រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិហ្វីលីពីន នាថ្ងៃចន្ទ ទី៥ កុម្ភៈ នេះ បានបង្ហាញការប្ដេជ្ញាចិត្ត ដើម្បីការពារអធិបតេយ្យជាតិ ក្រោយការគំរាមចង់ធ្វើអបគមន៍ដែនដីពីសំណាក់អតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក Rodrigo Duterte។
កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមករា កន្លងទៅ លោក Duterte បានអំពាវនាវចង់ឱ្យមានការផ្តល់ឯករាជភាពសម្រាប់កោះ Mindanao ដែលជាទីកំណើតរបស់លោកនៅភាគខាងត្បូងប្រទេសហ្វីលីពីន ខណៈសម្ព័ន្ធភាពរវាងលោកជាមួយប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន គឺលោក Ferdinand Marcos Jr បានបែកបាក់គ្នាទៅវិញកាលពីសប្តាហ៍មុន ដោយសារតែការខ្វែងគំនិតគ្នាជុំវិញកិច្ចប្រឹងប្រែងចង់ធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ សំដៅបំបែកតំបន់កោះ Mindanao មិនបានសម្រេច។ នេះបើតាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី៥ កុម្ភៈ នេះ។
លោក Marcos បាននិយាយថា ការប៉ុនប៉ងធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ១៩៨៧ មិនអាចទៅរួចដាច់ខាត ហើយកាត់តែមិនអាចធ្វើបានចំពោះការប៉ងបំបែកទឹកដី។
ការថ្លែងរបស់លោក Marcos ដូចនេះ បាននាំឱ្យលោក Duterte ចោទលោក Marcos ថាជាមនុស្សក្បត់នឹងលោក ព្រោះតែមិនគោរពការព្រមព្រៀងដែលបុរសទាំងពីរបានធ្វើឡើងកន្លងមក ដែលនាំឱ្យលោក Duterte គាំទ្រ Marcos ជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតី។
ក្នុងស្ថានភាពដែលរំជើបរំជួលនេះ ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិលោក Eduardo Ano បាននិយាយនៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថា រដ្ឋមានកាតព្វកិច្ចជាតិវាយបង្ក្រាបក្រុមបំបែកទឹកដីដោយប្រើកម្លាំងកងទ័ព។
លោក Eduardo Ano ព្រមានថា គ្មានការស្ទាក់ស្ទើរទេក្នុងការប្រើកម្លាំងទ័ព បើទោះជាបុគ្គលមានឥទ្ធិពលនយោបាយធ្វើសកម្មភាពអបគមន៍ក៏ដោយ។
ស្របពេលដែលទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិចេញសារព្រមានដូចនេះ ទំនងមិនបានធ្វើឱ្យលោក Duterte ថមថយមហិច្ឆតារបស់ខ្លួននោះទេ។
ចំណែករដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ លោក Gilberto Teodoro បានចេញមុខព្រមានថា តួនាទីរបស់ក្រសួងការពារជាតិ គឺធានាការពារអធិបតេយ្យជាតិ និងបូរណភាពទឹកដី ដូចដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយក្រសួងនឹងបញ្ចេញទ័ពទៅវាយបង្ក្រាបភ្លាមៗ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ អគ្គមេបញ្ជាការកងទ័ពហ្វីលីពីន លោក Romeo Brawner ក៏បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ព្រមានផងដែរ។ លោកគំរាមថា កងទ័ពនឹងអនុវត្តភ្លាមនូវការប្រើកម្លាំងកងទ័ពឱ្យតែមានបទបញ្ជាចេញពីប្រធានាធិបតី។
ទាំងសាររដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ សារទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិ និងសាររបស់អគ្គមេបញ្ជាការកងទ័ពហ្វីលីពីន សុទ្ធតែសំដៅទៅលើអតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក Rodrigo Duterte ដែលកំពុងមានផែនការចង់ទាមទារឱ្យតំបន់កោះ Mindanao ដែលជាស្រុកកំណើតរបស់លោក ក្លាយជាតំបន់មួយមានរដ្ឋអំណាចដោយស្វយ័ត។
គេនៅចាំបានថា លោក Duterte បានបង្កើតប្រវត្តិសាស្ត្រនៅពេលលោកជាប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន ដំបូងគេ ដែលមានប្រភពចេញមកពីកោះ Mindanao ដែលដែនដីកោះមួយនេះញាំញីដោយអំពើហិង្សា និងជម្លោះអស់រយៈពេលរាប់ទសវត្សរ៍មកហើយនោះ។ កោះ Mindanao ជាសម្បុកក្រុមជ្រុលនិយមដែលលោក Duterte ជាអ្នកធ្វើឱ្យតំបន់នេះស្ងប់ស្ងាត់កាលពេលដែលលោកធ្វើជាប្រធានាធិបតីពីឆ្នាំ២០១៦ ដល់ឆ្នាំ២០២២៕