលបន្ទុកបញ្ហាមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលជិតផុតអាណត្តិ លោក ប្រាក់ សុខុន ចាត់ទុកការដោះលែងអ្នកទោសភូមា ពីរបបសឹកនៅពេលនេះ គឺជាសញ្ញាក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធី និងជាការវិវឌ្ឍជាវិជ្ជមានស្របតាមស្មារតី និងបំណងនៃកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ ៥ចំណុចរបស់អាស៊ាននាពេលកន្លងមក។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ថា ការដោះលែងអ្នកទោសជាទ្រង់ទ្រាយធំរបស់របបសឹកភូមានៅពេលនេះ គឺជាកាយវិការដ៏សំខាន់មួយក្នុងទិសដៅដ៏ត្រឹមត្រូវ ដើម្បីបង្កើតបរិយាកាសអំណោយផលសម្រាប់ចាប់ផ្តើមដំណើរការសន្ទនាក្នុងចំណោមភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ដែលកំពុងប្រឈមមុខដាក់គ្នាសព្វថ្ងៃនេះ។
លោក ប្រាក់ សុខុន លើកឡើងថា លោកនឹងធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចទៅប្រទេសភូមា លើកទី៣ នៅប៉ុន្មានសប្តាហ៍ខាងមុខនេះម្តងទៀត ក្នុងបំណងបន្តកិច្ចប្រឹងប្រែងក្នុងនាមប្រធានអាស៊ានដែលកម្ពុជាបានធ្វើតាំងពីដើមអាណត្តិរបស់ខ្លួន ដើម្បីជួយឱ្យវិបត្តិនៅភូមា វិលទៅរកប្រក្រតីភាពវិញ និងស្ថិតលើគន្លងប្រជាធិបតេយ្យនោះ។ លោកសង្ឃឹមថានឹងអាចបញ្ចប់នូវអំពើហិង្សា អាចផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ និងអាចកសាងជំនឿទុកចិត្តពីគ្រប់ភាគីសម្រាប់កិច្ចសន្ទនារកសន្តិភាពជុំវិញវិបត្តិរបស់ភូមានៅពេលនេះ។
កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters បានចុះផ្សាយថា របបសឹកភូមាបានសម្រេចដោះលែងអ្នកទោសជាង ៦ពាន់នាក់ ក្នុងនោះរួមមានអតីតអគ្គរដ្ឋទូតអង់គ្លេស អ្នកកាសែតជប៉ុន និងទីប្រឹក្សាជនជាតិអូស្ត្រាលីរបស់អតីតរដ្ឋាភិបាល អ្នកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ដើម្បីអបអរសាទរបុណ្យជាតិរបស់ខ្លួន។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការដោះលែងពលរដ្ឋភូមាក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំដែលរបបសឹកបានឃុំខ្លួនអស់រយៈពេលជាច្រើនខែមកនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីញញួរអាស៊ានត្រូវបានកម្ពុជាប្រគល់ទៅឱ្យប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូនេស៊ី លោក ចូកូ វីដូដូ បានត្រឹមតែ ៤ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ខណៈកម្ពុជាក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានដែលត្រូវដោះស្រាយវិបត្តិនៅភូមា រយៈពេលជិតមួយឆ្នាំកន្លងមកនេះ គឺគ្មានសញ្ញាវិជ្ជមានក្នុងការបន្ធូរបន្ថយពីរបបសឹកភូមានោះឡើយ ក្នុងនោះរបបសឹកលោក មីន អ៊ុងឡាំង ក៏បានប្រើច្បាប់កាត់ទោសប្រហារជីវិតពលរដ្ឋភូមាអស់ជាច្រើននាក់ថែមទៀត។
ក្រោយពីរដ្ឋប្រហារយោធាកាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ របបសឹករបស់លោក មីន អ៊ុងឡាំង បានសម្លាប់ពលរដ្ឋភូមាអស់រាប់ពាន់នាក់ ក្នុងនោះអាជ្ញាធរនៃរបបសឹកភូមានេះក៏បានប្រហារជីវិតសកម្មជនប្រជាធិបតេយ្យចំនួន ៤នាក់ផងដែរ ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាបានចូលរួមសកម្មភាព «ភេរវកម្ម» នៅក្នុងប្រទេស ដោយអនុវត្តទៅតាមច្បាប់ប្រឆាំងអំពើភេរវកម្មរបស់ភូមា ដែលរបបសឹកទើបកែប្រែក្រោយការឡើងកាន់អំណាចរបស់ខ្លួន។
ក្រៅពីអ្នកទាំង ៤នាក់នេះ ក៏មានមនុស្សជាង ១០០នាក់ទៀតដែរដែលត្រូវរបបសឹកភូមា ផ្ដន្ទាទោសប្រហារជីវិតដូចគ្នា ខណៈមនុស្សជាង ១ម៉ឺននាក់ផ្សេងទៀតកំពុងត្រូវបានឃុំខ្លួន និងជាង ២ពាន់នាក់ទៀតត្រូវបានសម្លាប់ដោយរបបសឹកនេះ ចាប់តាំងពីពួកគេដណ្តើមអំណាចពីរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលរបស់អ្នកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី មក។
ស្ថាបនិកអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត លោក សេក សុជាតិ បានលើកឡើងក្នុងកម្មវិធី Idea Talk នៃសារព័ត៌មាន The Cambodia Daily កាលពីរាត្រីថ្ងៃទី១៧ វិច្ឆិកា នេះថា ការសម្រេចចិត្តដោះលែងពលរដ្ឋភូមា ជាលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំដែលមិនធ្លាប់មានចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហាររបស់ខ្លួនបែបនេះ គឺដោយសារតែរបបសឹកភូមា ដឹងយ៉ាងច្បាស់ពីសម្ពាធរបស់មេដឹកនាំអាស៊ាននានា និងការសម្រេចចិត្តរបស់មេដឹកនាំពិភពលោកដទៃទៀតដែរ ដែលពួកគេបានអនុម័តក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានដែលទើបនឹងបញ្ចប់ទៅកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។ ជាងនេះទៀត របបសឹកភូមា ក៏ដឹងដែរថា ប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលជាប្រធានអាស៊ាននៅឆ្នាំក្រោយ មិនមែនមានជំហរដូចកម្ពុជាដែលសម្របទៅតាមទំនើងចិត្តរបស់ខ្លួននោះទេ។
កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ មេដឹកនាំអាស៊ានបានចេញសេចក្តីសម្រេចចិត្តមួយជុំវិញការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទទាំង ៥ចំណុចរបស់ខ្លួន ទាក់ទិននឹងវិបត្តិនៅភូមា ថា វិបត្តិនៅភូមានៅតែស្ថិតក្នុងស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរ និងផុយស្រួយដដែល ក្នុងនោះមេដឹកនាំអាស៊ានបានដាក់លក្ខខណ្ឌរហូតដល់ ១៥ចំណុច ដោយបញ្ជាក់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទទាំង ៥ចំណុចនៅតែមានសុពលភាព និងគួរតែត្រូវបានអនុវត្តទាំងស្រុង ហើយអាស៊ានត្រូវតែរកវិធីផ្សេងទៀតដើម្បីជំរុញឱ្យរបបសឹកអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងទាំង ៥ចំណុចនេះឱ្យបាន៕