ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលសង្គមលើកឡើងថា នៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាបោះបង់ចោលការអនុវត្តតាមបែបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នោះកម្ពុជានឹងដើរចូលទៅក្នុងដានប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ជូរចត់របស់ខ្លួនដូចដែលធ្លាប់កើតមានមុនកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ដែលនឹងឆ្ពោះទៅរកការដឹកនាំតាមរបបនយោបាយផ្ដាច់ការ។
សកម្មជនកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស លោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន បានលើកឡើងក្នុងកម្មវិធី Idea Talk នៃសារព័ត៌មាន The Cambodia Daily កាលពីរាត្រីថ្ងៃទី២៨ មីនា ថា ប្រសិនបើប្រទេសកម្ពុជាបាត់បង់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នោះពិតណាស់កម្ពុជានឹងប្តូរមកនូវរបបផ្ដាច់ការ ហើយរបបនេះនឹងធ្វើការផ្លាស់ប្ដូរច្បាប់ទាំងអស់ ជាពិសេសគឺរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីគាបសង្កត់សិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋដែលជាការប្តូរមកវិញនូវការបើកសិទ្ធិកាន់តែធំទូលាយសម្រាប់អ្នកមានអំណាច ដែលពួកគេអាចធ្វើអ្វីៗស្រេចតែនឹងចិត្ត។
សកម្មជនកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសរូបនេះព្រមានថា នៅពេលដែលអំណាចរបស់អ្នកដឹកនាំអាចគាបសង្កត់ទៅលើច្បាប់កំពូលរបស់ប្រទេសបានហើយនោះ ពលរដ្ឋដែលចង់បានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នឹងត្រូវរងនូវការចោទប្រកាន់គ្រប់បែបយ៉ាង ដូចជាការចោទពីបទក្បត់ជាតិ ជាដើម ក្រោមលេសថាការទាមទាររបស់ពួកគេ គឺរំលោភលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឬច្បាប់នានាដែលមានចែង ខណៈច្បាប់នោះត្រូវបានគេកែប្រែដើម្បីបម្រើមហិច្ឆតារបស់អ្នកមានអំណាចទៅហើយនោះ។
លោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន សង្កត់ធ្ងន់ថា ប្រសិនបើប្រទេសកម្ពុជាធ្លាក់ចូលទៅក្នុងការដឹកនាំតាមបែបកុម្មុយនីស្តផ្ដាច់ការ សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនឹងបាត់បង់ទាំងអស់ ខណៈប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចនយោបាយរបស់កម្ពុជាជាមួយប្រទេសលោកសេរី ក៏នឹងត្រូវប្រឈមនឹងឧបសគ្គ ហើយអធិបតេយ្យជាតិរបស់កម្ពុជាក៏ស្ថិតក្នុងភាពផុយស្រួយថែមទៀត ទាំងការបាត់បង់ និងស្ថិតក្នុងការគ្រប់គ្រងរបស់បរទេសឈ្លានពានផងដែរ។
លោក មាស ជា អនុប្រធានទី១ នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក (CNRP-USA) បានលើកឡើងក្នុងកិច្ចពិភាក្សានេះដែរថា ដើម្បីថែរក្សាសន្តិភាពឱ្យបានពេញលេញ និងជានិរន្ត កម្ពុជាគ្មានជម្រើសផ្សេងក្រៅពីការប្រកាន់យករបបប្រជាធិបតេយ្យឱ្យបានរឹងមាំដូចដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួននោះទេ។
លោក មាស ជា ត្អូញត្អែរថា ជាអកុសល ប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ គឺមានតែគ្រោងឆ្អឹង ឬមានតែឈ្មោះដែលបានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែការអនុវត្តជាក់ស្តែង គឺផ្ទុយស្រឡះពីខ្លឹមសារដើមនៃច្បាប់កំពូលនេះ ហើយការដឹកនាំដែលប្រាសចាកពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យបែបនេះ នឹងធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជា រួមទាំងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរបាត់បង់នូវផលប្រយោជន៍សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍរបស់ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់ទៅថ្ងៃមុខ។
ក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ កម្ពុជាបានប្រកាសទទួលយករបបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ដែលបានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួនក្នុងមាត្រាទី១ ក្នុងចំណោមមាត្រាជាង ១០០ផ្សេងទៀត ដែលចែងអំពីអធិបតេយ្យជាតិ ឯករាជភាព និងការពារសិទ្ធិមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ ជាដើម ប៉ុន្តែប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាដែលដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវគេមើលឃើញថា បានធ្លាក់ចុះ និងដើរថយក្រោយពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ និងពីមួយអាណត្តិទៅមួយអាណត្តិ។
ជាក់ស្តែង ក្រោយបក្សកាន់អំណាចដឹកនាំដោយឯកបក្ស កម្ពុជាបានធ្លាក់ទៅក្នុងប្រទេសដែលមានស្ថានភាពអាក្រក់ជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងនោះអង្គការ Freedom House បានចេញរបាយការណ៍របស់ខ្លួននៅឆ្នាំ២០២២ នេះថា ប្រព័ន្ធនយោបាយរបស់ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គ្រប់គ្រងផ្ដាច់មុខទាំងស្រុង ក្នុងនោះគណបក្សប្រឆាំង បណ្ដាញសារព័ត៌មានឯករាជ្យ អ្នកតវ៉ាទាមទារសិទ្ធិសេរីភាព និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅក្នុងភាពភ័យខ្លាចគ្រប់ៗគ្នា។
ចំណែកអង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិ (Transparency International) បានលាតត្រដាងកាលពីដើមខែមករា ឆ្នាំ២០២២ នេះថា កម្ពុជាបានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងប្រទេសដែលប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយធ្ងន់ធ្ងរចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១២ មក គឺស្ថិតក្នុងចន្លោះលំដាប់លេខរៀងចាប់ពី១៥៧ ដល់លេខរៀងជាង ១៦០ ក្នុងចំណោមប្រទេស ១៨០ នៅលើពិភពលោក។
ដោយឡែកអង្គការគម្រោងយុត្តិធម៌ពិភពលោក ក៏បានបន្តដាក់ពិន្ទុកម្ពុជាស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ទាបជាថ្មីម្តងទៀតដែរ ដោយឲ្យឈរក្នុងលេខរៀងទី១៣៩ ក្នុងចំណោម ១៤០ប្រទេសដែលមាននីតិរដ្ឋទាបបំផុតកាលពីអំឡុងខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅនេះ៕