សហរដ្ឋអាមេរិកប្រគល់វត្ថុបុរាណចំនួន ៥៦រូប ដែលត្រូវបានលួចចេញពីកម្ពុជាក្នុងអំឡុងពេលនៃសង្គ្រាម មកកាន់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាវិញ ដែលគិតមកដល់ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើការសម្របសម្រួលក្នុងការបញ្ជូនត្រឡប់មកវិញនូវវត្ថុបុរាណចំនួនជាង ១៥០រូប។
ភារធារីស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកនៅភ្នំពេញ អ្នកស្រី Bridgette Walker ថ្លែងក្នុងពិធីទទួលវត្ថុបុរាណខ្មែរ ប្រារព្ធធ្វើនៅវិមានសន្តិភាព នាថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ ក្រោមអធិបតីភាពលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត អះអាងថា សហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាដៃគូប្រកបដោយការប្ដេជ្ញាចិត្ត និងជាទីទុកចិត្តក្នុងការការពារទ្រព្យសម្បត្តិវប្បធម៌របស់កម្ពុជា។ ការនាំយកវត្ថុបុរាណដែលត្រូវបានលួចយកចេញទៅ មកកាន់កន្លែងដើមរបស់វាវិញ គឺជារឿងត្រឹមត្រូវដែលត្រូវតែធ្វើ។
ប្រភពខាងលើអះអាងថា គិតមកដល់ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើការសម្របសម្រួលក្នុងការបញ្ជូនត្រឡប់មកវិញនូវវត្ថុបុរាណចំនួនជាង ១៥០រូប ដែលក្នុងនោះរួមមានព្រះគណេស ជាព្រះដំរី ក្នុងសាសនាហិណ្ឌូ និងរូបចម្លាក់ព្រះស្កន្ធគង់លើក្ងោក ជារចនាបថសតវត្សទី១០ ដែលរូបចម្លាក់ទាំងពីរនេះត្រូវបានដាក់តាំងនៅសារមន្ទីរជាតិកម្ពុជា នារាជធានីភ្នំពេញ។
ការប្រគល់វត្ថុបុរាណទាំងនេះ អាចធ្វើទៅបានក្រោមអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នាផ្នែកសម្បត្តិវប្បធម៌រវាងប្រទេសកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលប្រទេសទាំងពីរបានចុះហត្ថលេខាបន្តនៅខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ សម្រាប់រយៈពេលបន្ថែមចំនួន ៥ឆ្នាំទៀត។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងក្នុងពិធីនោះថា កម្ពុជាទទួលបានវត្ថុបុរាណដែលគេបានលួច និងជួញដូរលក់នៅបរទេសសរុបចំនួន ១០៩៨ ពីប្រទេសចំនួន ១៥ រួមមានអាមេរិក បារាំង អូស្ត្រាលី អង់គ្លេស ចិន និងថៃ ជាដើម ក្នុងរយៈពេល ២៨ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
លោកថា វត្ថុបុរាណដែលទទួលបានមកវិញនាពេលនេះ គឺជាមរតកវប្បធម៌ជាតិដ៏មានតម្លៃពុំអាចកាត់ថ្លៃបានចំពោះប្រជាជនកម្ពុជា។ លោកនៅតែទទូចសុំឱ្យសារមន្ទីរ ស្ថាប័ននានា និងអ្នករក្សាទុកវត្ថុបុរាណខ្មែរនៅបរទេស បន្តប្រគល់វត្ថុបុរាណរបស់ខ្មែរទាំងអស់ដោយស្ម័គ្រចិត្តមកឱ្យកម្ពុជាវិញ។
កិច្ចសហការគ្នាផ្នែកវប្បធម៌រវាងអាមេរិក និងកម្ពុជា ក៏រួមមានផងដែរនូវការវិនិយោគសរុបចំនួន ៦លានដុល្លារសម្រាប់ការអភិរក្សវប្បធម៌តាមរយៈមូលនិធិឯកអគ្គរដ្ឋទូតសម្រាប់ការអភិរក្សវប្បធម៌ និងគម្រោងផ្សេងៗទៀត។
សកម្មភាពទាំងនេះរួមមានការជួសជុលប្រាសាទភ្នំបាខែង ពីសតវត្សទី៩ ដែលស្ថិតនៅក្នុងឧទ្យានបុរាណអង្គរ និងប្រាសាទព្រះវិហារ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើងនៃប្រទេសកម្ពុជា៕