កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី៦ ខែសីហា នេះជាគម្រប់ខួប ៧៨ឆ្នាំនៃការទម្លាក់គ្រាប់បែកបរមាណូលើកោះហ៊ីរ៉ូស្ហ៊ីម៉ា នៃប្រទេសជប៉ុន ដោយកងទ័ពអាកាសសហរដ្ឋអាមេរិក។ តែក្នុងឱកាសនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន ហ្វូមីអូ គីស៊ីដា បានថ្កោលទោសរុស្ស៊ីដែលគំរាមកំហែងចង់បញ្ឆេះសង្គ្រាមនុយក្លេអ៊ែរវាយប្រហារទៅលើទឹកដីអ៊ុយក្រែន ទៅវិញ។
នៅក្នុងពិធីប្រារព្ធខួប ៧៨ឆ្នាំនៃការទម្លាប់គ្រាប់បែកបរមាណូលើកោះហ៊ីរ៉ូស្ហ៊ីម៉ា និងណាកាសាគី ដែលមានអ្នកចូលរួមជាជនរងគ្រោះ និងឥស្សរជនបរទេសមកពី ១១១ប្រទេស តែលើកនេះពុំមានតំណាងប្រទេសរុស្ស៊ី និងបេឡារុស នោះទេ។ លោក ហ្វូមីអូ គីស៊ីដា បានលើកឡើងពីសោកនាដកម្មដែលប្រជាជនជប៉ុនរងគ្រោះស្លាប់បាត់បង់ជីវិត។ ប៉ុន្តែសាររបស់លោក ហ្វូមីអូ គីស៊ីដា បានលើកឡើងយ៉ាងច្រើនឆ្លើយតបទៅនឹងសាររបស់មេដឹកនាំវិមានក្រឹមឡាំង ដែលគំរាមវាយប្រហារទៅលើទឹកដីអ៊ុយក្រែន ដោយក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរ។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនចាត់ទុកសាររបស់មេដឹកនាំរុស្ស៊ី ថាជាការបង្ហាញកំហឹងដ៏ឈឺចាប់ចំពោះសាច់ញាតិជនរងគ្រោះដែលបានបាត់បង់គ្រួសាររបស់ពួកគេដោយសារការទម្លាក់គ្រាប់បែកបរមាណូលើកោះហ៊ីរ៉ូស្ហ៊ីម៉ា និងណាកាសាគី។
បើនិយាយទៅមានតែជប៉ុនមួយគត់ដែលបានរងគ្រោះពីការវាយប្រហារដោយអាវុធប្រល័យលោកនេះក្នុងសម័យសង្គ្រាមលោក។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ្វូមីអូ គីស៊ីដា បានថ្លែងថា សហគមន៍អន្តរជាតិត្រូវតែបញ្ចេញសំឡេងរួមតែមួយប្រឆាំងនឹងការប្រើអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។
ជាមួយគ្នានេះ អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ អង់តូនីញ៉ូ ហ្គូទែរេស ក៏បានថ្លែងក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់លោកថា គ្រាប់បែកបរមាណូលើកោះហ៊ីរ៉ូស្ហ៊ីម៉ា និងណាសាគី ជាការបញ្ជាក់អំពីការសោកស្តាយបំផុតដែលប្រទេសខ្លះនៅតែយកអាវុធនុយក្លេអ៊ែរមកគំរាមប្រល័យលោក។
ការទម្លាក់គ្រាប់បែកបរមាណូលើកោះហ៊ីរ៉ូស្ហ៊ីម៉ា ថ្ងៃទី៦ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៤៥ បានសម្លាប់មនុស្សប្រមាណ ១៤ម៉ឺននាក់ ហើយមនុស្សប្រមាណ ៧ម៉ឺន ៤ពាន់នាក់បានស្លាប់នៅណាកាសាគី។
ចំពោះមេដឹកនាំរុស្ស៊ី ដែលគំរាមបាញ់ក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរជាអាវុធប្រល័យលោកទៅលើទឹកដីនៃប្រទេសអ៊ុយក្រែន គឺលោក ឌីមិតទ្រី មីដវិនឌៀវ អតីតប្រធានាធិបតីដែលបច្ចុប្បន្នជានាយករងទី១ នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិរុស្ស៊ីបន្ទាប់ពីលោក វ្លាឌីមៀ ពូទីន។ លោក មីដវិនឌៀវ ព្រមានថា ប្រសិនបើអ៊ុយក្រែនវាយយកបានទឹកដីទាំងអស់ពីរុស្ស៊ីមកវិញ រាប់ទាំងឧបទ្វីបគ្រីមៀ មានតែសង្គ្រាមនុយក្លេអ៊ែរទេដែលត្រូវបញ្ចប់សង្គ្រាម។
ឥឡូវនេះ រុស្ស៊ីបញ្ជូនគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរទៅដាក់ពង្រាយខ្លះៗហើយនៅលើទឹកដីនៃប្រទេសបេឡារុស ដែលមានព្រំដែនជាប់នឹងអ៊ុយក្រែន ហើយក៏ជាប់នឹងប្រទេសប៉ូឡូញ និងប្រទេសលីទុយអានី ដែលជាសមាជិកយោធាណាតូដែរ។
ប្រធានាធិបតីបេឡារុស លោក អាឡិចហ្សង់ឌឺ លូកាឆេនកូ ដែលពួកបស្ចិមប្រទេសហៅថាជាអាយ៉ងលោកប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី វ្លាឌីមៀ ពូទីន ក៏បានព្រមានថា បើប្រទេសរបស់លោកធ្លាក់ក្នុងការឈ្លានពានពីប្រទេសណាក៏ដោយ គឺក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរដែលមាននៅលើទឹកដីរបស់លោកស្រាប់ហើយនេះ នឹងត្រូវតែប្រើប្រាស់វាដើម្បីការពារទឹកដីរបស់បេឡារុស។
ចំណែកសហរដ្ឋអាមេរិកជាប្រទេសមានក្បាលគ្រប់អាវុធប្រល័យលោកនេះលំដាប់ទី២ បន្ទាប់ពីរុស្ស៊ី បានចេញសារព្រមានទាំងរុស្ស៊ី និងបេឡារុស ថា កុំបង្កសង្គ្រាមអាវុធនេះឱ្យសោះ ដែលវាមិនត្រឹមគ្រោះថ្នាក់ប្រទេសរងគ្រោះនោះទេ គឺវាអាចគ្រោះថ្នាក់ចំពោះប្រទេសដែលបង្កសង្គ្រាមនុយក្លេអ៊ែរនេះដែរ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ភាពផុយស្រួយនៃការផ្ទុះសង្គ្រាមនុយក្លេអ៊ែរនេះ គឺងាយបំផុត។ តាមដំណឹងមកថា រុស្ស៊ីដាក់ពង្រាយក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរតាមព្រំដែនជាប់នឹងអ៊ុយក្រែនទៅហើយ។
នៅលើពិភពលោកនេះ ប្រទេសដែលមានក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរ គឺមាន ៩ប្រទេស រួមមាន៖
- រុស្ស៊ី មាន ៥៨៨៩គ្រាប់
- អាមេរិក មាន ៥២២៤គ្រាប់
- ចិន មាន ៤១០គ្រាប់
- បារាំង មាន ២៩០គ្រាប់
- អង់គ្លេស មាន ២២៥គ្រាប់
- ប៉ាគីស្ថាន មាន ១៧០គ្រាប់
- ឥណ្ឌា មាន ១៦៤គ្រាប់
- អ៊ីស្រាអែល មាន ៩០គ្រាប់ និង
- កូរ៉េខាងជើង មាន ៣០គ្រាប់។
ចំណែកសហរដ្ឋអាមេរិក បានដាក់ពង្រាយក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរនៅអឺរ៉ុបមាន ៥ប្រទេស គឺ៖
- អ៊ីតាលី មាន ៣៥គ្រាប់
- តួកគី មាន ២០គ្រាប់
- អាល្លឺម៉ង់ ១៥គ្រាប់
- បែលហ្ស៊ិក ១៥គ្រាប់ និង
- ហុឡង់ដ៍ មាន ១៥គ្រាប់។
នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់គេហទំព័រ www.icanw.org/nuclear_arsenals ៕