អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី ចោទថាគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន ជាគម្រោងបម្រើឱ្យផលប្រយោជន៍ចិនកុម្មុយនីស្ត ហើយព្រែកជីកនេះក៏អាចនាំមកនូវគ្រោះថ្នាក់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដល់បរិស្ថាន និងជីវភាពរស់នៅពលរដ្ឋខ្មែរដែរ ប៉ុន្តែមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចោទថាការលើកឡើងបែបនេះ គឺជាអំពើក្បត់។
អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី សរសេរលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួននៅថ្ងៃទី២៥ មេសា នេះថា គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនដែលភ្ជាប់ពីទីក្រុងភ្នំពេញ ទៅកាន់សមុទ្រក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ អាចនាំមកនូវគ្រោះថ្នាក់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដល់បរិស្ថាន និងជីវភាពរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅថ្ងៃអនាគត។
លោកបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលខ្មែរដែលស្ថិតនៅក្រោមបង្គាប់លោក ហ៊ុន សែន បានសម្រេចសាងសង់ព្រែកជីកនេះតាមសំណើចិនកុម្មុយនីស្តយ៉ាងតក់ក្រហល់ ដោយគ្មានស្មារតីទទួលខុសត្រូវឡើយ ព្រោះថារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនទាន់បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវឱ្យបានស៊ីជម្រៅ និងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយពីគុណប្រយោជន៍ និងផលប៉ះពាល់ពីបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់ព្រែកជីកនេះនៅឡើយទេ។
អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងរូបនេះលើកឡើងថា បំណងធំបំផុតនៃការសាងសង់ព្រែកជីកនេះ មិនមែនដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជាទេ ប៉ុន្តែដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍យុទ្ធសាស្ត្ររបស់មហាអំណាចកុម្មុយនីស្តចិន ដែលត្រូវការពង្រឹងឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនឱ្យដល់ឈូងសមុទ្រថៃ ដោយឆ្លងកាត់ប្រទេសឡាវ និងកម្ពុជា ដែលស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលប្រទេសចិន សព្វថ្ងៃនេះ។
លោក សម រង្ស៊ី បញ្ជាក់ថា មូលដ្ឋានកងទ័ពរបស់ចិន នៅតំបន់ជើងទឹករាមរបស់កម្ពុជា ក៏ធ្វើឡើងដើម្បីជាឈ្នាន់បម្រើនយោបាយវាតទីនិយមក្នុងតំបន់របស់ចិន ដែរ ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលក្រោមការត្រួតត្រារបស់លោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅពេលនេះ អាចនាំមកនូវគ្រោះថ្នាក់ដល់កម្ពុជាដូចកាលពីសម័យ ប៉ុល ពត ដែលរស់នៅក្រោមអំណាចរបស់ប្រទេសចិន។
វិទ្យាស្ថានអភិវឌ្ឍការស្រាវជ្រាវបូព៌ា (Oriental Research Development Institute) នៃប្រទេសវៀតណាម បានអះអាងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា ការសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោដែលជាគម្រោងខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវរបស់ចិន មិនត្រឹមតែជាគម្រោងដែលបម្រើសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ក៏ប៉ុន្តែព្រែកជីកនេះក៏មានតម្លៃចម្បងក្នុងការបម្រើវិស័យយោធារបស់ចិន ដែរ។
ប្រភពដដែលបញ្ជាក់ថា គម្រោងនេះនឹងបង្កផលប៉ះពាល់ខ្លាំងក្លាដល់ស្ថានភាពវិស័យការពារជាតិ និងសន្តិសុខនៃតំបន់ទាំងមូល ស្របពេលដែលចិន កំពុងអភិវឌ្ឍកំពង់ផែកងទ័ពជើងទឹករាមនៅកម្ពុជាស្រាប់។
ជុំវិញបញ្ហានេះ មេដឹកនាំវៀតណាម ជាច្រើននាក់ ដូចជានាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម អគ្គលេខាធិការមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម និងប្រធានរដ្ឋវៀតណាម ជាដើម ក៏ធ្លាប់បានលើកឡើងក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចមួយចំពោះលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាម កាលពីដើមខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ កន្លងទៅដែរថា ព្រែកជីកហ្វូណន នឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន អេកូឡូស៊ី និងជម្រកធម្មជាតិសម្រាប់ជីវចម្រុះក្នុងទន្លេមេគង្គទៅថ្ងៃមុខ ប៉ុន្តែត្រូវលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ច្រានចោលទាំងស្រុង។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា បណ្ឌិត គិន ភា សរសេរលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកនៅថ្ងៃទី២៥ មេសា នេះថា ខ្លឹមសារដែលលោក សម រង្ស៊ី បានសរសេរលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់គាត់ គឺបានបង្ហាញពីអំពើក្បត់ទាំងស្រុងទៅនឹងផលប្រយោជន៍ជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
លោកបន្ថែមថា បើទោះបីជាសារនោះត្រូវសរសេរឡើងដើម្បីបំផ្លិចបំផ្លាញគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ជាតិរបស់គណបក្សកាន់អំណាច ដើម្បីផលប្រយោជន៍នយោបាយផ្ទាល់ខ្លួន ឬត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយអ្នកជិតខាង ឬមហាអំណាចណាមួយក៏ដោយ តែការលើកឡើងបែបនេះជាអំពើដ៏ល្ងឹតល្ងង់ និងក្បត់ទៅនឹងផលប្រយោជន៍ជាតិខ្មែរប៉ុណ្ណោះ។
បណ្ឌិត គិន ភា បញ្ជាក់ថា «បរទេសជិតខាងខ្លះធ្លាប់បានប្រើប្រាស់រួចហើយនូវយុទ្ធសាស្ត្រខ្ចីដែកកេះរបស់កូនយើង ឱ្យយកមកដុតផ្ទះយើង» ហើយកម្ពុជាក៏ធ្លាប់រងគ្រោះដោយយុទ្ធសាស្ត្រដែកកេះនេះយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដែរពីអតីតកាល ដូច្នេះមកដល់ពេលនេះ ខ្មែរគ្រប់រូបល្មមយល់ហើយពីយុទ្ធសាស្ត្ររបស់បរទេស និងត្រូវឈ្វេងយល់ពីភាពបត់បែននៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយដែរ មិនត្រូវឱ្យបរទេសខ្ចីដៃប្រើប្រាស់ដោយអំពើក្បត់នឹងផលប្រយោជន៍ជាតិខ្លួនឯងបន្តទៀតនោះទេ។
គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ គឺជាផ្នែកមួយនៃគម្រោងខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ (Belt and Road Initiative ឬ BRI) របស់រដ្ឋាភិបាលចិន ដែលត្រូវសាងសង់ឡើងក្រោមកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយក្រុមហ៊ុនឯកជនចិន ក្នុងទម្រង់ BOT ដែលមានប្រវែង ១៨០គីឡូម៉ែត្រ លាតសន្ធឹងចាប់ពីព្រែកតាកែវនៃទន្លេមេគង្គ ឆ្លងកាត់តាមព្រែកតាឯកនៃទន្លេបាសាក់ ចូលតាមព្រែកតាហ៊ីងនៃទន្លេបាសាក់ ស្រុកកោះធំ និងបន្តរហូតដល់សមុទ្រខេត្តកែប ដោយឆ្លងកាត់ខេត្តចំនួន ៤ រួមមានខេត្តកណ្តាល ខេត្តតាកែវ ខេត្តកំពត និងខេត្តកែប៕