អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល រិះគន់ថា ប្រព័ន្ធរដ្ឋបាលរបស់ប្រទេសកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នកំពុងត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាឋានសួគ៌ដ៏សុខសាន្តរបស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមួយចំនួន ដែលកំពុងប្រតិបត្តិការរកប្រាក់ចំណេញខុសពីគោលការណ៍របស់សាជីវកម្មរូបិយប័ណ្ណអន្តរជាតិ (IFC) លើប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរសព្វថ្ងៃ។
មន្ត្រីគ្រប់គ្រងផ្នែកសិទ្ធិការងារនៃមជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស (សង់ត្រាល់) លោក ឃុន ថារ៉ូ លើកឡើងក្នុងកម្មវិធី Idea Talk នៃសារព័ត៌មាន The Cambodia Daily កាលពីរាត្រីថ្ងៃទី២១ វិច្ឆិកា ថា ពិតមែនតែគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមានចំណែកចូលរួមជួយជំរុញសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ប៉ុន្តែក៏មានគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមួយចំនួនកំពុងកេងយកផលប្រយោជន៍ក្រោមរូបភាពនៃស្ថាប័នដែលមានតួនាទីជួយពលរដ្ឋក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ។ លោកបន្តថា ជាអកុសល ពួកគេមិនបានអនុវត្តតាមគោលការណ៍របស់ស្ថាប័នរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិដែលបានផ្តល់កម្ចីឱ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងនោះទេ។
លោក ឃុន ថារ៉ូ លើកឡើងថា ពលរដ្ឋខ្មែរបានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ជាពលរដ្ឋក្នុងប្រទេសដែលជំពាក់បំណុលច្រើនជាងគេនៅលើពិភពលោក ប៉ុន្តែគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុខ្លះក៏កំពុងប្រតិបត្តិការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងកម្រិតការប្រាក់ខ្ពស់ជាងប្រទេសដទៃទៀត ដែលនៅក្បែរខាងប្រទេសកម្ពុជាដែរ ដូចជា ប្រទេសថៃ និងវៀតណាម ជាដើម។
លោកបន្តថា ដើម្បីធានាភាពល្អប្រសើរសម្រាប់ប្រតិបត្តិការក្នុងការផ្តល់កម្ចីរបស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ រដ្ឋាភិបាលចាំបាច់ត្រូវតែធ្វើកំណែទម្រង់លើវិស័យឥណទាននេះជាបន្ទាន់ ព្រោះថាសព្វថ្ងៃនេះ កូនបំណុលរបស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមិនត្រឹមតែបង់ការប្រាក់ខ្ពស់ដល់ស្ថាប័នម្ចាស់បំណុលទេ ប៉ុន្តែត្រូវចំណាយថ្លៃសេវារដ្ឋបាលខ្ពស់ឱ្យស្ថាប័ននោះថែមទៀតរាល់ពេលប្រតិបត្តិការកម្ចីម្តងៗ។
អនុប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក អេង ឆៃអ៊ាង បានលើកឡើងក្នុងកម្មវិធីជជែកពិភាក្សានេះដែរថា ការវិនិយោគធំៗទាំងអស់នៅកម្ពុជាមិនអាចដំណើរការទៅបាន ដោយគ្មានចំណែកភាគហ៊ុនរបស់ត្រកូលហ៊ុននោះទេ ដូច្នេះវិស័យធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់នៅស្រុកខ្មែរ គឺត្រូវតែមានភាគហ៊ុនរបស់ត្រកូលក្រាញអំណាចមួយនេះ។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង បញ្ជាក់ថា រាល់ប្រតិបត្តិការរបស់ធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់ គឺត្រូវស្ថិតនៅក្រោមការបង្គាប់បញ្ជារបស់ត្រកូលហ៊ុនទាំងស្រុង ដូច្នេះតម្លៃការប្រាក់ខ្ពស់ ការកំណត់តម្លៃសេវារដ្ឋបាល ការរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពលរដ្ឋដែលជាកូនបំណុលគ្មានលទ្ធភាពសង និងវិធានការដែលធ្វើឱ្យខូចប្រយោជន៍ពលរដ្ឋដទៃទៀត ក៏ត្រូវអនុវត្តតាមការសម្រេចរបស់ត្រកូលហ៊ុនដែរ។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី អះអាងថា រដ្ឋាភិបាលដែលបានដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន និងកំពុងបន្តដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីរបស់កម្ពុជានៅពេលនេះ បានឃុបឃិតជាមួយធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ច្របាច់កពលរដ្ឋក្រីក្រគ្រប់រូបភាព ជាហេតុធ្វើឱ្យពលរដ្ឋដែលជំពាក់បំណុលធនាគារវ័ណ្ឌករើខ្លួនមិនរួច ក្នុងនោះ កូនបំណុលសុខចិត្តសម្លាប់ខ្លួនដោយសារតែការមិនយកចិត្តទុកដាក់ពីរដ្ឋាភិបាល។
កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ កាសែតអន្តរជាតិ The Guardian បានចុះផ្សាយអំពីការធ្វើអត្តឃាតរបស់ពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិច បន្ទាប់ពីពួកគេបានជំពាក់បំណុលធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុវ័ណ្ឌក ក្នុងនោះក៏មានអ្នកជំពាក់បំណុលផ្សេងទៀតចង់ធ្វើអត្តឃាតដែរ ដោយសារតែគ្មានលទ្ធភាពរកប្រាក់ចំណូលសម្រាប់សងត្រឡប់ទៅគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងនោះវិញ ខណៈស្ថាប័នទាំងនោះបានបង្ខំឱ្យពួកគេត្រូវតែសងលុយត្រឡប់ទៅវិញ ទោះដឹងថាកូនបំណុលរបស់ខ្លួនមិនទាន់មានលទ្ធភាពសងក៏ដោយ។
The Guardian អះអាងថា ស្ថាប័នចំនួនបួនដែលស្ថិតនៅក្រោមការស៊ើបអង្កេតរបស់ IFC (The International Finance Corporation) ដែលជាស្ថាប័នអន្តរជាតិមានគោលដៅជួយធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ដោយការវិនិយោគក្នុងកំណើនវិស័យឯកជន ដូចជា គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុអម្រឹត គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ LOLC ខេមបូឌា ធនាគារហត្ថា និងធនាគារស្ថាបនា ដែលយ៉ាងហោចណាស់ កូនបំណុលម្នាក់នៃស្ថាប័នទាំងនេះបានសម្លាប់ខ្លួន និងប៉ុនប៉ងធ្វើអត្តឃាតដោយសារតែរងសម្ពាធពីម្ចាស់បំណុល។
ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍លើកឡើងថា IFC (The International Finance Corporation) គឺផ្នែកមួយដ៏សំខាន់របស់ធនាគារពិភពលោក (World Bank) ដែលបានផ្តល់កម្ចីដល់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ដូចជាប្រទេសកម្ពុជា ជាដើម ដោយយកការប្រាក់ទាបបំផុត ក្នុងបំណងឱ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងនោះជួយដល់ពលរដ្ឋខ្មែរដែលក្រីក្រ ទទួលបានឥណទានដើម្បីបង្កើតមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិត។ ប៉ុន្តែគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងនេះ បានអនុវត្តផ្ទុយពីគោលបំណងរបស់ IFC ទៅវិញ ដោយយកការប្រាក់ខ្ពស់ពីអ្នកខ្ចីបុល និងរឹបអូសយកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេថែមទៀត នៅពេលដែលកូនបំណុលទាំងនោះខ្វះលទ្ធភាពសងត្រឡប់ទៅវិញទាន់ពេល ខណៈរដ្ឋាភិបាលគ្មានវិធានការទប់ស្កាត់លើបញ្ហានេះឡើយ។
ទិន្នន័យសង្គមស៊ីវិល បង្ហាញថា ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋខ្មែរសរុប ១៧លាននាក់ គឺមានអ្នកដែលមានគ្រួសារចំនួនជាង ៣លាន ៦សែនគ្រួសារ ខណៈបំណុលដែលកើតចេញពីកម្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុគឺមានដល់ទៅ ៣លានកម្ចីឯណោះ ហើយតួលេខនេះបានបង្ហាញថា កម្ពុជាបានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ១ លើពិភពលោក ដែលបានជំពាក់បំណុលច្រើនជាងគេក្នុងចំណោមស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុជាង ៨០ស្ថាប័ន (៨៦ស្ថាប័ន) ដែលកំពុងរកប្រាក់ចំណេញក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ៕