លោក ហ៊ុន សែន អំពាវនាវទៅបរទេស និងអ្នកនយោបាយមួយចំនួនឈប់ធ្វើយុទ្ធនាការបង្ខូចឈ្មោះកម្ពុជា ថាកម្ពុជាផ្ដល់កំពង់ផែរាមនៅខេត្តព្រះសីហនុ ឲ្យចិនទៀត ដោយសាររឿងនេះរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ លោក ទៀ បាញ់ បានបង្ហាញរួចអស់ហើយ។
ក្នុងពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រជូននិស្សិតសាកលវិទ្យាល័យបៀលប្រាយ (BBU) នាថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ លោក ទៀ បាញ់ បានបញ្ជាក់រួចហើយថា មិនមានការផ្ដល់មូលដ្ឋានទ័ពនៅកំពង់ផែសមុទ្ររាមក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ ទៅឲ្យចិនឡើយ ប៉ុន្តែបើបរទេស និងអ្នកនយោបាយទាំងនោះមិនជឿ គឺដោយសារពួកគេមានគោលបំណងចង់រករឿងរូបលោកតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកថា បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាកំពុងពង្រឹងសមត្ថភាពកំពង់ផែយោធារបស់កម្ពុជា ដែលធ្វើនៅលើទឹកដីខ្លួនឯង ដោយការធ្វើមូលដ្ឋានកងទ័ពនោះ លោកថាមិនមានទៅគំរាមកំហែងនរណាទេ តែគ្រាន់តែធ្វើដើម្បីពង្រីកសមត្ថភាពកងទ័ពជើងទឹករបស់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកក៏បានច្រានចោលចំពោះការចុះផ្សាយរបស់កាសែតមួយដែលថា ទីតាំងកំពង់ផែសមុទ្ររាមដែលកំពុងសង់សំណង់អាចដាក់នាវាចុះចតយន្តហោះរបស់ចិន ចំនួន ២គ្រឿងនោះ ថាជារឿងមិនពិត។ លោកចាត់ទុកការវិភាគ និងសរសេរអត្ថបទនោះថាជាមនុស្សមានខួរក្បាលអន់ ព្រោះថាបើចិនចង់ចតយន្តហោះមែន គឺអាចចុះនៅព្រលានយន្តហោះកងកេង នៅក្បែរនោះបាន ដោយមិនចាំបាច់ទៅចុះក្នុងទឹកនោះទេ។
លោកស្នើទៅបរទេស និងអ្នកនយោបាយទាំងនោះថា កុំបបួលខ្មែរ និងចិនឆ្កួត ប៉ុន្តែបើពួកគេចង់ឆ្កួតនោះ គឺឆ្កួតតែឯងទៅ ដោយថាលោកមិនល្ងង់ឲ្យចិនមកកាន់កាប់ស្រុកខ្មែរទេ ហើយចិនក៏មិនល្ងង់មកកាន់កាប់ស្រុកខ្មែរដោយយកនាវាដឹកយន្តហោះមកដាក់នៅផែរាមនោះដែរ។
បុរសខ្លាំងកាន់អំណាចតត្រកូល លោក ហ៊ុន សែន ព្រមានទៅមិត្តភក្ដិបរទេសដែលទំនងលោកសំដៅទៅលើសហរដ្ឋអាមេរិក និងអ្នកនយោបាយដែលកំពុងរស់នៅក្រៅប្រទេសថា ឈប់ធ្វើយុទ្ធនាការបង្ខូចឈ្មោះកម្ពុជាលើរឿងសង់ផែសមុទ្ររាមទៀតទៅ បើមិនដូច្នោះទេ កម្ពុជាប្រើសិទ្ធិបន្ទច់បង្អាក់យន្តការកុងសង់ស៊ីសក្នុងនាមជាសមាជិកអាស៊ាន។
ក្រៅពីព្រមានហើយ លោកថាបើចង់មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយអាស៊ាន ត្រូវធ្វើទំនាក់ទំនងជាមួយសមាជិកទាំងអស់ រួមទាំងកម្ពុជាផងដែរ ដោយត្រូវឈប់ធ្វើយុទ្ធនាការបង្ខូច និងបំផ្លាញកេរ្តិ៍ឈ្មោះកម្ពុជាទៀតទៅ។
លោកបន្តថា ការធ្វើយុទ្ធនាការនេះ វានឹងប៉ះពាល់ដល់ការបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ២០២៣ នេះ ដែលកម្ពុជាកំពុងរៀបចំការបោះឆ្នោតផងដែរ។
ទោះបីជាលោក ហ៊ុន សែន បានចេញមុខបដិសេធម្ដងហើយម្ដងទៀតក៏ដោយ ប៉ុន្តែរូបភាពផ្កាយរណបនៃក្រុមហ៊ុន ផ្លាណិត ឡេបស៍ (Planet Labs) របស់អាមេរិក កាលខែមករា ឆ្នាំ២០២៣ បានបង្ហាញពីការអភិវឌ្ឍនៅមូលដ្ឋានទ័ពជើងទឹករាម ដែលទទួលបានជំនួយពីប្រទេសចិន នឹងអាចជួយឲ្យមហាអំណាចកុម្មុយនីស្តមួយនេះពង្រីកឥទ្ធិពលយោធារបស់ខ្លួន ដែលមិនត្រឹមតែនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ឡើយ គឺថែមទាំងនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ផងដែរ។
ក្នុងជំនួបទ្វេភាគីក្នុងនាមលោក ហ៊ុន សែន ជាប្រធានអាស៊ាននៅរាជធានីភ្នំពេញកាលថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ជាមួយប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ចូ បៃដិន (Joe Biden) ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ពេលនោះលោក បៃដិន បានបង្ហាញក្តីកង្វល់របស់ប្រទេសមហាអំណាចមួយនេះចំពោះបញ្ហាមូលដ្ឋានយោធារាម ដែលត្រូវបានសង្ស័យថាផ្តល់សិទ្ធិផ្ដាច់មុខឲ្យកងទ័ពចិន។
ចំណែកកាសែតអាមេរិក The Wall Street Journal កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ បានចុះផ្សាយអត្ថបទមួយដោយអះអាងថា កម្ពុជានិងចិនបានចុះហត្ថលេខាជាសម្ងាត់លើកិច្ចព្រមព្រៀងយោធាមួយជាមួយគ្នា។ ប្រភពដដែលបន្តថា កិច្ចព្រមព្រៀងនោះ កម្ពុជាបានអនុញ្ញាតឲ្យចិនមានសិទ្ធិផ្ដាច់មុខប្រើប្រាស់មូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាមក្នុងរយៈពេល ៣០ឆ្នាំ ហើយកិច្ចព្រមព្រៀងនេះអាចបន្តឡើងវិញនៅរៀងរាល់ ១០ឆ្នាំម្ដង។
The Wall Street Journal បញ្ជាក់ថា កម្ពុជាក៏បានអនុញ្ញាតឲ្យចិនដាក់ពង្រាយបុគ្គលិកយោធា រក្សាទុកសព្វាវុធ និងអនុញ្ញាតឲ្យនាវាចម្បាំងចិនចូលចតបានថែមទៀតផង៕