ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ អំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិថ្មីរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ពិនិត្យ និងកាត់បន្ថយចំនួនក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះជួយមូលដ្ឋាន ដើម្បីកាត់បន្ថយបន្ទុកចំណាយរបស់រដ្ឋ ដោយងាកពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ និងសមត្ថភាពរបស់មន្ត្រីមូលដ្ឋានជំនួសវិញ។
អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត និងការស្រាវជ្រាវ លោក សេក សុជាតិ ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី៥ ធ្នូ នេះថា សមាសភាពដែលរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិថ្មីតែងតាំងជាក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះជួយមូលដ្ឋាននៅពេលនេះ គឺមានចំនួនកាន់តែច្រើនជាងអាណត្តិមុនៗ ខណៈប្រសិទ្ធភាពការងាររបស់ក្រុមការងារនេះ មិនទទួលបានផលច្រើនទេ និងជាការជ្រៀតជ្រែកការងារលើមន្ត្រីមូលដ្ឋានក៏មានកាន់តែច្រើនដែរ ដែលជាហេតុមិនឱ្យពួកគេហ៊ានសម្រេចចិត្តធ្វើការងារដោយពេញលេញក្នុងមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន។
លោក សេក សុជាតិ លើកឡើងថា ដើម្បីធានាប្រសិទ្ធភាពការងារនៃមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលទាំងថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ គ្មានអ្វីដែលត្រូវរដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់ពង្រឹងក្រៅពីការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានម៉ឺងម៉ាត់ឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ បើការអនុវត្តច្បាប់នៅតែធូររលុង ទោះបន្ថែមសមាសភាពក្រុមការងារច្រើនប៉ុនណាក៏ដោយ ក៏គ្មានប្រសិទ្ធភាពដែរ គឺមានតែធ្វើឱ្យខាតបង់ថវិកាជាតិទៅលើក្រុមការងារនោះប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិតរូបនេះ បញ្ជាក់ថា កន្លងមក មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលតែងឆ្លើយដាក់គ្នាដោយមិនទទួលខុសត្រូវលើការងាររបស់ខ្លួននោះទេ ដែលមូលហេតុនោះគឺដោយសារតែការតែងតាំងតួនាទីភារកិច្ចក្នុងការអនុវត្តការងារ គ្មានភាពច្បាស់លាស់ បណ្តាលឱ្យមន្ត្រីម្នាក់ៗឆ្លើយដាក់គ្នាទៅវិញទៅមករាល់ពេលដែលមានកំហុសកើតឡើងម្តងៗ ហើយបញ្ហាបែបនេះក៏ជាសញ្ញានៃការអនុវត្តការងារគ្មានប្រសិទ្ធភាព និងបង្ហាញពីការមិនទទួលខុសត្រូវរបស់មន្ត្រីទាំងនោះដែរ។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានផ្សព្វផ្សាយអនុក្រឹត្យដែលបានតែងតាំងសមាសភាពក្រុមការងារចុះជួយមូលដ្ឋានតាមបណ្តាខេត្តនានា ដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានចុះហត្ថលេខាជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ កន្លងទៅនេះ ក្នុងនោះក្រុមការងាររាជធានីភ្នំពេញមានចំនួន ២០៣នាក់ ក្រុមការងារខេត្តកំពង់ស្ពឺ មានចំនួន ១៨៨នាក់ ក្រុមការងារខេត្តសៀមរាប មានចំនួន ២៥០នាក់ និងតាមបណ្តាខេត្តផ្សេងទៀតដែលមានចំនួនក្រុមការងាររាប់រយនាក់ដូចគ្នា។
កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានចេញសេចក្តីសម្រេចស្ដីពីតួនាទីភារកិច្ចរបស់ក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះជួយមូលដ្ឋានផងដែរ ដោយកំណត់ឱ្យក្រុមការងារទាំងនោះដែលចុះមូលដ្ឋានរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗ ត្រូវពិគ្រោះពិភាក្សារៀបចំចាត់តាំងក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ឃុំ សង្កាត់ ក្នុងរាជធានីខេត្តនីមួយៗឱ្យបានរួចរាល់យ៉ាងយូរត្រឹមដំណាច់ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ នេះ។
ចំណែកក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានឃុំ-សង្កាត់នីមួយៗ ត្រូវពិគ្រោះពិភាក្សាដើម្បីបែងចែកសមាសភាពក្រុមការងារឱ្យចុះទទួលការងារតាមភូមិនានាក្នុងឃុំ និងសង្កាត់នីមួយៗឱ្យបានរួចរាល់យ៉ាងយូរត្រឹមដំណាច់ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ ខាងមុខនេះផងដែរ។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ ក្រុមអ្នកវិភាគលើកឡើងថា តាំងពីដើមរហូតមក គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដឹកនាំប្រទេសតាមរបៀបកុម្មុយនីស្ត ដូច្នេះការរៀបចំក្រុមការងារនានា ដូចជា ក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះជួយមូលដ្ឋាននេះ ជាដើម មិនមែនជាគោលដៅនៃការអភិវឌ្ឍជាតិដោយពិតប្រាកដទេ គឺជាការចងក្រងសមាជិកបក្សសម្រាប់ជួយពង្រឹងការកាន់កាប់អំណាចរបស់មេដឹកនាំគណបក្សនេះឱ្យកាន់តែរឹងមាំប៉ុណ្ណោះ ព្រោះថាការធ្វើបែបនេះ ក៏ជាយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយចងក្រងសមាជិកបក្សនៅតាមក្រសួងស្ថាប័នដោយបើកចំហដែរ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែប្រើឈ្មោះ ក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះ ខណៈគណបក្សដែលកំពុងកាន់កាប់រដ្ឋាភិបាលនេះ គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានេះតែម្តង។
ប្រភពដដែលអះអាងថា បើត្រឹមតែការអនុវត្តការងារនៅមូលដ្ឋានដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍ មន្ត្រីដែលត្រូវបានតែងតាំងនៅតាមភូមិ ឃុំសង្កាត់ ស្រុក ក្រុង រាជធានី ខេត្ត គឺមានគ្រប់គ្រាន់ហើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ បើចំនួនមន្ត្រីមូលដ្ឋានទាំងនោះមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់អនុវត្តការងាររបស់រដ្ឋាភិបាល ហេតុដូចម្តេចក៏មិនជ្រើសរើសមន្ត្រីបន្ថែមទៀត ដើម្បីកុំឱ្យមានមន្ត្រីមូលដ្ឋានផង មានក្រុមការងារចុះជួយមូលដ្ឋានផង ដូចដែលរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិចាស់អនុវត្តកន្លងមក។
កាលពីអំឡុងឆ្នាំ២០២២ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបញ្ចេញរបាយការណ៍របស់ខ្លួនថា ក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានរាជធានីខេត្តអាណត្តិទី៦ ចុះមូលដ្ឋានរាជធានីខេត្តមានចំនួនជាង ២ម៉ឺននាក់ (២០៤០៩នាក់) និងក្រុមការងារក្រុង ស្រុក ឃុំសង្កាត់ មានចំនួនជិត ២ម៉ឺននាក់ (១៩៩១៣នាក់) ដែលគិតជាសរុបគឺមានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានដល់ទៅជាង ៤ម៉ឺននាក់នៅទូទាំងប្រទេស (៤០៣២២នាក់) ប៉ុន្តែគេនៅមិនទាន់ដឹងថា ចំនួនក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលអាណត្តិថ្មីនេះមានចំនួនប៉ុន្មាននៅឡើយទេ ខណៈចំនួនក្រុមការងារតាមបណ្តាខេត្តដែលបានផ្សព្វផ្សាយ គឺមានចំនួនច្រើនជាងរដ្ឋាភិបាលចាស់គ្រប់ខេត្តទាំងអស់៕