តំណាងរាស្ត្រអូស្ត្រាលីដើមកំណើតខ្មែរ ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើរដ្ឋាភិបាលដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតមិនត្រឹមត្រូវ និងមិនយុត្តិធម៌ ដោយការរឹតត្បិតលិខិតឆ្លងដែន និងបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិមន្ត្រីនៃរដ្ឋាភិបាលថ្មីទាំងនោះ។
តំណាងរាស្ត្រអូស្ត្រាលីដើមកំណើតខ្មែរប្រចាំរដ្ឋវិចតូរីយ៉ា លោក តាក់ ម៉េងហ៊ាង បានលើកឡើងក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋសភានៃប្រទេសអូស្ត្រាលី កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ ថា លោកក្រោកឈរឡើងនៅពេលនេះ គឺដើម្បីថ្កោលទោសការបោះឆ្នោតក្លែងក្លាយនៅកម្ពុជា ត្បិតការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាកាលពីចុងខែកក្កដា កន្លងទៅនេះ មិនមែនជាការបោះឆ្នោតដើម្បីលើកស្ទួយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនោះទេ ប៉ុន្តែជាការបោះឆ្នោតបន្លំភ្នែកអន្តរជាតិក្នុងបំណងផ្ទេរអំណាចពីលោក ហ៊ុន សែន ទៅកូនប្រុសរបស់គាត់ គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ប៉ុណ្ណោះ។
តំណាងរាស្ត្រអូស្ត្រាលីរូបនេះអះអាងថា ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២៣ នេះ គឺជាការបោះឆ្នោតដ៏អាម៉ាស់ជាទីបំផុតនៅចំពោះមុខពលរដ្ឋខ្មែរ និងចំពោះក្រសែភ្នែកអន្តរជាតិ ត្បិតគណបក្សនយោបាយដែលជាគូប្រជែងគួរឱ្យទុកចិត្តបានដូចជាគណបក្សភ្លើងទៀន ជាដើម ត្រូវបានបក្សកាន់អំណាចរារាំងមិនឱ្យចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតនេះទេ។
លោកបន្ថែមថា រូបភាពបែបនេះបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីការបោះឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ២០១៨ ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានឈ្នះអាសនៈតែម្នាក់ឯងក្នុងរដ្ឋសភាជាតិ បន្ទាប់ពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានរំលាយ និងមេដឹកនាំគណបក្សនេះ គឺលោក កឹម សុខា ត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួនរហូតកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ២៧ឆ្នាំនៅពេលនេះ។
លោក តាក់ ម៉េងហ៊ាង លើកឡើងថា ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានដាក់ឱ្យស្ថិតនៅក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ ដែលត្រូវអនុវត្តតាមរបបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សដោយការរៀបចំឱ្យមានការបោះឆ្នោតដោយយុត្តិធម៌ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ប៉ុន្តែក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់បក្សកាន់អំណាចជិត ៤០ឆ្នាំក្រោយវត្តមានកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស បើនិយាយថាកម្ពុជាជាប្រទេសប្រកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យនោះ វាគឺជារឿងគួរឲ្យអស់សំណើចបំផុត។
លោក តាក់ ម៉េងហ៊ាង បញ្ជាក់ថា សហគមន៍ខ្មែរនៅក្នុងរដ្ឋវិចតូរីយ៉ា នៃប្រទេសអូស្ត្រាលី នឹងបន្តសាមគ្គីគ្នាតវ៉ាចំពោះការអនុវត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលផ្ទុយពីលក្ខខណ្ឌដែលមានចែងក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ដើម្បីលុបបំបាត់អំពើរំលោភច្បាប់នានា ក្នុងបំណងធានានូវការលើកស្ទួយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាឡើងវិញ។
ការជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីដាក់ទណ្ឌកម្មលើរដ្ឋាភិបាលថ្មីរបស់កម្ពុជានេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៧ នេះ ត្រូវរងនូវការរិះគន់ថាជារដ្ឋាភិបាលដែលប្រសូតចេញពីការបោះឆ្នោតក្នុងផែនការផ្ទេរអំណាច ដែលជាការរំលោភលើខ្លឹមសារកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ ធ្ងន់ធ្ងរ។
កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ នេះ នាយករដ្ឋមន្ត្រីតពូជរបស់កម្ពុជា គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានលើកឡើងក្នុងពិធីជួបជាមួយកម្មករនៅតំបន់ព្រៃស្ពឺ រាជធានីភ្នំពេញថា ក្នុងពិធីជំនួបពិភាក្សារវាងលោកជាមួយប្រតិភូអាមេរិកកាលពីថ្ងៃចន្ទដើមសប្តាហ៍កន្លងទៅនេះ គឺបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា អាមេរិកបានទទួលស្គាល់រាជរដ្ឋាភិបាលថ្មីរបស់លោករួចហើយ ដូច្នេះមានន័យថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក គឺជារដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ មិនមែនដូចការចោទប្រកាន់របស់ក្រុមប្រឆាំងនោះទេ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ កាលពីចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ ប្រទេសអូស្ត្រាលី បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួនជុំវិញដំណើរការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាថា ប្រទេសអូស្ត្រាលីមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងអំពីបរិយាកាសនៃការបោះឆ្នោតជាតិ និងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ព្រោះថានៅមុនការបោះឆ្នោត មានការដកសិទ្ធិឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតរបស់គណបក្សប្រឆាំង ក៏ដូចជាការដាក់សម្ពាធទៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលផងដែរ។
ប្រទេសអូស្ត្រាលី លើកឡើងថា ការរឹតត្បិតនានាមិនអាចឱ្យពលរដ្ឋកម្ពុជាទទួលបានព័ត៌មាន ការបញ្ចេញមតិដោយសេរី ឬមានជម្រើសពិតប្រាកដនោះទេ ដូច្នេះក្នុងនាមអូស្ត្រាលីដែលជាដៃគូអស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍ក្នុងការគាំទ្រកម្ពុជាដើម្បីទទួលបាននូវសន្តិភាព ការអភិវឌ្ឍ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស ពិតជាមានក្តីបារម្ភជាខ្លាំងក្នុងនាមជាមិត្តយូរអង្វែង ដើម្បីបន្តនូវបំណងប្រាថ្នាក្នុងការធ្វើការជាមួយប្រទេសកម្ពុជាឆ្ពោះទៅរកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនាពេលអនាគត។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ អ្នកវិភាគនយោបាយ និងជាប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋលោក គឹម សុខ បានសរសេរលើគណនីហ្វេសប៊ុករបស់លោកនៅថ្ងៃទី៣១ សីហា នេះថា យោងតាមខ្លឹមសារលិខិតដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន សរសេរទៅកាន់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បង្ហាញថា រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន មិនបានទទួលស្គាល់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋាភិបាលថ្មីរបស់គាត់ថាជារដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់នោះឡើយ។
កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ នាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រទេសជប៉ុន លោក ហ្វូមីអូ គីស៊ីដា បានផ្ញើលិខិតអបអរសាទរលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដោយបញ្ជាក់ថា លោកមានបំណងសហការជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីរបស់កម្ពុជា ដើម្បីជំរុញនូវ ភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ខណៈលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ប្រទេសជប៉ុននឹងបន្តពិភាក្សាដោយស្មោះត្រង់ និងសហការជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធជាច្រើនទៀតនៅកម្ពុជា ដើម្បីរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា៕